Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10293 przypisów.
wżdyć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą co -ć; znaczenie: przecież, wszakże. [przypis edytorski]
wżdychmy się pomścili (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: wżdy się pomścilichmy, tzn. przecież się pomściliśmy. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — jednak, przecież. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — jednak, przecież; w końcu, wreszcie. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — jednak, przecież; wreszcie. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — jednak, przecież; wreszcie, w końcu. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — jednak. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — przecież, jednak, w końcu. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — przecież, jednak; w końcu. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — przecież. [przypis edytorski]
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
wżdy (daw.) — przecież. [przypis redakcyjny]
wżdy (daw.) — przecież, w końcu. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — przecież, wszak. [przypis edytorski]
wżdy (daw., starop.) — jednak, przecież; w końcu, wreszcie. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — w końcu, wreszcie, jednak. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — wszakże, przecież; w końcu. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — zawsze, nadal; przecież. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — zawsze, przecież. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — zawsze. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — zawsze; tu: przecież. [przypis edytorski]
wżdy (daw.) — zawsze, w końcu. [przypis edytorski]
wżdy niech kamienie woła — niech do was i kamień przemówi [starop. to kamienie: rzeczownik r.n.; nawiązanie do Łk 19,40: „Odrzekł: »Powiadam wam: Jeśli ci umilkną, kamienie wołać będą«” oraz Ha 2,11: „Kamień ze ściany zawoła,/ a belka budowy mu zawtóruje”; red. WL]. [przypis redakcyjny]
wżdy — przecież. [przypis redakcyjny]
wżdy (starop.) — jednak. [przypis redakcyjny]
wżdy (starop.) — jednakże, ostatecznie, w końcu; wżdyć: konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
wżdy (starop.) — przecie, oto. [przypis redakcyjny]
wżdy (starop.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]
wżdy (starop.) — przecież. [przypis edytorski]
wżdy (starop.) — przecież; tu: jednak. [przypis edytorski]
wżdy (starop.) — przecież, wszak. [przypis edytorski]
wżdy (starop.) — przecież, wszakże, jednak. [przypis edytorski]
wżdy (starop.) — przecież, wszakże. [przypis edytorski]
wżdy (starop.) — przecież, zawsze; tu: ciągle. [przypis edytorski]
wżdy (starop.) — przynajmniej, choć, tylko, aby; zgoła, całkiem; przecież, wszakże. [przypis edytorski]
wżdy (starop.) — przynajmniej. [przypis redakcyjny]
wżdy (starop.) — zawsze, przecież. [przypis edytorski]
wżdy — zawsze, przecież. [przypis edytorski]
Wże ja teraz ne zahraju, Pany (z ukr.) — już teraz nie zagram, panowie! [przypis edytorski]
w żelezie (starop. forma) — w żelazie. [przypis edytorski]
wżenąć (daw.) — zagnać. [przypis edytorski]
wżenie — włoży. [przypis edytorski]
wżenie — zagna. [przypis redakcyjny]
Wże po nej (z ukr.) — już po niej. [przypis redakcyjny]
Wże prawdu każe (ukr.) — Już to prawdę mówi. [przypis edytorski]
wże (ukr.) — już. [przypis edytorski]
Wże win dobryj! (ukr.) — On jest dobry! [przypis edytorski]
W żłobie leży — tekst pieśni przypisuje się Piotrowi Skardze. [przypis edytorski]
w żłobie — obecnie częściej śpiewa się: we żłobie. [przypis edytorski]
w życiu-m nikomu nigdy nie przebaczył — w życiu nikomu nigdy nie przebaczyłem. [przypis edytorski]
W życiu zaś społecznym następstwem relatywizmu staje się poddanie jednostki prawom, które narzuca społeczeństwo… — ibid., s. 456. [przypis autorski]
w żywot żywy — w życiu wiecznym. [przypis edytorski]
w ząb — ani trochę. [przypis edytorski]
w zad (daw.) — w tył. [przypis edytorski]
wzad — poza siebie; [wzad się oglądam; Red. WL] tj. na niebezpieczeństwo grożące ze strony Wojewody. [przypis redakcyjny]
wzad (starop.) — do tyłu; tu: z powrotem. [przypis edytorski]
wzad (starop.) — do tyłu, w tył. [przypis edytorski]
wzad (starop.) — do tyłu; z powrotem. [przypis edytorski]
wzad (starop.) — do tyłu, z powrotem. [przypis edytorski]
wzad (starop.) — tu: z tyłu. [przypis edytorski]
wzad (starop.) — w tył, do tyłu. [przypis edytorski]
wzad (starop.) — w tył, do tyłu, z powrotem. [przypis edytorski]
wzad (starop.) — w tył. [przypis edytorski]
wzad (starop.) — w tył, z powrotem. [przypis edytorski]
wzad (starop.) — z powrotem. [przypis edytorski]
wzajem ci się ty kobyłki czeszą (starop.) — jeden drugiego ochrania. [przypis redakcyjny]
wzajem (daw.) — nawzajem. [przypis edytorski]
wzajem (daw.) — odwzajemniając się; również. [przypis edytorski]
wzajem — dziś popr.: wzajemnie. [przypis edytorski]
wzajem — dziś raczej: nawzajem. [przypis edytorski]
wzajemnej zgody umysłowych i moralnych sił ducha, rozumu i serca — użyliśmy zwrotu całego dla oddania nieistniejącego w mowie polskiej wyrazu celnost', celostnost'. [przypis autorski]
wzajemne nauczanie — metoda „wzajemnego nauczania”, polegająca na tym, że dzieci uczą siebie nawzajem pod okiem profesora, cieszyła się u progu lat dwudziestych XIX w. pewnym rozgłosem i była przedmiotem publicznej dyskusji. W rozdziale LVI Stendhal deklaruje się jako zwolennik tej metody. [przypis redakcyjny]
Wzajemnie gubili swoje załączniki — trzydzieści procent ludzi, którzy siedzieli w garnizonie, spędziło tam wszystkie lata wojny bez jednego przesłuchania. [przypis autorski]
wzajemnieśmy dobrze na siebie wpłynęli — inaczej: wzajemnie (…) wpłynęliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
w zakończeniu artykułu o „Stylu Ibsena” podejmującym motyw z „Kultury i życia” — S. Brzozowski, Kultura i życie, s. 192. [przypis autorski]
w zakonie u Mojżesza opowiedział Pan Bóg, iż króle sobie stawić mieli, i nauczył ich, jaki król ich być miał, i prawa mu postawił… — zob. Pwt 17, 14–20. [przypis edytorski]
w zakonie — w postanowieniu. [przypis redakcyjny]
w zamiany (starop.) — w zamian. [przypis edytorski]
w zamku San Leo — niedaleko w Romanii. W zamku tym zginął sławny Cagliostro; w okolicy opowiadają, że został uduszony. [przypis autorski]
W Zamościu bawiłem rok z czymś — w Zamościu było więzienie rosyjskie. [przypis redakcyjny]
w zamysłach — w zamyśleniu, w zadumie. [przypis redakcyjny]
W zaniechanej później brulionowej redakcji satyry odczytujemy odmienny fragment zakończenia: Czyta modny literat sprośne w wierszach strofy, / Bluźnią grzecznie a śmiało modne filozofy, / A ciekawość niewieścia, którą wstyd nie tłumi, / Chwali sprośność i bluźni to, co nie rozumie. / Równe stanów i związków najświętszych koleje: / Córka z matki, syn z ojca, mąż z żony się śmieje, / Natrząsa się brat z brata, a kiedy go ściska, / Myśli wtenczas, skąd pochop wziąć na pośmiewiska. (I. Krasicki, Satyry i listy. [przypis redakcyjny]
w zaopatrzeniu dworu mego posuwają skąpstwo do najdalszych granic. Śmieszno przyznać: na całe utrzymanie mojej osoby, dworzan, sług i koni pięćset złotych tygodniowo — Przeździecki Jagiellonki, t. V. [przypis autorski]
w zapasach najpiękniejszych — najpiękniejsze zapasy to współzawodnictwo w wyświadczaniu dobrodziejstw ojczyźnie i przyjaciołom i zadawanie klęsk wrogom ojczyzny. W takich zapasach starał się Agesilaos o pierwszą nagrodę. [przypis tłumacza]
w zapasach nie mniej uroczyście wieńczą tych zwycięzców, którzy nie nałykali się kurzu, jak tych, którzy z walki wyszli zwycięsko — zapaśnik, z którym nikt nie ważył się stanąć do zawodów, otrzymywał pierwszą nagrodę, tak samo jak zwycięzca w wyścigach, który wozem swym wzbijał tumany kurzu. Najstarszym tego przykładem nagroda Agamemnona na igrzyskach na cześć Patrokla: uznaje się Agamemnona, bez walki, za najtęższego w ciskaniu oszczepem (Iliada XXIII, koniec). [przypis tłumacza]
w zapisanej przez Górskiego scenie, kiedy w r. 1900 odczytany na zebraniu redakcyjnym „Prawdy” rapsod Wyspiańskiego Kazimierz Wielki (…) Krzemiński przyjął z entuzjazmem, Świętochowski z szyderstwem — [por.] K. Górski, Stanisław Krzemiński. Człowiek i pisarz, Wilno 1936, s. 126. Świętochowski nie zmienił się i do ostatka nie rozumiał Wyspiańskiego: „Dla mnie wszystkie, nawet najbardziej sławione dramaty Wyspiańskiego są łańcuchami bezsensów, które w czytaniu pobudzały mnie do śmiechu” (Z pamiętnika, „Wiadomości Literackie” 1931, nr 48). [przypis autorski]
wzarań (daw.) — wcześnie rano; na początku. [przypis edytorski]
W zasadzie obierał cesarza lud rzymski, zgromadzony w komicjach, po czym wybór ten zatwierdzał senat osobną lex de imperio — lud rzymski nigdy nie wybierał cesarza, nie istniał taki obieralny urząd publiczny; komicje (zgromadzenia ludu) wybierały urzędników w okresie republiki, tj. mogły wybrać daną osobę na urząd konsula, pretora czy cenzora, wiążący się z określonym zakresem władzy (imperium); urzędy te w czasach wczesnego cesarstwa i później rzeczywiście przyznawano cesarzom, choć nie tylko im, gdyż ich realna władza nie opierała się na formalnym pełnieniu tych urzędów; lex de imperio to ogólna nazwa uchwał, którymi w okresie republiki powierzano lub zatwierdzano powierzenie danej osobie urzędu lub dowództwa wojskowego (np. lex de imperio Cn. Pompei powierzała Gnejusowi Pompejuszowi dowództwo w wojnie z królem Pontu Mitrydatesem IV Eupatorem); cesarze sprawowali władzę, formalnie korzystając z nadawanego przez senat prawa imperium maius, czyli najwyższej władzy, przyznanego po raz pierwszy Pompejuszowi w celu walki z piratami. [przypis edytorski]
w Zatoce Hudson — dziś popr.: w Zatoce Hudsona, wielkiej zatoce w Ameryce Płn., stanowiącej część Oceanu Arktycznego, przez większość czasu pokrytej lodem. [przypis edytorski]
w zawodach konnych, gimnicznych i chóralnych małe nagrody powodują wielkie wydatki, wiele trudów i staranności — wyścigi konne były sportem trudnym i niesłychanie kosztownym; zapasy gimniczne wymagały niezmordowanego ćwiczenia się i przestrzegania higieny. [przypis tłumacza]
w zawody — na wyścigi. [przypis edytorski]
w zawody (starop.) — na wyścigi; szybko. [przypis edytorski]
wzbiera zewnątrz — dziś: na zewnątrz (…). [przypis edytorski]
Wzbijam się wyżej nad te lekkie ciała — Tymi lekkimi ciałami są powietrze i ogień. [przypis redakcyjny]
wzbijanie się w krainę nikomu nieznaną duchów, odrywanie się od ziemi (…) po przebiciu duchem ciała, pracą osiemnastu wieków (…) prawie o niczym innym nie mówi, jak o spółce z krainą ducha — Współudział Adama Mickiewicza w sprawie Andrzeja Towiańskiego. Listy i przemówienia, Paryż 1877, t. 1, s. 126–127. [przypis edytorski]
w zbiorku wierszy (…) pt. „Zakochany pielgrzym” — The Passionate Pilgrim. Kasprowicz, który niedawno ogłosił w „Słowie polskim” przekład tego zbiorku, dał mu tytuł Wędrowiec miłości. Obok sonetu 138 i 144 weszły tam wiersze Szekspira ze Straconych zachodów miłości, parę drobnych liryków, osnutych na temacie jego poematu Wenus i Adonis, a więc może również jego pióra, i cały szereg wierszy innych poetów. Na karcie tytułowej widnieje imię i nazwisko Szekspira. [przypis tłumacza]
W zbliżeniu moim powtórnym, w poznaniu więcej osoby Andrzeja Towiańskiego i sprawy, jaką czyni i podaje (…) a ofiary tej naucza słowem, życiem całym i przykładem — Edward Duński, List do arcybiskupa paryskiego, Zurich, 8 grudnia 1850 [w:] Współudział Adama Mickiewicza w sprawie Andrzeja Towiańskiego. Listy i przemówienia, Paryż 1877, t. 2, s. 140–141. [przypis edytorski]
wzbrania mi tego wewnętrzny głos bóstwa — Sokrates twierdził, że słyszy w duszy głos bóstwa, które często, gdy ma uczynić jakiś fałszywy krok, przestrzega go i odwodzi od tego zamiaru, a nigdy do niczego nie zachęca. Sokrates zwał to bóstwo dajmonion. Tłumaczą dziś niektórzy, że to sumienie, inni, że to takt lub intuicja człowieka o wysokiej moralności; inni jeszcze inaczej. [przypis tłumacza]
