Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 448 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18220 przypisów.
prawo starszeństwa — prawo feudalne przyznające najstarszemu synowi pierwszeństwo i główny udział w dziedziczeniu; zniesione przez rewolucję w 1789; w czasach Restauracji rząd Josepha de Villèle'a usiłował je przywrócić (1826). [przypis edytorski]
prawo — tu: najbliższy sąd miejski. [przypis redakcyjny]
prawo — tutaj w znaczeniu faktycznej możności. [przypis tłumacza]
Prawo u Rzymian oddawało kobiety w stałą opiekę, o ile nie znajdowały się pod władzą męża — Nisi convenissent in manam viri. [przypis autorski]
Prawo u Rzymian oddawało kobiety w stałą opiekę, o ile nie znajdowały się pod władzą męża. Opieka ta przypadała najbliższemu krewnemu po mieczu; i zdaje się, sądząc z pospolitego wyrażenia, iż kobiety bardzo nią były skrępowane. — Ne sis mihi patruus oro. [przypis autorski]
prawować się (daw.) — dochodzić racji przed sądem. [przypis edytorski]
prawować się (daw.) — sądzić się uporczywie. [przypis edytorski]
prawować się (daw.) — spierać się o coś. [przypis edytorski]
prawować się (gw.) — dochodzić sądownie. [przypis edytorski]
prawowied (ros.) — znawca prawa, wykształcony prawnik. [przypis edytorski]
prawo zachowania siły — wł. prawo zachowania energii, głoszące, że energia nie może ulec zniszczeniu, lecz tylko przekształca się w inną formę (np. z cieplnej w świetlną, elektryczną itp.). [przypis redakcyjny]
prawoznawcy francuscy powiadają: „We Francji wszystko dzieje się z dobrej wiary” — Skazuje się tam na koszta nawet tego, od którego żądano więcej niż jest winien, o ile nie ofiarował i nie zeznał tego, co jest winien. [przypis autorski]
praw szcześciu — sprawiedliwy wobec losu. [przypis redakcyjny]
prawy brach — prawdziwy brat. [przypis edytorski]
prawy (daw.) — dziś popr. forma N. lm: prawami. [przypis edytorski]
prawy (daw.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
prawy (daw.) — prawdziwy, rzeczywisty. [przypis edytorski]
prawy (daw.) — prawdziwy; tu: właśnie. [przypis redakcyjny]
prawy łącznikowy — pozycja jednego z graczy w piłce nożnej. [przypis edytorski]
prawy nowemi — dziś: prawami nowymi. [przypis edytorski]
prawy (podn.) — szlachetny, uczciwy. [przypis edytorski]
prawy (podn.) — szlachetny, uczciwy. [przypis edytorski]
prawy — prawowity, właściwy. [przypis edytorski]
prawy — sprawiedliwy, praworządny. [przypis edytorski]
prawy (starop.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
prawy (starop.) — prawdziwy. [przypis redakcyjny]
prawy (starop.) — prawdziwy, rzeczywisty. [przypis edytorski]
prawy — szlachetny; prawowity. [przypis edytorski]
prawy — tu: prawdziwy. [przypis edytorski]
prawy — tu: prawowity. [przypis edytorski]
prawy — tu: prawowity, właściwy. [przypis edytorski]
prawy wiła — prawdziwy szaleniec. [przypis edytorski]
praw — znaczenie: ma rację. [przypis edytorski]
prażen (starop.) — próżen, wolny. [przypis redakcyjny]
prażen (starop.) — wolny, swobodny. [przypis redakcyjny]
prażmo (daw.) — upał, spiekota. [przypis redakcyjny]
Prażmowski, Marian Aleksander Jan Nepomucen Damazy (1851–1915) — aktor słynny z urody i dystyngowanych manier; pochodził z pol. ziemiaństwa, początkowo kształcił się na śpiewaka operowego, następnie za radą m.in. Heleny Modrzejewskiej zdecydował się na karierę aktorską; grał amantów, a następnie postaci podstarzałych arystokratów, celując w komedii salonowej; związany z Teatrem Rozmaitości w Warszawie. [przypis edytorski]
Prażmowski, Mikołaj (1617–1673) — w r. 1658 podkanclerzy koronny, potem kanclerz wielki koronny, biskup łuckim, a od r. 1666 arcybiskup gnieźnieński. [przypis redakcyjny]
prażnik a. praźnik (starop. lub z ukr.) — święto. [przypis edytorski]
prażnik (daw., z ukr. праздник) — święto prawosławne, odpust. [przypis edytorski]
prażnik — odpust kościelny na Rusi. [przypis redakcyjny]
prażnikować (z ros.) — świętować. [przypis edytorski]
prażnik (z ros.) — święto. [przypis edytorski]
prażni (starop.) — wolni. [przypis redakcyjny]
prażucha (gw.) — potrawa z prażonej mąki, zwykle z dodatkiem słoniny. [przypis edytorski]
prazdnowat' (ros.) — świętować. [przypis edytorski]
pręcej — dziś popr.: prędzej (zniekształcone dla rymu). [przypis edytorski]
pręcej (starop.) — daw. pisownia wyrazu prędzej. [przypis redakcyjny]
pręcej (starop. forma) — dziś: prędzej; szybciej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędzej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — dziś: prędzej; szybciej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — prędzej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — prędzej; tu: bardziej. [przypis edytorski]
pręcey (starop. forma ort.) — prędzej. [przypis edytorski]
pręcie — dziś forma lm: pręty; witki, pędy. [przypis edytorski]
pręcie — patyczki, z których upleciony był płot. [przypis edytorski]
précieuse (fr.) — cenna. [przypis edytorski]
précieuse (fr.) — tu: wykwintnisia; kobieta afektowana, wyszukana w mowie, stroju itp. [przypis edytorski]
précieusy (z fr.) — wykwintnisie. [przypis edytorski]
prędki — szybko wpadający w gniew. [przypis edytorski]
prędki — tu: szybki; prędko wywołany. [przypis edytorski]
prędkość — w pisowni z XVI w.: prętkość. [przypis edytorski]
Prędzej bowiem do bitwy krwawej nie myślę się zabrać… — Iliada IX 360 i nast. [przypis edytorski]
prędzej by język przyschnął do jego podniebienia — sparafrazowane wyrażenie biblijne, pochodzące jednak nie z ksiąg proroka Jeremiasza, ale z Psalmów (Ps 137, 6): „Niech przylgnie język mój do podniebienia mojego, jeżelibym nie pamiętał ciebie, jeślibym nie stawił Jerozolimy na przedzie radości mojej” (tłum. Izaaka Cylkowa). W języku ksiąg biblijnych „język przylgnął komuś do podniebienia” oznacza zaniemówienie, utratę mowy, podczas gdy polskie „język przysechł komuś do podniebienia” oznacza odczuwanie dużej suchości w ustach. [przypis edytorski]
prędzej się czasem (…) — rękopis w tym miejscu obcięty. [przypis redakcyjny]
pręga — pręgierz. [przypis redakcyjny]
pręgaty — dziś: pręgowany. [przypis edytorski]
pręgi — dziś popr. forma N.lm: pręgami. [przypis edytorski]
pręgierz — słup, do którego daw. przywiązywano winowajców w celu publicznego wymierzenia im kary. [przypis edytorski]
pręgierz — w średniowiecznych miastach słup służący do publicznej chłosty skazańców. [przypis edytorski]
pręgierz — w średniowieczu słup, przy którym wystawiano na widok publiczny skazańców i karano ich. [przypis edytorski]
pr'ėjo — trump.: priėjo. [przypis edytorski]
Prémontval — zarówno Prémontval, jak jego żona istnieli autentycznie; Prémontval, uprowadziwszy pannę Pigeon, żył jakiś czas w Szwajcarii, potem w Berlinie, gdzie mimo godności członka Akademii Królewskiej, wiódł życie skromne i ubogie. Umarł w r. 1764. Pani Prémontval była lektorką żony księcia Henryka pruskiego; umarła w r. 1767, więc również przed powstaniem tej opowieści. [przypis tłumacza]
préparer le chemin, pour ne se voir que le jour (fr.) — przygotować się do tego, by nie widywać się inaczej niż za dnia. [przypis edytorski]
pręt — daw. anglosaska miara długości wynosząca ok. 5 metrów. [przypis edytorski]
pręt (daw., gw.) — dawna miara powierzchni. [przypis edytorski]
pręt — daw. pol. miara długości równa 4,32 m.; 300 prętów kwadratowych to 1 morga. [przypis edytorski]
prête à croquer sa petite maman anglaise (fr.) — gotowa do schrupania swojej angielskiej mamusi. [przypis edytorski]
pręt — historyczna miara długości, w krajach anglosaskich licząca 16,5 stopy, tj. ok. 5 metrów. [przypis edytorski]
prętka (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędka. [przypis edytorski]
prętki (daw.) — dziś popr.: prędki. [przypis edytorski]
prętki (starop.) — daw. pisownia wyrazu prędki. [przypis redakcyjny]
prętki (starop. forma) — dziś: prędki. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędki. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędki; szybki, niezwłoczny, natychmiastowy. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędki; szybki. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędki; szybki, tu: natychmiastowy. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma ort.) — dziś: prędki. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma ort.) — dziś: prędki; szybki. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma ort.) — prędki. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma) — prędki. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma) — prędki; szybki. [przypis edytorski]
prętkopióry bełt (starop.) — strzała; prędka strzała. [przypis redakcyjny]
prętkość (starop. forma) — dziś popr.: prędkość; szybkość. [przypis edytorski]
prętkość (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędkość. [przypis edytorski]
prętkość (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędkość; szybkość. [przypis edytorski]
prętko (starop. forma) — dziś popr.: prędko. [przypis edytorski]
prętko (starop. forma) — dziś popr.: prędko; szybko. [przypis edytorski]
prętko (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędko. [przypis edytorski]
prętko (starop. forma ort.) — dziś: prędko. [przypis edytorski]