Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przestarzałe | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 2208 przypisów.
Ewa, hrabia Szczerbic, Pochroń — bohaterowie powieści Stefana Żeromskiego Dzieje grzechu. [przypis edytorski]
Ewa Matuszewska ps. „Mewa” (1919–1944) — harcerka, uczestniczka obrony Warszawy w 1939 r., w powstaniu sanitariuszka w pułku „Baszta”, zamordowana przez Niemców 26 września. [przypis edytorski]
Ewander — występujący w Eneidzie król greckiej Arkadii, który miał przybyć do Italii, nad Tybr, i w miejscu późniejszego Rzymu, na wzgórzu, zwanym później palatyńskim, założyć miasto Pallantium. [przypis edytorski]
Ewangelią — dziś popr. forma D.lp: Ewangelię. [przypis edytorski]
ewangelia — dosł. dobra nowina; tu: zestaw zasad a. nauka moralna. [przypis edytorski]
ewangelia — tu w znaczeniu dosł.: dobra nowina. [przypis edytorski]
ewangelia (z gr. dosł.: dobra nowina) — tu w znaczeniu: księgi biblijne, głoszące wiarę chrześcijańską. [przypis edytorski]
ewangelicki — tu: ewangeliczny. [przypis edytorski]
Ewangelii — zgodnie z melodią wiersza wyraz ten należy czytać jako pięciosylabowy: E-wan-ge-li-i. [przypis edytorski]
Ewangeliji — Ewangelii; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
Ewangielia — dziś: Ewangelia. [przypis edytorski]
Ewangielija — dziś: Ewangelia. [przypis edytorski]
ewanieliczyć — ewangelizować. [przypis edytorski]
Ewa — pierwowzorem postaci jest Henrietta Ewa Ankwiczówna, poznana przez Mickiewicza w Rzymie w 1829 r.; poświęcił jej wiele wierszy (Do H***, Do mego Cziczerona). Scena dzieje się w okolicach Lwowa, tj. w Galicji, w zaborze austriackim, skąd pochodziła rodzina Ankwiczów (ściśle z Machowej koło Tarnowa). [przypis edytorski]
ewaporowanie (daw.) — wyparowanie, ulotnienie się. [przypis edytorski]
Ewa — tu: Ewelina Hańska. [przypis edytorski]
Ewa — według Biblii pierwsza kobieta, żona Adama, matka wszystkich ludzi. [przypis edytorski]
Ewa — według Biblii pierwsza kobieta, żona Adama. [przypis edytorski]
Ewa, właśc. Ewa Liebeskind-Spiner — żona Dolka, członkini żydowskiego ruchu oporu; wysłana do Auschwitz Birkenau 19 stycznia 1943 r. [przypis edytorski]
ewazja (z łac.) — odparcie zarzutu, usprawiedliwienie. [przypis edytorski]
E. Wedel — firma cukiernicza funkcjonująca od roku 1851, producent wyrobów czekoladowych; nazwa pochodzi od imienia drugiego właściciela, Emila Wedla, któremu przedsiębiorstwo zostało podarowane w prezencie ślubnym. [przypis edytorski]
Ewelak — w oryginale ang.: Evelake. [przypis edytorski]
ewentus (z łac.) — wynik. [przypis edytorski]
ewentus (z łac.) — zdarzenie. [przypis edytorski]
Ewer a. Heber — prawnuk Sema. [przypis edytorski]
Ewers, Hanns Heinz (1871–1943) — niemiecki pisarz-mistyk, satanista, okultysta, autor operujący estetyką niesamowitości, grozy i horroru; był krótko członkiem NSDAP w początkowej fazie istnienia partii, jego twórczość była objęta patronatem Goebbelsa, szybko jednak doszło do zerwania powiązań, konfliktu i prześladowania pisarza, który nie podzielał antysemickiej polityki nazistów, a przy tym był tępiony za homoseksualizm (w 1934 r. większość jego dzieł została zakazana); do jego powieści Alraune (tłumaczonej na polski przez Jadwigę Przybyszewską) Stanisław Przybyszewski napisał wstęp-artykuł, wyd. osobno pt. Na marginesie tworu Ewersa (Lwów 1917); wyd. w 1921 r. Wampir. Powieść zdziczenia ze strzępów i barw została zakazana w Niemczech i USA i czekała 5 lat na publikację; do innych znanych utworów Ewersa należą opowiadania: Żydzi z Jêb, Dama tyfusowa, Moja matka, czarownica, Opętani. [przypis edytorski]
Ewers, Hanns Heinz (1871–1943) — niemiecki poeta oraz autor literatury grozy. [przypis edytorski]
Ewiana — tu: jak u Ewy, pierwszej kobiety. [przypis edytorski]
Ewias a. Euhias — bachantka, kobieta z orszaku boga wina Bachusa; określenie pochodzi od okrzyku związanego z kultem Bachusa okrzyku Euoe! [przypis edytorski]
ewicja (z łac.) — wyzucie z dóbr, pozbawienie posiadanego mienia. [przypis edytorski]
Ewigkeit (niem.) — wieczność. [przypis edytorski]
ewig Langweilige, das — wieczna nuda, wieczna nudność; prześmiewczy termin ukuty na wzór „das ewig Wiebliche” (wieczna kobiecość) Goethego. [przypis edytorski]
ewig (niem.) — wiecznie. [przypis edytorski]
ewig Weibliche, das (niem.) — wieczna kobiecość (termin związany z refleksją i twórczością Goethego). [przypis edytorski]
Ewig Weiblichen (niem.) — wieczna kobiecość; termin z pism Goethego. [przypis edytorski]
ewikcja — sądowe pozbawienie kogoś prawa własności rzeczy nabytej prawnie na rzecz kogoś innego. [przypis edytorski]
ewikcja — sądowe pozbawienie kogoś prawa własności rzeczy nabytej prawnie na rzecz kogoś innego; tu może raczej: poręczenie na hipotece własności ziemskiej a. innej nieruchomości. [przypis edytorski]
ewikcja — ubezpieczenie, poręczenie. [przypis edytorski]
ewikcja — zabezpieczenie nabywcy w trakcie sprzedaży. [przypis edytorski]
ewikcjonalnie — na podstawie ewikcji, sądowego lub administracyjnego pozbawienia własności. [przypis edytorski]
ewikcjonować (z łac.) — gwarantować. [przypis edytorski]
ewinkować — tu: przywłaszczyć. [przypis edytorski]
e (wł.) — i. [przypis edytorski]
ewokacja (daw.) — odwołanie się do innej instancji. [przypis edytorski]
ewokacja — wywołanie wspomnień, skojarzeń lub wizji czegoś. [przypis edytorski]
ewokacyjny (książk.) — przedstawiający lub wywołujący wspomnienia. [przypis edytorski]
ewolucjonizm — (z łac. evolutio: rozwinięcie) kierunek w filozofii i naukach społecznych zainicjowany przez biologiczną teorię ewolucji Karola Darwina i system filozoficzny Herberta Spencera, ukształtowany w 2. połowie XIX w. Jako główne założenie przyjął koncepcję zmienności i postępowego rozwoju całej rzeczywistości. Przedstawicielami ewolucjonizmu byli: L.H. Morgan, L. Hobhouse, Th. Huxley, E. Haeckel. [przypis edytorski]
ex abrupto (łac.) — bez przygotowania, od razu, nagle. [przypis edytorski]
exactly (ang.) — właśnie, dokładnie. [przypis edytorski]
exaltacya (z łac.) — wywyższenie, wyniesienie; pochwała, wzniosłość; por. dzisiejsze: egzaltacja, egzaltowany. [przypis edytorski]
exaltados (hiszp.) — radykałowie, fanatycy. [przypis edytorski]
exaltowany (z łac.) — wywyższony, wyniesiony, wzniesiony; por. dzisiejsze: egzaltowany. [przypis edytorski]
examen (fr.) — badanie; kontrola; egzamin. [przypis edytorski]
Examina, o mortal, tu corazon, ahi veras los motivos de tus acciones! (hiszp.) — Zbadaj, o śmiertelniku, swoje serce, tam zobaczysz powody swoich działań. [przypis edytorski]
examiniert — unter Folter verhört. [przypis edytorski]
Exaudiat te Dominus in die tribulationis (łac.) — Niech Pan cię wysłucha w dniu utrapienia; Psalm 20. [przypis edytorski]
ex avibus (łac.) — z ptaków. [przypis edytorski]
ex cathedra (łac.) — dosł. z katedry (tu mowa o stanowisku uniwersyteckim). [przypis edytorski]
ex cathedra (łac.) — dosł. z katedry (uniwersyteckiej); po profesorsku, apodyktycznie. [przypis edytorski]
ex cathedra (łac.: z katedry) — z pozycji autorytetu, poważnie. [przypis edytorski]
excellentissimo señor (hiszp.) — dosł.: najświetniejszy pan; Jego Ekscelencja; tytuł używany w jęz. hiszp. wobec głów państwa i innych wysokich rangą osobistości. [przypis edytorski]
excellit (łac.) — przewyższa, góruje. [przypis edytorski]
excelsior (łac.) — dosł. wyższy; przen. (nakaz dążenia): w górę, wyżej. [przypis edytorski]
excelsior (łac.) — wyższy. Tu: krój czcionki, ale również hasło postępu. [przypis edytorski]
excelsior (łac.) — wzwyż, wciąż wyżej. [przypis edytorski]
excelsior (łac.) — zawsze ku górze. [przypis edytorski]
excentricity (ang.) — ekscentryczność, tj. przesadna oryginalność, celowe udziwnianie, odbieganie od konwenansów. [przypis edytorski]
excerptem (łac. forma B.lp) — wyjątek. [przypis edytorski]
Excita Domine potentiam tuam, et veni ut salvos facias nos (łac.) — Wzbudź, Panie, potęgę swoją i przybądź, ażeby nas zbawić. [przypis edytorski]
excitare (łac.) — podżegać, podniecać. [przypis edytorski]
excitare (łac.) — wzbudzić. [przypis edytorski]
excito, excitare — podburzać, napuszczać; tu 3 os. lm cz.ter. excitant: podburzają. [przypis edytorski]
excluded classes (ang.) — klasy (tu: kategorie, grupy) wykluczone. [przypis edytorski]
exclusi tertii [principium] (łac.) — zasada wyłączonego środka; prawo logiczne, zgodnie z którym każde zdanie logiczne albo jest prawdziwe, albo prawdziwe jest jego zaprzeczenie. [przypis edytorski]
exclusive (łac.) — wyłączając; z wyłączeniem. [przypis edytorski]
exclusive (łac.) — z wyłączeniem; wyłącznie. [przypis edytorski]
ex concessis (łac.) — z przyzwolenia, ze zgody; argument ex concessis: argument oparty na mocy tego, na co zgadza się oponent, choćby było obiektywnie fałszywe. [przypis edytorski]
ex concessis (łac.) — z przyzwolenia, ze zgody. [przypis edytorski]
ex contentione (łac.) — w bójce. [przypis edytorski]
excuses, mesdemoiselles (fr.) — wybaczcie, panienki. [przypis edytorski]
excusez du peu (fr.) — tu: co najmniej; ni mniej ni więcej. [przypis edytorski]
excusez (fr.) — proszę wybaczyć. [przypis edytorski]
Excusez! (fr.) — Przepraszam! [przypis edytorski]
excusez (fr.) — przepraszam. [przypis edytorski]
excusez le mot (fr.) — proszę wybaczyć, że użyję słowa; przepraszam za słowo. [przypis edytorski]
excusez le mot (fr.) — przepraszam za słowo. [przypis edytorski]
excusez le mot — przepraszam za słowo. [przypis edytorski]
Excusez monsieur! (fr.) — przepraszam pana. [przypis edytorski]
ex definitione (łac.) — z definicji. [przypis edytorski]
ex delatione cuiusvis (łac.) — z czyjegokolwiek oskarżenia. [przypis edytorski]
Executive Office — Urząd Wykonawczy; tu: Urząd Wykonawczy Prezydenta Stanów Zjednoczonych, odpowiednik Kancelarii Prezydenta w innych państwach. [przypis edytorski]
exegi monumentum (łac.) — wybudowałem pomnik; początek Pieśni III, 30 Horacego. [przypis edytorski]
exegisti monumentum aere perennius (łac.) — wzniosłeś pomnik trwalszy niż ze spiżu. [przypis edytorski]
exempla byłyby odiosa — parafraza łac. sentencji: exempla sunt odiosa, przykłady są znienawidzone. [przypis edytorski]
exemplum in contrarium (łac.) — przykład przeciwieństwa. [przypis edytorski]
exemplum (łac.) — na przykład. [przypis edytorski]
exemplum (łac.) — przykład. [przypis edytorski]
exemplum (łac.) — przykład; tu: przykładem jest. [przypis edytorski]
exemplum (łac., r.n.) — przykład. [przypis edytorski]
Exemplum ut talpa (łac.) — na przykład jak kret; słowa z bajki La Fontaine'a Towarzysze Ulissesa (XII, 1), które we Francji weszły do codziennego obiegu przy wymienianiu pojedynczego przykładu zamiast kilku. [przypis edytorski]