Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 158269 przypisów.

w której zajmowałem honorowy urząd — Brzozowski był w latach 1897/8 prezesem tej organizacji. [przypis edytorski]

w któremem uwięzła (starop.) — w którym uwięzłam. [przypis edytorski]

w których widno — dziś: w których widać. [przypis edytorski]

w którymeście uwierzyć mogli (pot.) — w którym żeście uwierzyć mogli; w którym mogliście uwierzyć. [przypis edytorski]

W którym hotelu pan staje? — W którym hotelu pan się zatrzymał? [przypis edytorski]

w którym obleczon — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika oraz skróconą formą przymiotnika; inaczej: w który jestem obleczony (odziany). [przypis edytorski]

W którymś ufność swą złożyła, Jeszcze żyje stary Bóg — tj. jeszcze żyje stary Bóg, w którym złożyłaś swą ufność. [przypis edytorski]

W którym są humory albo może robak — większość chorób przypisywano zaburzeniom równowagi czterech tzw. humorów, płynnych substancji w ciele człowieka: krwi, żółci, śluzu (flegmy) i czarnej żółci; sądzono też, że dziury w zębach powstają za sprawą maleńkich robaków zębowych. [przypis edytorski]

W którym wiecznego… — szyk przestawny: w którym widzimy promienie wiecznego miłosierdzia… [przypis redakcyjny]

w kuchni Geberskiej — Geber, słynny chemik z końca VIII wieku, który mozolił się nad sztuką fabrykowania złota. [przypis tłumacza]

w kucyją — w dzień Wigilii świąt Bożego Narodzenia (kucja to nazwa potrawy wigilijnej ludów ruskich, sporządzonej z pszenicy, miodu i maku). [przypis edytorski]

w kuczy (daw.) — w namiocie. [przypis redakcyjny]

w kumorze (gw.) — w komorze. [przypis edytorski]

w kumy — na ojca chrzestnego. [przypis edytorski]

…w kwestii bulwarów nad Wisłą — sprawa budowy bulwarów nad Wisłą była wtedy rzeczywiście aktualna. „Kurier Warszawski” z 2 kwietnia 1879 roku donosi o powstaniu towarzystwa polsko–francuskiego, które zamierza wybudować te bulwary kosztem 25 milionów rubli. Projekt jednak nie został urzeczywistniony. [przypis redakcyjny]

w kwestii smaku raz jeszcze — nawiązanie do wiersza Zbigniewa Herberta Potęga smaku. [przypis edytorski]

włącza w siebie — lub „pojmuje”, stąd: „pojęcie”. [przypis tłumacza]

w łąkach — na łąkach. [przypis redakcyjny]

włada (daw.) — władczyni. [przypis edytorski]

władający Yalporem — W ten sposób Zilia określa nieznane jej użycie broni palnej. [przypis tłumacza]

Władaj, Brytanio — w oryg. Rule Britannia, pieśń ze sławnym refrenem „Rule, Britannia! Britannia, rule the waves: / Britons never will be slaves” (tj. „władaj, Brytanio, władaj nad falami: Brytyjczycy nigdy nie będą niewolnikami”); skomponowana przez Thomasa Augustine'a Arne (1710–1778) w 1740 r. do słów wiersza Jamesa Thomsona (1700–1748) z okazji przedstawienia Alfred z gatunku masque wystawianego na dworze księcia Walii; szybko zyskała popularność, szczególnie wśród marynarzy, stając się sztandarową pieśnią patriotyczną, drugim nieformalnym hymnem Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]

Władanowicz — w innym wydaniu: Roguszewski. [przypis edytorski]

władca Chalkidy — położonej między Damaszkiem a Bejrutem (Berytos), dzisiejsze 'Andżar (arab. Ain el Jurr). [przypis tłumacza]

władca morski — Posejdon. [przypis edytorski]

władca pylijskiego… narodu, — Nestor, uosobienie starości i związanego z nią rozsądku. [przypis edytorski]

władca Rusi Moskiewskiej — tereny dzisiejszej Rosji (Ruś Moskiewska) i Ukrainy (Ruś Kijowska) były w średniowieczu pod władzą Tatarów. [przypis edytorski]

władca Styksu — Dito (Pluton). [przypis edytorski]

Władcy prawdy […] Jestem czysty — rozdział 75 Księgi Zmarłych. Jest to jeden z najwznioślejszych dokumentów, jakie zostawiła starożytność. [przypis autorski]

Władczyni świata — cieszący się wielki powodzeniem ośmioczęściowy niemy serial kinowy z roku 1919, z Mią May w roli głównej, pierwsza superprodukcja. [przypis edytorski]

Władkowi się dziwnym zdawało — dziś raczej: Władkowi wydawało się dziwne. [przypis edytorski]

władła (daw.) — forma 3 os. cz. teraźniejszego r.ż. czasownika niedokonanego władać; dziś niestosowana (zastępczo używa się raczej czasowników dokonanych lub form cz. przeszłego np. zawładnęła, władała). [przypis edytorski]

władli — skrócone od: władali. [przypis edytorski]

władnąć czym (daw.) — władać, rządzić. [przypis edytorski]

władnąć (daw.) — dziś popr.: władać. [przypis edytorski]

władnąć (daw.) — władać czym. [przypis edytorski]

władnąć — dziś popr.: władać. [przypis edytorski]

władnąć — rządzić. [przypis edytorski]

władnące — dziś: władające. [przypis edytorski]

władnąc przez dary — dzierżąc władzę dzięki rozdawnictwu darów. [przypis edytorski]

władnący — dziś popr.: władający. [przypis edytorski]

władną (…) nami gwiazd siły — chodzi o położenie gwiazd i planet, z którego w astrologii przepowiadano przyszłość złą lub dobrą. [przypis redakcyjny]

władnie (daw.) — dziś popr. forma: włada. [przypis edytorski]

władnie (daw. forma) — włada. [przypis edytorski]

władnie (daw. forma) — włada, rządzi. [przypis edytorski]

władnie (daw.) — włada. [przypis edytorski]

władnie jako słońce wonnym / Nawrotem — chodzi o kwiat, który zwraca się ku słońcu (bliżej nie wiadomo, o jaki). [przypis redakcyjny]

władnik (daw.) — władca. [przypis edytorski]

władni (starop. forma) — dziś 2 os. lp. trybu rozkazującego: władaj. [przypis edytorski]

władni (starop. forma) — dziś 2.os.lp trybu rozk.: władaj. [przypis edytorski]

władny — dziś: władczy. [przypis edytorski]

W ładunkach bibułowych kmin kandyzowany — kmin obsmażany w cukrze podawany był w tutkach z kolorowego papieru. [przypis redakcyjny]

Wład. — Władysław Zamoyski. [przypis redakcyjny]

władyka (daw.) — władca, pan. [przypis edytorski]

władyka (daw.) — zwierzchnik, władca, pan. [przypis edytorski]

władyka — władca, książę. [przypis edytorski]

Władykoń Posejdon — Odrzykoń, namiętny sportsmen, jak wszyscy z rodu Alkmeonidów Megaklesi, klnie się na Posejdona z przydomkiem Hippios tj. Władykoń, który jako stwórca konia był opiekunem wyścigów; sławna była jedna z jego licznych świątyń, stojąca na wzgórzu Kolonos, tuż obok Aten. Na scenie widać posąg Posejdona. [przypis tłumacza]

Władysław, 22-go dopiero z Paryża wyruszywszy, przybył już po klęsce — mowa o stosunkach sardyńskich i o klęsce, jaką wojska sardyńskie, dowodzone przez jen. Chrzanowskiego, poniosły 23 marca 1849 r. pod Nowarą w walce z armią austriacką. [przypis redakcyjny]

Władysław Anczyc (1823–1883) — pisarz, działacz społeczny i wydawca. Poemat Tyrteusz jest alegorią, autor pisząc o upadku starożytnej Sparty robi aluzję do Polski pod zaborami. [przypis edytorski]

Władysława — Zamoyskiego. [przypis redakcyjny]

Władysław Bracki (1892–1970) — aktor. [przypis edytorski]

Władysław — dziś: Włocławek na Kujawach. [przypis edytorski]

Władysław I Herman (ok. 1043–1102) — książę, rządzący Polską w latach 1079–1102, ojciec Bolesława III Krzywoustego, o którym legenda mówi, że urodził się dzięki łasce, wymodlonej przez rodziców u św. Idziego. [przypis edytorski]

Władysław I Herman (ok. 1043–1102) — książę z dynastii Piastów, młodszy syn Kazimierza I Odnowiciela i jego żony Dobroniegi; władca Polski w l. 1079–1102. [przypis edytorski]

Władysław III Warneńczyk (1424–1444) — syn Jagiełły, król Polski (od 1434), król Węgier (od 1440); zginął w bitwie z wojskami tureckimi pod Warną. [przypis edytorski]

Władysław III Warneńczyk (1424–1444) — syn Władysława Jagiełły, król Polski (1434–1444) i Węgier (1440–1444). [przypis edytorski]

Władysław III Warneńczyk (1424–1444) — z dynastii Jagiellonów, król Polski od 1434, król Węgier od 1440, syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej, zginął podczas wyprawy prowadzonej przeciwko Turkom, w bitwie pod Warną. [przypis edytorski]

Władysław II Jagiełło (ok. 1362–1434) — syn księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]

Władysław II Jagiellończyk (1456–1516) — najstarszy syn Kazimierza II, król czeski i węgierski. [przypis edytorski]

Władysław II Opolczyk zwany Naderspan (ok. 1330–1401) — książę opolski, znakomity administrator, prowadzący politykę prowęgierską. W roku 1391 skonfliktowany z Władysławem Jagiełłą, który pozbawił go lenn na terytorium Polski. [przypis edytorski]

Władysław I Łokietek (1260 a. 1261–1333) — król Polski od 1320 r. [przypis edytorski]

Władysław I Łokietek (ok. 1260–1333) — król Polski od 1320, przedtem długo walczył o zjednoczenie kraju po okresie rozbicia dzielnicowego. Walcząc o władzę, musiał zbrojnie stłumić bunt mieszczaństwa krakowskiego pod wodzą wójta Alberta (1311–1312), stąd wzmianka o napięciach między mieszczaństwem a stanem rycerskim. [przypis edytorski]

Władysław I Łokietek (ok. 1260–1333) — książę łęczycki i kujawski, zjednoczył główne księstwa Piastów po okresie rozbicia dzielnicowego, koronowany na króla Polski w 1320; Siedziałem (…) długo w tej grocie: wg legendy Władysław Łokietek, uciekając przed wojskami czeskiego króla Wacława II, na kilka tygodni schronił się w grocie w pobliżu Ojcowa, a życie uratował mu pająk, który zasnuł otwór pajęczyną, czym zmylił pościg; autor połączył tę legendę z legendą o śpiących w tatrzańskiej jaskini rycerzach, którzy zbudzą się do walki, gdy Polska znajdzie się w potrzebie. [przypis edytorski]

Władysław I Łokietek (ok. 1260–1333) — książę z dynastii Piastów, zjednoczył kraj po okresie rozbicia dzielnicowego, król Polski (od 1320); zwyciężył wojska krzyżackie w bitwie pod Płowcami (1331). [przypis edytorski]

Władysław I Święty — święty chrześcijański; król Węgier 1077–1095, syn księcia węgierskiego Beli I, który w 1031 r. wraz z dwoma braćmi schronił się w Polsce, gdzie ożenił się z córką Mieszka II Lamberta. [przypis edytorski]

Władysław IV (1595–1648) — najstarszy syn Zygmunta III, brał udział w wojnach moskiewskich i w wyprawie chocimskiej. [przypis edytorski]

Władysław IV Waza (1595–1648) — król Polski (od 1632) i tytularny król Szwecji, formalnie car Rosji (1610–1613), tytularny do 1634; najstarszy syn Zygmunta III; brał udział w wojnach moskiewskich i w wyprawie chocimskiej. [przypis edytorski]

Władysław IV Waza (1595–1648) — najstarszy syn Zygmunta III, brał udział w wojnach moskiewskich i w wyprawie chocimskiej, król Polski od 1632 roku, tytularny król Szwecji i car Rosji. [przypis edytorski]

Władysław Jagiełło — król Polski w latach 1386–1434, znany z prowadzenia wojen z Zakonem Krzyżackim i zwycięstwa pod Grunwaldem w 1410r. [przypis edytorski]

Władysław Krasnowiecki (1900–1983) — aktor. [przypis edytorski]

Władysław Łokietek (ok. 1260–1333) — król Polski koronowany w r. 1320, skończył okres rozbicia dzielnicowego. [przypis edytorski]

Władysław Maleszewski (1832–1913) — redaktor „Biesiady Literackiej” (pseud. Sęp). [przypis redakcyjny]

Władysław Prokesz, własc. Władysław Prokesch(1863–1923) — krytyk literacki i teatralny, dziennikarz „Nowej Reformy”, przeciwnik nowatorstwa w sztuce; autor niefortunnej recenzji Wesela. [przypis edytorski]

Władysław Raginis (1908–1939) — oficer służby stałej WP, w kampanii 1939 r. w stopniu kapitana dowódca odcinka „Wizna”, którego obrona w dniach 7–10 września stała się jednym z symboli bohaterstwa polskich żołnierzy w czasie II wojny światowej. Gdy zwycięstwo niemieckie było już przesądzone ciężko ranny kpt. Raginis popełnił samobójstwo. [przypis edytorski]

Władysław (…) siostrę cesarza Henryka trzeciego, a wdowę po Salomonie królu Węgier, za żonę pojął — Władysław Herman po śmierci pierwszej żony, Judyty czeskiej, poślubił Judytę Marię Salicką (1047– po 1105), córkę cesarza Henryka III i Agnieszki z Poitou (córki księcia Akwitanii Wilhelma V), wdowę po Salomonie królu węgierskim; z trzech córek Władysława Hermana i Judyty Salickiej z imienia znana jest tylko Agnieszka (1090 a. 1091–1125), opatka klasztoru w Quedlinburgu (Kwedlinburgu) w l. 1103–1110, a następnie od 1110 klasztoru w Gandersheim; w sporze o inwestyturę między papiestwem a cesarstwem rzymskim poparła cesarza Henryka V, swego brata stryjecznego, przez co zmuszona była opuścić Gandersheim opanowany przez zwolenników papieża i wrócić do Quedlinburgu (w 1115 lub 1118 r.), a w 1119 została obłożona klątwą przez papieża; Quedlinburgu rezydowała do śmierci, została pochowana w tamtejszej kolegiacie. [przypis edytorski]

Władysław Surmacki — Następnego dnia po przyjeździe do Warszawy został powtórnie aresztowany i rozstrzelany na Pawiaku. Zdążył parę słów zaledwie o pracy naszej powiedzieć swej Małżonce. [przypis autorski]

Władysław Syrokomla — własc. Ludwik Kondratowicz herbu Syrokomla, (1823–1862), polski poeta i tłumacz epoki romantyzmu. [przypis edytorski]

Władysław Szpilman (1911–2000) — polski pianista pochodzenia żydowskiego, wieloletni pracownik Polskiego Radia, w czasie okupacji początkowo w getcie warszawskim, następnie ukrywał się po „aryjskiej” stronie, po wojnie pozostał w kraju. Jego historię uwiecznił wielokrotnie nagradzany film Pianista z 2002 roku. [przypis edytorski]

Władysław Warneńczyk (1424–1444) — syn Jagiełły, król Polski w latach 1434–1444, król Węgier od 1440 r.; poległ w bitwie pod Warną (nad Morzem Czarnym, na terenie dzisiejszej Bułgarii) podczas wojny z Turkami. [przypis edytorski]

Władysław Warneńczyk — syn Władysława Jagiełły, król polski od 1434 r. i węgierski od 1440 r.; w węgierskiej wojnie z Turkami w 1444 r. przegrał bitwę pod Warną i zaginął bez śladu. [przypis edytorski]

Władysław — Władysław Zamojski. [przypis redakcyjny]