Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10256 przypisów.
W bitne hufce patrzając, że aż serce rośnie —znaczy właściwie: patrząc na hufce tak bitne, że aż serce rośnie na ich widok. [przypis redakcyjny]
wbitym w próżnią (daw. forma) — dziś: (…) w próżnię. [przypis edytorski]
w błędnym przebraniu błazna podejmuję, życie, tę pielgrzymkę ku śmierci — w wersji fr. życie jest podmiotem tego zdania, to ono mówi o sobie, że podejmuje wędrówkę ku śmierci. [przypis edytorski]
w błędy zawiedziony (starop.) — wprowadzony w błąd; zbłąkany, błędny. [przypis edytorski]
w błędzie (starop.) — błądząc; będąc obłąkany. [przypis edytorski]
w bliskości Emila szkoły — prawdop. odniesienie do szkoły gladiatorów Emiliusa Lepidusa. [przypis edytorski]
w bliskości — w pobliżu. [przypis edytorski]
w bogi — dziś popr. forma: w bogów. [przypis edytorski]
w bolach — dziś popr. forma: w bólach. [przypis edytorski]
W Bolonii bracią wesołą nas zwano — Za papieża Urbana IV utworzony był zakon braci Świętej Maryi, zakon rycerski, który ślubował bić się z niewiernymi; gdy z czasem ten zakon nie dochowując przyjętych ślubów, rad żył w miękkim próżnowaniu i zatopił się w zbytkach, lud włoski ironicznie nazwał go: „bracią wesołą” (frati godenti). Katalano i Loderyngo, zakonnicy tego rycerskiego bractwa, wezwani byli na urząd podestów do Florencji; po niedługim czasie czynnego zarządu uwiedzeni łakomstwem zaprzedali się gwelfom i wespół z nimi spalili pałace Ubertich, które stały przy ulicy zwanej Gardingo. [przypis redakcyjny]
W. Boosey, Fifty years of music, London 1931, s. 151. [przypis autorski]
w Borgilu — Bourgeuil. [przypis tłumacza]
W. Borowy, O poezji Mickiewicza, Lublin 1958, t. II, s. 31. [przypis autorski]
w boru — dziś popr. forma: Mc., lp.: w borze. [przypis edytorski]
w boru — dziś popr. forma Ms. lp.: w borze. [przypis edytorski]
w boru — dziś popr. forma: Ms. lp.: w borze. [przypis edytorski]
w boru — dziś popr. forma Ms.lp.: w borze. [przypis edytorski]
w boru (gw.) — w borze; w lesie. [przypis edytorski]
w boru — w borze. [przypis edytorski]
w boru — w borze, w lesie. [przypis edytorski]
w boru — w lesie. [przypis edytorski]
w Bośni krew się leje potokami… — mowa o zbrojnym powstaniu mahometańskiej ludności Bośni przeciw okupacji austriackiej (koniec lipca — październik 1878). Nieoczekiwany opór zmusił Austrię do wysłania dwustutysięcznej armii, której dopiero po kilkudziesięciu bitwach i potyczkach udało się stłumić ruch partyzancki. [przypis redakcyjny]
w braku świadków poręczam Gardłem za prawdę mych słów. Niech walczy ze mną i zginie! — mowa o średniowiecznym obyczaju sądu bożego: wierzono, że w walce Bóg da zwycięstwo temu, kto ma rację. [przypis edytorski]
w braku wzajemności — Stąd możliwość miłości o sztucznym początku, jak u Benedykta i Beatryczy (Szekspir [Wiele hałasu o nic]). [przypis autorski]
w bramkę — w listwy [tj. ozdobne taśmy, obramowania, którym obszywano wzdłuż brzegów materiał; red. WL]. [przypis redakcyjny]
wbrew Berentowi-moralizatorowi, a w obronie świata „Próchna” (…) stanowisko zajęła wśród innych Maria Komornicka w „Chimerze” — warto zacytować, bo Komornicka była krytykiem całkiem przenikliwym i rzadko jej się zdarzały równie charakterystyczne pomyłki: „Zdawałoby się, że cała prostota, samorzutność, prawość natury człowieczej, w tłumie pogardzana lub zgwałcona, w pierś artysty przeszła, utaiła się, jak boski ogień z znieważonych kościołów w katakumbowe głębie — i w tej jedynej gościnnej piersi wydaje śmiertelną walkę dżumie występku i znikczemnienia, atakującej ich świadomość, walkę instynktu prawdy przeciw obłędowi Rzeczywistości… Pod przerażającym naporem tych wszechświatowych zapasów giną jednostki… giną Borowscy, Jelscy, Müllerzy… Bohater ginie, lecz idea zwycięża: i to jest istota wszelkiego tragizmu” („Chimera” 1902, VI, s. 456–457). [przypis autorski]
Wbrew ich opozycji powiadano dalej, jak przedtem: „Zamykam drzwi!”, chociaż drzwi zamknąć nie można, ale tylko pokój — Akademia w samej rzeczy zabroniła takiego powiedzenia: Nawyczka, co z rozsądku często sobie drwi,/ Zezwala o kimś mówić, że „zamyka drzwi”./ Zwyczaj jest bezrozumny, lecz potężny tak,/ Że ulega mu każdy, chociaż mówi wspak./ Chcąc mieć ciepło, gdy w grudniu sypie śnieg aż strach,/ Zamykamy gabinet, sień lub cały gmach. St. Evremont: Akademicy. [przypis autorski]
wbrew przeciwnych — dziś popr.: wprost przeciwnych. [przypis edytorski]
wbrew — przeciw. [przypis edytorski]
Wbrew standardowej interpretacji relacja pomiędzy kompozytorem a jego wydawcą niesie za sobą pewne konflikty. W ekonomii sprzeczność interesów pomiędzy jednym podmiotem a podmiotem go reprezentującym nazywana jest problemem agencji. Por. szerzej m.in. M. Kretschmer, G. M. Klimis, R. Wallis, The Changing Location of Intellectual Property Rights…, s. 172 i przywołana tam literatura. [przypis autorski]
wbrew statutom — żołnierz mówiący do Lakończyka używa staroświeckiego (lakońskiego) wyrazu, czyniąc aluzję do lakońskich „statutów” Likurga [na poły legendarnego prawodawcy i twórcy ustroju Sparty; red. WL]. [przypis tłumacza]
wbrew zwyczaju — dziś popr.: wbrew zwyczajowi. [przypis edytorski]
w bród farbowany [koń] — obficie, cały farbowany. [przypis redakcyjny]
w bród — mnóstwo (tak wiele, że można brodzić w obfitości czegoś). [przypis edytorski]
w bród — mnóstwo (tak wiele, że można w tej obfitości brodzić). [przypis edytorski]
w bronach (starop.) — u bram. [przypis redakcyjny]
w broszurach Zur Psychologie des Individuums (…) te prace są „kluczem niezbędnym do zrozumienia wszystkich dzieł późniejszych Przybyszewskiego” — S. Brzozowski, O Stanisławie Przybyszewskim, „Droga” 1928, nr 4. [przypis autorski]
W brulionie satyry przekreślił Krasicki dalszy ciąg charakterystyki filuta: „Dogodziłeś twym żądzom, a gdyś sztucznie szeptał, / Choć (jak mówią niektórzy) wszystkieś względy zdeptał, / Ja nie wierzę. Statysto, zacny i ostrożny! / Wielkim jesteś człowiekiem, boś jaśnie wielmożny.” (I. Krasicki, Satyry i listy, s. 120). [przypis redakcyjny]
[W brzasku przedwiośnia] — tytuł ten pochodzi od wydawcy, jest jednak zaczerpnięty z tekstu utworu (por. str. 264). Jest to, zdaje się, jedno z przemówień wygłoszonych na rzecz Podhalańskich Warsztatów Pracy w Zakopanem w r. 1915. Drukujemy je z niezatytułowanego rękopisu, będącego w posiadaniu p. Stanisława Piołun-Noyszewskiego. Składa się ten rękopis z 11 luźnych liczbowanych, po jednej stronie zapisanych kartek papieru formatu „handlowego” (29 cm X 22.5 cm), tego samego, na którym jest napisana [Ewakuacja Krakowa]. [przypis redakcyjny]
w Brzezince, w pobliżu filii Oświęcimia, obozu w Rajsku — z braku informacji obóz w Brzezince i obóz w Rajsku były często utożsamiane przez więźniów obozu głównego. [przypis edytorski]
W budynkach, na schron dziwom skleconych naprędce — muzeum figur woskowych Madame Tussauds (właśc. Marie Grosholtz, która przybyła do Anglii po rewolucji francuskiej) powstało w Londynie w XIX w. Na początku była to wystawa objazdowa. Jej pierwsze eksponaty stanowiły odlewy głów zgilotynowanych francuskich arystokratów. W 1835 r. otworzyła swoją pierwszą stałą wystawę w Londynie na Baker Street. [przypis edytorski]
w budzie — sposób łowienia lub strzelania ptastwa na przynętę na sicie. [przypis redakcyjny]
w (…) bursiem się chował — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: w bursie się chowałem, tj. w internacie. [przypis edytorski]
w bydlęcy sposób zagłuszył wszystko, com był chciał powiedzieć — to miejsce niewątpliwie służy do charakterystyki Aleksasa, niesympatycznego poecie jako zdrajca. [przypis tłumacza]
Wć m. s. — skrót od: Waszmość moje serce. [przypis edytorski]
W całej naszej epoce współczesnej pod względem siły, męstwa i wytrwania w beznadziejnym bohaterstwie żadna dusza nie może być postawiona koło Nietzschego, nawet w dość odległym sąsiedztwie — S. Brzozowski, Cicha książka. „Głos” 1903, nr 36. [przypis autorski]
w całej swojej wielkości wielce rozciągnięty na ziemi — por. Iliada XVI 776, o zwłokach powalonego z rydwanu Kebriona, o które rozgorzała walka Trojan i Greków. [przypis edytorski]
w cały bidzie (gw.) — w całej biedzie. [przypis edytorski]
w całych Prusach, mających naówczas siedemnaście milionów mieszkańców, tylko 44 408 osób miało więcej jak tysiąc talarów rocznego dochodu — Cyfry te podał urzędowy ad hoc komitet, zostający pod prezydencją rzeczywistego tajnego radcy Dieterici. [przypis autorski]
wcale — całkiem. [przypis edytorski]
wcale — całkiem. [przypis redakcyjny]
wcale — całkiem, zupełnie. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — całkiem, całkowicie. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — całkiem, całkowicie, w całości. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]
Czesław Halicz (właśc. Czesława Endelmanowa-Rosenblattowa), Ludzie, którzy jeszcze żyją
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki
Krasińskiej
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki
Krasińskiej
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki
Krasińskiej
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki
Krasińskiej
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
wcale (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — całkiem, zupełnie. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — całkowicie. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — dość, zupełnie. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — tu: całkiem, zupełnie. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — tu: w całości, całkowicie. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — tu: w całości, zupełnie. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — tu: zupełnie; całkiem, całkiem. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — tu: zupełnie, całkiem. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — tu: zupełnie. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — w całości, całkiem. [przypis edytorski]
wcale (daw.) — w całości, całkowicie, zupełnie. [przypis edytorski]
w cale (daw.) — w całości, nietkniętą, nienaruszoną. [przypis edytorski]
w cale (daw.) — w całości, nietkniętą. [przypis edytorski]
w cale (daw.) — w całości, nietknięte. [przypis edytorski]
w cale (daw.) — w całości. [przypis edytorski]
wcale nie byli takimi prostymi jednostkami z ludu jak on, bo nie chcieli rozprawiać z tymi, których nie stać było na zapłatę — ukłucie w stronę niesympatycznego Ksenofontowi sokratyka. Uczeni domyślają się, że odnosi się to do Arystypa z Cyreny (w Afryce północnej, wprost na południe od Grecji), który choć wyszedł ze szkoły Sokratesa, pobierał na równi z sofistami pieniądze za naukę, co oburzało innych sokratyków, tak samo jak i treść jego nauki (hedonizm). Celem życia według niego rozkosz; co prowadzi do rozkoszy, to jest dobre, rozkosze trzeba umieć wybrać tak, by w swych skutkach nie przyniosły nieprzyjemności większej niż doznana przyjemność. Potrzebna więc wiedza i dlatego trzeba się starać o kształcenie ducha. Poznanie świata jest jednak niemożliwe, a badania przyrodnicze są bezprzedmiotowe, skoro zmysły nas łudzą i wszelkie spostrzeżenia są czysto subiektywne. Arystyp był starszy od Ksenofonta, razem z Platonem bawił na Sycylii u Dionizjusza I i II, uczył w Atenach i w Cyrenie; zmarł, mając lat 80. [przypis tłumacza]
wcale nie leży w zamiarach natury, by synowie naśladowali ojców — por. O. Lorenz, Die Geschichtswissenschaft in Hauptrichtungen und Aufgaben, Berlin 1891, II, s. 139. [przypis autorski]
wcaleśmy nie spokrewnieni — forma skrócona; inaczej: wcale nie jesteśmy spokrewnieni. [przypis edytorski]
w cale (starop.) — w całości. [przypis edytorski]
wcale (starop.) — w całości. [przypis edytorski]
w cale (starop.) — w całości. [przypis redakcyjny]
wcale ten nie grzeszy, kto grzeszy w sekrecie — Dowcipne sparodiowanie pewnych zasad kazuistyki. [przypis tłumacza]
wcale — tu: całkiem, dość. [przypis edytorski]
wcale — tu: całkiem. [przypis edytorski]
wcale — tu: całkiem, zupełnie. [przypis edytorski]
wcale — tu: w całości, całkiem, zupełnie. [przypis edytorski]
wcale — tu: zupełnie, całkowicie. [przypis edytorski]
wcale — tu: zupełnie. [przypis edytorski]
w cale — w całości. [przypis edytorski]
w cale — wszystkie, nieuszkodzone. [przypis edytorski]
wcale z suchotami — całkiem postnie, tj. bez pokarmów gotowanych. [przypis edytorski]
W celu obliczenia udziałów poszczególnych wspólników wedle ówczesnej stopy monetarnej podzielono cały majątek na dwadzieścia cztery sous — dawny sou liczący 12 denarów. [przypis tłumacza]
w cesarstwie rzymskim widziano zaś równocześnie aż do ośmiu cesarzy, a nie można było powiedzieć, by cesarstwo było podzielone — zapewne mowa o końcowym okresie kryzysu Cesarstwa Rzymskiego w III wieku, kiedy po zamordowaniu Aureliana w ciągu dziesięciu lat (275–285) panowało ośmiu cesarzy (ale nie równocześnie); kryzys zakończyło objęcie władzy przez Dioklecjana, który ustanowił tetrarchię, czyli system rządów sprawowanych równocześnie przez czterech panujących: dwóch augustów i dwóch władców niższej rangi z tytułem cezara, zarządzających różnymi obszarami imperium. [przypis edytorski]
wchadza — dziś: wchodzi. [przypis edytorski]
w chęci — dziś popr.: z chęci. [przypis edytorski]
w Chevrette (…) pani Bazile — J. J. Rousseau, Wyznania. [przypis tłumacza]
W Chinach, przeciwnie, kobiety są tak płodne i rodzaj ludzki mnoży się tak szybko, iż ziemia, by najlepiej uprawna, ledwie starczy na wyżywienie mieszkańców. Stąd zbytek jest tam zgubny, duch zaś pracy i oszczędności równie pożądany, jak w każdej republice — Zbytek był tam zawsze tępiony. [przypis autorski]
wchłaniać do płuc cuchnący przetwór niedostatecznego spalania tego wstrętnego zielska — to, co ogłaszał w „Kurierku” na ten temat monopol, to są rzeczy wprost potworne. Można by równie dobrze zrobić monopol morfinowo-kokainowy. [przypis autorski]
w chłodnej cieni — dziś popr.: w chłodnym cieniu. [przypis edytorski]
w chłodzie — w oryginale: in a bower, w altanie, zatem w ocienionym, przyjemnie chłodnym miejscu. [przypis edytorski]
wchłonienia — dziś popr. forma: wchłonięcia. [przypis edytorski]
wchód (daw.) — wejście. [przypis edytorski]
wchodowe (drzwi) — dziś popr.: wejściowe (drzwi). [przypis edytorski]
wchodowy (daw.) — dziś popr.: wejściowy. [przypis edytorski]
