Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159014 przypisów.
Coysevox, Antoine (1640–1720) — francuski rzeźbiarz barokowy. [przypis edytorski]
coż — dziś: cóż. [przypis edytorski]
Coż macie w porownaniu tych klęsk i nieszczęśliwości, które na was zciągnęły wynalazki wasze? Powinni byście ohydzać pamięć takich ludzi (…) — Newton, że dociekł przyczyn obrotu płanet, ma za to statuę w Londynie. Eliot, iż spalił baterye pływaiące rozpalonemi kulami, przeydzie medalem do potomności. Znamy imiona Keplerów, Leibnicych, Montgolfiuszow, a co dziwnieysza Alexandrow, Neronów, Herostratów, a nie wiemy o tych, którzy wynaleźli wóz, młyn i narzędzia rolnicze. Jest to, mówi la Chapelle, prosty wynalazek, ale dotąd nic podobnego nikt ieszcze nie wynalazł. [przypis autorski]
coż (starop.) — tu: który. [przypis edytorski]
co żywo (daw.) — jak najszybciej. [przypis edytorski]
co żywo (daw.) — wszyscy żywi (por. kto żyw). [przypis redakcyjny]
co żywo — jak najszybciej. [przypis edytorski]
co żywo źrebię ono łomie — „łamie” przed czasem źrebię, nim dorośnie (przysłowie). [przypis redakcyjny]
co za białagłowa — Antenor zna oczywiście Kasandrę; chodzi tu jednak o przedstawienie jej widzom, jak w teatrze greckim (nie znano tam afisza, zastępowano go więc dialogiem, podającym imię wprowadzanego na scenę bohatera). [przypis redakcyjny]
Co zacz jest? (daw.) — Kto to jest? [przypis edytorski]
co za człowiek jest — jakim człowiekiem jest. [przypis edytorski]
Co za doskonały motyw dla niedorzecznego komizmu! (przypis autora) [red. WL]. [przypis autorski]
co zalecało go — dziś: co było jego zaletą. [przypis edytorski]
Co zamyślasz? czy ty śnisz?… — (w. 41–48) Nie troszcząc się zbytnio o ścisłość, daje poeta do zrozumienia, że jakieś mahometańskie przepisy religijne nie pozwalają chrześcijanom wchodzić do domów muzułmańskich („Gdy uczują ptaki krzyż — wicher będzie wiał — I przyniesie czworo skał”). Tymczasem takiego przepisu w Koranie nie ma. [przypis redakcyjny]
co za przyczyna była do bratobójczej wojny Żydów… — z powodu zgwałcenia i śmierci kobiety w mieście Gibea, doszło do krwawej wojny domowej między plemionami Izraela; opowiada o tym biblijna Księga Sędziów. [przypis edytorski]
Co za szyk w tej pozie (euscheme hercle astitit) — czym dla Rzymianina greckie słowo euscheme, tym dla nas francuskie „szyk”. Niewolnik z komedii, dzierżący w swych rękach zwykle wszystkie nici intrygi, ma już swój styl w przybieraniu odpowiednich póz i min. Podkreśla to Periplektomenus, łamiąc właściwie iluzję sceniczną (jak to często u Plauta, zob. wyżej, do w. 79). [przypis tłumacza]
Co za związek (…) nie wyobraził sobie błazna. — St. Tarnowski: Jan Matejko, Kraków 1897, str. 63–64. [przypis redakcyjny]
co zdarzyło się w Rzymie w dwieście sześćdziesiąt lat po założeniu onegoż — Anegdota ta wzięta jest z żywota Marka Aurelego, pióra Ant. Guerara (1527). [przypis tłumacza]
co znów począć z tym Ramem i Gallandem — Dwaj humaniści, współcześni i znajomi Rabelais'go. Pierwszy, Piotr Ramee (1515–72) nauczyciel filozofii, anty-arystotelik; drugi Piotr Galland († 1559) rektor kolegium w Boncourt. [przypis tłumacza]
Co zostało nam, co wszystko wiemy (…) Głowę zwiesił niemy — K. Tetmajer, Poezje, S. II, wyd. V, s. 19. [przypis autorski]
co zrobić z tym fantem — jak wybrnąć z tej sytuacji. [przypis edytorski]
co zrobili Mars i Wenera — znane podanie greckie o miłostkach z Aresem (Marsem) Afrodyty (Wenery), której mąż, Hefajstos, był brzydki i kulawy. [przypis tłumacza]
co zupełnie na Jima patrzyło (przestarz.) — co było zupełnie podobne do [zachowania] Jima. [przypis edytorski]
Co zwiążecie albo osądzicie na ziemi, to będzie zawiązano i osądzono na niebie — Mt 18, 18. [przypis edytorski]
„Co zwiążecie na ziemi, będzie związane w niebie” — słowa Chrystusa do apostołów (Mt 18:18). [przypis redakcyjny]
co zwycięża nemejskiego smoka — nawiązanie do dwunastu prac Heraklesa, z których pierwszą było zabicie lwa nemejskiego. [przypis edytorski]
cozzar — wskazówka dla dyrygenta zaznaczona na marginesie tekstu [cozzare (wł.): uderzać; red. WL]. [przypis tłumacza]
Crabbe, George (1754–1832) — angielski poeta romantyczny, częstow swojej twórczości odwołujący się do doświadczeń narkotycznych. [przypis edytorski]
Cracovia poi e Culma — król ma tu na myśli pewnie biskupów: krakowskiego, Andrzeja Trzebickiego, i chełmińskiego, Andrzeja Olszowskiego. [przypis autorski]
Crainquebille — opowiadanie Anatola France'a z 1901. [przypis edytorski]
Cramm, Gottfried Freiherr von (1909–1976) — tenisista niemiecki, uważany za najlepszego na świecie zawodnika. W 1938 roku oskarżony o homoseksualizm, w przepisach hitlerowskich traktowany jak przestępstwo i skazany w maju 1938 na 10 miesięcy więzienia. [przypis edytorski]
Cranach, Lucas (1472–1553) — niemiecki malarz i grafik, jeden głównych przedstawicieli niemieckiego renesansu. [przypis edytorski]
Crashaw, Richard (1612–1649) — angielski poeta metafizyczny. [przypis edytorski]
Crasne — Krasiński. [przypis redakcyjny]
Cras (…) vexit — Horatius, Odae, III, 29, 43. [przypis tłumacza]
Craven, Pauline (ok. 1808–1891) — konserwatywna pisarka francuska, autorka powieści z życia dworskiego. [przypis redakcyjny]
crazy (ang.) — zwariowany, zbzikowany. [przypis edytorski]
Crébillion, Prosper Jolyot de (1674–1762) — poeta i dramaturg, członek Akademii Francuskiej, znany ze swoich tragedii o akcji osadzonej w starożytnym Rzymie. [przypis edytorski]
Crébillon, Prosper Jolyot de (1674–1762) — dramaturg francuski, autor przesyconych grozą tragedii, osadzonych zazwyczaj w realiach starożytnego Rzymu. [przypis edytorski]
Crébillon, Prosper Jolyot de (1674–1762) — francuski dramaturg, autor przesyconych grozą tragedii klasycystycznych; jego dramat Atrée et Thyeste (1707) opowiada o nienawiści i krwawej zemście między dwoma braćmi, zapoczątkowanej uprowadzeniem żony Atreusza przez Thyestesa. [przypis edytorski]
Crébillon, Prosper Jolyot de (1674–1762) — francuski dramaturg, autor przesyconych grozą tragedii klasycystycznych, m.in. dramatu Kserkses, którego tytułowym bohaterem jest król Persji. [przypis edytorski]
Crébillon, Prosper Jolyot de (1707–1777) — francuski pisarz, libertyn, autor skandalicznych powieści, które obrazowały kulisy życia salonowego, oraz opowiadań o tematyce erotycznej (Noc i chwila, Igraszki kącika przy kominku); zwany Crébillonem młodszym (juniorem) dla odróżnienia od jego ojca, autora przesyconych grozą tragedii, noszącego te same imiona. [przypis edytorski]
Crébillon, Prosper Jolyot de (1707–1777) — francuski pisarz, libertyn, autor skandalicznych powieści, które obrazowały kulisy życia salonowego, oraz opowiadań o tematyce erotycznej (Noc i chwila, Igraszki kącika przy kominku). [przypis edytorski]
crêmerie (fr.) — mleczarnia (tu w znaczeniu: mały zakład gastronomiczny). [przypis edytorski]
Crémerie — kleines Restaurant. [przypis edytorski]
crêpe de Chine (fr.) — krepa chińska, krepdeszyn, rodzaj miękkiej i lekkiej tkaniny jedwabnej o gładkim, płóciennym splocie. [przypis edytorski]
creatio ex nihilo (łac.) — tworzenie z niczego. [przypis edytorski]
creatio mundi ex nihilo (łac.) — stworzenie świata z niczego. [przypis edytorski]
creator spiritus (łac.) — duch twórca. [przypis edytorski]
creatura (łac.) — stworzenie. [przypis redakcyjny]
credat Judaeus Appelia (łac.) — cytat z satyry Horacego, znaczy: „w to niech sobie wierzy Żyd Icek” (Apella, nazwisko żydowskiej rodziny wyzwoleńców). [przypis redakcyjny]
crede experto (łac.) — zaufaj doświadczonemu; wierz ekspertowi. [przypis edytorski]
Credit (…) mari — Lucretius, De rerum natura, V, 653. [przypis tłumacza]
Credo (…) apresso — „Wierzę, że na ostatku zimy znamienite/ Dzieła porobił; ale iż były zakryte,/ I jam do tego czasu o nich nic nie słyszał,/ Nie winienem, że o nich nic nie będę pisał./ Bo Orland więcej był zwykł czynić, niźli swoje/ Sprawy potem powiadać i czci godne boje,/ I wszystkie jego dzieła nie były wiedziane/ Okrom tych, które były od świadków widziane” (Ariosto Orland szalony XI, 81; przekład Piotra Kochanowskiego). [przypis tłumacza]
Credo — gra słów na wyrazie Credo i kredycie [Credo — modlitwa „Wierzę w Boga Ojca”, wyznanie wiary; Red.WL]. [przypis tłumacza]
Credo (łac. credo: wierzę) — wyznanie wiary. [przypis edytorski]
credo (łac.) — dosł.: wierzę; przen.: wyznanie wiary (od pierwszych słów modlitwy chrześcijańskiej stanowiącej wyznanie kanonu wiary, tzw. Składu Apostolskiego: „Wierzę w Boga Ojca Wszechmogącego”). [przypis edytorski]
credo (łac.) — dosł.: wierzę; przen. wyznanie wiary (od pierwszych słów modlitwy chrześcijańskiej: „Wierzę w Boga Ojca Wszechmogącego”), także ogólnie: krótkie sformułowanie pełniące funkcję myśli przewodniej lub ogólnego hasła przyświecającego np. sposobowi postępowania; motto, dewiza. [przypis edytorski]
credo (łac.) —dosł.: wierzę; przen. wyznanie wiary (od pierwszych słów modlitwy chrześcijańskiej: „Wierzę w Boga Ojca Wszechmogącego”), także ogólnie: krótkie sformułowanie pełniące funkcję myśli przewodniej lub ogólnego hasła przyświecającego np. sposobowi postępowania. [przypis edytorski]
credo (łac.) — dosł. wierzę; przen. wyznanie wiary, poglądy i zasady, którymi ktoś kieruje się w życiu. [przypis edytorski]
credo (łac.) — dosł.: wierzę; przen.: wyznanie wiary. [przypis edytorski]
credo (łac.) — dosł.: wierzę; przen. wyznanie wiary, suma poglądów. [przypis edytorski]
credo (łac.) — dosł. wierzę; przen. wyznanie wiary, suma poglądów. [przypis edytorski]
credo (łac.) — dosł.: wierzę; przen. wyznanie wiary, suma poglądów. [przypis edytorski]
credo (łac.) — dosł.: wierzę; tu metaforycznie oznacza tyle, co: deklaracja wiary (od pierwszych słów modlitwy w kościele katolickim, tzw. Wyznania wiary a. Składu Apostolskiego: „Wierzę w Boga Ojca Wszechmogącego”). Współcześnie termin stosowany jest na określenie krótkiego sformułowania pełniącego funkcję myśli przewodniej lub ogólnego hasła przyświecającego np. dziełu lub sposobowi postępowania; motto, dewiza. [przypis edytorski]
Credo (łac.) — wierzę (pierwsze słowo modlitwy Wyznanie wiary). [przypis edytorski]
credo (łac.) — wierzę. [przypis edytorski]
credo (łac.) — wierzę; tu: modlitwa stanowiąca wyznanie kanonu wiary rzymskokatolickiej, zaczynająca się od słów „Wierzę w Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi, i w Jezusa Chrystusa, Syna Jego jedynego (…)”. [przypis edytorski]
credo (łac.: wierzę) — tu: wyznanie wiary. [przypis edytorski]
credo (łac.: wierzę) — wyznanie wiary, przekonania; poniższe strofy stanowią wyraźne nawiązanie do tekstu chrześcijańskiego wyznania wiary „Wierzę w Boga”. [przypis edytorski]
credo (łac.) — wyznanie wiary. [przypis edytorski]
credo (łac.) — zbiór przekonań, dosł. wyznanie wiary. [przypis edytorski]
credo (łac.) — zbiór zasad i poglądów. [przypis edytorski]
credo — poglądy i zasady, którymi ktoś kieruje się w życiu. [przypis edytorski]
credo quia absurdum est (łac.) — wierzę, gdyż jest to absurdalne. [przypis edytorski]
credo quia absurdum est (łac.) — wierzę, ponieważ jest to absurdalne (formuła przypisywana Tertulianowi, choć w jego tekście De Carne Christi brzmi nieco odmiennie; przez Woltera słowa te były przypisywane św. Augustynowi). [przypis edytorski]
credo quia absurdus sum (łac.) — wierzę, bo jestem absurdalny. [przypis edytorski]
credo — tu wyznanie wiary. [przypis redakcyjny]
Credo w Mochnackiego — wierzę w Mochnackiego. Maurycy Mochnacki (1803–1834): literat, uczestnik powstania listopadowego, przyjaciel Lelewela, autor Historii powstania, w której dowodził, że powstanie upadło wskutek niedołężności wodzów. [przypis redakcyjny]
Cremaberis igne aeterno (łac.) — Ogniem wieczystym trawiony będziesz. (Przypis autora). [przypis autorski]
Cremona — miasto we Włoszech; w XVI–XVIII w. była słynnym ośrodkiem wyrobu instrumentów muzycznych (tzw. kremońska szkoła lutnicza, wytwarzająca skrzypce i in. instrumenty strunowe). [przypis edytorski]
Crepitus — rzekomy rzymski bóg głośno puszczanych wiatrów. Legenda o nim powstała na podstawie chrześcijańskiej satyry z IV w., w której pojawiają się słowa: „inni (spośród Egipcjan) nauczają, że odgłos jelit (łac. crepitus ventris) powinien być uważany za boga”. Flaubert został powiadomiony przez znajomego, iż taki bóg w rzeczywistości nie istniał, jednak postanowił go pozostawić. [przypis edytorski]
Crescat! floreat! (łac.) — niech wzrasta i kwitnie. [przypis edytorski]
Crescat, vivat et floreat (łac.) — Niech wzrasta, żyje i rozkwita. [przypis edytorski]
crescendo accelerando molto — termin muzyczny, z wł. crescendo: coraz głośniej, accelerando: coraz szybciej i molto: bardzo. [przypis edytorski]
crescendo (wł. muz.) — coraz głośniej. [przypis edytorski]
crescendo (wł., muz.) — coraz głośniej. [przypis edytorski]
crescendo (wł., muz.) — coraz głośniej. [przypis edytorski]
crescendo (wł., muz.) — coraz głośniej, tu: wzmacniając się. [przypis edytorski]
crescendo (wł., muz.) — stopniowe zwiększanie siły dźwięku, głośności; tu: wzmacniając się. [przypis edytorski]
crescendo (wł., muz.) — stopniowo zwiększając natężenie. [przypis edytorski]
crescendo (wł.) — w muz.: stopniowe zwiększanie siły dźwięku. [przypis edytorski]
crescere disordo (łac.) — wzrastać nieporządek. [przypis redakcyjny]
Crescite et multiplicamini! (łac.) — Rośnijcie i rozmnażajcie się! [przypis edytorski]
crescite et multiplicamini (łac.) — rośnijcie i rozmnażajcie się. [przypis edytorski]
crescite (…) multiplicamini (łac.) — rośnijcie (i) rozmnażajcie się; cytat z łac. tłumaczenia Biblii. [przypis edytorski]
Crescite. Nos qui vivimus, multiplicamini (łac.) — Rozradzajcie się. My, którzy żyjemy, mnóżmy się. [przypis edytorski]
cretinis forestis — żartobliwy twór słowny udający nazwę łacińską przez zastosowanie odpowiednich końcówek wyrazów, a oznaczający „kretyn leśny”. [przypis edytorski]
Crevier, Jean-Baptiste-Louis (1693–1765) — francuski historyk i filolog, autor min. książki L'Histoire des empereurs des Romains, jusqu'à Constantin (Historia cesarzy Rzymian aż do Konstantyna, 1749). [przypis edytorski]
cri de bataille (fr.) — okrzyk wojenny. [przypis edytorski]
