Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159973 przypisów.

zapraszał go na każdą ofiarę — obrzędy ofiarne były u Greków bardzo uroczyste i na taki obrzęd spraszano gości. Z zabitego na ofiarę zwierzęcia palono na ołtarzu tylko pewne części, mianowicie wyrżnięte z mięsem kości udowe, obłożone tłuszczem. Resztę mięsa zjadali na uczcie uczestnicy uroczystości. [przypis tłumacza]

Zaprawdęć chce tego po nas Chrystus etc. — Łk 16, 9. [przypis edytorski]

Zaprawdę, daleką była ironia od mego serca, gdym Cię prosił… — mowa o następujących uwagach Reeve'a z dnia 6 czerwca 1831: „Nie ma wstydu, nie ma hańby. Znamy je tylko tu, na ziemi. Tak, ból, cierpienie są związane z ziemską gliną, oto wszystko. W tej chwili właśnie przeczytałem Twój list. Nie miałem zamiaru dzisiaj do Ciebie pisać, wobec tego, że mam list do Bineta już zupełnie gotowy. Lecz tego już zanadto; jesteś nieszczęśliwy, a ja mogę tylko pisać listy do Ciebie. — Wybrałeś. Wybór jest straszny, ale koniecznie trzeba było go uczynić. Teraz, gdy się zdecydowałeś być tylko synem, módl się, cierp i kochaj tych, którzy Ci pozostali. I ja do nich należę, i mnie także bardzo trzeba Twojej miłości. Nie masz słuszności, utrzymując, że nie powinienem więcej Cię bronić. To co piszesz, jest ironią uczucia albo stylu. Ironia nie przystoi cierpiącemu, tem mniej przystoi cierpiącemu chrześcijaninowi. — Ja, choć nie jestem ani zawadiaką, ani rębaczem zawodowym, wygłaszać będę wszędzie zdanie moje o Tobie swobodnie i uczciwie. Wypowiedziałem je w Paryżu, powiem i tu wszystkim, którzy Cię znają lub mogą poznać. Mało jest ludzi tak zuchwałych, by mi zaprzeczyli, gdy mówię o Tobie. Zresztą cóż by na tem zyskali? Zysk jest dla nich wszystkiem, dla nas niczem. Przyjaźń jest tutaj towarzystwem dla fabrykacji maszyn parowych, albo też dróg o żelaznych szynach. Nasza przyjaźń jest dla nas bardziej odpowiednia”. [przypis redakcyjny]

za prawem (daw.) — za sprawą prawa. [przypis edytorski]

zaprawny — tu: zaprawiony (czymś). [przypis edytorski]

zaprawny — tu: zaprawiony czymś. [przypis edytorski]

zaprawując (daw. forma) — dziś: zaprawiając. [przypis edytorski]

zaprószyć sobie głowę kimś (daw.) — zawrócić sobie kimś głowę, zakochać się w kimś. [przypis edytorski]

za procentem — Papkin usiłuje dać do zrozumienia, jakoby posiadał jakiś kapitał w zastawie i tylko nieregularne wypłacanie procentów wprawiło go w kłopoty pieniężne. [przypis redakcyjny]

zaproponować pani Roland lub mistress Hutchinson, aby spędzały czas na hodowaniu bengalskich różyczek — obacz pamiętniki tych wspaniałych kobiet. Mógłbym przytoczyć inne nazwiska, ale są nieznane publiczności, zresztą nie można, choćby najpochlebniej, pokazywać palcem osób żyjących. [przypis autorski]

zaprośże — konstrukcja z partykułą -że wzmacniającą wymowę czasownika; znaczenie: zaproś koniecznie itp. [przypis edytorski]

zaprowadzić (daw.) — tu: urządzić, założyć. [przypis edytorski]

zaproże — dawniej: miejsce za progiem lub koło progu. [przypis edytorski]

zaprządz — dziś: zaprząc. [przypis edytorski]

zaprzągać (starop.) — zaprzęgać. [przypis edytorski]

zaprzątać — zajmować kogoś jakimiś sprawami. [przypis edytorski]

zaprzątywać — dziś popr.: zaprzątać. [przypis edytorski]

zaprzało się — wyparło się. [przypis edytorski]

zaprzały (starop.) — zjełczały. [przypis edytorski]

zaprzaństwo (daw.) — dopuszczenie się zdrady, zaparcie się prawdy, ideałów itp. [przypis edytorski]

zaprzania (daw., gw.) — zaparcia [się]. [przypis autorski]

zaprzaniec — odstępca (od wiary), heretyk, zdrajca. [przypis edytorski]

zaprzaniec — odstępca, zdrajca. [przypis edytorski]

zaprzaniec — ten, który zaparł się wiary, pochodzenia etc.; synonim zdrajcy. [przypis edytorski]

zaprzaniec — ten, kto się czegoś zaparł, odszczepieniec, odstępca. [przypis edytorski]

zaprzeć (daw.) — tu: zablokować. [przypis edytorski]

zaprzeć (daw.) — zamknąć; tu forma: zaparto: zamknięto. [przypis edytorski]

zaprzeć (daw.) — zamknąć, zablokować. [przypis edytorski]

zaprzeć drzwi (daw.) — zamknąć drzwi. [przypis edytorski]

zaprzeć — tu: zamknąć. [przypis redakcyjny]

zaprzeczaszli — daw. konstrukcja z partykułą pytajną -li; znaczenie: czy zaprzeczasz. [przypis edytorski]

zaprzeczyć — tu: nie pozwolić. [przypis edytorski]

zaprzepadać się — dziś: przepadać a. zaprzepaszczać się. [przypis edytorski]

zaprzeszła wiosna — wiosna, która była przed tą ostatnią. [przypis edytorski]

za przybyciem (daw.) — dziś: po przybyciu. [przypis edytorski]

za przybyciem — dziś: po przybyciu. [przypis edytorski]

Za przykładem Marlowe'a… — obłęd Zabiny w I części Tamerlana Wielkiego (V, 2). [przypis tłumacza]

za przyściem — za przyjściem, kiedy przyjdą. [przypis edytorski]

zaprzysiąc tornistrowi — wstąpić do wojska. [przypis edytorski]

zaprzysiężesz — dziś popr. forma: zaprzysięgniesz. [przypis edytorski]

zapuścić — tu: zasłonić. [przypis edytorski]

zapust (daw.) — obecnie raczej forma „zapusty”, oznaczająca karnawałowe ostatki; zapust to także lasek złożony z nowych drzew, młodnik. [przypis edytorski]

zapust (gw.), zapusty (daw.) — ostatnie dni karnawału; ostatki. [przypis edytorski]

zapustna niedziela (przestarz.) — ostatnia niedziela karnawału. [przypis edytorski]

zapustny (daw.) — związany z zapustami, tj. hucznie i wesoło obchodzonymi ostatnimi dniami karnawału. [przypis edytorski]

zapustny — karnawałowy; zapusty (daw.) końcówka (ostatni tydzień) karnawału, kończący się środą popielcową, rozpoczynającą okres postu. [przypis edytorski]

zapust (starop.) — zagajnik. [przypis redakcyjny]

zapust — tu: gąszcz, plątanina. [przypis edytorski]

zapusty (daw.) — karnawał, przebierańce. [przypis edytorski]

zapusty — daw. ostatnie dni karnawału. [przypis edytorski]

zapusty — karnawał; czas po święcie Bożego Narodzenia (25 grudnia), a przed Wielkim Postem, stanowiącym okres obejmujący 40 dni przed świętem Wielkanocy, (termin Wielkanocy jest zmienny i wypada w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca). [przypis edytorski]

zapusty — karnawał; okres po świętach Bożego Narodzenia, a poprzedzający Wielki Post, przypadający na styczeń i luty. [przypis edytorski]

zapusty — ostatnie dni karnawału; ostatki. [przypis edytorski]

zapusty — ostatni tydzień karnawału. [przypis edytorski]

zapuszczony (tu daw.) — opuszczony, przymknięty; zapuścić powieki (daw.) — opuścić powieki, przymknąć oczy. [przypis edytorski]

zapyrzony — dziś: zaperzony. [przypis edytorski]

Zapytaj się kryminalistów, psychiatrów, (…) formułę Pascalowską: qui fait l'ange, fait bête — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 53–54. [przypis autorski]

Zapytał Zofii o radę — dziś popr.: zapytał Zofię o radę. [przypis edytorski]

zapytana od posażney niewiasty ateńskiey, co by przyniosła mężowi w posagu? z tym się poszczycić może, iż mu przynosi poczciwość — dziś popr. pytajnik rozdzielający zdania składowe powinien być zastąpiony przecinkiem; tu: pozostawiono przykład daw. interpunkcji. [przypis edytorski]

zapytywa — dziś popr. forma: zapytuje; pyta. [przypis edytorski]

zarabiać (starop.) — tu: zasługiwać. [przypis edytorski]

zarabiać* — tu: pracować na roli. [przypis redakcyjny]

za radą towarzyszącego sobie wielkich przymiotów Michała (…) ustąpił — w oryg. łac.: Recessit inde Boleslavus magni Michaelis consilio extra muros. Chodzi o Michała z rodu Awdańców, krewnego wojewody skarbimira, wychowawcy Bolesława Krzywoustego, oraz kanclerza Michała, któremu dedykowane są dwie pierwsze księgi Kroniki Galla Anonima. [przypis edytorski]

Zaradza się jeszcze tej samej wadzie przez ustanawianie urzędników pośredniczących… — porównaj księgę IV, rozdz. V O trybunacie. [przypis tłumacza]

zaradzić się — tu: poradzić się, prosić o radę. [przypis edytorski]

zaradzim (daw.) — tu: forma krótsza użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: zaradzimy. [przypis edytorski]

zara — dziś popr.: zaraz; od razu. [przypis edytorski]

zara (gw.) — zaraz; od razu. [przypis edytorski]

zara (gw.) — zaraz. [przypis autorski]

Zaramo a. Samaro — wschodnioafrykańska grupa etniczna występująca wzdłuż wybrzeża Tanzanii, dominująca w Dar es Salaam i okolicach; w większości są muzułmanami. Uzaramo: w języku suahili przedrostek „u-” tworzy w szczególności nazwy terenów, np. Usaramo (ziemia Saramów), podczas gdy „wa-” określa grupę osób, np. Wasaramo (Saramowie). [przypis edytorski]

zaranek (daw.) — tu: poranek, początek. [przypis edytorski]

zaranek — poranek; D. lp. zaranku a. zaranka. [przypis edytorski]

zaranie — chwila wschodu słońca. [przypis edytorski]

Zaranie — w oryg. niem. Das Vorspiel als Epilog: Prolog jako epilog. [przypis edytorski]

zaranie — wschód słońca, jutrzenka; przen.: pierwszy okres. [przypis edytorski]

zaranku — dziś: poranka. [przypis edytorski]

za rano (daw.) — za wcześnie. [przypis edytorski]

zarastać — tu chodzi o związane z dojrzewaniem chłopców pojawienie się u nich zarostu. [przypis edytorski]

zaraszczać — dziś popr.: zarastać. [przypis redakcyjny]

Zaratustra Nietzschego — tytułowy bohater książki Tako rzecze Zaratustra (1883–1885) niemieckiego filozofa Fryderyka Nietzschego. [przypis edytorski]

Zaratustra (ok. 628–ok. 551 p.n.e.) — legendarny perski prorok, twórca monoteistycznej religii nazwanej od jego imienia zaratustryzmem; przypisywane mu jest autorstwo Gaty, najstarszej części Awesty; imię to nosi główny bohater dzieła Tako rzecze Zaratustra Fryderyka Nietzschego. [przypis edytorski]