Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 160082 przypisów.
obuch — dziś popr.: obu. [przypis edytorski]
obuch — gatunek dawnej broni do uderzania, czekan, nadziak. [przypis redakcyjny]
obuch — laska z osadzonym młotem służąca do podpierania się i do obrony. [przypis redakcyjny]
obuch — rodzaj broni, siekiera osadzona na długim drzewcu. [przypis edytorski]
obuch — rodzaj broni, tu zdrob.: obuszek. [przypis edytorski]
obuch — tępa część siekiery a. topora, przeciwległa do ostrza. [przypis edytorski]
obuch — tępo zakończona część niektórych narzędzi (np. siekiery) położona po przeciwnej stronie niż ostrze. [przypis edytorski]
obuch — tępo zakończona część niektórych narzędzi, np. siekiery, znajdująca się po drugiej stronie ostrza. [przypis edytorski]
obudwóch (daw. forma) — dziś: obydwu. [przypis edytorski]
obudwóch — dziś: obydwu. [przypis edytorski]
obudwóch — dziś popr. forma: obydwu. [przypis edytorski]
obudwóch — dziś popr.: obydwóch. [przypis edytorski]
obudwoma (daw.) — dziś popr. forma: (nad) obydwoma (pawilonami). [przypis edytorski]
obudwom (daw.) — dziś popr. forma: obydwóm. [przypis edytorski]
obudwom (daw.) — dziś popr. forma: obydwóm (Rzeczpospolitej i szlachcie sanockiej). [przypis edytorski]
obudwom (daw.) — dziś popr.: obydwóm. [przypis edytorski]
obudwu (daw.) — dziś popr. forma: (po) obydwu (stronach). [przypis edytorski]
obudwu (daw.) — dziś popr.: obydwu. [przypis edytorski]
obudwu — dziś: obydwu. [przypis edytorski]
obudwu — dziś popr. forma: obydwu. [przypis edytorski]
obudwu — dziś popr.: obydwu lub obydwóch. [przypis edytorski]
obudwu — dziś popr.: obydwu. [przypis edytorski]
obudwu Neronów — cesarzy Tyberiusza i Nerona. [przypis redakcyjny]
obudzać — dziś: budzić. [przypis edytorski]
obudzać — dziś popr.: budzić. [przypis edytorski]
obudzać — dziś raczej: budzić. [przypis edytorski]
obudza się — dziś: budzi się. [przypis edytorski]
obu Frygii — Frygia Hellesponcka, czyli Mała (nad Propontydą), i Frygia Wielka (w głębi Azji Mniejszej, po lewej stronie rzeki Halys) od Alyattesa należą do Lidii, więc nie przyjmują zagranicznych posłów. [przypis tłumacza]
obuma — dziś popr. forma N. r.ż.: obu a. obiema. [przypis edytorski]
obu Millów — James Mill (1773–1836), szkocki filozof, historyk, polityk i ekonomista, oraz jego syn, John Stuart Mill (1806–1873), filozof, politolog i ekonomista, jeden z najbardziej wpływowych myślicieli w historii klasycznego liberalizmu. [przypis edytorski]
obu naszych podróżnych — są nimi: Kritilo, ojciec i Andrenio, syn. Odgadywaczem jest „Desengaño”, tj. Rozczarowanie: jest on drugim synem Prawdy, której pierworodnym jest Nienawiść: veritas odium parit [„Prawda rodzi Nienawiść”; przyp. tłum.]”. [przypis autorski]
O Buonapartem i o Burbonach — fr. De Buonaparte et des Bourbons (1814). [przypis edytorski]
obu praw — tj. prawa świeckiego i kanonicznego. [przypis edytorski]
obu rękoma — dziś popr. forma N.lm: obiema rękoma a. rękami. [przypis edytorski]
oburzyć — powstać, napaść. [przypis redakcyjny]
oburzyć się o kogo — powstać, wpaść na kogo. [przypis redakcyjny]
obuszek a. obuch — siekiera osadzona na długim drzewcu, wykorzystywana jako broń. [przypis edytorski]
obuszek — broń o kształcie zaostrzonego młotka, o dziobie bardziej zagiętym niż ostrze nadziaka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis redakcyjny]
obuszek — broń o kształcie zaostrzonego młotka, o dziobie bardziej zagiętym niż ostrze nadziaka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]
obuszek — broń o kształcie zaostrzonego młotka, o dziobie bardziej zagiętym, niż ostrze nadziaka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]
obuszek — broń o kształcie zaostrzonego młotka, o dziobie bardziej zagiętym, niż ostrze nadziaka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]
obuszek (zdr.) — obuch, tępa część siekiery; pałka. [przypis edytorski]
obuty — noszący buty lub konkretny rodzaj obuwia, mający buty; por. odziany. [przypis edytorski]
obuva — avalynė. [przypis edytorski]
obuwie — dosłownie: sandały, ὑποδήματα, gdyż wedle Papego dopiero ὑπόδημα κοιλόν oznacza obuwie rzymskiego żołnierza, ale nie calceus (do togi używany, Lübker 632b), lecz caligae (Lübker 234a). Speculatoria caliga. Swetoniusz, Żywot Kaliguli 52; stąd przydomek Kaliguli: Swetoniusz, Żywot Kaliguli 9. [przypis tłumacza]
obuw — w istocie chodziło o nagolenniki, w archaicznej formie stanowiące coś pośredniego między wysokim obuwiem a prymitywnym pancerzem. [przypis edytorski]
obviam (łac.) — naprzeciw. [przypis redakcyjny]
obviously (ang.) — oczywiście, jak wiadomo. [przypis edytorski]
ob vorg Feind, Teufel, mit vorg zaubern, zusammenhängt, ist mir dunkel (niem.) — czy „vorg” wróg, diabeł, jest powiązane z „vorg” czarować, pozostaje dla mnie niejasne. [przypis edytorski]
obwarowywa — dziś: obwarowuje; gwarantuje. [przypis edytorski]
obwencyj — dochodów przypadkowych, obrywek. [przypis redakcyjny]
obwiązka (daw.) — opaska na głowę. [przypis edytorski]
obwiązujem — skrócona forma czasownika 1 os. lm; dziś: obwiązujemy. [przypis edytorski]
obwieścić lud (starop.) — rozgłosić wieść między ludem. [przypis edytorski]
obwieścił mieszkańcom Jerozolimy, że Bóg… — Henkel zamienia i te dwa wiersze na oratio recta: [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
obwieś — hultaj, nicpoń. [przypis edytorski]
obwieś — hultaj, osobnik podejrzany. [przypis edytorski]
obwieśta (gw.) — powieście. [przypis edytorski]
obwiesić się — dziś raczej: powiesić się. [przypis edytorski]
Obwiesić tych wszystkich! Są to zdrajcy, nie żołnierze! Wieczna to hańba, wieczna sromota stanu żołnierskiego! Każdy żołnierz, przysięgając na posłuszeństwo i na wierność, powinien na samo skinienie swojego pana, swojego monarchy, rznąć nie tylko obywatela, ale brata, żonę, dzieci, matkę i ojca. — Są to słowa jednego generała-lejtnanta Niemca w służbie cesarskiej. Ja sam słyszałem je z ust jego. [przypis autorski]
obwieszon (daw.) — powieszony. [przypis edytorski]
obwiniali go o zdradę floty — zarzut naturalny i zrozumiały, ale niesłuszny. Wobec rozluźnienia panującego na flocie ateńskiej, nie było co zdradzać. Fakt ten dla Lizandra nie był tajemnicą. [przypis tłumacza]
obwiśnięty — dziś popr.: obwisły. [przypis edytorski]
obwołać (daw.) — ogłosić coś publicznie. [przypis edytorski]
obwołać — tu: ogłosić. [przypis edytorski]
Obwołał pospolite ruszenie przez wici — Kiedy król miał zgromadzić pospolite ruszenie, rozkazywał zatykać w każdej parafii drąg wysoki z uwiązaną na wierzchu miotłą czyli wicią. I to się nazywało: rozdać wici. Każdy człowiek dorosły stanu rycerskiego obowiązany był, pod utratą szlachectwa, stawić się natychmiast pod chorągiew wojewódzką. [przypis autorski]
obwołanie — tu: obwieszczenie; ogłoszenie podane do publicznej wiadomości. [przypis edytorski]
obwołano go naczelnym wodzem z nieograniczoną władzą… — uprzednio uchwalono zwrócić mu skonfiskowany majątek i odwołać przekleństwo, jak podają Plutarch i Diodor z Sycylii (historyk z czasów Augusta, autor historii świata pt. Biblioteka, od początku aż do wojen galijskich Cezara; zachowało się ksiąg dziesięć, XI–XX). [przypis tłumacza]
obyć bluszczem nie powojem, Bóg ci dał rosnąć przed obliczem Swojem — znaczenie zdania, będącego formułą życzeń, można wyłożyć następująco: „oby ci Bóg dał rosnąć tak jak rośnie bluszcz, nie jak powój”. [przypis edytorski]
obyć — forma z partykułą -ci, skróconą do -ć; znaczenie: oby ci, niechże. [przypis edytorski]
obyć smakowało — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci (skróconą do -ć). [przypis edytorski]
Obyczaje angielskie (…) r. 1730 — w kwestii obecnych obyczajów angielskich obacz Życie pana Beattie pisane przez jego bliskiego przyjaciela. Można się zbudować głęboką pokorą pana Beattie przyjmującego dziesięć gwinei od starej margrabiny za spotwarzanie Hume'a. Wystraszona arystokracja wspiera się na biskupach mających po 200 000 franków rocznego dochodu i opłaca pieniędzmi lub szacunkiem pisarzy rzekomo liberalnych, aby lżyli Chéniera („Edinburgh Review”, 1821). Najwstrętniejszy cant wnika wszędzie; dławi wszystko, co nie jest obrazem dzikich i gwałtownych uczuć; niepodobna napisać po angielsku czegoś wesołego. [przypis autorski]
obyczaje Otaiti — obacz podróże Bougainvilla, Cooka etc. U niektórych zwierząt samica udaje, że się wzbrania, w chwili gdy się oddaje. Najważniejszych objaśnień co do siebie samych winniśmy szukać w anatomii porównawczej. [przypis autorski]
Obyczaje ułożyłyby się niebawem na modłę tych praw i udoskonaliłyby je — dziennik angielski „Examiner”, zdając sprawę z procesu królowej (nr. 622, 3 września 1820), dodaje: „Dzięki naszemu systemowi moralności płciowej tysiące kobiet stają się przedajnymi nierządnicami. Uczy się kobiety uczciwe gardzić nimi, ale mężowie mają prawo odwiedzać te nierządnice i uchodzi to jedynie za grzech powszedni”. Jest w tym szlachetna odwaga, aby w krainie cant'u powiedzieć w tym przedmiocie prawdę, choćby najbardziej pospolitą i jawną; jeszcze większą zasługą jest to ze strony biednego dziennika, którego jedynym widokiem powodzenia jest, że go kupią ludzie bogaci, uważający Biblię i biskupów za jedyną ochronę swoich pięknych liberii. [przypis autorski]
Obyczaje wyspy Cea — w swoich dwóch słynnych listach za i przeciw samobójstwu J.J. Rousseau zaczerpnął wiele argumentów z tego rozdziału; [por.] Nowa Heloiza, Ks. II. List 1 i 2. [przypis tłumacza]
obyczajniejszy — dziś popr. forma: bardziej obyczajny. [przypis edytorski]
obyczajnie — zgodnie z powszechnie przyjętymi normami obyczajowymi. [przypis edytorski]
obyczajny (daw.) — grzeczny; znający obyczaje. [przypis redakcyjny]
obyczajny — tu: przyzwoity, kulturalny, cywilizowany. [przypis edytorski]
Obydwa cytaty w niniejszym akapicie pochodzą z: A. Kraushar, O prawie własności literackiej i artystycznej według Delalande'a…, s. 219. [przypis autorski]
Obydwaj byli oni wytworem i szczytem rozwoju duchowego, którego momentami był umysł historyczny i ewolucjonizm powszechny. (…) centralne może zagadnienie całej epoki naszej, którego tu wszakże roztrząsać nie mogę — S. Brzozowski, Idee, s. 79 (Filozofia czynu), podobne zestawienie: [S. Brzozowski,] Kultura i życie, s. 262. [przypis autorski]
obydwa Oceany — Atlantycki i Indyjski. [przypis edytorski]
obydwa patrzyli — dziś popr.: obydwaj patrzyli. [przypis edytorski]
obydwaśmy starzy — dziś obydwaj jesteśmy starzy. [przypis edytorski]
obydwie — dziś: obydwa (zwierciadła). [przypis edytorski]
obydwom (daw. forma) — dziś C.lm: obydwóm. [przypis edytorski]
Oby pan niebios… — Godny pełnomocnik Tartufanie mógł odejść nie wspomniawszy o Niebiosach. [przypis tłumacza]
Obyś bogom nieśmiertelnym i nam dał powód do radości — autor nieznany. [przypis tłumacza]
obyść się [z kim] (starop.) — obejść się [z kim]; potraktować [kogo]. [przypis edytorski]
obysk (z ros. обыск) — przeszukanie, rewizja. [przypis edytorski]
obywatele bezgłowe i smętne — dziś: obywatele bezgłowi i smętni. [przypis edytorski]
Obywatele, rodacy, Rzymianie… — mowa Antoniusza to najczęściej cytowany fragment dramatu. [przypis edytorski]
obywatelów — dziś popr. forma B. lm: obywateli. [przypis edytorski]
obywatelów — dziś popr. forma D. lm: obywateli. [przypis edytorski]
obywatelów — dziś popr. forma D. lm: obywateli. [przypis redakcyjny]
obywatelów — dziś popr. forma: obywateli. [przypis edytorski]
obywatel rzeczypospolitej — Genewa w czasach autora była republiką; dołączyła do Konfederacji Szwajcarskiej w 1815 roku. [przypis edytorski]
obywatel świata — mowa o wprowadzonym w tej pieśni sędzi. [przypis edytorski]
obywatel Sanson — Charles Henri Sanson (1739–1806), francuski kat, wykonawca wyroków śmierci w Paryżu w latach 1778–1795; dokonał pierwszej egzekucji przy użyciu gilotyny; podczas rewolucji francuskiej (1789–1799) dokonał egzekucji m.in. byłego króla Francji, Ludwika XVI, królowej Marii Antoniny, Jacques-René Héberta, Georges'a Dantona, Antoine'a Lavoisiera, Maksymiliana Robespierre'a. [przypis edytorski]
obywatelskiemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: obywatelskimi. [przypis edytorski]
