Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 117343 przypisów.

śnieg firnowy a. firn — rodzaj śniegu, forma przejściowa między śniegiem i lodem. [przypis edytorski]

śniegi są ale bielutkie (gw.) — śniegi są bardzo bielutkie. [przypis edytorski]

Śniegocka, Cecylia (1862–1934) — polska nauczycielka, organizatorka tajnej oświaty, działaczka feministyczna; z domu Więckowska, w 1882 w związku małżeńskim z inż. Kazimierzem Śniegockim, od 1883 r. zaangażowana w tajne nauczanie, począwszy od Kobiecego Koła Oświaty Ludowej zw. z PPS i zorganizowanego w Warszawie wraz z koleżankami Towarzystwa Tajnego Nauczania (1894–1906), którego szkoły przejęła następnie Macierz Szkolna. [przypis edytorski]

śniegułka — kwitnąca wczesną wiosną roślina o białych kwiatach i wąskich liściach; przebiśnieg, śnieżyczka. [przypis edytorski]

śnieg upadł — dziś popr.: śnieg spadł. [przypis edytorski]

Śnieg (…) wysszej łokcia leżał — warstwa śniegu była grubsza niż na łokieć, tj. ok. 60 cm. [przypis edytorski]

śnieżna Paros — wyspa Paros, „śnieżna” od białej barwy marmuru, który tam wydobywano. [przypis edytorski]

śnig, mliko (gw.) — śnieg, mleko. [przypis edytorski]

ś nim (gw.) — z nim. [przypis edytorski]

śnit (gw.) — miejsce przecięte przez piłę. [przypis edytorski]

šniūras (sl.) — plona virvutė. [przypis edytorski]

šniūrelka — trumpa, be rankovių moteriška liemenė. [przypis edytorski]

śniwula (neol. od czas. śnić a. wyśniwać) — kwiat ze snu. [przypis edytorski]

śnor (gw.) — sznur. [przypis edytorski]

šoblė (lenk.) — kalavijas. [przypis edytorski]

šoks pagal mano muziką — dabar: pagal mano dudelę. [przypis edytorski]

śpas a. szpas — zabawna sytuacja. [przypis edytorski]

śpiące — dziś popr. forma B. lm r.m-os.: śpiących. [przypis edytorski]

Śpiący Booz — fr. Booz endormi, poemat Wiktora Hugo z tomu La Légende des siècles (Legenda wieków), oparty na historii biblijnej z Księgi Rut. [przypis edytorski]

śpiący rycerz — nawiązanie do tatrzańskiej legendy o Śpiących Rycerzach, wedle której pod Giewontem śpią rycerze, którzy mają się obudzić, kiedy Polska znajdzie się w wielkim zagrożeniu. [przypis edytorski]

śpichlerz — dziś popr.: spichlerz. [przypis edytorski]

śpichrz (daw.) — spichlerz. [przypis edytorski]

śpichrz — spichlerz; budynek a. pomieszczenie przeznaczone do przechowywania ziarna zbóż. [przypis edytorski]

śpichrz — spichlerz, miejsce magazynowania zboża. [przypis edytorski]

śpiéwa — (daw.; wym.: śpiwa) — obecność é tzw. pochylonego zmienia brzmienie wyrazu, przez co rymuje się on z użytym wcześniej słowem: spoczywa. [przypis edytorski]

śpiéwa — dziś popr. forma D. lp: śpiewu. [przypis edytorski]

śpieg (gw.) — szpieg. [przypis edytorski]

śpieszaj (daw. forma) — dziś: śpiesz; pośpieszaj. [przypis edytorski]

śpieszę — dziś: spieszę się; mam mało czasu. [przypis edytorski]

śpiesznym puczim (rus.) — jak najszybszą drogą. [przypis edytorski]

śpieszyliśmy na szczyt Ornaku — sądząc z opisu, raczej do Przełęczy Pyszniańskiej, znajdującej się pomiędzy Kamienistą i Błyszczem w Tatrach Zachodnich. [przypis edytorski]

śpiewa — autor rymuje to słowo z odzywa, rozrywa i nieszczęśliwa, ponieważ w XIX w. wymawiano jeszcze e pochylone w słowie śpiéwa jako i. [przypis edytorski]

śpiewać twoje czyny — dziś: opiewać twoje czyny. [przypis edytorski]

Śpiewacy norymberscy (Meistersinger) — opera Ryszarda Wagnera (1868). [przypis edytorski]

śpiewa — dalej następuje wolny przekład piosenki Ofelii (Hamlet, akt IV, sc. 5). [przypis edytorski]

śpiewa — daw. z tzw. e pochylonym: śpièwa, odpowiadającym dźwiękowi zbliżonemu do i; stąd rym z „bywa”. [przypis edytorski]

śpiewając — obecnie śpiewa się „śpiewaniem”, powtarzając ten wyraz trzykrotnie. [przypis edytorski]

śpiewając — w oryginale poeta śpiewa o Lalage, kochance tutaj wspomnianej dopiero w ostatniej strofie. [przypis edytorski]

śpiewający — dziś: śpiewająco, tj. doskonale, biegle. [przypis edytorski]

śpiewak Giaura i Juana — Byron, autor poematów Giaur (1813) i Don Juan (1818–1824). [przypis edytorski]

śpiewanie z Alkoranu — wtrącenie w nawiasie jest najprawdopodobniej wyjaśnieniem słowa pochodzącym od autora Wycieczek po Litwie. [przypis edytorski]

śpiewek — dziś r.ż.: śpiewka. [przypis edytorski]

Śpiewka powstańców z oddziału Langiewicza — W publikowanej tu wersji autorem słów pieśni (jak również melodii opartej na na ludowej pieśni węgierskiej) jest Władysław Tarnowski; była ona śpiewana przez żołnierzy powstania styczniowego (stąd tytuł). Wcześniej jednak istniał jej pierwowzór, powstały najprawdopodobniej pod koniec XVIII w. wieku, znany pod tytułem Żołnierz ochoczy a. A kto chce rozkoszy użyć. Bardzo popularna także wśród legionistów w latach 1914–1918, pieśń doczekała się wielu przeróbek i wersji. [przypis edytorski]

śpiewnik ebersdorfski — książka z hymnami religijnymi bractwa herrnhutów. [przypis edytorski]

Śpiewy historyczne — zbiór tekstów o historii Polski autorstwa Juliana Ursyna Niemcewicza. [przypis edytorski]

śpiewywać (daw.) — śpiewać wielokrotnie, od czasu do czasu, zwyczajowo. [przypis edytorski]

śpiewywała — dziś: śpiewała. [przypis edytorski]

śpij z otwartymi oczami. To dobre dla zająca — zające są czujne, ale kiedy ktoś się do nich zbliża, pozostają nieruchome i uciekają dopiero, gdy są pewne, że zostały zauważone; stąd powstał mit, że śpią z otwartymi oczami, i frazeologizmy „spać jak zając, z otwartymi oczami”, oznaczające spanie płytkim, czujnym snem, z którego łatwo się wybudzić. [przypis edytorski]

śpik — szpik, tu: rdzeń kręgowy. [przypis edytorski]

śpi snem Noego — biblijny patriarcha Noe upił się winem i zasnął nagi w swoim namiocie (Rdz 9, 21 i nast.). [przypis edytorski]

špitolninkas — bažnyčios tarnas, kas gyvena špitolėje. [przypis edytorski]

špitolninkas (lenk.) — čia: bažnyčios tarnas. [przypis edytorski]

śpiżarnia — dziś popr. pisownia: spiżarnia. [przypis edytorski]

śpiża — właśc. spiż; stop metali używany do odlewania dzwonów. [przypis edytorski]

śpiżowy — dziś popr.: spiżowy, wykonany ze spiżu, stopu miedzi, cyny i cynku. [przypis edytorski]

šposas — pokštas, išdaiga. [przypis edytorski]

śp. — skrót od: świętej pamięci; określenie osoby zmarłej. [przypis edytorski]

śrebrzysty (daw.) — dziś popr.: srebrzysty. [przypis edytorski]

średnię — dziś popr. forma B. lp: średnią. [przypis edytorski]

średniego brata — Władysław, książę czeski w l. 1110–1125. [przypis edytorski]

średniówka — przerwa intonacyjna rozdzielająca wers wiersza na dwie w przybliżeniu równe części. [przypis edytorski]

średni stan — dziś raczej: klasa średnia. [przypis edytorski]

Śreniawa — herb (przedstawiający bieg rzeki). [przypis edytorski]

śreżoga — blask promieni słonecznych wyzierających zza mgły. [przypis edytorski]

śreżoga — rozedrgane powietrze nad rozgrzaną powierzchnią, tworzące wrażenie mgły np. nad asfaltem w upalny dzień. [przypis edytorski]

śreżoga — rozedrgane, sprawiające wrażenie mgły powietrze w gorący i upalny dzień. [przypis edytorski]

śreżoga — rozedrgane z powodu gorąca powietrze (np. w upalny dzień albo blisko źródła ciepła), sprawiające wrażenie mgły. [przypis edytorski]

śreżoga — zapylenie, zadymienie powietrza, zaciemniające niebo. [przypis edytorski]

śreżoga — zjawisko optyczne, jakie dają promienie światła przeświecające przez mgłę, dym, zapylone a. mocno rozgrzane powietrze, co sprawia wrażenie wibracji, migotania obrazu; rozedrgane z powodu gorąca powietrze (np. w upalny dzień albo blisko źródła ciepła), sprawiające wrażenie mgły. [przypis edytorski]

śreżoga — zjawisko optyczne, jakie dają promienie światła przeświecające przez mgłę, dym, zapylone a. mocno rozgrzane powietrze, co sprawia wrażenie wibracji, migotania obrazu. [przypis edytorski]

śród Amazon mężowrogiej rzeszy — wśród Amazonek, na poły legendarnego plemienia walecznych kobiet, tu przedstawionego (przez epitet „mężowroga rzesza”) jako z zasady wrogiego mężczyznom. [przypis edytorski]

Śródborów — osiedle założone w 1922 wśród lasów i wydm, zaprojektowane jako jako miasto-ogród, w 1932 włączone do podwarszawskiego Otwocka. [przypis edytorski]

śród (daw.) — dziś: wśród. [przypis edytorski]

śród (daw.) — wśród, pośród; tu: w czasie, podczas. [przypis edytorski]

śród (daw.) — wśród, pośród; w czasie, podczas. [przypis edytorski]

śród (daw.) — wśród; tu: w czasie, podczas. [przypis edytorski]

Śród doktorów; a ci, co go słuchali, byli zdumieni jego mądrością — parafraza Łk 2:46–47. [przypis edytorski]