Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 111483 przypisów.
słabieje — współcz. słabnie. [przypis edytorski]
słabizna (gw.) — słabe miejsce. [przypis edytorski]
słabość — choroba, niedyspozycja; tu: połóg, osłabienie po urodzeniu dziecka. [przypis edytorski]
słabo (…) szczodra (daw.) — mało szczodra. [przypis edytorski]
słabować (daw.) — chorować. [przypis edytorski]
słabszy (starop. forma) — dziś popr.: słabsi. [przypis edytorski]
słabym jest — dziś: jestem słaby, choruję. [przypis edytorski]
słaby — tu: chory. [przypis edytorski]
słaby (tu daw.) — chory. [przypis edytorski]
słabyżeś (daw. forma) — jesteś słaby. [przypis edytorski]
słać tłumy na szańce Jerozolimy — podczas I wyprawy krzyżowej, prowadzonej pod religijnym hasłem wyzwolenia Ziemi Świętej z rąk muzułmanów, armia krzyżowców po miesięcznym oblężeniu 15 lipca 1099 zdobyła Jerozolimę i dokonała rzezi mieszkańców. [przypis edytorski]
słamię (starop.) — tu: złamię. [przypis edytorski]
sława i bogactwo w domu jego, a pamięć o jego sprawiedliwości trwać będzie wieki — Ps 112, 3. [przypis edytorski]
Sława Isusu Chrystu (rus.) — Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. [przypis edytorski]
sława jego imieniowi — dziś popr.: sława jego imienia. [przypis edytorski]
sława — tu: szacunek, poważanie. [przypis edytorski]
sławę szczypie (daw.) — uwłacza dobrej sławie. [przypis edytorski]
Sławek, Walery (1879–1939) — bliski współpracownik Piłsudskiego, trzykrotny premier, w latach 1927–1935 kierował Bezpartyjnym Blokiem Współpracy z Rządem. [przypis edytorski]
Sławek, Walery (1879–1939) — polityk, bliski współpracownik J. Piłsudskiego, trzykrotny premier Polski, marszałek Sejmu; lider obozu sanacyjnego; jeden z głównych twórców założeń konstytucji kwietniowej (1935). [przypis edytorski]
Sławek, Walery (1879–1939) — polityk, premier Polski w latach 1930–31 i w 1935; pułkownik Wojska Polskiego, marszałek sejmu. [przypis edytorski]
sławetny — tj. mieszczanin. [przypis edytorski]
sławiena (z czes.) — wysławiana. [przypis edytorski]
sławniejszy (starop. forma) — tu: sławniejsi (lm). [przypis edytorski]
sławno — sens: świetnie. [przypis edytorski]
sławny antenaty — sławny swymi antenatami, tzn. sławny z powodu swoich przodków. [przypis edytorski]
sławny filozof, Niemiec — czyli wybitny matematyk Philippe-Jacques Müller. [przypis edytorski]
sławny Gonzalw z Kordoby na czele trzech tysięcy Hiszpanów wkroczył do Alpuhary — w 1492 r. [przypis edytorski]
sławny mocarz Palestyny — Samson; biblijny siłacz, wg legendy, za pomocą oślej szczęki miał pokonać w walce tysiąc Filistynów. [przypis edytorski]
Sławny Naród Polski w podobnych razach — Naród polski staje się bohaterski w takich okolicznościach. [przypis edytorski]
sławy Bevilaque'a, który szukał zwady z muchami — W oryginale nie pada zadne nazwisko, mowa o bivilacqui (pisownia małą literą), czyli „wodopijcy”. [przypis edytorski]
Sławy wieniec wieszczom wydarł, bałamucąc z zemsty lud — atakowany przez komediopisarzy polityk ateński Agyrrios miał zaproponować na Zgromadzeniu Ludowym obniżenie im honorariów. [przypis edytorski]
słębić (daw.) — słać swaty. [przypis edytorski]
słód — skiełkowane i wysuszone ziarna zbóż, jeden z surowców do produkcji piwa. [przypis edytorski]
słów (…) szelesty — daw. forma N.lm; dziś popr.: (…) szelestami. [przypis edytorski]
słoboda (hist.) — osada na Ukrainie lub w Rosji zamieszkiwana przez wolną ludność. [przypis edytorski]
słoboda — osada. [przypis edytorski]
słodka (…) miąższ — dziś r.m.: słodki miąższ. [przypis edytorski]
słodkie farniente — z wł. dolce far niente: słodka bezczynność. [przypis edytorski]
słodkogórz — psianka słodkogórz, półpnącze o fioletowo-żółtych kwiatach i czerwonych owockach, roślina trująca. [przypis edytorski]
Słodko Jagielle brzmi w uszach ta mowa, choć z rzadka polskie może złapać słowa — językiem kancelarii Wielkiego Księstwa Litewskiego był starobiałoruski, bardzo zbliżony do średniowiecznej polszczyzny, książęta litewscy utrzymywali też bliskie stosunki z książętami ruskimi, więc Jagiełło najprawdopodobniej rozumiał dobrze język polski. [przypis edytorski]
słodyczka (gw.) — ludowa nazwa jemioły lub paproci. [przypis edytorski]
słodzéj — dziś popr. forma: słodziej. [przypis edytorski]
słodziej — tu: bardziej słodko. [przypis edytorski]
słomiany wdowiec (pot.) — mężczyzna, którego żona wyjechała np. na wakacje. [przypis edytorski]
słominka — malutka słomka. [przypis edytorski]
Słomka, Jan (1842–1932) — wójt galicyjskiej wsi Dzików, autor jednego z pierwszych pamiętników chłopskich: Pamiętniki włościanina od pańszczyzny do czasów dzisiejszych (1912), który zyskał sobie znaczącą popularność w kraju i wśród emigrantów. [przypis edytorski]
słońca — tu: gwiazdy. [przypis edytorski]
Słońce kirem zachodzi — zaćmienie Słońca. [przypis edytorski]
Słońce ku stepom się spuszcza, ale mniejsza o to: Astrachan moim dziś będzie (…) — W oprac. Hertza rozdzielone (nielogicznie) na dwa akapity: pierwszy narracyjny aż do „ale mniejsza o to”, zakończony kropką, drugi dialogowy (od „Astrachan moim”), stanowiący wypowiedź Zaruckiego. [przypis edytorski]
„Słońce na zachodzie, czas stracony” — popularna wśród rosyjskiego ludu piosenka z tekstem Mitrofanowa z 1799. [przypis edytorski]
słońce nie przyćmiło jej twarzy — w XIX w., kiedy Henryk Sienkiewicz pisał niniejszą nowelę, uważano, że piękna może być tylko kobieta o jasnej cerze, nieopalona. [przypis edytorski]
„słońce spod Austerlitz” — aluzja do słów, które wypowiedział Napoleon Bonaparte („Oto słońce spod Austerlitz”), przypominając żołnierzom zwycięstwo w bitwie pod Austerlitz z 1805 roku. [przypis edytorski]
Słońce to szczere, lite złoto etc. — nazwy planet, zgodnie z tradycją alchemiczną, oznaczają tu metale; Słońce to złoto, Księżyc — srebro, Merkury — rtęć, Wenus — miedź, Mars — żelazo, Jowisz — cyna, Saturn — ołów. [przypis edytorski]
Słoń nie ma stawów, aby się mógł kłaniać — powszechne dawniej, lecz błędne przekonanie, że słoń nie może zginać nóg w kolanach, wywodzące się od Ktezjasza (V w. p.n.e.), który jako pierwszy Grek widział i opisał słonia. [przypis edytorski]
Słoneczko, śliczne oko… — fragment Żeńców Szymona Szymonowica. [przypis edytorski]
słonecznem — daw. forma dla r.ż. i r.n.; dziś: słonecznym. [przypis edytorski]
słonecznik bulwiasty, zwyczajowo: bulwa (biol.) — gatunek rośliny z rodziny astrowatych mający jadalne bulwy, pochodzący z Ameryki Płn., uprawiany na różnych kontynentach jako warzywo, roślina pastewna i ozdobna. [przypis edytorski]
słoneczny bóg (mit. gr.) — Helios. [przypis edytorski]
słoniące — osłaniające. [przypis edytorski]
słonić (daw.) — dziś: osłaniać, zakrywać. [przypis edytorski]
słonić (daw.) — osłaniać. [przypis edytorski]
słonić (daw.) — zasłaniać. [przypis edytorski]
słonić — dziś: osłaniać, chronić. [przypis edytorski]
słonić — dziś popr.: zasłaniać. [przypis edytorski]
słonić — dziś raczej: zasłaniać. [przypis edytorski]
słonić (neol.) — zasłaniać. [przypis edytorski]
słonić — osłaniać, chronić. [przypis edytorski]
słonić się — zasłaniać się; chować się. [przypis edytorski]
słonić — tu: zasłaniać, osłaniać. [przypis edytorski]
słonić — tu: zasłaniać. [przypis edytorski]
słoni — dziś popr.: słoniowy. [przypis edytorski]
słonił — dziś: słaniał. [przypis edytorski]
Słonim, brus. Слoнім — miasto w zach. części dzisiejszej Białorusi. [przypis edytorski]
Słonimski, Antoni (1895–1976) — poeta, felietonista i humorysta pochodzenia żydowskiego, członek grupy literackiej „Skamander”, w czasie wojny na emigracji w Paryżu i w Londynie, po wojnie działał w Związku Literatów Polskich i w opozycji. [przypis edytorski]
Słonimski, Antoni (1895–1976) — polski poeta, dramatopisarz, prozaik, felietonista. [przypis edytorski]
Słonimski, Antoni (1895–1976) — polski poeta, satyryk, felietonista i krytyk teatralny. Współtworzył kabaret literacki Pikador i grupę poetycką Skamander. W międzywojniu współpracował z „Wiadomościami Literackimi”. Wiele kabaretów (m.in. kabarety Czarny Kot, Qui Pro Quo, Cyrulik Warszawski) korzystało z jego tekstów satyrycznych. [przypis edytorski]
Słonimski, Antoni (1895–1976) — polski poeta, satyryk, felietonista i krytyk teatralny. Współtworzył kabaret literacki Pikador i grupę poetycką Skamander. W międzywojniu współpracował z „Wiadomościami Literackimi”. Wiele kabaretów (m.in. kabarety Czarny Kot, Qui Pro Quo, Cyrulik Warszawski) korzystało z jego tekstów satyrycznych. W czasie wojny przebywał na emigracji w Paryżu i w Londynie, po wojnie działał w Związku Literatów Polskich i w opozycji. [przypis edytorski]
słoniów — dziś popr. forma: słoni. [przypis edytorski]
słoniony — osłonięty; słonione przejścia: podcienia. [przypis edytorski]
słoni — tu: osłania. [przypis edytorski]
słonki, bekasy — średniej wielkości (ok. 30 cm) ptaki wędrowne z rodziny bekasowatych, występujące na terenach podmokłych. [przypis edytorski]
słopiec (ros. слопец) — pułapka na zwierzęta, przywalająca je swym ciężarem. [przypis edytorski]
słota — długotrwały deszcz. [przypis edytorski]
słotne Hyjady — grupa gwiazd w konstelacji Byka, w którą Słońce wchodzi w poł. maja, rozpoczynając porę deszczową; tu z przydomkiem „słotne”, w oryg. ich gr. nazwa znaczy tyle do „deszczowe”. [przypis edytorski]
słotny — deszczowy. [przypis edytorski]
słowa (…) Arystotelesa (…) nie ma na świecie przyjaciół — parafraza, por. Diogenes Laertios, Arystoteles, [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, V, 21. [przypis edytorski]
Słowacki, Euzebiusz (1772–1814) — dramatopisarz, teoretyk literatury, zwolennik klasycyzmu; ojciec Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]
Słowacki, Euzebiusz (1773–1772) — historyk i teoretyk literatury, ojciec Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]
Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta, dramaturg i epistolograf. [przypis edytorski]
Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta romantyczny, dramaturg i epistolograf. [przypis edytorski]
Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta romantyczny, dramaturg i epistolograf. [przypis edytorski]
Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta romantyczny. [przypis edytorski]
Słowacki, Juliusz (1809–1849) — wielki poeta i dramatopisarz romantyczny; autor m.in. poematu Król-Duch, w którym występuje postać Wandy. [przypis edytorski]
słowa czynne (daw.) — czasowniki. [przypis edytorski]
słowa Dawida — słowa biblijnych Psalmów, których autorstwo przypisywano królowi Izraela Dawidowi (1040–970 p.n.e.). [przypis edytorski]
słowa Jopowe — słowa Hioba (J 14,1). [przypis edytorski]
słowa Petrarki: „Cnota pochwyci za oręż (…) męstwo jeszcze nie wygasło w piersiach włoskich” — z cancony Italia mia, benché 'l parlar sia indarno. [przypis edytorski]
Słowa, słowa, słowa — jedna z najsłynniejszych kwestii Hamleta, który czując się wezwany do czynu przez ducha swego ojca, jednocześnie nie znajduje w sobie sił i determinacji, aby przystąpić do działania; w związku z tym wszelkie rozważania i literackie dywagacje wydają mu się jałowe. Tradycja komentatorska wiąże tę kwestię w sztuce Shakespeare'a z wydawanym w l. 1580–1595 zbiorem esejów Michaela de Montaigne Próby, których pierwsze tłumaczenie na angielski (Johna Florio) ukazało się w 1603 r. [przypis edytorski]
Słowa, słowa, słowa, słowa — cytat z kwestii tytułowego bohatera w Hamlecie Shakespeare'a. [przypis edytorski]
słowa Wilhelma Orańskiego z siedemnastego wieku… — omyłka autora, słowa Wilhelma I Orańskiego przypisał jednemu z jego następców, Wilhelmowi III Orańskiemu (1650–1702). [przypis edytorski]
