Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160198 przypisów.

miastom, do których musiał z konieczności przybywać — oczywiście greckim. [przypis tłumacza]

miasto modłów (daw.) — zamiast modłów. [przypis edytorski]

miasto nasze składa się z przeszło dziesięciu tysięcy domostw — ilość mieszkańców zatem z niewolnikami włącznie przekraczała znacznie cyfrę 100 000. [przypis tłumacza]

Miasto obległ […] / Gdzie kości przodek jego syreny położył — syrena Partenopa, zwyciężona przez Odyseusza, miała się rzucić w morze; fala zaniosła ciało na brzeg kampański i wyrzuciła na ląd w tym miejscu, gdzie założono później miasto Neapol. [przypis redakcyjny]

miasto proemium — [zamiast] przedsłowia, przedmowy. [przypis redakcyjny]

miasto świętego Andrzeja — Saint Andrews, dawna stolica Szkocji. [przypis redakcyjny]

miasto św. Sakramentu — Jezuici stworzyli w Paragwaju samodzielne państwo teokratyczno-patriarchalne, pozostające w zasadzie pod protektoratem króla Hiszpanii, ale strzegące zazdrośnie swej niepodległości. Ludność państwa doszła do 170 000 nawróconych Indian, których ojcowie jezuici prowadzili istotnie jak dzieci, regulując ich życie aż do najmniejszych szczegółów, zupełnie maszynowo i z wykluczeniem wszelkiej samodzielności. Ustrój państwa był komunistyczny; wszystkie dochody szły do wspólnego skarbu. Jezuici zaspakajali z nich potrzeby mieszkańców, a ogromne zaoszczędzone sumy wysyłali do Europy. [przypis tłumacza]

Miasto Siwego Jeziora — być może chodzi o Loughrea, miasto w hrabstwie Galway, które po irlandzku nazywa się Baile Locha Riach, co znaczy „miasto szarego/siwego jeziora”. [przypis edytorski]

miasto (starop.) — zamiast, w miejsce. [przypis edytorski]

miasto (starop.) — zamiast; w miejsce. [przypis edytorski]

miasto to jest najludniejsze w Helladzie — obok Syrakuz na Sycylii. [przypis tłumacza]

miasto — [tu:] Ateny, którymi zarządzał Pizystrat z wielką łagodnością. Młody Grek, jak mówi Valerius Maximus, córkę władcy ateńskiego publicznie pocałował. Żona Pizystrata skarżyła przed mężem na tę zniewagę ich krwi i stanowi wyrządzoną; co na to odpowiedział Pizystrat, wiemy ze słów tekstu. [przypis redakcyjny]

miasto — tu: zamiast; miasto zwierzyny na pieczeni przy kaszej pozbędziem oskomin — zaspokoimy apetyt prostą pieczenią z kaszą (w karczmie) zamiast wyszukaną zwierzyną (w gościnie u szlachcica). [przypis edytorski]

miasto — twierdza Gołubiec, położona na prawym brzegu Dunaju, wykupiona przez Turków od serbskiej załogi (wcześniej Zygmunt Luksemburczyk odrzucił podobną ofertę). [przypis edytorski]

Miasto woniej wdzięcznej przystąpi smród… — Iz 3, 24–26. [przypis edytorski]

miasto Zeusa — cały świat. [przypis tłumacza]

miast — tu daw.: zamiast. [przypis edytorski]

miast — tu skrót od: zamiast. [przypis edytorski]

miast — tu: zamiast. [przypis edytorski]

Miastu bez siły groziły większe niebezpieczeństwa. Podbój pozbawiał go nie tylko władzy prawodawczej i wykonawczej, jak dzisiaj, ale takie wszystkiego, co u ludzi stanowi własność — wolności obywatelskiej, majątku, żony, dzieci, świątyni, nawet grobów. [przypis autorski]

Miastu Rzeki Shelly — prawdopodobnie chodzi o miasto Sligo (gael. Sligeach, ang. Shelly River), leżące w hrabstwie Sligo w prowincji Connacht w Irlandii. [przypis edytorski]

Miast wydawać piękne zarządzenia wojskowe (…) no importa — obacz urocze Listy pana Pecchio. Włochy są pełne ludzi tej miary; ale zamiast się popisywać, siedzą cicho: paese della virtu sconosciuta [paese della virtu sconosciuta: kraj cichego męstwa; no importa: mniejsza o to; przyp. red.]. [przypis autorski]

miasty — dziś popr. forma N. lm: miastami. [przypis edytorski]

miasty (starop. forma) — dziś N.lm: (między) miastami. [przypis edytorski]

miasty (starop. forma) — dziś N.lm: (z) miastami. [przypis edytorski]

miasty (starop. forma) — dziś popr. forma N.lm: miastami. [przypis edytorski]

miast — zamiast. [przypis edytorski]

miatieżnik (z ros.) — buntownik. [przypis edytorski]

miaukoty — w języku dzieci ulicy: żebranina. [przypis redakcyjny]

miazga twórcza — inna nazwa tytułowego kambium, tj. wtórnej tkanki twórczej, występująca w postaci pokładu komórek merystematycznych między łykiem a drewnem, podziały komórek kambium prowadzą do powstania drewna i łyka wtórnego. [przypis edytorski]

miazma a. miazmat (daw., z gr. dosł: splamienie, brud) — wyziewy, niezdrowe powietrze, zaduch; przen.: szkodliwe, rozkładowe, demoralizujące czynniki. [przypis edytorski]

miazma a. miazmat (z gr. miasma: splamienie, brud, zbrodnia) — wyziewy, niezdrowe powietrze; szkodliwe wpływy. [przypis edytorski]

miazmat — czynnik demoralizujący, destrukcyjny. [przypis edytorski]

miazmaty (daw.) — wyziewy rozkładającej się materii organicznej. [przypis edytorski]

miazmaty (daw.) — wyziewy rozkładających się organizmów roślinnych lub zwierzęcych. [przypis edytorski]

miazmaty (z gr.) — dosł. szkodliwe wyziewy, trujące opary; przen. złe wpływy. [przypis edytorski]

miazm — dziś popr.: miazmat, tj. trujący wyziew. [przypis edytorski]

mi-carême (fr.) — półpoście; trzeci czwartek Wielkiego Postu, uroczyście świętowany. [przypis edytorski]

micat alter (…) morsu (łac.) — zabłyska tu jeden i prosto/ Godzi na Laokonta, całego od góry do dołu/ Obejmując i zębem zjadliwym w pachwinę się wgryza. [przypis tłumacza]

Micca, Pietro (1677–1706) — żołnierz, włoski bohater narodowy, zginął podczas obrony Turynu, wysadzając beczkę z prochem. [przypis edytorski]

micewa-taniec — taniec przykazania. Każdy z gości ma prawo zatańczyć z panną młodą podczas przyjęcia weselnego. [przypis tłumacza]

Michael F. Suarez, S.J., To what degree did the Statute of Anne (8 Anne, c. 19, [1709]) affect commercial practices of the book trade in eighteenth-century England? Some provisional answers about copyright, chiefly from bibliography and book history, [w:] L. Bently, U. Suthersanem, P. Torremas, Global Copyright…, s. 57. [przypis autorski]

Michaił Wasiljewicz Łomonosow (1711–1765) — rosyjski przyrodnik, filolog i poeta, profesor i członek Petersburskiej Akademii Nauk. [przypis edytorski]

Michajłow, Aleksandr Dmitriewicz (1855–1884) — rosyjski rewolucjonista, czołowy przedstawiciel organizacji Ziemla i Wola, po rozłamie członek Komitetu Wykonawczego Narodnej Woli; w 1880 aresztowany, zmarł w Twierdzy Pietropawłowskiej. [przypis edytorski]

Michajłow, Michaił Łarionowicz (1829–1865) — rosyjski pisarz, tłumacz, publicysta; w 1861 zesłany na Syberię. [przypis edytorski]

Michajłowski, Nikołaj (1842–1904) — socjolog, publicysta i krytyk literacki. [przypis edytorski]

Michajłowski, Nikołaj Konstantynowicz (1842–1904) — rosyjski socjolog, publicysta i krytyk literacki; jeden z głównych ideologów narodnictwa; współtwórca (razem z P. Ławrowem) tzw. socjologii subiektywnej, wg której czynnik subiektywny, jakim jest wola ludzka, może świadomie i skutecznie kierować procesem rozwoju społecznego, utworzonej w opozycji do koncepcji bezosobowego postępu przebiegającego wg obiektywnych praw; autor artykułu Bohater i tłum (1882), w którym uznawał masy za bierne, w ważnych momentach zdolne do zbiorowego czynu pod psychologicznym wpływem osób postrzeganych jako stojące na czele, niekoniecznie wybitnych. [przypis edytorski]

Michajłow, Timofiej Michajłowicz (1859–1881) — ros. rewolucjonista, członek Narodnej Woli; w styczniu 1881 zgłosił się do grupy ochotników, którzy mieli rzucić bomby w karetę carską; po zamachu aresztowany i stracony. [przypis edytorski]

Michała Gra… — Michał Grabowski (1804–1863), pisarz, publicysta i krytyk, tworzył powieści o tematyce ukraińskiej, np. Koliszczyzna i stepy i Stannica hulajpolska. [przypis edytorski]

Michał Anioł (1475–1564) — jeden z najwybitniejszych włoskich malarzy, rzeźbiarzy i architektów epoki Odrodzenia. [przypis edytorski]

Michał Anioł (1475–1564) — włoski malarz, rzeźbiarz i poeta, jeden z najwybitniejszych twórców doby renesansu. [przypis edytorski]

Michał Anioł — Michelangelo Buonarotti (1475–1564), malarz, rzeźbiarz, poeta i architekt włoskiego renesansu, najsłynniejszym jego dziełem jest Sąd Ostateczny z Kaplicy Sykstyńskiej; opisywany przez Tetmajera obraz Leda i łabędź namalował w r. 1530. [przypis edytorski]

Michał Anioł, właśc. Michelangelo Buonarotti (1475–1564) — wybitny malarz, rzeźbiarz, poeta i architekt włoskiego renesansu; jego najsłynniejszym dziełem jest fresk Sąd Ostateczny w Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, przedstawiający Chrystusa sądzącego ludzi przy końcu świata. [przypis edytorski]

Michał Anioł, właśc. Michelangelo Buonarotti (1475–1564) — wybitny malarz, rzeźbiarz, poeta i architekt włoskiego renesansu. [przypis edytorski]

Michał Anioł, właśc. Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni (1475–1564) — jeden z najwybitniejszych włoskich malarzy, rzeźbiarzy i architektów epoki odrodzenia. W swoich sonetach opisywał m.in. swą miłość do Tommaso dei Cavalieri (ok. 1509–1587), wówczas 23-letniego młodzieńca. [przypis edytorski]

Michał Anioł, właśc. Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni (1475–1564) — włoski rzeźbiarz, malarz, poeta i architekt. [przypis edytorski]

Michał Anioł, właśc. Michelangelo di Ludovico Buonarotti Simoni (1475–1564) — wybitny malarz, rzeźbiarz, poeta i architekt włoskiego renesansu; znany z serii fresków biblijnych na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej (papieskiej kaplicy w Pałacu Watykańskim) oraz namalowanego na ścianie ołtarzowej tej kaplicy fresku Sąd Ostateczny. [przypis edytorski]

Michał Anioł, właśc. Michelangolo di Ludovico Buonarotti Simoni (1475–1564) — wybitny malarz, rzeźbiarz, poeta i architekt włoskiego renesansu; znany z serii fresków biblijnych na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie oraz namalowanego na ścianie ołtarzowej tej kaplicy fresku Sąd Ostateczny. [przypis edytorski]

Michał Bobrzyński (1849–1935) — historyk i polityk pol. działający w Galicji, zwolennik lojalnej współpracy z Austrią; w Dziejach Polski w zarysie jako główne przyczyny upadku Rzeczypospolitej szlacheckiej wskazywał winy i zaniedbania jej obywateli, Polaków. [przypis edytorski]

Michał, co liczy dusze — św. Michał Archanioł jako przewodnik dusz; jego święto obchodzono 29 września, przyjmując od wiernych dary za odprawienie mszy za dusze zmarłych. [przypis edytorski]

Michał Czajkowski (1808–1886) — znany powieściopisarz, przeszedł był na islamizm. [przypis redakcyjny]

Michał Dłuski (…) zostawił po sobie (…) galerię obrazów (…) — ob[acz:] Smokowskiego Do wspomnień o Szkole Malarskiej Wileńskiej Adama Szemesza. Wiadomość dodatkowa, „Athenaeum” z 1847, zeszyt 1. [przypis autorski]

Michał Gedroyć (ok. 1420–1485) — sługa Boży Kościoła katolickiego, bakałarz sztuk wyzwolonych Akademii Krakowskiej. [przypis edytorski]

Michał Kazimierz Ogiński (ok. 1730–1800) — rozbity we wrześniu 1771 pod Stołowiczami przez Suworowa; na Sejmie Czteroletnim w r. 1788 i 1789 popierał na ogół politykę patriotów. [przypis redakcyjny]

Michał Kazimierz Radziwiłł (1635–1680) — krajczy litewski, później otrzymał także tytuły podczaszego litewskiego, kasztelana i wojewody wileńskiego oraz hetmana polnego litewskiego, szwagier Jana Sobieskiego, gorliwy katolik, interesował się nauką, a szczególnie alchemią. [przypis redakcyjny]

Michał Kazimierz Radziwiłł herbu Trąby (1635–1680) — książę, krajczy litewski, później otrzymał także tytuły podczaszego litewskiego, kasztelana i wojewody wileńskiego oraz hetmana polnego litewskiego; szwagier Jana Sobieskiego, gorliwy katolik, interesował się nauką, a szczególnie alchemią. [przypis edytorski]

Michał Kazimierz Radziwiłł herbu Trąby (1635–1680) — książę, krajczy litewski, później otrzymał także tytuły podczaszego litewskiego, kasztelana i wojewody wileńskiego oraz hetmana polnego litewskiego; szwagier Jana Sobieskiego, gorliwy katolik, interesował się nauką, a szczególnie alchemią [przypis edytorski]

michałki — ciekawostki. [przypis edytorski]

Michał Kleofas — W tym rozdziale autor nieświadomie połączył w jedną postać dwie różne osoby: Michała Kazimierza Ogińskiego (1730–1800), hetmana wielkiego litewskiego, pisarza, kompozytora, mecenasa sztuk, uczestnika konfederacji barskiej, budowniczego Kanału Ogińskiego (1765–1784), łączącego Niemen z Dnieprem, oraz jego syna, Michała Kleofasa Ogińskiego (1765–1833), kompozytora i działacza emigracyjnego, który kiedyś uchodził za twórcę melodii Mazurka Dąbrowskiego, a dziś jest najbardziej znany jako autor poloneza a-moll Pożegnanie Ojczyzny. [przypis edytorski]

Michał Korybut Wiśniowiecki (1638–1673) — król polski, syn wojewody ruskiego Jeremiego Michała Wiśniowieckiego; był władcą nieudolnym, za jego panowania zrywano większość sejmów, dominowały wewnętrzne walki stronnictw; niemożność zwołania odpowiedniej armii podczas najazdu tureckiego zmusiła go do zawarcia pokoju w Buczaczu (1672), na warunkach którego oddał wschodnie ziemie Imperium Osmańskiemu i zobowiązał się do płacenia corocznej daniny, co stawiało Rzeczpospolitą w roli lennika tureckiego. [przypis edytorski]

Michał Łomonosow (1711–1765) — rosyjski uczony i poeta. [przypis edytorski]

Michał Lermontow (1814–1841) — romantyczny poeta i prozaik rosyjski. [przypis edytorski]

Michał Lewiński — szwagier Wiktorii, siostry Narcyzy, brat generała, sam zajmujący wybitne stanowisko obywatelskie. [przypis redakcyjny]

Michał Murawiew (1794–1866) — rosyjski generał-gubernator wileński, krwawo stłumił powstanie styczniowe na ziemiach północno-wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, zyskując sobie przezwisko „Wieszatiela”. [przypis edytorski]

Michałówka — nazwa jednego z ośrodków, w których na przełomie XIX i XX w. Towarzystwo Kolonii Letnich organizowało wypoczynek dla najuboższych dzieci z Warszawy. W Michałówce spędzali wakacje chłopcy z rodzin żydowskich. [przypis edytorski]

Michałówka — ośrodek wczasowy Towarzystwa Kolonii Letnich wybudowany w 1902 r. niedaleko Małkini w powiecie ostrowskim (przy linii kolejowej Tłuszcz–Ostrołęka, ok. 3 godzin jazdy pociągiem od Warszawy) nad rzeką Brok (lokalna nazwa Broczysko). Składał się z czterech budynków: dwóch parterowych sypialni połączonych werandą, budynku gospodarczego i osobnej toalety. [przypis edytorski]

Michałowce — miejscowość w rejonie Koszyc, obecnie na Słowacji. [przypis edytorski]

Michałowski, Aleksander (1851–1938) — prowadził w konserwatorium muzycznym klasę wyższą fortepianu. [przypis edytorski]

Michałowski, Piotr (1800–1855) — malarz, organizator życia społecznego i gospodarczego, uczestnik powstania listopadowego. [przypis edytorski]

Michał Pawłowicz Romanow (1798–1849) — wielki książę Rosji, syn cara Pawła I. [przypis edytorski]

Michał Skott (…) Asdente — Hiszpan albo Szkot, nadworny cesarza Fryderyka astrolog; Gwido Bonatti — również astrolog; Asdente — szewc i mistyk, rodem z Parmy. [przypis redakcyjny]

Michał Twerski, Michał Aleksandrowicz (1333–1399) — książę twerski od 1368, wielki książę twerski od 1382; brat Julianny, drugiej żony Olgierda Giedyminowicza; wuj Jagiełły. [przypis edytorski]

Michał z Bystrzykowa — kształcił się w Paryżu; osiągnąwszy tam stopień magistra, rozpoczął 1485 r. swą działalność nauczycielską w uniwersytecie krakowskim, gdzie pierwszy wprowadził filozofię Dunsa Szkota; po r. 1504 udał się ponownie do Paryża i otrzymał tam tytuł doktora teologii; wróciwszy do Krakowa, czynnym był długo jako najwybitniejszy teolog uniwersytetu; umarł 1520 r. Napisał: Quaestiones in tractatus porvorum logicalium Petri Hispani, Quaestiones veteris ac novae logicae ad intentionem doctoris Scoti, Quaestiones in libros analiticorum et elenchorum Aristotelis (…) ad intentionem Scoti; w rękopisach biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywa: Tractatus in scripta philosophica Scoti. [przypis autorski]

Michał z Wrocławia — matematyk, astronom, dialektyk i teolog; kształcił się w uniwersytecie krakowskim, gdzie od 1488 r. był magistrem; 1512 r. przeszedł na wydział teologiczny; 1528 r. został kustoszem kolegiaty św. Floriana; umarł w podeszłym wieku 1534 r. Dzieła filozoficzne: Introductorium dyalectice, quod congestum logicum appelatur, Epitoma figurarum in libros phisicorum et de anima Aristotelis; w rękopisach biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywa: Explanatio super Aristotelis libros priorum. Ponadto pisał Michał z Wrocławia dzieła z dziedziny astronomii, teologii, poetyki i muzyki kościelnej. [przypis autorski]

MichalikCukiernia Lwowska Jana Michalika przy ul. Floriańskiej w Krakowie (w pobliżu Akademii Sztuk Pięknych), gdzie powstał Zielony Balonik. [przypis redakcyjny]

Micheasz, fałszywi prorocy — 3 Krl 22, 7 n. [przypis tłumacza]

Michel Angelo — niem. Michel-Angelo Buonarotti, opublikowany w Hermen: Dichtungen (1854). [przypis edytorski]

Michel Bréal (1832–1915) — lingwista, profesor w Collège de France i członek Akademii Napisów, zajmował się zwłaszcza studiami nad mitologią i gramatyką porównawczą. [przypis redakcyjny]

Michelet, Jules (1798–1874) — francuski filozof i historyk, radykalny demokrata. [przypis edytorski]

Michelet, Jules (1798–1874) — francuski historyk, ceniony przede wszystkim za dzieła Historia Francji (1833–1867) oraz Historia rewolucji francuskiej (1847–1853). [przypis edytorski]