Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 114247 przypisów.

Percy Bysshe Shelley (1792–1822) — poeta angielski epoki romantyzmu. [przypis edytorski]

perdėtinis (lenk.) — viršininkas, darbo prižiūrėtojas. [przypis edytorski]

Perdidit antiquum littera prima sonum (łac.) — straciła pierwsza litera dawne brzmienie (Owidiusz, Fasti V 536); jest to kontynuacja zdania z poprzedniego wersu: „Tak zrodzonego Hyrieus nazwał Urionem”. [przypis edytorski]

Perdikkas II Macedoński (zm. 413 p.n.e.) — król Macedonii (od ok. 450 p.n.e.), podczas wojny peloponeskiej lawirował pomiędzy Atenami a Spartą, kilkukrotnie zmieniając sojusze. [przypis edytorski]

Perdition-Gardens (ang.) — Ogrody Zatracenia. [przypis edytorski]

perduellionem (łac.) — forma Acc.: obrazę majestatu. [przypis edytorski]

Perdyta — postać kobieca z Zimowej opowieści Szekspira, córka królewska, porzucona jako niemowlę w górach, znaleziona i wychowywana przez pasterza jako jego własna. [przypis edytorski]

Pereant qui crastina curant! (łac.) — Niech przepadną ci, co się troszczą o jutro! (cytat z Wergiliusza). [przypis edytorski]

Pereat iustitia — fiat pax (łac.) — Niech zginie sprawiedliwość, niech stanie się pokój; przekształcenie łacińskiej sentencji: Fiat iustitia pereat mundus (Niech stanie się sprawiedliwość, choćby miał zginąć świat). [przypis edytorski]

pereat — (lat.) nieder! [przypis edytorski]

pereat mundus, dum ego salvus sim (łac.) — niech świat przepadnie, bylem tylko ja ocalał. [przypis edytorski]

pereat mundus, fiat ars (łac.) — niech przepadnie świat, niech stanie się sztuka. [przypis edytorski]

pereat mundus, fiat iustitia (łac.) — niech zginie świat, byle było sprawiedliwie. [przypis edytorski]

peregrinacii — dziś: peregrynacji; peregrynacja: podróż. [przypis edytorski]

peregrynacja (daw.) — pielgrzymka, podróż. [przypis edytorski]

peregrynacja — podróż. [przypis edytorski]

peregrynacja (z łac.) — pielgrzymka, wędrówka. [przypis edytorski]

peregrynacja (z łac.) — podróż, pielgrzymka. [przypis edytorski]

peregrynacja (z łac.) — wędrówka. [przypis edytorski]

peregrynant (daw.) — człowiek odbywający peregrynację, tj. długo trwającą podróż; podróżnik, pielgrzym. [przypis edytorski]

peregrynat (przestarz.) — podróżnik, wędrownik. [przypis edytorski]

peregrynować (daw.) — podróżować; wędrować przez dłuższy czas. [przypis edytorski]

Peregryn Pickle — powieść przygodowa szkockiego pisarza Tobiasa Smolletta The Adventures of Peregrine Pickle (publ. 1751; tł. na jęz. pol. T. Tatarkiewiczowa, wiersze tł. W. Lewik, Peregryn Pickle, t. 1–2, 1962), opowiadająca historię wzlotów i upadków pewnego egotysty, obracającego się w środowisku wyższych sfer społecznych osiemnastowiecznej Europy. [przypis edytorski]

Peregryn Pickle — tytułowy bohater The Adventures of Peregrine Pickle (tł. na jęz. pol. T. Tatarkiewiczowa, wiersze tł. W. Lewik, Peregryn Pickle, t. 1–2, 1962), powieści łotrzykowskiej szkockiego pisarza Tobiasa Smolletta (1721–1771), opublikowanej w 1751 r. i opowiadającej historię wzlotów i upadków pewnego egotysty, obracającego się w środowisku wyższych sfer społecznych osiemnastowiecznej Europy. [przypis edytorski]

Perejasław — miasto w Ukrainie, niedaleko Kijowa. [przypis edytorski]

Perekop — twierdza tatarska, strzegąca wejścia na Półwysep Krymski. [przypis edytorski]

perennius aeris — trwalszy niż ze spiżu; nawiązanie do pieśni Horacego o trwałości pomnika, jaki wystawia wybitna sztuka swemu twórcy: Exegi monumentum aere perenius („Wzniosłem pomnik trwalszy niż ze spiżu”). [przypis edytorski]

per excellentiam (łac.) — w pełnym tego słowa znaczeniu. [przypis edytorski]

per far la figura (wł.) — na pokaz. [przypis edytorski]

per fas et nefas (łac.) — nie przebierając w środkach; godziwymi i niegodziwymi sposobami. [przypis edytorski]

per fas et nefas (łac.) — prawem i bezprawiem, wszystkimi środkami niezależnie od ich uczciwości. [przypis edytorski]

perfectum (łac.) — czas przeszły dokonany [przypis edytorski]

perfekcjoniści — tu: nazwa nadawana różnym ruchom w chrześcijaństwie, które dążą do osiągania duchowej doskonałości; w szczególności w tradycji wspólnoty tzw. kwakrów (Religijne Towarzystwo Przyjaciół) na określenie takiej doskonałości używany jest termin „perfekcjonizm” (ang. perfectionism). [przypis edytorski]

perfide (fr.) — perfidny; zdradziecki. [przypis edytorski]

pergalėjęs — dabar: nugalėjęs. [przypis edytorski]

pergamin — cienka, odpowiednio wyprawiona skóra zwierzęca, na której pisano ważne dokumenty. [przypis edytorski]

pergamin — materiał pisarski wyrabiany z wyprawionej skóry zwierzęcej, wykorzystywany zwłaszcza w średniowieczu. [przypis edytorski]

pergamin — specjalnie preparowana skóra zwierzęca, przystosowana do pisania na niej; tu: dokumenty. [przypis edytorski]

pergamin — specjalnie preparowana skóra zwierzęca służąca do pisania. [przypis edytorski]

pergamin — wyrabiany ze skór zwierzęcych materiał pisarski popularny w średniowieczu. [przypis edytorski]

Pergamon — staroż. greckie miasto w Myzji, w Azji Mniejszej, w okolicach ob. miasta Bergama w Turcji. [przypis edytorski]

Pergamon — tu: forteca wewnątrz Troi, w obrębie której znajdowały się świątynie. [przypis edytorski]

PergamPergamon, staroż. miasto w Myzji, w Azji Mniejszej, stolica państwa pergamońskiego (dziś okolice miasta Bergama w Turcji); tu synonim Troi. [przypis edytorski]

Pergam — tu trojański akropol (ufortyfikowane wzgórze wewnątrz miasta). [przypis edytorski]

Pergam — tu: trojański akropol (ufortyfikowane wzgórze wewnątrz miasta). [przypis edytorski]

Pergamy, właśc. Pergamon (stgr. Πέργαμον Pérgamon, łac. Pergamum) — miasto w starożytnej Myzji, w Azji Mniejszej; tu: zamek w staroż. Troi. [przypis edytorski]

per genus proximum et differentiam specificam (łac.) — przez rodzaj najbliższy i różnicę gatunkową (klasyczna metoda definiowania od ogółu do szczegółu, polegająca na wskazaniu bezpośrednio nadrzędnego, ogólniejszego zakresu, do którego należy definiowane pojęcie, oraz zawężającego ten szerszy zakres zespołu cech, odróżniających to pojęcie od innych pojęć należących wraz z nim do tego samego rodzaju). [przypis edytorski]

per gli uomini (wł.) — tu: dla mężczyzn; po włosku uomo oznacza również człowieka, stąd nieporozumienie. [przypis edytorski]

pergnąć (daw. pot.) — drapnąć, uciec, umknąć. [przypis edytorski]

Periander (zm. 585 p.n.e.) — drugi tyran Koryntu (od 627 p.n.e.), w niektórych źródłach zaliczany do siedmiu mędrców starożytnej Grecji. [przypis edytorski]

Peri-Bazar — dziś popr.: Pirbazar, ok. 10 km na płn. od Rasztu. [przypis edytorski]

periculosa (łac.) — niebezpieczne. [przypis edytorski]

periculosus (łac.) — niebezpieczny. [przypis edytorski]

periculum in mora (łac.) — dosł.: niebezpieczeństwo w zwłoce (hasło alarmujące). [przypis edytorski]

periculum in mora! (łac. ) — niebezpieczeństwo w zwłoce! (hasło wyrażające potrzebę szybkiego działania). [przypis edytorski]

periculum in mora (łac.: niebezpieczeństwo w zwłoce) — niebezpiecznie jest zwlekać. [przypis edytorski]

periculum in mora (łac.) — niebezpiecznie zwlekać, nie ma chwili do stracenia. [przypis edytorski]

periculum (łac.) — niebezpieczeństwo; tu: B. lm pericula: niebezpieczeństwa. [przypis edytorski]

periculum (łac.) — niebezpieczeństwo; tu B. lm pericula: niebezpieczeństwa. [przypis edytorski]

Perigenia (mit. gr.) — córka zbójcy Sinnisa zabitego przez Tezeusza, potem matka syna tego ostatniego. [przypis edytorski]

Perigord — kraina hist. w płd.-zach. Francji, której głównymi miastami są Périgueux oraz Bergerac. [przypis edytorski]

perihelium — punkt na orbicie najbliższy Słońca. [przypis edytorski]

Peri (mit. perska) — piękne, wzniosłe skrzydlate duchy; psotne istoty, którym odmówiony został dostęp do raju, póki nie dopełnią pokuty; w kulturze islamskiej Peri przekształciły się w duchy dobroczynne, w przeciwstawieniu do złośliwych dżinów. [przypis edytorski]

Peri (mit. perska) — skrzydlata istota podobna do wróżki, spokrewniona z upadłymi aniołami, nie może wrócić do lepszego świata i pozostaje na ziemi, niekiedy pomagając ludziom. [przypis edytorski]

Perim — mała wyspa wulkaniczna w cieśninie Bab al-Mandab, łączącej M. Czerwone i Ocean Indyjski; w latach 1857–1936 w posiadaniu brytyjskim, stanowiła ważną bazę zaopatrującą statki w węgiel. [przypis edytorski]

per inductionem (łac.) — przez wnioskowanie. [przypis edytorski]

Perinthos — staroż. portowe miasto greckie na europejskim wybrzeżu Propontydy (morza Marmara); ob. Eregli. [przypis edytorski]

period (daw., z łac.) — okres. [przypis edytorski]

period (daw., z łac.) — okres; tu: menstruacja, miesiączka. [przypis edytorski]

period — miesiączka. [przypis edytorski]

period — okras; tu w znaczeniu miary rytmu w poezji. [przypis edytorski]

Periodonices (z gr.) — tytuł zwycięzcy kolejnych kilku igrzysk; tu: ironicznie o Neronie. [przypis edytorski]

period — retorycznie ukształtowany krótki fragment wypowiedzi, odpowiadający mniej więcej zdaniu. [przypis edytorski]

period — w retoryce: konstrukcja składniowa zawierająca całą, kompletną myśl. [przypis edytorski]

periodycznie — okresowo, co jakiś czas. [przypis edytorski]

periodycznych — ukazujących się co jakiś czas, w częściach. [przypis edytorski]

periodyczny — następujący okresowo, w pewnych odstępach czasu. [przypis edytorski]

period — zdanie, okres w retoryce. [przypis edytorski]

period (z łac.) — okres; tu: pojęcie z zakresu retoryki, okres retoryczny, czyli zdanie o konstrukcji zgodnej z zaleceniami retoryki. [przypis edytorski]

period (z łac.) — tu: okres retoryczny. [przypis edytorski]

periplus (gr.) — rękopis wyliczający porty i charakterystyczne punkty na wybrzeżu. [przypis edytorski]

Perispomenon (gr.) — nazwa jednego z akcentów w jęz. greckim; tu: przezwisko. [przypis edytorski]

peritonit — popr.: peritonitis (łac.), zapalenie otrzewnej. [przypis edytorski]

perkaklis — kaklasaitis. [przypis edytorski]

perkal (fr. percale — płótno bawełniane; rodzaj gładkiej bawełnianej tkaniny o splocie płóciennym. [przypis edytorski]

perkal — gładka, przyjemna w dotyku tkanina bawełniana wysokiej jakości sprowadzana z Indii Wschodnich. [przypis edytorski]

perkaliczki — ubrania wykonane z perkalu; perkal (z fr. percale): płótno bawełniane. [przypis edytorski]

perkalik — gatunek parkalu, cienkiego płótna bawełnianego. [przypis edytorski]

perkaliki i barchany — rodzaje płótna. [przypis edytorski]

perkalik — rodzaj bawełnianej tkaniny o splocie płóciennym. [przypis edytorski]