Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8029 przypisów.

krwawszy — dziś popr.: bardziej krwawy. [przypis edytorski]

krwawych śród i placów Grzybowskich — wydarzenia związane z Organizacją Bojową PPS: na placu Grzybowskim w Warszawie 13 listopada 1904 zorganizowała demonstrację, w czasie której doszło do starć z policją i wojskiem; podczas rewolucji 1905 roku, w „krwawą środę” 15 sierpnia 1906 przeprowadziła skoordynowaną akcję w 19 miastach Królestwa Polskiego, dokonując zamachów na 80 Rosjan. [przypis edytorski]

krwawymi głoski — (daw.) — dziś popr. forma N. lm rzeczownika: głoskami. [przypis edytorski]

krwawy Torkwat — T. Manlius Torquatus, kazał stracić w r. 340 swego syna, z powodu przekroczenia zakazu wodza. [przypis edytorski]

Krwią dziewicy, Danaje, wichryście zbłagali — aluzja do ofiary Ifigenii w Aulidzie: aby przebłagać Artemidę (Dianę) i móc wyruszyć na wyprawę przeciw Troi, Grecy zdecydowali się złożyć bogini w ofierze córkę Agamemnona, Ifigenię. Artemida jednak miała uratować dziewczynę: nie dopuścić do przelewu jej krwi i uczynić ją swoją kapłanką. [przypis edytorski]

krwią i mlekiem płynna — parafraza związku frazeologicznego „kraina mlekiem i miodem płynąca”, nawiązująca do krwawej historii żyznej i pięknej Ukrainy, por. też określenie „krew z mlekiem”, odnoszące się pięknej twarzy kobiecej. [przypis edytorski]

krwią-m się dowalczył — wywalczyłem krwią; dziś popr. pisownia: krwiąm. [przypis edytorski]

krwiąm się rąk moich skropiła — daw. konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: skropiłam się krwią moich rąk. [przypis edytorski]

Krwią potem waszą mąkę tę zagniotę — w późn. wyd. uzupełniono tłumaczenie, dodając po tym wersie: „I górę ciasta z tych waszych ciał wzniosę”. [przypis edytorski]

krwią ściekłe role (starop.) — skrwawione pola. [przypis edytorski]

krwią zbroczone Pelopidów gniazdo — dziadek Agamemnona, Pelops, zemścił się na bracie Tyestesie, gdy ten uwiódł mu żonę, zabijając jego dzieci i podając mu je jako potrawę. [przypis edytorski]

krwi chciwych demagogów francuskich — odniesienie do radykalnych działaczy Wielkiej Rewolucji Francuskiej (1789–1799). [przypis edytorski]

krwieby beło rozlało się siła (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: rozlałoby się było wiele krwi (forma daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: rozlałoby się wiele krwi wcześniej, uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]

krwie (daw.) — dziś forma D. lp: krwi. [przypis edytorski]

krwie (daw.) — dziś popr. D. lp: krwi. [przypis edytorski]

krwie (daw.) — dziś popr. forma D. lp: krwi; mścili się krwie: mścili się za (przelaną) krew. [przypis edytorski]

krwie (daw., gw.) — dziś D.lp: krwi. [przypis edytorski]

krwie — dziś forma D.lp: krwi. [przypis edytorski]

krwie — dziś popr.: krwi; z tej krwie oznacza: tego rodu. [przypis edytorski]

krwie (starop. forma D. i Msc. lp) — krwi. [przypis edytorski]

krwie (starop. forma) — dziś B.lp. r.ż.: krwi. [przypis edytorski]

krwie (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: krwi; krwie chciwość: żądza krwi. [przypis edytorski]

krwie (starop. forma) — dziś: krwi; krwie chciwa: żądna krwi. [przypis edytorski]

krwie (starop. forma) — dziś popr. D.lp. r.ż.: (z) krwi. [przypis edytorski]

krwie (starop. forma) — krwi. [przypis edytorski]

krwi różnica — różnica pochodzenia. [przypis edytorski]

kryćem się musiała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: kryć się musiałam. [przypis edytorski]

kryczy (białorus.) — krzycz. [przypis edytorski]

krygi (daw.) — nienaturalne, egzaltowane ruchy. [przypis edytorski]

krygi (daw.) — przesadne, przerysowane ruchy. [przypis edytorski]

krygować się — przesadnie okazywać dobre maniery, wdzięczyć się nienaturalnie. [przypis edytorski]

krygować się — wdzięczyć się, zachowywać się w sposób przesadnie skromny. [przypis edytorski]

kryg (z niem. Krieg: dźwig) — nienaturalny, przesadnie wykonywany ruch, gest. [przypis edytorski]

Kryją w koronach żołędzie, a pień pszczołami rozbrzmiewa… — Hezjod, Prace i dnie 232–233. [przypis edytorski]

kryjomie — dziś popr. forma: po kryjomu. [przypis edytorski]

kryjomie — dziś popr.: po kryjomu. [przypis edytorski]

kryjomo — po kryjomu. [przypis edytorski]

kryjomo (starop.) — po kryjomu; w tajemnicy. [przypis edytorski]

kryk (z ang. creek) — potok, rzeczka. [przypis edytorski]

kryk (z fonet. ang. creek) — potok, strumień, rzeczka. [przypis edytorski]

kryła (z ukr.) — skrzydła. [przypis edytorski]

kryminał — tu: zbrodnia, przestępstwo. [przypis edytorski]

kryminał (z łac. crimen: zbrodnia, criminalis: zbrodniczy) — czyn występny, przestępstwo, zbrodnia. [przypis edytorski]

krymka — czapeczka bez daszka. [przypis edytorski]

krymka — czapka bez daszka, przylegająca do głowy, noszona przez Tatarów krymskich i temu faktowi zawdzięczająca swoją nazwę. [przypis edytorski]

krymka — czapka bez daszka, przylegająca do głowy; noszona przez Tatarów krymskich, stąd nazwa. [przypis edytorski]

krymka — mała, okrągła czapka tatarska, podobna do mycki. [przypis edytorski]

krymka — płytka, ściśle przylegająca do głowy czapeczka bez daszka, zwykle z jedwabiu lub aksamitu, często ozdobiona haftem; pierwotnie część stroju Tatarów krymskich (stąd nazwa), następnie rozpowszechniona w Polsce od XVI wieku; tu: każde nakrycie głowy bez ronda. [przypis edytorski]

krymka — przylegająca do głowy czapeczka bez daszka, często ozdobiona haftem; typowa część stroju Tatarów krymskich, stąd nazwa. [przypis edytorski]

krymka — przylegająca do głowy czapeczka bez daszka, często ozdobiona haftem; typowa część stroju Tatarów krymskich, stąd nazwa. [przypis edytorski]

krymka — tatarska czapeczka bez daszka. [przypis edytorski]

krynica (daw. a. poet.) — źródło. [przypis edytorski]

krynica (daw., poet.) — źródło. [przypis edytorski]

krynica (daw.) — źródło. [przypis edytorski]

krynice (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: (do) krynicy. [przypis edytorski]

krynice (starop. forma) — (z) krynicy. [przypis edytorski]

kryniczny — źródlany. [przypis edytorski]

Krynisus — rzeka na Sycylii i bożek tej rzeki; por. krynica. [przypis edytorski]

krynolina (fr.) — szeroka suknia na stelażu. [przypis edytorski]

krypa — duża, otwarta łódź o płaskim dnie, używana na rzekach i w portach do transportu piasku, żwiru, węgla itp. [przypis edytorski]

krypa — duża, otwarta łódź transportowa. [przypis edytorski]

krypa — duża, otwarta łódź, używana do przewozu piasku, żwiru etc. [przypis edytorski]

krypa — tu: czółno wydrążone z pnia drzewa. [przypis edytorski]

krypta — sklepiona podziemna komora grobowa a. pomieszczenie w podziemiach kościoła przeznaczone do pochówku znamienitych zmarłych, czasem też do przechowywania relikwii świętych. [przypis edytorski]

kryptogamy (bot.) — rośliny skrytopłciowe (zarodnikowe), niewytwarzające kwiatów, rozmnażające się głównie przez zarodniki. [przypis edytorski]

kryptogram — szyfrogram, tekst w postaci zaszyfrowanej. [przypis edytorski]

kryptoportyk — ukryte przejście. [przypis edytorski]

kryptorchizm (med.) — wnętrostwo, wada rozwojowa polegająca na zatrzymaniu się jądra lub obu jąder w kanale pachwinowym lub jamie brzusznej, ich braku w mosznie od razu po urodzeniu. [przypis edytorski]

kryślał (starop.) — forma 3.os. od: kryślić; kreślił, zapisywał w pamięci. [przypis edytorski]

kryślić (daw.) — kreślić. [przypis edytorski]

kryślić (daw.) — kreślić; w głowie kryślił: układał w myślach, planował. [przypis edytorski]

kryślić (daw.) — rysować a. pisać. [przypis edytorski]

kryślić — dziś popr. forma: kreślić. [przypis edytorski]

kryśli (daw.) — dziś: kreśli. [przypis edytorski]

kryśli — dziś popr.: kreśli. [przypis edytorski]

krysa (daw.) — kreska; tu: cięcie, szrama. [przypis edytorski]

krysa, kresa (daw.) — szrama, blizna. [przypis edytorski]

kryska (przestarz.) — kreska; tu: kreska oznaczająca wybór podczas głosowania. [przypis edytorski]

Kryspus (zm. 326) — syn Konstantyna Wielkiego, władca rzymski od 317, niespodziewanie z rozkazu ojca postawiony przed sądem, skazany na śmierć i stracony. [przypis edytorski]