Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 160198 przypisów.
kalumnia — krzywdzące oskarżenie. [przypis edytorski]
kalumnia — oszczerstwo; fałszywe oskarżenie. [przypis edytorski]
kalumnia — potwarz. [przypis redakcyjny]
kalumniator — rzucający kalumnie; oszczerca. [przypis edytorski]
kalumnie — obelgi, zelżenia. [przypis redakcyjny]
kalwakata a. kawalkata (z wł.) — orszak konny. [przypis redakcyjny]
kalwakata, właśc. kawalkata (z wł.) — orszak konny, gromada. [przypis redakcyjny]
kalwaria — miejsce cierpienia. [przypis edytorski]
Kalwaria — prawdopodobnie chodzi o Kalwarię Zebrzydowską, miasto w płd. Polsce i znany ośrodek ruchu pielgrzymkowego. [przypis edytorski]
Kalwaria — wzgórze w Jerozolimie, na którym ukrzyżowano Chrystusa. [przypis edytorski]
Kalwaria Zebrzydowska — miasto w Małopolsce, ok. 30 km na płd.-zach. od Krakowa, miejsce kultu pasyjnego i maryjnego, ośrodek ruchu pielgrzymkowego. [przypis edytorski]
kalwaria — zespół kapliczek będących kolejnymi stacjami drogi krzyżowej. [przypis edytorski]
Kalwaria (z łac.) — miejsce kaźni, gdzie ukrzyżowano Jezusa (hebr. Golgota). [przypis edytorski]
Kalwariusz — Καλουάριος (N), Κερεάλιος (D), za tym ostatnim tłumacz łaciński, niemiecki i rosyjski. [przypis tłumacza]
kalwarya — dziś popr. pisownia: kalwaria; kalwaria: miejsce umęczenia Chrystusa (hebr. Golgota). [przypis edytorski]
kalwaryjski — tu: o niskiej jakości artystycznej, odpustowy; w wierszu: rymy częstochowskie. [przypis edytorski]
kalwiniści zaś mówiąc in particulari to, co jest prawdą in communi — Kiedy powiadają, iż tylko sprawiedliwi przyjmują Chrystusa w Komunii św. [przypis tłumacza]
Kalwin, Jan (1509–1564) — teolog, kaznodzieja, reformator religijny; ur. we Francji, działał w Szwajcarii; twórca doktryny rel. przyjętej następnie przez kościoły ewangelicko-reformowane i prezbiteriańskie; jedna z najważniejszych, obok Lutra, postać doby reformacji. [przypis edytorski]
Kalwin, Jan (1509–1564) — teolog szwajcarski, twórca jednej z ważniejszych gałęzi protestantyzmu (zwanej kalwinizmem a. ewangelizmem reformowanym). [przypis edytorski]
Kalwin, Jan (1509–1564) — teolog szwajcarski, twórca jednej z ważniejszych gałęzi protestantyzmu (zwanej kalwinizmem lub ewangelizmem reformowanym). [przypis edytorski]
kalwinka, sztetyna — odmiany jabłoni. [przypis edytorski]
kalwin — protestant, wyznawca doktryny Jana Kalwina. [przypis edytorski]
kalwin — protestant, wyznawca doktryny Kalwina. [przypis edytorski]
kalwin — protestant, wyznawca doktryny Kalwina. [przypis redakcyjny]
kamanos — odinis apynasris su žąslais. [przypis edytorski]
kamaraderia a. kameraderia (daw.) — zażyłość koleżeńska, koleżeństwo. [przypis edytorski]
kamaraitė (lenk.) — mažas kambarys. [przypis edytorski]
Kamaralcaman, właśc. Kamar al-Zaman — jeden z bohaterów Baśni z tysiąca i jednej nocy. [przypis edytorski]
Kama-Rupa (z sanskr.) — połączenie słów: kāma, zaspokojenie pożądań oraz rūpa, cielesność, forma, materia; Kamarupa w literaturze sanskr. to nazwa obecnego Asamu, stanu w Indiach. [przypis edytorski]
kamaryla — klika, grupa osób wykorzystująca swoje stanowiska dla własnych korzyści i uprawiania stronniczej polityki. [przypis edytorski]
kamaryla (z hiszp.) — tu: „godna kompania”, klika. [przypis redakcyjny]
kamaryńska (ros. камаринская) — skoczna rosyjska ludowa piosenka taneczna; także taniec do niej. [przypis edytorski]
Kamaryn, właśc. Kamarina — miasto na płd. Sycylii, kolonia Syrakuz; zniszczona ostatecznie przez Syrakuzy. [przypis edytorski]
Kamasutra (sanskr. kāma sūtra: traktat o miłowaniu) — staroż. traktat indyjski w sanskrycie na temat seksualności i zachowań seksualnych, powstały ok. III w., przypisywany mędrcowi Watsjajanie; najważniejszy indyjski tekst o erotyce, stanowiący rodzaj podręcznika i encyklopedii sztuki miłosnej. [przypis edytorski]
kamasz (daw.) — but, kapeć. [przypis edytorski]
kamasz (daw.) — but z wysoką cholewką. [przypis edytorski]
kamasz (daw.) — tu: ochraniacz na niski but, getr. [przypis edytorski]
kamasze (daw.) — męskie obuwie z wysokimi cholewami. [przypis edytorski]
kamasze — rodzaj męskich butów. [przypis edytorski]
Kambal — nazwa Pekinu, stolicy Chin. [przypis tłumacza]
Kambizes II (zm. 522 p.n.e.) — król Persji (od 530) z dynastii Achemenidów, syn Cyrusa II, zdobywca Egiptu; historię o Kambyzesie i Sisamnesie, skorumpowanym sędzim królewskim, podaje Herodot (Dzieje V 25), a za nim Waleriusz Maksymus (Czyny i powiedzenia godne pamięci VI 3.12 ext.3). [przypis edytorski]
Kambizes (…) we śnie, że brat jego ma zostać królem Persji (…) — Herodot, Dzieje, III, 30. [przypis tłumacza]
Kambodża — W latach 1975–1979 w Kambodży panował ekstremistyczny reżim tzw. Czerwonych Khmerów, którzy wymordowali około 1,5 miliona mieszkańców własnego kraju. [przypis edytorski]
kambr (geol.) — pierwszy okres ery paleozoicznej, ok. 540–485 mln lat temu. [przypis edytorski]
Kambron, własc. Cambronne, Pierre (1770–1842) — generał fr., słynny z powodu odpowiedzi, jakiej udzielił Anglikom pod Waterloo na propozycję, aby się poddał. Przypisuje mu się słowa Gwardia umiera, ale nie poddaje się, ale według innych odpowiedział jednym wulgarnym słowem, jakiego wówczas nikt się nie spodziewał w rozmowie eleganckich oficerów (nawet w czasie bitwy). We Francji funkcjonuje do dziś określenie mot de Cambronne (słowo Cambronne'a). [przypis edytorski]
kambuz — pomieszczenie kuchenne na statku. [przypis edytorski]
kambuz — pomieszczenie lub jego wydzielona część przeznaczona do przygotowywania posiłków na statku; kuchnia okrętowa. [przypis edytorski]
Kambyzes II (zm. 522 p.n.e.) — król Persji (od 530 p.n.e.) z dynastii Achemenidów, syn i następca Cyrusa II Wielkiego; w 525 p.n.e. zdobył Egipt i zapoczątkował pierwsze panowanie perskie w tym kraju. [przypis edytorski]
Kambyzes I (ok. 600–559 p.n.e.) — perski król Anszanu, krainy w zach. Iranie, ojciec króla Cyrusa II Wielkiego. Należy go odróżniać od jego bardziej znanego wnuka Kambyzesa II, zdobywcy Egiptu. [przypis edytorski]
kamcha a. chamcha — daw. tkanina jedwabna, rodzaj brokatu, sprowadzana do Polski w XV–XVII w. z Turcji. [przypis edytorski]
kamcha (daw.) — adamaszek, atłas. [przypis redakcyjny]
Kamczadał — mieszkaniec Kamczatki. [przypis edytorski]
Kamczadalowie — nazwa przypisywana paleoazjatyckim ludom zamieszkującym Kamczatkę. [przypis edytorski]
kamea — kamień z płaskorzeźbą jaśniejszą od tła. [przypis edytorski]
kamea — ozdoba kamienna z wypukłą rzeźbą jaśniejszą od tła. [przypis edytorski]
kamea — szlachetny a. półszlachetny kamień ozdobiony wypukłą płaskorzeźbą, często przedstawiającą profil jakiejś osoby; w 2 poł. XIX w. brosze z kameą były popularnym elementem stroju wytwornych dam. [przypis edytorski]
kamea — szlachetny a. półszlachetny kamień ozdobiony wypukłą płaskorzeźbą. [przypis edytorski]
kamea — szlachetny kamień ozdobiony wypukłym reliefem. [przypis edytorski]
kamea — wypukła rzeźba w szlachetnym lub półszlachetnym kamieniu. [przypis edytorski]
kamea (z wł.) — ozdoba z kamienia szlachetnego lub półszlachetnego z płaskorzeźbą, często portretową. [przypis edytorski]
kamea (z wł.) — ozdoba z kamienia szlachetnego lub półszlachetnego z płaskorzeźbą. [przypis edytorski]
kameduła — członek zakonu o bardzo surowej regule, zobowiązany do życia pustelniczego i trwania w milczeniu; kameduli zbierają się tylko na modlitwy. [przypis edytorski]
kameduła — członek zakonu o bardzo surowej regule, zobowiązany do życia pustelniczego i trwania w milczeniu. [przypis edytorski]
kameduł — członek zakonu o surowej regule, zobowiązany do umartwień i długotrwałego milczenia. [przypis redakcyjny]
kameduli — [nazwa] od miejscowości Camaldoli we Włoszech: zakonnicy zmienionej reguły św. Benedykta. [przypis redakcyjny]
kameduli — zgromadzenie zakonne utworzone ok. 1012 przez św. Romualda z Camaldoli. [przypis edytorski]
Kameldoł — Camaldoli w Apeninach, słynny klasztor, kolebka kamedułów. [przypis redakcyjny]
kamelia — krzew o dużych, białych lub różowych kwiatach. [przypis edytorski]
kamelia — krzew o dużych, białych lub różowych kwiatach; też: kwiat tej rośliny [przypis edytorski]
kamelia — kurtyzana; por. powieść i sztuka Aleksandra Dumas (syna) pt. Dama kameliowa. [przypis edytorski]
kamelia — kwiat o białych, różowych lub krwistoczerwonych płatkach, symbol m.in. wiecznej miłości. [przypis edytorski]
kamelia — pochodzący ze wsch. Azji krzew o dużych, białych lub różowych kwiatach; też: kwiat tej rośliny. [przypis edytorski]
Kameliard — zapisywane jako: Cameliard, Carmalide, Tamalide itp., kraina z legend arturiańskich: królestwo młodej księżniczki Ginewry , rządzone przez jej ojca, króla Leodegransa. [przypis edytorski]
kamelizować a. kameryzować — wysadzać drogimi kamieniami. [przypis redakcyjny]
kamelizowaną — wyd. lwow[skie] ma: kameryzowaną. [przypis redakcyjny]
kamelorowy a. kamelarowy (niem. Kameelhaar) — z wełny wielbłądziej. [przypis redakcyjny]
kamelorowy (daw.) — zrobiony z kameloru; kamelor (z niem. Kamelhaar: wełna wielbłądzia): grube nici wełniane. [przypis edytorski]
Kamena (mit. rzym.) — nimfa źródła, obdarzona darem wieszczym, odpowiednik Muzy z mit. gr. [przypis edytorski]
Kameny (mit. gr.) — nimfy źródeł, później utożsamione z muzami. [przypis edytorski]
Kameny (mit. rzym.) — nimfy źródeł, później utożsamione z muzami. [przypis edytorski]
Kameny — Muzy. [przypis redakcyjny]
kameowy — taki jak na kamei, ozdobie z kamienia szlachetnego lub półszlachetnego z wypukłą płaskorzeźbą, często przedstawiającą profil jakiejś osoby. [przypis edytorski]
kamera (daw.) — pokój, pomieszczenie. [przypis edytorski]
kamera (daw.) — zamknięte pomieszczenie. [przypis edytorski]
Kameraden (niem.) — koledzy. [przypis edytorski]
Kameradschaft (niem.) — koleżeństwo. [przypis edytorski]
kameradschaft (z niem.) — koleżeństwo. [przypis edytorski]
Kamerale — Verwaltungs- und Wirtschaftslehre. [przypis edytorski]
kameralista — zwolennik kameralizmu w ekonomii, doktryny rozwiniętej w XVII–XVIII w. w Niemczech i Austrii, uznającej za nadrzędny cel polityki gospodarczej państwa pełne wykorzystanie zasobów ludzkich i zdolności produkcyjnych w celu zwiększenia dochodów władcy. [przypis edytorski]
kamera — tu: pomieszczenie. [przypis edytorski]
kamerdynery — dziś popr.: kamerdynerzy. [przypis edytorski]
kamerdyn — popr.: kamerdyner, osobisty służący pokojowy pana. [przypis edytorski]
kamerher (z niem. Kammerherr) — szambelan dworu. [przypis edytorski]
kamerher (z niem.) — szambelan dworu. [przypis edytorski]
kamerjunkier — młodszy szambelan. [przypis edytorski]
kamerjunkier (z niem.) — niższy urzędnik dworski w Rosji carskiej. [przypis edytorski]
kamerpaź (z niem.) — paź nadworny, pełniący służbę przy boku monarchy. [przypis edytorski]
kamerton — urządzenie wydające dźwięk o stałej wysokości, używane do strojenia instrumentów. [przypis edytorski]
kamerton (z niem.) — urządzenie wydające wzorcowy ton, do którego dostraja się instrumenty muzyczne. [przypis edytorski]
kameryzowaną — wysadzaną drogimi kamieniami. [przypis redakcyjny]
