Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160198 przypisów.

kacerski — heretycki; kara kacerska tj. kara przeznaczona dla heretyków, tu: spalenie na stosie. [przypis edytorski]

kacerski — przym. od kacerz: odstępca religijny, heretyk. [przypis edytorski]

kacerstwo (daw.) — odstępstwo religijne: wyznawanie religii protestanckiej lub herezji. [przypis edytorski]

kacerstwo — heretycy. [przypis edytorski]

kacerstwo — poglądy sprzeczne zasadami Kościoła rzymskokatolickiego, herezja; strój kacerski: charakterystyczny dla osądzonych przez inkwizycję heretyków. [przypis edytorski]

Kacerze zawsze zwalczali te trzy znaki, których nie mają — Por. fragm. 844. [przypis tłumacza]

kacerz — heretyk, buntownik podważający doktrynę religijną. [przypis edytorski]

kacerz — odstępca, heretyk. [przypis edytorski]

kacerz (z gr. za pośred. niem.) — zwolennik nauki chrześcijańskiej odmiennej od katolicyzmu. [przypis redakcyjny]

kacerz (z niem.) — heretyk. [przypis edytorski]

kacet — w gwarze obozowej: hitlerowski obóz koncentracyjny. [przypis edytorski]

kacha — ils mangent à la fin de leur repas de l'orge mondée assaisonnée de beurre, ce qu'ils nomment kacha (Beauplan). [przypis redakcyjny]

Kac, Leon — fryzjer w getcie warszawskim, obsługujący m. in. niemieckich żołnierzy organizujących akcję przesiedleńczą trwającą od lipca do września 1942. [przypis edytorski]

kacykat — od kacyk: wódz plemienny; urzędnik samowolnie wykorzystujący swoje stanowisko, sprawujący władzę nie licząc się z przepisami. [przypis edytorski]

kacyk — przywódca plemienny w Afryce, Ameryce Południowej lub Środkowej; pot. urzędnik, zwłaszcza lokalny, nadużywający władzy. [przypis edytorski]

kacyk — rodzaj namiestnika prowincji. [przypis autorski]

kacyk — rodzaj namiestnika prowincji. [przypis tłumacza]

kacyk (z hiszp. cacique: meksykański władca tubylczy) — pomniejszy samowładca barbarzyński. [przypis redakcyjny]

kaczać (gw.) — toczyć, turlać. [przypis edytorski]

kaczać (się) (gw.) — toczyć (się), turlać (się). [przypis edytorski]

kaczała (daw.) — grubas, człowiek otyły. [przypis edytorski]

kaczała (daw.) — nazwa dla „wielkiej nogi” oraz wszelkich „krążków” i „wałków”. [przypis edytorski]

kaczan — kolba (kukurydzy), głąb (kapusty). [przypis edytorski]

kaczany — kolba kukurydzy a. głąb kapusty. [przypis edytorski]

kaczenice, Lepadidae (biol.) — rodzina niewielkich osiadłych skorupiaków z gromady wąsonogów, zamieszkujących morza strefy tropikalnej i umiarkowanej. [przypis edytorski]

kaczkać się — toczyć się jak kaczka. [przypis autorski]

kaczka pospolita — w oryg.: common duck, chodzi najpewniej o kaczkę krzyżówkę. [przypis edytorski]

Kaczkowski, Zygmunt (1825–189) — polski powieściopisarz i poeta, powieściopisarz i poeta, uczestnik rewolucji krakowskiej i ruchu Wiosny Ludów z 1848; autor m.in. powieści Murdelio (1853), której akcja toczy się na ziemiach polskich po pierwszym rozbiorze. [przypis edytorski]

kaczorowe — mieniące się jak szyjka kaczora, zielonawo-czarno-błękitne. [przypis autorski]

kaczucza — żywy hiszpański taniec ludowy. [przypis edytorski]

kaczy kłapak — kołpak z kaczymi piórami. [przypis edytorski]

Kadasa — Κάδασα (N), Κέδασα (D), LXX Καδές, Καδής; קֶדֶשׁ (Joz 19, 37), Wujek: Cedes, dziś Kedes (wieś, ruiny) w pobliżu jeziora Huleh (Merom). [przypis tłumacza]

kada’si — trump.: kadaise. [przypis edytorski]

kadawer (z łac.)— ciało człowieka zmarłego lub śmiertelnie chorego, zatracające funkcje życiowe. [przypis edytorski]

kadawer (z łac., med.) — zwłoki ludzkie, ciało zmarłego człowieka. [przypis edytorski]

Kaden-Bandrowski, Juliusz (1885–1944) — pisarz, publicysta, oficer Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego. [przypis edytorski]

kadencja — intonacja opadająca, podkreślająca koniec frazy; daw.: wiersz, rym. [przypis edytorski]

kadencja — w muzyce: sekwencja dźwięków stanowiąca zakończenie utworu lub jego części; w mowie: intonacja opadająca, podkreślająca koniec frazy. [przypis edytorski]

kadencja — w muzyce: sekwencja dźwięków stanowiąca zakończenie utworu lub jego części; w mowie: intonacja opadająca, podkreślająca koniec frazy; daw.: wiersz; rym. [przypis edytorski]

kadencja — w muzyce: sekwencja dźwięków stanowiąca zakończenie utworu lub jego części; w mowie: intonacja opadająca, podkreślająca koniec frazy. [przypis edytorski]

kadencyj — [daw. D.lm:] czasu urzędowania. [przypis redakcyjny]

KaDeWe — skrót od Kaufhaus des Westens. Centrum handlowe w Berlinie, które powstało w 1907 roku i działa do dziś. [przypis edytorski]

kadisz — modlitwa za zmarłych, którą po raz pierwszy odmawiają tuż po pogrzebaniu zwłok wszyscy potomkowie osoby zmarłej płci męskiej. Kadisz odmawia się podczas każdej modlitwy porannej i wieczornej w ciągu pierwszego roku po śmierci człowieka, a następnie w każdą rocznicę śmierci. [przypis tłumacza]

kadisz — modlitwa za zmarłych. [przypis tłumacza]

Kadisz — modlitwa za zmarłych. [przypis tłumacza]

Kadisz — powszechna modlitwa codzienna, także modlitwa za zmarłych (kadisz sierocy); również potoczne określenie syna odprawiającego Kadisz w intencji zmarłych rodziców. [przypis tłumacza]

Kadisz — powszechna modlitwa codzienna, także modlitwa za zmarłych (kadisz sierocy); również potoczne określenie syna odprawiającego Kadisz w intencji zmarłych rodziców. [przypis edytorski]

kadisz — składnik wszystkich ważnych modlitw w judaizmie; również modlitwa. [przypis edytorski]

kadka — mała kadź, tj. otwarte naczynie, daw. wykonane zwykle z drewna. [przypis edytorski]

kadłuszek (gw.) — kadłubek, dawne drewniane naczynie do mierzenia zboża, wykonane z wydrążonego, grubego pnia. [przypis edytorski]

Kadma grodu, domów Amfiona — Domy Amfiona znajdują się w Tebach. Amfion, bliźniak Zethosa, był drugim założycielem Teb. Bo podczas gdy Kadmos zbudował fortecę miasta, Kadmeę, on dźwiękami swej lutni ułożył mury gród okalające. [przypis redakcyjny]

Kad man Perkunas sumusztu (z litew.) — Bodaj mnie Perkun zabił. [przypis autorski]

Kadmejczycy — potomkowie a. spadkobiercy Kadmosa (założyciela miasta Kadmei, późniejszych Teb); mieszkańcy Teb, Tebańczycy. [przypis edytorski]

Kadmejowie — mieszkańcy Teb, nazwani tak od mitycznego założyciela miasta, Kadmosa. [przypis edytorski]

Kadmejowie — określenie Tebańczyków od imienia Kadmosa, założyciela miasta. [przypis edytorski]

kadmejski — dotyczący miasta Kadmei, czyli Teb greckich. [przypis edytorski]

Kadmosa, który rzucił w ziemię / na mężów siew — aluzja do pochodzenia Echiona, ojca Penteusza. Echion wyrósł z ziemi z zasianych przez Kadmosa smoczych zębów. [przypis edytorski]

Kadmosa ród — córki Kadmosa, siostry Agawe: Autonoe i Ino. [przypis edytorski]

Kadmos — mąż Harmonii, uchodził za założyciela Kadmei, czyli Teb w Beocji. [przypis redakcyjny]

Kadmos (mit. gr.) — heros grecki. Po zabiciu smoka za radą Ateny zasiał w ziemi jego zęby, z których wyrosło plemię uzbrojonych wojowników. Kadmos rzucił między nich kamień, wskutek czego zaczęli ze sobą walczyć. Pięciu pozostałych przy życiu pomogło mu wybudować twierdzę Kadmeę, u podnóża której powstało miasto Teby. [przypis edytorski]

Kadmos mit. gr. — heros, założyciel Teb, brat porwanej przez Zeusa Europy, ojciec Semele, matki Dionizosa. [przypis edytorski]

Kadmos (mit. gr.) — założyciel Teb, głównego miasta Beocji, krainy w środkowej Grecji. [przypis edytorski]

Kadmos (mit. gr.) — założyciel Teb. [przypis edytorski]

Kadmos (mit. gr.) — założyciel Teb, zmieniony wraz z żoną Harmonią w węże. Według jednej z wersji mitu miała to być kara za zabicie poświęconego Aresowi smoka. [przypis edytorski]

Kadmus a. Kadmos (mit. gr.) — założyciel Teb. [przypis edytorski]

kadrów — dziś popr. forma D.lm: kadr. [przypis edytorski]

kadryl — daw. gorszy gatunek salcesonu. [przypis edytorski]

kadryl (daw.) — tu: niskiej jakości wędlina, tani salceson. [przypis edytorski]

kadryl (fr. quadrille) — tańczony parami w grupach taniec salonowy, popularny w XVIII–XIX w., o metrum przemiennym 6/8 i 2/4. [przypis edytorski]

kadryl — kontredans tańczony w cztery pary. [przypis edytorski]

kadryl — taniec salonowy z XVIII w. [przypis edytorski]

kadryl — XIX-wieczny taniec z figurami. [przypis edytorski]

kadryl — XVIII-wieczny taniec salonowy z figurami; modny za czasów Napoleona I we Francji, szybko zyskał popularność w innych krajach europejskich. [przypis edytorski]

kadryl — XVIII-wieczny taniec salonowy z figurami; modny za czasów Napoleona I we Francji, szybko zyskał popularność w innych krajach europejskich. [przypis edytorski]

kaducej — dziś: kaduceusz, laska herolda, atrybut Merkurego (w mit. gr.: Hermesa) jako posłańca bogów, zdobiona dwoma splecionymi wężami i zwieńczona skrzydłami; kaduceusz miał mieć zdolność godzenia nieprzyjaciół. [przypis edytorski]

kaduceus (z łac.; mit. gr.) — laska Hermesa, przewodnika dusz zmarłych w ich drodze do Hadesu, także jako herolda i posła Zeusa, również boga handlu. Laseczka Hermesa, w oplocie dwóch wężów, była skrzydlata. Tu ironicznie: jako symbol przewodnictwa ideowego, politycznego. Komentatorzy zwracają uwagę na później powstały portret R. Starzewskiego pędzla Jacka Malczewskiego, z kaduceuszem uwieńczonym główką Stanisława Koźmiana, jednego z przywódców krakowskich „stańczyków”. [przypis redakcyjny]

kaduceusz (mit. gr.) — laska herolda, atrybut Hermesa, posłańca bogów. [przypis edytorski]

kaduk — licho, diabeł. [przypis edytorski]