Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 465 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6136 przypisów.

osnowa — nitki, biegnące w jednym kierunku, stanowiące pierwsze oparcie dla tkanego materiału; przen. podstawa, początek. [przypis edytorski]

osnowa — nitki, biegnące w jednym kierunku, stanowiące pierwsze oparcie dla tkanego materiału; przen. założenie, zamierzenie. [przypis edytorski]

osnowa — równoległy układ nitek, przez który później przewleka się nitki wątku, tworząc tkaninę. Wykonanie osnowy polegało na równym rozmieszczeniu i naprężeniu pasm nitek zawieszonych na poziomo umocowanej belce i obciążonych na dole; ułożony zestaw nawijano na wał, zakładany następnie do krosien. [przypis edytorski]

osnowa — tu: nici, linie. [przypis edytorski]

osnowa — tu: sens, treść. [przypis edytorski]

osnowa — tu: tkanina; podstawa. [przypis edytorski]

osnowa — tu: treść, sens, główny wątek. [przypis edytorski]

osnowa — układ nitek biegnący wzdłuż tkaniny a. przędza, z której się te nitki skręca; tu przen.: przedstawione w utworze literackim tło dla prowadzonej akcji (narracji). [przypis edytorski]

osnowywać — dziś: snuć. [przypis edytorski]

osóbek (daw.) — odosobnienie. [przypis edytorski]

osoba kryształowa — osoba bez skazy, z zasadami. [przypis edytorski]

osoba, o której ci raz pisałam z Włocławka — Izabella Zbiegniewska, przyjaciółka Żmicbowskiej, z którą obfita i zajmująca korespondencja znajduje się w trzytomowym wydaniu listów. (Tom II, Do Elli). Zbiegniewska mieszkała we Włocławku, gdzie była przełożoną pensji i gdzie, otoczona powszechną czcią, zmarła w roku 1914. [przypis redakcyjny]

osoba w znaczeniu — dziś: osoba mająca znaczenie, osoba o dużym znaczeniu. [przypis edytorski]

osobistość (daw.) — osoba; osobowość. [przypis edytorski]

osobistość (daw.) — osoba; osobowość; sprawa osobista. [przypis edytorski]

osobistość — tu: tożsamość. [przypis edytorski]

osobistością — prywatą, działaniem samolubnym ze szkodą ogółu. [przypis redakcyjny]

Osobita — nazwa góry, znajdującej się w Tatrach Zachodnich. [przypis edytorski]

osobliwa (daw.) — w domyśle: rzecz, sprawa; dziś raczej: to osobliwe. [przypis edytorski]

Osobliwa ona kaźń etc. — Valerius Maximus De severitate i Carion w kronice. [przypis edytorski]

Osobliwa to rzecz, iż nie można określić tych rzeczy bez zaciemnienia ich — „Geometria uczy tego doskonale. Nie określa żadnej z tych rzeczy, przestrzeni, czasu, ruchu, liczby, równości ani tym podobnych, których jest wiele, ponieważ terminy te oznaczają w tak naturalny sposób rzeczy, które oznaczają, iż objaśnienie przyniosłoby więcej zaciemnienia niż światła” (Uwagi o duchu geometrii). [przypis tłumacza]

osobliwe zwierzenia — tyczyły, zdaje się, choroby, której udzielił pani d'Epinay jej mąż, a którą ona znowuż obdarzyła pana de Francueil. [przypis tłumacza]

osobliwie (daw.) — zwłaszcza, szczególnie. [przypis edytorski]

osobliwie — tu: osobiście. [przypis edytorski]

osobliwszo (daw.) — dziwnie, niezwykle. [przypis edytorski]

osobliwy — zwracający uwagę, niezwykły. [przypis edytorski]

osobniejszy (starop.) — szczególniejszy. [przypis redakcyjny]

Osobno grześć u Niewiniątek — ociemniali miasta Paryża mieli przywilej kwestowania w dnie świąteczne na cmentarzu Niewiniątek. [przypis tłumacza]

osobny (daw.) — tu: szczególny, osobliwy. [przypis edytorski]

osobny (starop.) — ochoczy, posłużny, wdzięczny. [przypis redakcyjny]

osobny (starop.) — przystojny, piękny. [przypis redakcyjny]

osobny (starop.) — wyborny. [przypis redakcyjny]

osobny — tu: szczególny, osobliwy. [przypis edytorski]

osobny — tu: szczególny, wyjątkowy. [przypis edytorski]

osoby — dziś popr. forma N. lm: osobami. [przypis redakcyjny]

osoby, które czczę (…) potępiły mniemania fizyczne, ogłoszone nieco wcześniej przez kogoś innegoDialogi Galileusza. [przypis tłumacza]

osocznik — osacznik; przygotowujący obławę podczas polowania. [przypis edytorski]

o Sodomie mówi, iż jej zguby przyczyną była „pycha i nasycenie chleba, i dostatek” — Ez 16, 49: „Oto ta była nieprawość Sodomy, siostry twej, pycha, sytość chleba, a dostatek i próżnowanie jej i córek jej: a ręki niedostatecznemu i ubogiemu nie podawały” (tłum. Wujka). [przypis edytorski]

O sofiście, o polityku i o filozofie — na podstawie tego ustępu przyjmuje się, że Platon zamierzał napisać trylogię, na którą miałyby się składać dialogi Sofista, Polityk, Filozof, chociaż powstały tylko dwa pierwsze; potwierdzeniem wydaje się zdanie na początku dialogu Polityk. [przypis edytorski]

osokor — może z ros. собор: cerkiew, katedra, sobór. [przypis edytorski]

Osom (z ang. właśc. awesome) — wspaniale, świetnie. [przypis edytorski]

osowiały — smutny, przygnębiony. [przypis edytorski]

Osowo — tak brzmi nazwa tej wsi w Pawińskiego Polsce w. XVI, t. V, Mazowsze, dziś: Osowice. [przypis redakcyjny]

ospalstwo (daw.) — ospałość, skłonność do ciągłego spania. [przypis edytorski]

ospany (starop.) — ospały; [tu:] zaspany. [przypis redakcyjny]

ospa (reg.) — karma z otrębów zbożowych. [przypis edytorski]

O! Spędź z oblicza ten mrok osłupienia — Takaż sama aluzja do Chrystusa i wiarołomnych fałszerzy jego nauki. [przypis tłumacza]

osrajmurek — niedołęga. [przypis autorski]

„O srogie bóstwa! (…) Losie mych koni! O Pallas, ma zgubo!” — Z napuszonego dramatu Ksenoklesa pt. Alkmena. Lykymnios, brat Alkmeny, przyjaciel Heraklesa, zginął wskutek nieostrożnej jazdy na rydwanie Tlepolema, syna Heraklesa. [przypis tłumacza]

osromotniony (daw.) — okryty wstydem, hańbą. [przypis edytorski]

OSSA DANTIS A me Fra Antonio Santis hic reposita — Kości Danta przezemnie brata Antoniego tutaj złożone i t. d. [przypis autorski]

Ossa — góra w Grecji, pojawiająca się w mitach o walce między bogami a tytanami. [przypis edytorski]

Ossa — góra w Tesalii, przylegająca do Olimpu. [przypis edytorski]

Ossa — góra w Tesalii. [przypis edytorski]

Ossa — masyw górski we wsch. Tesalii, w Grecji, na płd. od Olimpu, od którego oddziela go dolina Tempe. [przypis edytorski]

Ossa (mit. gr.) — bogini wieści i plotki, posłanniczka Zeusa; w mit. rzym.: Fama. [przypis edytorski]

Ossa (mit. gr.) — personifikacja Wieści, jej rzymskim odpowiednikiem jest Fama. [przypis edytorski]

Ossa, właśc. Osa (gr. Όσσα) — masyw górski w Tesalii w płn. Grecji, nad Zatoką Termajską, osiągający wys. 1978 m n.p.m., oddzielony od Olimpu głęboką doliną rzeki Pinios; inna nazwa: Kisawos (gr. Κίσσαβος). [przypis edytorski]

Ossowiecki, Stefan (1877–1944) — inżynier uważany za jasnowidza. [przypis edytorski]

Ossowiecki, Stefan (1877–1944) — jasnowidz; w okresie dwudziestolecia międzywojennego niezwykle popularny, również w sferach rządowych. [przypis edytorski]

Ossowiecki, Stefan (1877–1944) — znany jasnowidz przedwojenny. [przypis edytorski]

ostać czego (starop.) — porzucić co; ostań tego wszego: porzuć to wszystko. [przypis edytorski]

Ostade, Adriaen van (1610–1685) — rysownik i malarz holenderski, autor obrazów przedstawiających sceny rodzajowe: życie codzienne ludzi niższych stanów (ludu w miastach i na wsi, ale także żebraków, pijaków, karciarzy i włóczęgów), wiele z jego prac ukazuje wnętrza karczm i in. tego typu miejsc publicznych. [przypis edytorski]

ostał wszech ludzi w kościele (starop. konstrukcja) — został w kościele sam, bez żadnych ludzi (po wyjściu wszystkich ludzi). [przypis edytorski]

ostanówki po subotach (ros. ostanowki po subbotam) — odsiadywanie kar z całego tygodnia w sobotę, po zakończeniu lekcji. [przypis edytorski]

Ostaszewski, Adam (1860–1934) — naukowiec, wynalazca, konstruktor lotniczy, pisarz i tłumacz, doktor prawa i filozofii; autor kilku bardzo kontrowersyjnych teorii. [przypis edytorski]

ostateczna causa finalna — pleonazm: cel ostateczny. [przypis edytorski]

ostateczna redakcja komedii powstała gdzieś przed końcem r. 1830 — Datę tę, wprzód oznaczaną inaczej, skorygowano dzięki znalezionemu przez Lorentowicza w bibliotece Teatru Narodowego egzemplarzowi teatralnemu Ślubów. [przypis autorski]

ostateczna (…) szczęśliwość — Bóg jako ostateczny kres szczęśliwości naszej. [przypis redakcyjny]

ostateczniejszy strach (starop.) — strach wobec śmierci. [przypis edytorski]

ostatecznie zapłacą — na konferencji w Lozannie ustalono kwotę 3 miliardów marek w złocie, którą Niemcy miały zapłacić w ciągu trzech lat. [przypis edytorski]

ostateczny rodzaj niesprawiedliwości, wedle Platona (…) — por. Platon, Państwo, II. [przypis tłumacza]

ostatek (daw.) — tu: reszta, pozostali. [przypis edytorski]

ostatek na Boga przypuszczę — resztę zdam na Boga. [przypis redakcyjny]

ostatki — resztki. [przypis edytorski]

ostatki — tu: zwłoki. [przypis edytorski]

Ostatnią książkęO żywych kamieniach, Kraków 1928 r., Gebethner i Wolff. [przypis autorski]

ostatnia kryzys — dziś. r.m.: ostatni kryzys. [przypis edytorski]

ostatnia oznaka inicjatywy — Nie jest to do końca ścisłe. Jeszcze 2 września batalion „Miłosz” opanował szturmem gmach YMCA (Young Men's Christian Association) przy ulicy Konopnickiej 6. [przypis edytorski]