Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 470 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3876 przypisów.
Listy perskie — powieść epistolarna Monteskiusza, satyra na system społeczny feudalnej Francji, opublikowana anonimowo w 1721; żarciku z „Listów perskich”, gdzie autor powiada, zgodnie ze zdaniem wielu uczonych, iż świat nie tylko pogarsza się, ale i wyludnia z każdym dniem: w liście CXII. [przypis edytorski]
Listy perskie — powieść epistolarna Monteskiusza, satyra na system społeczny feudalnej Francji, opublikowana anonimowo w 1721. [przypis edytorski]
Listy [pisane] z gór — Lettres écrites de la montagne (1764), w których Rousseau, odmiennie niż w Umowie społecznej, nie stawia już Genewy za wzór republiki, ale gwałtownie krytykuje zagarnięcie władzy przez „despotów”, których nie ogranicza nic prócz własnej woli. [przypis edytorski]
listy świadczące (…), żeście ofiarowali bałwanom — podczas prześladowań w latach 250–251 każdy, kto wziął udział w zarządzonym przez cesarza zbiorowym składaniu ofiar bogom pogańskim w intencji pomyślności państwa, otrzymywał od nadzorujących obrzędy zaświadczenie do przedłożenia urzędnikom. [przypis edytorski]
listy Sobieskiego — istnieje nowsze, dwutomowe wydanie w opracowaniu Leszka Kukulskiego: Jan Sobieski, Listy do Marysieńki, „Czytelnik”, Warszawa 1973. [przypis edytorski]
list żelazny a. glejt — dokument wystawiony przez władze, dający posiadaczowi prawo do swobodnego poruszania się po danym terenie. [przypis edytorski]
list żelazny a. glejt — dokument wystawiony przez władze, zezwalający posiadaczowi na przejazd przez podległe im terytorium i zapewniający mu bezpieczeństwo osobiste. [przypis edytorski]
list żelazny — dokument zezwalający na przejazd. [przypis edytorski]
list zastawny — dłużny papier wartościowy, zwykle o stałym oprocentowaniu, wystawiany na okaziciela a. imiennie przez instytucję kredytową (bank hipoteczny). [przypis edytorski]
list zastawny — dłużny papier wartościowy zwykle o stałym oprocentowaniu, wystawiany na okaziciela a. imiennie przez instytucję kredytową (bank hipoteczny). [przypis edytorski]
lisy morskie — inaczej kosogony; ryby zaliczane obecnie do rzędu rekinokształtnych, osiągające nawet ponad 6 metrów długości; zamieszkują morza i oceany strefy tropikalnej. [przypis edytorski]
liszaj — schorzenie skóry a. ubytki i plamy na płaskiej powierzchni, np. na tynku. [przypis edytorski]
liszaj — schorzenie skóry, przen. plama a. ubytek na płaskiej powierzchni w rodzaju tynku. [przypis edytorski]
Lis zaprosił raz na ucztę bociana… — w bajce Bocian i lis Jeana de La Fontaine'a (1621–1695), popularnego bajkopisarza francuskiego. [przypis edytorski]
liszka (daw., gw.) — lis. [przypis edytorski]
liszka (daw.) — lisica. [przypis edytorski]
liszka (daw.) — lis. [przypis edytorski]
liszka (daw.) — samica lisa; także ogólnie: lis. [przypis edytorski]
liszka (pot.) — gąsienica. [przypis edytorski]
liszka (starop.) — lis. [przypis edytorski]
liszka (tu daw.) — lis. [przypis edytorski]
liszka — tu: futro ze skór lisich. [przypis edytorski]
Liszt, Ferenc (1811–1886) — kompozytor i pianista węgierski epoki romantyzmu. [przypis edytorski]
Liszt, Ferenc (1811–1886) — kompozytor i pianista węgierski epoki romantyzmu. Stworzył nowy gatunek muzyczny: poemat symfoniczny. [przypis edytorski]
Liszt, Ferenc (1811–1886) — węgierski pianista i kompozytor epoki romantyzmu. [przypis edytorski]
Liszt, Franciszek (1811–1896) — znakomity kompozytor i wirtuoz węgierski. [przypis edytorski]
liszuo secho kiwisi adoszem (hebr.) — pomocy Twojej oczekuję, Panie. [przypis edytorski]
liszyć (daw.) — pozostawić. [przypis edytorski]
liszyć (daw.) — zostawić. [przypis edytorski]
Litania do Marii Panny — muzykę do tego wiersza (jako opus 59) napisał w latach 1930–1933 Karol Szymanowski (1882–1937). [przypis edytorski]
litania loretańska — modlitwa katolicka na cześć Matki Bożej; w której po wstępnym błaganiu, skierowanym do Trójcy Świętej, następują szeregiem (właśnie w styli litanijnym) krótkie wezwania do Matki Bożej wskazujące jej szczególne cnoty. [przypis edytorski]
litania — rodzaj modlitwy. [przypis edytorski]
litanija — dziś: litania. [przypis edytorski]
litara — raidė. [przypis edytorski]
litaros — raidės. [przypis edytorski]
litaur — rodzaj bębna. [przypis edytorski]
litaury — perkusyjny instrument muzyczny; miedziane półkule pokryte skórą. [przypis edytorski]
litaury — wielkie bębny wojskowe, kotły. [przypis edytorski]
litera docet, litera nocet (łac.) — litera poucza, litera szkodzi; przen. o słowie, szczególnie pisanym; o literaturze. [przypis edytorski]
literalnie — dosłownie. [przypis edytorski]
literalny — dosłowny. [przypis edytorski]
Literatury Słowiańskie — chodzi prawdopodobnie o dzieło Adama Mickiewicza (1798–1855), pt. Literatura słowiańska: wykłady w Collège de France. [przypis edytorski]
litery Hłaholskie — głagolica, najstarszy alfabet słowiański. [przypis edytorski]
Litewka (daw.) — Litwinka. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
litewka (niem. die Litewka) — rodzaj dwurzędowej kurtki żołnierskiej; nazwa niem. zapożyczona z daw. pol. [przypis edytorski]
litewskiem — daw. (XIX w.) forma N. i Msc. lp r.n.; dziś popr.: litewskim. [przypis edytorski]
litewskie xiążę — dziś popr.: litewski książę. [przypis edytorski]
litkup — zwyczaj zapijania dobitego targu (dla jego uprawomocnienia) przy świadkach, na koszt nabywcy. [przypis edytorski]
litodendron (z gr.) — skamieniałe drzewo. [przypis edytorski]
litodomy — dziś popr.: wkamienniki (Lithophaga), rodzaj średniej wielkości małży o wydłużonej muszli przypominającej daktyl; w oryg.: lithodomes, od Lithodomus w klasyfikacji Cuviera z 1816. [przypis edytorski]
litograf — grafik wykonujący swoje prace poprzez odbijanie ich z kamiennej płyty. [przypis edytorski]
litografia — odbitka graficzna, wykonana techniką druku płaskiego. [przypis edytorski]
litografia — powielanie rysunku wyrytego na płycie kamiennej. [przypis edytorski]
litografia — technika graficzna, polegająca na odbijaniu matrycy wytrawionej kwasem w kamieniu. [przypis edytorski]
litografia — technika graficzna polegająca na wykonaniu rysunku tłustą kredką, farbą lub tuszem na płycie kamiennej, pokryciu go farbą drukarską i odbiciu na papierze; też: odbitka wykonana tą techniką. [przypis edytorski]
litografia (z gr. lithos: kamień, graphein: pisać) — technika graficzna polegająca na odbijaniu kamiennej matrycy z łupku wapiennego, na której słabym kwasem wytrawiono rysunek, uprzednio naniesiony zatłuszczającą kredką a. farbą; tu: zakład wykonujący odbitki litograficzne. [przypis edytorski]
litografia (z gr.) — obrazek odbity za pomocą płyty kamiennej, na którą uprzednio naniesiono rysunek. [przypis edytorski]
litografia (z gr.) — popularna w XIX w. metoda druku i technika graficzna polegająca na wykonaniu rysunku tłustą kredką, farbą lub tuszem na płycie kamiennej, pokryciu go farbą drukarską i odbiciu na papierze; tu: odbitka powstała tą metodą. [przypis edytorski]
litografia (z gr.) — technika graficzna polegająca na wykonaniu rysunku tłustą kredką, farbą lub tuszem na płycie kamiennej, pokryciu go farbą drukarską i odbiciu na papierze. [przypis edytorski]
litografować — wykonywać odbitki metodą litografii; litografia (z gr. lithos: kamień, graphein: pisać): technika graficzna polegająca na odbijaniu kamiennej matrycy z łupku wapiennego, na której słabym kwasem wytrawiono rysunek, uprzednio naniesiony zatłuszczającą kredką a. farbą. [przypis edytorski]
litośny (daw.) — dziś: litościwy. [przypis edytorski]
litośny (daw.) — litościwy, współczujący. [przypis edytorski]
litośny — dziś: litosny, litościwy. [przypis edytorski]
litować (daw.) — tu: żałować, skąpić. [przypis edytorski]
litować — tu: żałować. [przypis edytorski]
littérateur (fr.) — pisarz, literat. [przypis edytorski]
littérateur (fr.) — pisarz, literat. [przypis edytorski]
lit. — tu: literę. [przypis edytorski]
lituję twojej głowy, Stary — lituję się nad tobą, ponieważ jesteś stary; ze względu na to, że jesteś stary, ulituję się i nie powiem więcej. [przypis edytorski]
li — tu: partykuła pytajna (czy). [przypis edytorski]
li — tu: tylko. [przypis edytorski]
litvomanas — kas laikosi litvomanijos. [przypis edytorski]
litwak (pot.) — Żyd przybyły do Królestwa Polskiego z terenów Litwy (także dzisiejszej Białorusi), czyli z tzw. strefy osiedlenia wyznaczonej dla Żydów na ziemiach włączonych do Cesarstwa Rosyjskiego; litwacy emigrowali uchodząc przed represjami w guberniach rosyjskich, przede wszystkim w latach 1881–1882 i 1905–1907. [przypis edytorski]
Litwak — tak nazywano Żydów z Litwy i Białorusi, którzy słynęli jako zaciekli przeciwnicy chasydyzmu i rabinów-cudotwórców. Litwak to synonim uporu, przekory, trzeźwości umysłu, człowiek wierzący tylko w to, co można zbadać, udowodnić. [przypis edytorski]
Litwa — państwo w płn.-wsch. Europie, dawniej wchodzące w skład Rzeczpospolitej Obojga Narodów. [przypis edytorski]
Litwa — tu: Litwini, mieszkańcy Litwy; Było się Litwie podziwiać tam czemu — było tam wiele rzeczy, które mogły wywołać podziw Litwinów. [przypis edytorski]
Litwa — tu: Litwini, mieszkańcy Litwy; z garścią Litwy — z niewielką ilością Litwinów. [przypis edytorski]
Litwa — tu: Litwini. [przypis edytorski]
litwiak, popr. litwak — tak w Kongresówce nazywano Żydów pochodzących z obszaru dawnej Litwy. [przypis edytorski]
Litwinóm — dziś popr. forma C. lm: Litwinom. [przypis edytorski]
Litwinow, Maksim Maksimowicz, pierwotnie Enoch Meyer Wallach (1876–1951) — dyplomata radziecki, uczestnik ruchu rewolucyjnego; w latach 1930–1939 ludowy komisarz (minister) spraw zagranicznych ZSRR. [przypis edytorski]
Litwinow, Maksim Maksimowicz, pierwotnie Maks Wallach (1876–1951) — dyplomata radziecki, ludowy komisarz spraw zagranicznych (1930–1939), reprezentował ZSRR w Lidze Narodów (1934–1938). [przypis edytorski]
litwor — także: dzięgiel litwor, arcydzięgiel litwor; gatunek rośliny z rodziny selerowatych, występującej w stanie dzikim w górzystych i wilgotnych terenach Europy i Azji. [przypis edytorski]
li tylko (daw.) — wyłącznie. [przypis edytorski]
li tylko — konstrukcja z partykułą li, pełniącą funkcję wzmacniającą. [przypis edytorski]
li tylko — konstrukcja z partykułą wzmacniającą li; znaczenie: wyłącznie. [przypis edytorski]
li tylko — wyłącznie, jedynie. [przypis edytorski]
liūbęti — liuobėti, mėgti, gebėti. [przypis edytorski]
liūnas — samanų pluta. [przypis edytorski]
Liublininė unija — Liublino unija, 1569. [przypis edytorski]
liudzej — žmonių akyse. [przypis edytorski]
liuobėti — būti įpratusiam, gebėti. [przypis edytorski]
liuosai — laisvai. [przypis edytorski]
liuosai — lengvai, be jokių sunkumų. [przypis edytorski]
liuosas — laisvas. [przypis edytorski]
liuosios — laisvos. [przypis edytorski]
liuosybė — laisvė. [przypis edytorski]
liuosybė — laisvė. [przypis edytorski]
liustro — lustro; (przez zmiękczenie „l” stylizacja na rusycyzm). [przypis edytorski]
Liverei —(franz.) Dienerkleidung. [przypis edytorski]
