Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 160406 przypisów.
dowiedziony — tu: doprowadzony. [przypis edytorski]
Do wiedzy absolutnej szedł on [Cziczerin] drogą rozumu i wierzył tylko w naukę i w stanowiącą jej szczyt dialektykę Hegla — Filozofię Cziczerina wyłożyłem w Opoce mesjanizmu, Lwów 1912. [przypis autorski]
dowiem się może nowych szczegółów — o panu de Mora i ostatnich jego chwilach. [przypis tłumacza]
dowierać (daw.) — dojrzewać. [przypis edytorski]
dowierać (starop.) — dowarzać; [dogotowywać się]. [przypis redakcyjny]
do wiersza 290 — tj. do słów: „Wyspy moc i czci godne wzory gospodarza”. [przypis edytorski]
do wież królewskich — tj. przez króla Heroda zbudowanych, wież rodziny królewskiej. [przypis tłumacza]
do wilka (…) pospolitym ruszeniem — tj. były puszczane wszystkie charty. [przypis redakcyjny]
dowiódł także, że sam uran jest bardziej aktywny niż jego sole — Becquerel, „Comptes rendus”, t. CXXII, s. 1086. [przypis autorski]
dowiodę (…) wszelakim handlarzom starego żelastwa łacińskiego, archiwariuszom starych słów łacińskich zleżałych i spleśniałych, iż nasza pospolita mowa nie jest tak szpetna, tak nieudolna, tak uboga i godna wzgardy — Ustęp ten znamienny jest dla rodzącego się w owej epoce we wszystkich krajach piśmiennictwa ojczystego, przeciwstawiającego się średniowiecznej łacinie. Por. polskie: „że Polacy nie gęsi, że swój język mają”. [przypis tłumacza]
do władzce — dziś popr. forma D.lp: do władcy. [przypis edytorski]
do Włoch, o ile mi się zdaje — tak naprawdę Stendhal był wtedy w Hiszpanii oraz południowej Francji. [przypis edytorski]
dowódca załogi jerozolimskiej imieniem Bakchides — por. 1 Mch 7; 9 [gdzie występuje w czasach późniejszych, Demetriusza I]. [przypis tłumacza]
do wód — do uzdrowiska. [przypis edytorski]
dowód oczywisty — Wystarczy czytać współczesne pamiętniki, aby poznać, jak grube i brutalne było w tej epoce odnoszenie się do kobiet pod powłoką strzelistych wzdychań i komplementów. Pierwszym np. i uświęconym dowodem czułości dla nowej kochanki było wydanie jej listów poprzedniej. [przypis tłumacza]
Dowód przez Kabałę — Kabała, rozdział Talmudu. [przypis tłumacza]
Dowód przez rabinów; Mojżesz Maymon — Pugio Fidei. [przypis tłumacza]
dowód wyraźniejszy — Myśl dość brutalna i dość oschle wyrażona: odbiegliśmy daleko od lirycznych wylewów z III aktu. [przypis tłumacza]
dowódźca — dziś popr.: dowódca. [przypis edytorski]
dowód, że to nie jest drogie, to że ja ci go daję — mowa o zarękawku futrzanym, który panna de Lespinasse ofiarowała Guibertowi. [przypis tłumacza]
dowódzcą — dziś: dowódcą. [przypis edytorski]
dowódzca (daw.) — dziś: dowódca. [przypis edytorski]
dowódzca — dziś: dowódca. [przypis edytorski]
dowódzca — dziś popr.: dowódca. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Dowództwo Okręgu Korpusu — terytorialny organ Ministerstwa Spraw Wojskowych w latach 1921–1939. [przypis edytorski]
dowodami (…) które zebrałem tutaj i w których przestrzegałem (…) tego porządku — Ustęp ten miał widocznie wchodzić w Przedmowę do dzieł Pascala. [przypis tłumacza]
Dowodem jawny oszust, z którym wiodę sprawę — Ukazuje się tutaj, iż rozjątrzenie Alcesta przeciw społeczeństwu ma, jak zwykle bywa u ludzi, i osobisty podkład w jakiejś świeżej przykrości. [przypis tłumacza]
dowodnie (daw.) — wyraźnie. [przypis edytorski]
dowodny — stanowiący dowód, tu: skuteczny. [przypis edytorski]
Dowodny tego przykład właśnie na poświęceniu kościoła w Rudzie, przy którym palec się Boży ukazał — dygresja odbiegająca od głównej opowieści o poświęceniu kościoła i weselu, w którym brał udział książę Bolesław, a dotycząca jakichś wydarzeń w czasach kronikarza dobrze znanych. [przypis edytorski]
do wody — do wód, do uzdrowiska. [przypis redakcyjny]
dowody — dziś popr. forma N. lm.: dowodami. [przypis edytorski]
Do wody mętnej, wody szarej (…) w bór ciemny, w oddal, w otchłań świata… — K. Tetmajer, Poezje, S. III, s. 193. [przypis autorski]
dowodźca — dowódca. [przypis edytorski]
dowodźca — dziś popr. forma: dowódca. [przypis edytorski]
dowodzca — taka forma w tekście; dowódca. [przypis edytorski]
dowodzić czegoś — dokazywać, wyrabiać. [przypis redakcyjny]
dowodzić — udowadniać, przekonywać. [przypis edytorski]
dowodziech — dziś popr. forma Msc.lm: dowodach. [przypis edytorski]
Dowodzi, iż odpuszcza grzechy, za pomocą cudu — Mk 2, 10 (fragm. 643). [przypis tłumacza]
dowodził — oryginał zamiast ducere używa czasownika deducere, sugerując albo wątpliwość wobec talentów wojskowych Brutusa, albo wątpliwość wobec słuszności reprezentowanej przez niego sprawy zachowania republikańskiego ustroju Rzymu. [przypis edytorski]
do wojny — mowa o pierwszej wojnie światowej (1914–1918). [przypis edytorski]
do wolej — do woli; ile zechcę. [przypis redakcyjny]
do woli — ile chciał. [przypis edytorski]
dowolne — tu: arbitralne, nieuzasadnione (ros. произвольно). [przypis edytorski]
do wpakowania ambony w romans — oto jest, w zakresie sztuk pięknych, wielka wada racjonalnego rządu, jak również jedyna istotna zaleta monarchii w stylu Ludwika XIV. Obacz bezpłodność literacką Ameryki. Ani jednej romancy takiej jak Roberta Burnsa lub Hiszpanów w trzynastym wieku. Obacz cudowne romance nowoczesnych Greków, także Hiszpanów i Duńczyków z trzynastego wieku, a jeszcze lepiej poezje arabskie z siódmego stulecia. [przypis autorski]
do wsie (gw., daw.) — do wsi. [przypis autorski]
do wsi — Izana, Ἰσανά (wedle Starożytności XIV, XV, 12). [przypis tłumacza]
do współki — dziś: do spółki. [przypis edytorski]
do wszystkich diabłów (in maxumam malam crucem) — dosłownie: „na największą i złą mękę na krzyżu”, kara na występnych niewolników i zbrodniarzy. Może też znaczyć to, co i nasze: „na złamanie karku” itp. [przypis tłumacza]
do wtoru — dziś do wtóru; jako towarzyszące muzyce. [przypis edytorski]
do wybrania pewnego zakonu, z którego nie będzie mógł więcej wystąpić, od kiedy wypowie słowa zwane ślubami — Zakon Maltański albo kawalerowie maltańscy, zakon rycerski, do którego posyłano młodszych synów, co miało zapewnić najstarszemu synowi spadek w postaci całości majątku. [przypis tłumacza]
do wydania tego, co Ci przyjaciel powierza — mowa o Nieboskiej Komedii. [przypis redakcyjny]
do wykończenia tego „Traktatu” (…) ciężka praca, głębokie rozmyślania i rozległa wiedza, wszystko to (…) pozwalało powoli go wysnuwać — W liście do J. Bouwmeestera (List 37, dawniej 42), pisze de Spinoza w końcu: „Pozostaje mi jeszcze zwrócić uwagę Pańską na to, że do tego wszystkiego [tj. do zdobycia metody kierowania naszymi jasnymi i wyraźnymi pojęciami, tudzież do powiązania ich] jest niezbędne wytrwałe rozmyślanie, a także niezachwiane usposobienie oraz zamierzenie, a do pozyskania tego trzeba koniecznie urządzić sobie pewien tryb życia i wytknąć sobie pewien cel (…)”. Zob. też wstępną część „Traktatu” oraz [fragmenty zaczynające się od słów: „Dalej, ponieważ stosunek pomiędzy dwiema ideami (…)” oraz „(…) a to dlatego, że prawda, jak wykazaliśmy, objawia siebie samą i wszystko dostawałoby mu się samojętnie”]. [przypis tłumacza]
Do wymawiania sipa zamiast sia — Bolończycy zamiast sia (tak, niech tak będzie) wymawiają sipa. [przypis redakcyjny]
do wysokiej sfery, a nikt go nie widzi w niej krążącego — nauka o sferach krążenia poszczególnych planet, rozpowszechniona dzięki Ptolemeuszowi i Platonowi, stanowiła podstawę popularnych poglądów astronomicznych, które mimo hipotezy Kopernika (1543) utrzymywały się aż do odkryć Keplera (1609), a i później były dość rozpowszechnione. [przypis tłumacza]
do wyspu żagle wielkie miece,/ Co wszerz Afrykę, wzdłuż ma Wulkanowe piece — poeta ma tu na myśli zapewne wysepkę Limosa, prawie w połowie drogi z Afryki do Sycylii, gdzie w Etnie są „wulkanowe piece”. [przypis redakcyjny]
do wyspy — mowa o Ogygii (lokalizacja niepewna). [przypis edytorski]
Do you know something about painter-medium Luigi Bellotti (ang.) — Czy wie pan o malarzu medium Luigi Bellotti? [przypis autorski]
Do you smoke? (ang.) — Palisz? [przypis edytorski]
Do you speak English? (ang.) — Mówisz po angielsku? [przypis edytorski]
Do źródeł duszy polskiej — tekst publicystyczny opublikowany w 1906 przez Tadeusza Micińskiego. [przypis edytorski]
do źródła Egeryi (…) zaopatrywanie świątyni w wodę jest jej świętą powinnością — świątynia Westy powinna była codziennie być skrapiana wodą, czerpaną ze źródła Egeryi, znajdującego się w lasku tegoż imienia, w pobliżu Rzymu. Guhl i Koner, str. 723. [przypis autorski]
doźrzeć — dziś popr.: dojrzeć. [przypis edytorski]
doźrzeć (starop.) — dojrzeć; tu: dopilnować. [przypis edytorski]
doża — naczelnik państwa w Republice Weneckiej, obierany dożywotnio. [przypis edytorski]
doża — naczelnik państwa w Wenecji (doge, duce, wódz). [przypis redakcyjny]
doża — naczelnik państwa w Wenecji. [przypis edytorski]
doża — tytuł przysługujący władcom (najwyższym urzędnikom) Republiki Weneckiej. [przypis edytorski]
dożera — troska, męka. [przypis autorski]
do życia jego — tj. dożywotnio. [przypis edytorski]
dożyczyć (starop.) — udzielić. [przypis redakcyjny]
do żywego ciała — τὰ σπλάγχνα, dosłownie: aż im się obnażyły wnętrzności; tak Clementz i inni. [przypis tłumacza]
do żywocie — dziś: dożywotnio. [przypis edytorski]
dożywocie — obowiązek utrzymywania starszej osoby aż do jej śmierci. [przypis edytorski]
dożywocie — tu: dożywotnie świadczenia pieniężne lub posiadanie czegoś. [przypis edytorski]
dożywocie — tu: zagwarantowane umową wyżywienie i opiekę do końca życia. [przypis edytorski]
do żywota puszczone — oddane dożywotnio (zwykle: w dzierżawę; tu: we władanie). [przypis edytorski]
do zabijania palów (daw.) — dziś popr.: do wbijania palów. [przypis edytorski]
do zapisu — tu: do biura Towarzystwa Kolonii Letnich, gdzie odbywały się zapisy na kolonie. [przypis edytorski]
do zawarcia powiek — do zamknięcia powiek, tj. do śmierci. [przypis edytorski]
do zawodów (starop.) — na wyścigi. [przypis redakcyjny]
do zbytku — nadmiernie, zbytecznie. [przypis edytorski]
do ziemie (daw. forma D.) — dziś: do ziemi. [przypis edytorski]
do Ziemi Świętej się udali, gdzie wiele bitew z niewiernymi Turkami stoczyli — w czasach króla Artura żyjącego w V–VI w. islam jeszcze nie istniał, zaś Jerozolima i Palestyna należały do chrześcijańskiego państwa bizantyjskiego, kontynuacji antycznego Imperium Rzymskiego; islam powstał w VII w., niedługo później muzułmańscy Arabowie podbili Palestynę i zajęli Jerozolimę (637), zaś w 1072 miasto zdobyli Turcy seldżuccy, również muzułmanie; wyprawy krzyżowe europejskiego rycerstwa przeciw muzułmanom w celu odzyskania odzyskania Ziemi Świętej (Palestyny) były organizowane w latach 1095–1291. [przypis edytorski]
do ziem z tej strony tej rzeki położonych — ἐπιτάδε; εἰς τὴν ἐπιτάδε (N), εἰς τὴν Μυσίαν, ἔπειτα δὲ πολλῇ (D), stąd inaczej u tłumaczów. [przypis tłumacza]
dozierać — doglądać; dozorować. [przypis edytorski]
do zimnej wody — do samobójstwa. [przypis redakcyjny]
Doznaję wrażenia, że pojmujesz tę twórczość jako jakiś absolutny początek — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 20. [przypis autorski]
doznaje rozkoszy fizycznej jedynie z mężczyzną, którego kocha — jeżeli u mężczyzny nie spotykamy tej właściwości, to stąd że nie musi on czynić doraźnej ofiary ze swego wstydu. [przypis autorski]
do znaku (daw.) — do cna, zupełnie. [przypis redakcyjny]
do znaku (daw., gw.) — całkowicie. [przypis edytorski]
do znaku — doszczętnie. [przypis edytorski]
doznałeś — tu: poznałeś. [przypis redakcyjny]
doznał straty pieniężnej — Stendhal liczył na spadek po ojcu, lecz Cherubin Beyle zmarł zrujnowany. [przypis redakcyjny]
do znanego już starożytnym fons Aponi, dzisiejszego Abano — do Abano (thermae Patavinae) jeździli w XVI w. dość często Polacy. Tak wedle Acta actorum ven. capit. crac., vol. IV, r. 1545, f. 103 towarzyszył chirurg Jakub Janowi Gamratowi, wojewodzie mazowieckiemu, „ad thermas Patavinas”; (z notatek Dra J. Lachsa); w r. 1555 (20 marca) przejeżdżała królowa Bona przez pewną miejscowość w „paese Stigliano” „per andar alli bagni di Padova” (ks. Jan Warchał, Materyały padewskie, rps.). W Ksiegach nacyi pol. w Padwie Windakiewicza spotykamy się też przy nazwiskach dawców dość często z dodatkiem, że ten lub ów był w Padwie „causa recuperandae valetudinis”. W słono-jodo-bromo-siarczanych cieplicach (24–66°R) abańskich leczono się w XVI w. na przymiot, podagrę i rozmaite reumatyzmy; która z tych chorób trapiła Kochanowskiego, nie podobna rozstrzygnąć. Ponieważ jednak współczesny Oczko niewiele sobie dla francy po cieplicach obiecuje (wyd. warszawskie 1881, s. 538), przeto większe prawdopodobieństwo przemawia za podagrą lub reumatyzmem. [przypis redakcyjny]
doznanej wiary — zaufanego; o sprawdzonej, doświadczonej wierności. [przypis edytorski]
doznawa — dziś popr.: doznaje. [przypis edytorski]
do Zoar — μέχρι Ζοάρων (Ζώαρα, Ζωώρ, Ζόαρα, Ζώιρα), LXX Ζηγώρ, Ζόγορα; צֹעַר (Rdz 14, 2); nie ma jedności między uczonymi w kwestii położenia tej miejscowości. [przypis tłumacza]
dozorca — tu: opiekun, wychowawca. [przypis edytorski]
