Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6162 przypisów.

od wierzycieli — dziś popr.: przez wierzycieli. [przypis edytorski]

odwieść na stronę (starop.) — odbić na bok. [przypis redakcyjny]

odwieść (starop.) — odbić na bok. [przypis redakcyjny]

odwieść (starop.) — odbić na stronę [miecz]. [przypis redakcyjny]

odwilżyć — dziś: zwilżyć. [przypis edytorski]

odwilży — tu: nawilży. [przypis edytorski]

od Witolda — Witolda Czartoryskiego, syna ks. Adama. [przypis redakcyjny]

odwłaczający się — dziś popr.: odwlekający się. [przypis edytorski]

od włócznie — daw. forma D.lp r.ż.; dziś: od włóczni. [przypis edytorski]

odwłóczyć (daw.) — odwlekać, odkładać na później. [przypis edytorski]

odwłoka (daw.) — zwłoka, odłożenie sprawy; pójść w odwłokę: odwlec się. [przypis edytorski]

odwłoka — dziś: zwłoka. [przypis edytorski]

odwłoka — zwłoka, odwlekanie czegoś, zwlekanie. [przypis edytorski]

O dwóch gołąbkach — bajka La Fontaine'a, IX, 2. [przypis edytorski]

o dwóch nogach i bez piór — człowiek; żartobliwe odniesienie do definicji podanej przez staroż. filozofa Platona: człowiek jest to istota żywa dwunożna, nieopierzona. Diogenes z Synopy miał wykpić tę definicję, przynosząc na wykład w szkole Platona oskubanego koguta, wskutek czego do definicji dodano: „o płaskich paznokciach”. [przypis edytorski]

o dwóch piosenkach Anakreonta (…) wystawia sobie, że ma przed sobą malarza i każe mu pracować pod swym okiem (…) — por. Anakreont, Pieśni, Lwów, „Księgarnia Polska” 1900, nr 54, s. 76. [przypis redakcyjny]

odwód — tu: ustępowanie, odwrót. [przypis redakcyjny]

odwodem (daw.) — cofając się, ustępując. [przypis redakcyjny]

odwodem — w rękopisie: dowodem. [przypis redakcyjny]

odwodzą. Niestałe dobra! — ten fragment można zapisać na dwa sposoby. Zależnie od interpunkcji: od Boga odwodzą duszę albo niestałe dobra, albo pilności (tj. starania) „o moc, o rozkosz, o skarby”. W pierwszym przypadku po słowie „odwodzą” nie powinno być kropki, w drugim fraza „niestałe dobra” funkcjonuje jako wykrzyknienie. [przypis edytorski]

O dwojgu bliźniąt (…) — Ezaw, który miał włos ryży, a Jakub czarny (Patrz Mojżesza, ks. 1, rozdz. 25). [przypis redakcyjny]

od wojska (…) odbieżany — opuszczony przez wojsko. [przypis edytorski]

odwołać licytacją — dziś popr. forma: (…) licytację. [przypis edytorski]

odwołać — powołać. [przypis edytorski]

odwołał się — tu: z wygnania. [przypis edytorski]

odwołując się do Nietzschego charakteryzował neoromantyzm jako „kierunek dionizyjski” — W. Feldman, Współczesna literatura polska, Warszawa 1908, s. 408. [przypis autorski]

od — w pierwodruku: do. [przypis redakcyjny]

odwrócić — tu: zawrócił, wykonał odwrót. [przypis edytorski]

odwróciłeś ode mnie oblicze — por. Psalmy Dawidowe: „Nie zakrywajże oblicza twego od sługi swego, bom jest w utrapieniu”. (Ps. 69:17). [przypis redakcyjny]

odwrócił się… ku tłumom — przed Soborem Watykańskim II (1962–1965) ksiądz odprawiał mszę zwrócony w kierunku krzyża i tabernakulum, plecami do wiernych. [przypis edytorski]

odwrócone słońce konie spina — kraina na drugim końcu świata, gdzie rydwan słońca widoczny jest jako odwrócony. [przypis edytorski]

Odwrót dziesięciu tysięcy (fr. La retraite des Dix-Mille) — francuska wersja tytułu dzieła Wyprawa Cyrusa, znanego także jako Anabaza, pamiętnika wojskowego Ksenofonta z Aten (ok. 430–ok. 355 p.n.e.), opisującego liczącą 1000 mil drogę powrotną do ojczyzny armii 10 tysięcy najemników greckich zwerbowanych przez księcia perskiego Cyrusa Młodszego przeciwko jego bratu, królowi Persji Artakserksesowi II. [przypis edytorski]

odwrótnica — odwrotność. [przypis edytorski]

od współczesnych dekadentów różnił się jednak (…) nie dał sobie dyspensy na niedołęstwo i próżniactwo — H. Sienkiewicz, Rodzina Połanieckich, w: Dzieła. Pod redakcją Juliana Krzyżanowskiego, t. XXXII, Warszawa 1949, s. 67. [przypis autorski]

od wszystkich — dziś popr.: przez wszystkich. [przypis edytorski]

od wszytkich był miany (starop.) — przez wszystkich był uważany. [przypis edytorski]

o dwu braciach wyrodnych, którzy stworzyli (…) aparat filmowy — bracia Lumière, August Marie Louis (1862–1954) i Louis Jean (1864–1948), francuscy wynalazcy, którzy w 1895 skonstruowali i opatentowali kinematograf oraz zorganizowali pierwszą publiczną projekcję filmu. [przypis edytorski]

o dwu czy trzech starożytnych, którzy deptali tę drogę — Archilochus i Alceus u Greków, a Lucylius u Rzymian, którzy z własnego życia i charakteru czerpali motywy do swych satyr. [przypis tłumacza]

o dwustu szczebli z wysoką drabiną (starop.) — szyk przestawny; inaczej: z wysoką drabiną o dwustu szczeblach. [przypis edytorski]

odwzorowanie Merkatora — odwzorowanie walcowe równokątne, jedno z najstarszych odwzorowań kartograficznych, wynalezione w czasach wielkich odkryć geograficznych przez flamandzkiego kartografa Gerarda Merkatora; ze względu na swoją wiernokątność powszechnie stosowane w mapach nawigacyjnych. [przypis edytorski]

odydzie (gw.) — odejdzie, odjedzie. [przypis edytorski]

odylowanie — konstrukcja z dyli (belek drewnianych), tu: z dyli mocowanych do wręg. [przypis edytorski]

odymać się — tu: nadymać się, wypełniać się. [przypis edytorski]

odyńdź (gw.) — odejdź. [przypis edytorski]

odyńdzie (gw.) — odejdzie. [przypis edytorski]

Odyniec, Antoni Edward (1804–1885) — poeta, publicysta, pamiętnikarz i tłumacz. [przypis edytorski]

Odyniec, Antoni Edward (1804–1885) — polski poeta romantyczny i neoklasycystyczny, publicysta, pamiętnikarz; płodny tłumacz, m.in. Puszkina. [przypis edytorski]

odyniec — stary dzik, żyjący w pojedynkę, poza stadem. [przypis edytorski]

Odyn (mit.) — nordyckie bóstwo wojny i niewolników, najważniejszy bóg spośrod Azów. [przypis edytorski]

Odyn (mit. skand.) — najwyższe bóstwo nordyckie, bóg wojny i wojowników, mądrości, poezji i magii. [przypis edytorski]

Odyn — najwyższy bóg mitologii skandynawskiej, bóg mądrości, poezji i magii. [przypis edytorski]

Odys a. Odyseusz — król Itaki, mąż Penelopy, najprzebieglejszy z królów biorących udział w wojnie trojańskiej; autor podstępu, dzięki któremu Grecy wygrali wojnę (tj. pomysłu użycia sławnego konia trojańskiego); bohater Odysei, która opisuje jego dziesięcioletnią podróż powrotną spod Troi. [przypis edytorski]

Odys — bohater Odysei Homera, opisującej jego długi i pełen przygód powrót spod Troi do wiernej żony Penelopy i syna. [przypis edytorski]

Odyseusz — król Itaki. Silny, a przede wszystkim sprytny wojownik, bardzo dobry żeglarz. Symbol wędrówki, tułaczki (po zakończeniu wojny trojańskiej wracał do domu przez dziesięć lat, ponieważ obraził bogów). [przypis edytorski]

Odyseusz (mit. gr.) — bohater Iliady i Odysei Homera, słynny ze sprytu król Itaki, w czasie wojny trojańskiej i długiej podróży powrotnej wielokrotnie podstępem ratował się z opresji, był też pomysłodawcą konia trojańskiego, dzięki któremu Grecy zwyciężyli Trojańczyków. [przypis edytorski]

Odyseusz (mit. gr.) — bohater Iliady i Odysei Homera, słynny ze sprytu król Itaki, w czasie wojny trojańskiej i długiej podróży powrotnej wielokrotnie podstępem ratował się z opresji, był też pomysłodawcą konia trojańskiego, dzięki któremu Grecy zwyciężyli Trojańczyków. [przypis edytorski]

Odyseusz (mit. gr.) — słynny ze sprytu król Itaki, bohater Odysei Homera, która opisuje jego dziesięcioletnią podróż powrotną spod Troi, zakończoną dotarciem na ojczystą wyspę i zabiciem zalotników żony; jak na próg domu wskakuje, zjawia się nagle przed zalotnikami i strzały wysypuje pod nogi: Odyseja XXII 2 i nast. [przypis edytorski]

Odyseusz (mit. gr.) — słynny ze sprytu król Itaki, w czasie wojny trojańskiej i opisanej w Odysei długiej podróży powrotnej wielokrotnie podstępem ratował się z opresji, był też pomysłodawcą konia trojańskiego, dzięki któremu Grecy zwyciężyli Trojańczyków. [przypis edytorski]

Odyseusz (mit. gr.) — ulubieniec bogów, awanturnik, mężny, a przede wszystkim sprytny wojownik. Król Itaki, mąż Penelopy. Bohater Odysei, która opisuje jego dziesięcioletnią podróż powrotną spod Troi. [przypis edytorski]

Odyseusz (mit. gr.) — ulubieniec bogów, awanturnik, mężny, a przede wszystkim sprytny wojownik. Król Itaki, mąż Penelopy. Bohater Odysei, która opisuje jego dziesięcioletnią podróż powrotną spod Troi. [przypis edytorski]

Odyseusz (mit. gr.) — ulubieniec bogów, awanturnik, mężny, a przede wszystkim sprytny wojownik. Król Itaki, mąż Penelopy. Bohater Odysei, która opisuje jego dziesięcioletnią podróż powrotną spod Troi. [przypis edytorski]

Odyseusz po bliźnie inaczej został poznany przez niańkę, a inaczej przez świnopasów — zob. Homer, Odyseja XIX, 386–475 i XXI 207–227. [niańka sama rozpoznała Odyseusza, myjąc mu nogi, zaś dwóm świniopasom Odyseusz celowo pokazuje swoją bliznę jako dowód swej tożsamości; red. WL] [przypis tłumacza]

Odyseusz — ulubieniec bogów, awanturnik, mężny, a przede wszystkim sprytny wojownik. Król Itaki, mąż Penelopy. Bohater Odysei, która opisuje jego dziesięcioletnią podróż powrotną spod Troi. [przypis edytorski]

Odyseusz — ulubieniec bogów, awanturnik, mężny, a przede wszystkim sprytny wojownik, król Itaki, mąż Penelopy. Bohater Odysei, która opisuje jego dziesięcioletnią podróż powrotną spod Troi. [przypis edytorski]

Odyseusz — ulubieniec bogów, awanturnik, mężny, a przede wszystkim sprytny wojownik, król Itaki, mąż Penelopy. Bohater Odysei, która opisuje jego dziesięcioletnią podróż powrotną spod Troi. [przypis edytorski]

Odysseja — poemat starogrecki o rozlicznych przygodach na morzu i lądzie, potem wogóle długie opowiadanie. [przypis autorski]

Odys — ulubieniec bogów, awanturnik, mężny, a przede wszystkim sprytny wojownik, król Itaki, mąż Penelopy. Bohater Odysei Homera, która opisuje jego dziesięcioletnią podróż powrotną spod Troi. [przypis edytorski]

Odys — ulubieniec bogów, awanturnik, mężny, a przede wszystkim sprytny wojownik, król Itaki, mąż Penelopy. Bohater Odysei Homera, która opisuje jego dziesięcioletnią podróż powrotną spod Troi. Wyspiański napisał o nim dramat Powrót Odysa. [przypis edytorski]

odyzm (neol.) — rzecz. utworzony od wł. odiare: nienawidzieć, gardzić. [przypis edytorski]

odźwierek (daw.) — odrzwia, oprawa drzwi. [przypis edytorski]

odźwierki (daw.) — skrzydła drzwi. [przypis edytorski]

odźwierny — dozorca. [przypis redakcyjny]

od źwierzu (starop. forma) — przez zwierza. [przypis edytorski]

od żadnej ręki (daw.) — przez żadną rękę. [przypis edytorski]

odżegnać się — wyrzec się związku z kimś lub czymś, stanowczo czemuś zaprzeczać. [przypis edytorski]

odżegnywa — dziś popr. forma: odżegnuje; odgania. [przypis edytorski]

odżegnywa — dziś popr.: odżegnuje. [przypis edytorski]

odżenąć (daw.) — odegnać. [przypis edytorski]

odżenie (daw.) — odegna. [przypis edytorski]

odżyszczą (daw. forma) — odzyskają. [przypis edytorski]

Od zamknięcia świątyni do jej zbudowania, licząc wstecz, upłynęło lat trzysta czterdzieści trzy — Destinon mniema, że liczby przekręcono; Graetz oblicza, że powinno być: 243 (Geschichte der Juden III, 31, uwaga i 553). Rok 73–74 n.e. [przypis tłumacza]

odziać (daw.) — ubrać, założyć na siebie. [przypis edytorski]

odzian — dawna krótka forma przymiotnika; dziś: odziany, ubrany. [przypis edytorski]

odzian (daw.) — ubrany. [przypis edytorski]