Przypisy

Fokion, zw. Dobrym (402–318 p.n.e.) — ateński wódz i polityk, uczeń Platona, słynny z uczciwości przywódca stronnictwa promacedońskiego, przeciwnik Demostenesa. [przypis edytorski]

Fokker — samolot z wytwórni lotniczej założonej przez Holendra Antona Fokkera (1890–1939). [przypis edytorski]

fok, kliwer i spinaker — trójkątne żagle rozpinane przed przednim masztem. [przypis edytorski]

fokmaszt — przedni maszt żaglowca. [przypis edytorski]

foków — dziś popr. forma D.lm: fok. [przypis edytorski]

fok — przedni żagiel. [przypis edytorski]

foksal (z ang. Fox Hall: nazwa domu handlowego) — sala, hala; dworzec. [przypis edytorski]

foksfaty — zniekształcone: fosfaty, tu: nawozy sztuczne. [przypis edytorski]

foksik — foksterier, jedna z ras psów. [przypis edytorski]

fokus — tu: sztuczka magiczna; por. hokus-pokus. [przypis edytorski]

Fokylides z Miletu (VI w. p.n.e.) — poeta grecki, autor dystychów elegijnych i heksametrów ze zwięzłymi wskazówkami moralnymi. [przypis edytorski]

fokżagiel — a. fok, pierwszy od dołu żagiel na przednim maszcie. [przypis edytorski]

fołdrować (daw.) — nastawać. [przypis edytorski]

folblut (z niem.) — koń pełnej krwi angielskiej. [przypis edytorski]

folblut (z niem.) — rasowy, pełnokrwisty. [przypis edytorski]

folga (daw.) — folia, bardzo cienka blacha z metali nieżelaznych. [przypis edytorski]

folga (daw.) — luz, puste miejsce a. podkładka blaszana mocująca kamienie szlachetne w wyrobach jubilerskich. [przypis edytorski]

folga (daw.) — tu: łagodne traktowanie. [przypis edytorski]

folga (daw.) — ulga, odpoczynek; pobłażanie; czynić sobie folgę: folgować sobie, pozwalać sobie na coś. [przypis edytorski]

folga (daw.) — ulga, odpoczynek; pobłażanie; dać sobie folgę: folgować sobie, pozwalać sobie na coś. [przypis edytorski]

folga (daw.) — ulga, odpoczynek; pobłażanie; dawać sobie folgę: folgować sobie, pozwalać sobie na coś. [przypis edytorski]

folga (daw.) — ulga, odpoczynek; pobłażanie. [przypis edytorski]

folga (daw.) — ulga, odpoczynek. [przypis edytorski]

folga (daw.) — ulga. [przypis edytorski]

folga (daw.) — wytchnienie. [przypis edytorski]

folga — odpoczynek. [przypis edytorski]

folga — pobłażanie, łagodniejsze traktowanie. [przypis edytorski]

folga — ulga. [przypis edytorski]

folga — ulga, ujście, upust (np. emocji). [przypis edytorski]

folga — upust, poluzowanie. [przypis edytorski]

folgować — dawać upust. [przypis edytorski]

folgować (daw.) — nie ograniczać się, pozwalać sobie na coś. [przypis edytorski]

folgować (daw.) — pozwalać sobie na coś. [przypis edytorski]

folgować (daw.) — pozwalać (sobie). [przypis edytorski]

folgować (daw.) — traktować łagodniej. [przypis edytorski]

folgować (daw.) — traktować łagodniej. [przypis edytorski]

folgować (daw.) — złagodzić swoje zachowanie względem kogoś, czegoś. [przypis edytorski]

folgować — nie ograniczać, pozwalać (sobie) na coś. [przypis edytorski]

folgować — (o uczuciach, pragnieniach itp.) przestać hamować. [przypis edytorski]

folgować — pozwalać na coś, nie ograniczać się. [przypis edytorski]

folgować — rezygnować z ograniczeń. [przypis edytorski]

folgować sobie — ulżyć sobie; używać sobie. [przypis edytorski]

folgować — złagodzić swoje zachowanie względem kogoś, czegoś. [przypis edytorski]

foliał (daw.) — księga dużego formatu. [przypis edytorski]

foliał (daw.) — księga o dużym formacie. [przypis edytorski]

foliał — gruba książka dużych rozmiarów; przen.: obszerne dzieło. [przypis edytorski]

foliał — gruba książka dużych rozmiarów, przen.: obszerne dzieło. [przypis edytorski]

foliał — gruba księga (pierwotnie określenie formatu). [przypis edytorski]

foliał — gruba księga. [przypis edytorski]

foliał — gruby tom wielkiego formatu. [przypis edytorski]

foliał — książka formatu folio (wielkości połowy arkusza); ogólnie: wielka, gruba księga. [przypis edytorski]

foliał — książka w dużym formacie. [przypis edytorski]

foliał — księga; wielka, gruba książka. [przypis edytorski]

foliał — tu: gruba księga. [przypis edytorski]

foliał — wielka, gruba księga. [przypis edytorski]

foliał — wielka, najczęściej stara księga. [przypis edytorski]

foliał (z łac.) — księga wielkich rozmiarów. [przypis edytorski]

foliant a. foliał — gruba książka dużego formatu. [przypis edytorski]

foliant — a. foliał wielka, najczęściej stara księga, wielkości połowy arkusza (wg dziś stosowanych norm jest to format A1, a więc arkusz o rozmiarach 594 na 841 mm). [przypis edytorski]

foliant a. foliant (daw.) — księga dużego formatu. [przypis edytorski]

foliant (daw.) — księga. [przypis edytorski]

folie circulaire (fr.) — psychoza okresowa, cyklofrenia (także ang. circular insanity); choroba psychiczna po raz pierwszy opisana w 1851 r. przez fr. psychiatrę Jean-Pierre'a Falreta (1794–1870). [przypis edytorski]

folie et génie sont congénères in radice conveniunt (fr.) — geniusz i obłąkanie są nierozłączne. [przypis edytorski]

folie lucide (fr.) — świadome szaleństwo. [przypis edytorski]

Folies Bergère — paryska sala koncertowa, najbardziej popularna na przełomie XIX i XX w.; zyskała sławę dzięki wystawianym tam przedstawieniom muzycznym, w których często kobiety pokazywały się w skąpych kostiumach. [przypis edytorski]

folijałach — dziś popr.: foliałach; foliał: wielka, gruba księga. [przypis edytorski]

Folio — tu: Pierwsze Folio (ang. First Folio), współczesna nazwa nadana pierwszemu opublikowanemu zbiorowi dzieł Williama Shakespeare'a, wydanemu w 1623 w formacie folio (wielki format, mający wielkość złożonego na pół arkusza, używany do publikacji książek luksusowych). [przypis edytorski]

folksdojcz (z niem. Volksdeutsche) — osoba nie posiadająca niemieckiego ani austriackiego obywatelstwa, wpisana na niemiecką listę narodową przez władze III Rzeszy. [przypis edytorski]

folliculaire (fr.) — pismak. [przypis edytorski]

folowanie — zagęszczanie włókien sukna przez zgniatanie wilgotnej tkaniny. [przypis edytorski]

folusz — maszyna a. warsztat do folowania (spilśniania) wełny i tkanin. [przypis edytorski]

foluszowy — przym. od słowa: folusz, oznaczającego maszynę do obróbki sukna przez powierzchniowe spilśnianie i zagęszczanie struktury tkanin przeznaczonych na płaszcze itp.; folusz to także budynek, w którym mieści się taka maszyna. [przypis edytorski]

folusz — tu: budynek (warsztat), w którym specjalnymi maszynami filcuje się sukno przeznaczone na płaszcze, kapelusze i inne tego rodzaju wyroby. [przypis edytorski]

folusz — zakład (warsztat) specjalnego filcowania tkanin wełnianych. [przypis edytorski]

folwarek — dziś popr.: folwark. [przypis edytorski]

Folwark N. — drugie wydanie Przestróg dla Polski autor uzupełnił tabelą, której treść podajemy w poniższych akapitach. [przypis edytorski]

Folwark Primerose — jednoaktowy wodewil Eugène Cormona (1810–1903) i Féliksa Dutertre de Véteuil (1810?–1877). [przypis edytorski]

Fonia — Rosjanin. [przypis edytorski]

fonograf — pierwsze urządzenie do mechanicznego nagrywania i odtwarzania dźwięku, wynalezione w 1877 przez Thomasa Edisona; zastąpione przez gramofon. [przypis edytorski]

fonograf — przyrząd odtwarzający głos, poprzednik gramofonu. [przypis edytorski]

fonograf — wynalazek Thomasa Edisona (1847–1931), jedno z pierwszych urządzeń do nagrywania i odtwarzania dźwięku. Fale dźwiękowe wpadały do trąbki, połączonej z igłą, która utrwalała drgania na folii cynowej, rozpiętej na wałku. Wałek obracał się, poruszany za pomocą korbki. Niebawem fonografy zostały zastąpione przez gramofony, a wałki przez płyty gramofonowe. [przypis edytorski]

fon Rauch — nazwisko wymyślone przez Felka; fon to polski zapis niem. przyimka von (pol. z), stanowiącego element wyróżniający nazwiska niem. szlachty; niem. der Rauch oznacza dym, a czasownik rauchen określa palenie papierosów. [przypis edytorski]

Fonseca, Deodoro da (1827–1892) — przywódca zamachu stanu, w wyniku którego obalono cesarza Brazylii Piotra II; pierwszy prezydent (1889–1891) nowo powstałej Republiki Brazylijskiej; zmuszony do podania się do dymisji w obliczu buntu dowódców marynarki z powodu rozwiązania przez niego parlamentu. [przypis edytorski]

Fonseca, Manoela Deodoro da (1827–1892) — pierwszy prezydent Republiki Brazylijskiej, przywódca zamachu stanu, w wyniku którego obalono cesarza Brazylii Piotra II. [przypis edytorski]

Fontainebleau — francuskie miasto w regionie Île-de-France. [przypis edytorski]

Fontainebleau — miejscowość ok. 60 km na płd-wsch. od Paryża, znana z rezydencji królów Francji: reprezentacyjnego pałacu z rozległym ogrodem i parkiem. [przypis edytorski]

Fontainebleau — miejscowość ok. 60 km na płd-wsch. od Paryża, znana z rezydencji królów Francji: reprezentacyjnego pałacu z rozległym ogrodem i parkiem. [przypis edytorski]

Fontana, Lavinia (1552–1614) — włoska malarka okresu manieryzmu. [przypis edytorski]

fontana (starop.) — źródło. [przypis edytorski]

fontanna Egerii — zwyczajowa nazwa ruin starożytnego nimfeum (budynku poświęconego nimfom, boginkom źródeł i rzek) położonego w pobliżu Appia Antica w Rzymie, na terenie starożytnej posiadłości Heroda Attyka; było ono poświęcone bogini pobliskiej rzeczki Almo (ob. Almone), legenda wiąże je z nimfą Egerią, doradczynią króla Rzymu Numy Pompiliusza. [przypis edytorski]

fontanna Galby, zdroje Manliusa — nieistniejące obiekty; stanowią tu jedynie element kolorytu lokalnego: staroż. Rzym posiadał wiele udogodnień dających mieszkańcom dostęp do wody. [przypis edytorski]

fontaź (daw.) — tu: fantazyjna, ozdobna kokarda. [przypis edytorski]

fontaź (daw., z fr.) — chustka na szyję, wiązana w kokardę. [przypis edytorski]

fontaź — dekoracyjna wstążka. [przypis edytorski]

fontaź — kokarda noszona zamiast krawata na przełomie XIX i XX wieku. [przypis edytorski]

fontaź — kokarda zastępująca krawat. [przypis edytorski]

fontaź — nakrycie głowy, wysoki czepek zdobiony trzema rzędami koronek. [przypis edytorski]

fontaź — ozdoba fryzury kobiecej z koronek i wstążek upiętych wysoko nad czołem. [przypis edytorski]

fontaź — ozdoba fryzury kobiecej z koronek i wstążek upiętych wysoko nad czołem. [przypis edytorski]

fontaź — tu: kokarda z chusteczki na szyi. [przypis edytorski]