Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 14882 przypisów.

sadyzm — zboczenie seksualne polegające na znajdowaniu przyjemności w zadawaniu bólu partnerowi; określenie pochodzi od nazwiska markiza de Sade, oświeceniowego pisarza i filozofa. [przypis edytorski]

sadź a. szadź — osad lodu powstały ze skroplonej mgły. [przypis edytorski]

sadź — dziś: szadź, osad lodu powstały ze skroplonej mgły. [przypis edytorski]

sadząc — dziś popr.: sadzając. [przypis edytorski]

sadzać — do turmy, więzić. [przypis redakcyjny]

sadzawka BetsaidyBetesda, biblijny zbiornik wodny w Jerozolimie, miejsce uzdrowień znane z J 5, 2–5: kiedy anioł zstępował do tej sadzawki i poruszał jej wody, nabierały one własności uzdrawiających; w starożytnych manuskryptach ewangelii wg Jana występuje pod nazwą Bethesda, Bethzatha lub Bethsaida. [przypis edytorski]

sadzawka NeronaStagnum Neronis w Domus Aurea (Złoty Dom Nerona), nieukończonym pałacu cesarza Nerona wg projektu usytuowanym między wzgórzami Palatynu i Eskwilinu; w miejscu tym powstały następnie termy Trajana. [przypis edytorski]

Sadzawki Wężów — τῇ τῶν ὄφεων κολυμβήθρᾳ, prawdopodobnie dzisiejsza sadzawka Birket-el-Mâmilla, na zachód od Bramy Jaffy. [przypis tłumacza]

sadziba — dziś popr.: siedziba. [przypis edytorski]

sadziba — siedziba, posiadłość. [przypis edytorski]

sadzić się na czem (starop.) — polegać na czym, dufać w co. [przypis redakcyjny]

sadzić się na czem (starop.) — polegać na czymś, dufać w coś. [przypis redakcyjny]

sadzić się na czym (starop.) — opierać się na czym. [przypis edytorski]

sadzić się na czym (starop.) — polegać na czym, dufać w co. [przypis redakcyjny]

sadzić się na czym (starop.) — zasadzać się na czym; opierać się na czym. [przypis edytorski]

sadzić się — próbować się czymś popisać, starać się komuś zaimponować. [przypis edytorski]

sadzić się — wysilać się, próbować się czymś popisać. [przypis edytorski]

sadzić (starop.) — opierać się. [przypis edytorski]

sadzić — tu: przesadzić, przeskoczyć. [przypis edytorski]

sadzić — tu w znaczeniu: biec. [przypis edytorski]

sadzony (daw.) — dziś: wysadzany, inkrustowany. [przypis edytorski]

sadzony — dziś popr.: wysadzany. [przypis edytorski]

sadzonymi schody (daw. forma) — dziś N. lm: (…) schodami. [przypis edytorski]

sadzony (starop.) — tu: wysadzany (szlachetnymi kamieniami). [przypis edytorski]

sadz — zagrodzone miejsce, gdzie złowione ryby chowają. [przypis redakcyjny]

Saepe (…) — Catullus, Carmina, 138. [przypis tłumacza]

Saepe paupertas virtus fuit, in hac majores nostros apud aratra ipsa, mirantes decora sua, circumstetere lictores (łac.) — częstokroć ubóstwo było cnotą; w nim przodków naszych przy pługach, dziwiących się zaszczytowi, obstępowali liktorowie. [przypis redakcyjny]

Saepe (…) praesciscere — Vergilius, Georgica, IV, 67. [przypis tłumacza]

Saepe sinistra cava praedixit ab ilice cornix (łac.) — Częstokroć złowieszcza wrona przepowiadała to z dębu wypróchniałego. [przypis redakcyjny]

saepe solet similis filius esse patri, et sequitur leviter filia matris iter (łac.) — nierzadko syn jest podobny ojcu, i córka łacno wstępuje w ślady matki. [przypis tłumacza]

Saepius (…) facta — Lucretius, De rerum natura, I, 83. [przypis tłumacza]

saevientis fortunae ferocitas (łac.) — srożącego się losu wściekłość. [przypis redakcyjny]

saevire fortuna et cuncta miscere coepit (łac.) — srożyć się i wszystko mącić poczęła (Sallustius, Bellum Catilinae, 10). [przypis redakcyjny]

saevire (łac.) — godzić. [przypis redakcyjny]

Saevit atrox Volscens (łac.) — Sroży się Wolsk waleczny (cyt. nie z Owidiusza, ale z Eneidy IX, 420 Wergiliusza). [przypis redakcyjny]

SA-Fackelzug — odbywający się po zmroku pochód z płonącymi pochodniami (Fackelzug) organizowany przez Oddziały Szturmowe NSDAP, tzw. Sturmabteilung (SA). [przypis edytorski]

safanduła — człowiek niezaradny, powolny, fajtłapa. [przypis edytorski]

safanduła — niezdara; osoba mało energiczna, niezręczna, flegmatyczna. [przypis edytorski]

safanduła — osoba niezaradna i pozbawiona energii. [przypis edytorski]

safanduła — osoba niezaradna, oferma. [przypis edytorski]

safanduła — osoba niezaradna, pozbawiona energii. [przypis edytorski]

Safanduły — komedia Victoriena Sardou z 1862 r. [przypis edytorski]

safes (ang. safe) — opancerzona skrytka na pieniądze i przedmioty wartościowe; dziś: sejf. [przypis edytorski]

Safet — miasto Sarfand, starożytna Sarepta w Fenicji. [przypis redakcyjny]

safianowy — safian: skóra kozia lub owcza barwiona na kolorowo, używana do wyrobów galanteryjnych, do oprawy książek, na pokrycie mebli itp. Ongiś przywożona do Polski ze Wschodu, potem wyrabiana w kraju. [przypis redakcyjny]

safianowy — wykonany z barwionej koziej skórki, wyprawianej przy użyciu garbników roślinnych. [przypis edytorski]

safianowy — wykonany z barwionej koziej skóry. [przypis edytorski]

safianowy — wykonany z safianu, tj. z barwionej skóry koziej. [przypis edytorski]

safian (z pers.) — barwiona kozia skóra. [przypis edytorski]

safian (z wł. saffiano) — cienka, miękka, wyprawiona garbnikami roślinnymi i barwiona skóra cielęca, kozia lub barania, z której wykonywano rękawiczki, pantofle i inne wytworne wyroby. [przypis edytorski]

saficzna miłość — miłość lesbijska, od imienia greckiej poetki Safony, mieszkającej na wyspie Lesbos, autorki głównie poezji miłosnej, często sugerującej jej miłość do kobiet. [przypis edytorski]

safijaństwo — szewstwo; od safian (z tur.): miękka, cienka skóra koźla a. barania, używana m.in. do wyrobu obuwia. [przypis edytorski]

Sa fille? (fr.) — Jej córka? [przypis edytorski]

safizm — miłość lesbijska, od imienia greckiej poetki Safony. [przypis edytorski]

Safo (a. Safona) (VII–VI w. p.n.e) — najsłynniejsza starożytna poetka gr. mieszkająca na wyspie Lesbos. [przypis redakcyjny]

Safona — grecka poetka liryczna, żyjąca na przełomie VII i VI wieku p.n.e. [przypis edytorski]

Safona — grecka poetka liryczna z przełomu VII i VI wieku p.n.e., autorka głównie poezji miłosnej, często sugerującej jej miłość do kobiet. [przypis edytorski]

Safona — grecka poetka liryczna z przełomu VII i VI w. p.n.e., autorka głównie poezji miłosnej, często sugerującej jej miłość do kobiet. [przypis edytorski]

Safona — gr. poetka liryczna z przełomu VII i VI wieku p.n.e., autorka głównie poezji miłosnej, często sugerującej jej miłość do kobiet. [przypis edytorski]

Safona VII/VI–VI p.n.e.) — grecka poetka liryczna, autorka pieśni weselnych, hymnów, liryki miłosnej lesbijskiej; według legendy nieszczęśliwa w miłości popełniła samobójstwo, rzucając się w morze ze Skały Leukadejskiej. [przypis edytorski]

Safona (VII/VI–VI p.n.e.) — grecka poetka tworząca pieśni weselne, miłosne oraz hymny. [przypis edytorski]

Safona (VII/VI–VI p.n.e.) — wielka grecka poetka liryczna; według legendy nieszczęśliwa w miłości popełniła samobójstwo, rzucając się w morze ze Skały Leukadejskiej. [przypis edytorski]

Safona (VII–VI w. p.n.e.) — wybitna poetka starożytnej Grecji; opoka Safony: według legendy nieszczęśliwa w miłości Safona popełniła samobójstwo, rzucając się w morze ze Skały Leukadejskiej. [przypis edytorski]

Safonę bardzo podobną do greckiej… — Ludwikę Śniadecką, która kochała się w synu generał-gubernatora Korsakowa. Kiedy młody Korsakow zginął pod Warną w 1828 r., Śniadecka wyjechała tam dla poszukiwana jego zwłok i założyła szpital. Później wyszła za mąż za Michała Czajkowskiego (Sadyka Paszę). [przypis redakcyjny]

sa fortune (fr.) — swój los, swoje szczęście. [przypis edytorski]

Safo — Safona, największa poetka grecka, „dziesiąta Muza”, żyła około roku 628–568 przed Chr., na Lesbos. [przypis redakcyjny]

Safo — wielka grecka poetka liryczna z VI w. p.n.e. [przypis redakcyjny]

safyras — mėlynos arba žalios spalvos brangakmenis. [przypis edytorski]

sagacitas narium (łac.) — wyczuwanie węchem. [przypis edytorski]

sagacitatis (łac.) — bystrość, przenikliwość. [przypis edytorski]

sagamite — potrawa Indian z Ameryki Płn., rodzaj gulaszu lub gęstej zupy przyrządzanej z rozdrobnionej ugotowanej kukurydzy oraz kawałków mięsa lub suszonych ryb, czasem z dodatkiem tłuszczu lub warzyw. [przypis edytorski]

sagan — duży garnek miedziany lub żelazny. [przypis edytorski]

sagan — duży garnek, zwykle żelazny. [przypis edytorski]

Sagard, Théodat-Gabriel (XVII w.) — francuski zakonnik świecki, misjonarz, autor opisu Nowej Francji, gdzie przebywał w l. 1623–1624, oraz pierwszego słownika języka Huronów (Dictionnaire de la langue huronne , 1632). [przypis edytorski]

saga — staroislandzkie lub skandynawskie opowiadania o życiu i czynach dawnych bohaterów narodowych. [przypis redakcyjny]

Sagiensis episcopi bibliothecarius sollertissimus (łac.) — uczony bibliotekarz biskupa Séez. [przypis edytorski]

sagina — tłustość, sytość. [przypis redakcyjny]

Sag mir (niem.) — powiedz mi. (Tu i w dalszym ciągu rozmowy stary Mincel sam tłumaczy łamaną polszczyzną wyrażenia niemieckie.) [przypis redakcyjny]

sago — papka przyrządzana z mączki z pnia niektórych palm i sagowców albo z mąki kartoflanej. [przypis edytorski]

sago — rodzaj mączki (skrobi) wyrabianej z wnętrza palmy sagowej lub niektórych sagowców; używa się jej do pieczenia podpłomyków albo spożywa w postaci gęstej zawiesiny po zmieszaniu z wodą, a także jako dodatek do zup; sago jest bardzo lekkostrawne, zawiera dużo węglowodanów, białko, witaminy i minerały, jest zalecane osobom z problemami żołądkowymi. [przypis edytorski]

sago — rodzaj skrobi uzyskiwanej z wnętrza palmy sagowej. [przypis edytorski]

sagowce — rośliny podzwrotnikowe przypominające palmy. [przypis edytorski]

sag…toga — rzymska szata wojenna i pokojowa. [przypis redakcyjny]

Sahajdaczny, Jan, właśc. Konaszewicz-Sahajdaczny, Piotr (1570–1622) — hetman Kozaków regestrowych, brał udział w wielu wojnach po stronie polskiej, zmarł z ran po wyprawie chocimskiej. [przypis edytorski]