Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 455 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160406 przypisów.

Thomas Rowlandson (1756–1827) — karykaturzysta angielski. [przypis redakcyjny]

Thomire, Pierre-Philippe (1751–1843) — francuski rzeźbiarz i brązownik, najwybitniejszy wytwórca ozdobnych przedmiotów ze złoconego brązu w okresie Cesarstwa. [przypis edytorski]

Thompson, Alexander i BurchellThompson, George (1796–1889), ang. kupiec i odkrywca, autor Travels and Adventures in Southern Africa (1827); Alexander, James Edward (1803–1885), szkocki oficer i podróżnik, autor Expedition of discovery into the interior of Africa (1838); Burchell, William John (1781–1863), ang. odkrywca i przyrodnik, autor Travels in the Interior of Southern Africa (1822–1824). [przypis edytorski]

Thomson, James (1700–1748) — angielski poeta i dramaturg pochodzenia szkockiego. [przypis edytorski]

Thordwaldsen, Bertel (1770–1844) — duński rzeźbiarz pochodzenia islandzkiego, przedstawiciel klasycyzmu, autor licznych rzeźb figuralnych o tematyce mitologicznej (Amor, Psyche, Apollo, Adonis), a także płaskich reliefów przedstawiających sceny m.in. z Iliady. [przypis edytorski]

Thoreau, Henry David (1817–1862) — amerykański pisarz i myśliciel. [przypis edytorski]

Thoreau, Henry David Thoreau (1817–1862) — amerykański pisarz, poeta i filozof. [przypis edytorski]

Thor (mit. nordycka) — bóg pioruna, rolnictwa, małżeństwa i rodziny. Przedstawiany z młotem w dłoni, na rydwanie ciągniętym przez kozły. [przypis edytorski]

Thor (mit. nordycka) — bóg pioruna, rolnictwa, małżeństwa i rodziny. Przedstawiany z młotem w dłoni, na rydwanie ciągniętym przez kozły. [przypis edytorski]

Thor (mit. nordycka) — bóg pioruna, rolnictwa, małżeństwa i rodziny. [przypis edytorski]

Thorpe — księgarz, który w r. 1609 ogłosił korsarskie wydanie sonetów Szekspira. [przypis tłumacza]

Thorseng — mała wysepka blisko Fionii. [przypis tłumacza]

Thorykion — jakiś celnik, zdrajca. [przypis tłumacza]

tho se mu krassi… Gorzkie jak piołun — to wino czerwone jest gorzkie jak piołun; w Grecji wina zaprawiają żywicą, dlatego gorzkie. [przypis redakcyjny]

Thot a. Tot (mit. egip.) — bóg księżyca, panujący nad czasem, wynalazca kalendarza i pisma, patron mądrości i wiedzy; wg mitów stworzył też astronomię, astrologię, matematykę, geometrię, medycynę oraz rytuały religijne i magiczne. [przypis edytorski]

Thot (mit. egip.) — bóg-stwórca, bóg mądrości, związany z Księżycem, przedstawiany z głową ibisa (a. pawiana); opiekun nauki, piśmiennictwa, matematyki, kalendarzy, patron gwiezdnych podróży oraz poezji; mag, lekarz bogów oraz ludzi, uznawany za twórcę egipskiej Księgi Umarłych, wynalazca pisma hieroglificznego. [przypis edytorski]

Thot (mit.) — egipski bóg Księżyca, patron mądrości. [przypis edytorski]

Thot (mit. egip.) — uosobienie mądrości i wiedzy, egipski bóg księżyca, panujący nad czasem, wynalazca pisma i kalendarza. [przypis edytorski]

Though the blast which has used them has vanished for ever (ang.) — Chociaż burza, która je zniszczyła, minęła na zawsze, [w ich spokojnie przepływających głębiach jest potęga]. [przypis redakcyjny]

thoughts (ang.) — myśli. [przypis edytorski]

Threadneedle Street — jedna z ulic londyńskiego City, prowadząca do historycznego i finansowego centrum miasta. [przypis edytorski]

Thugowie — rodzaj religijnego bractwa działającego w Indiach, zajmującego się rytualnym duszeniem podróżnych i okradaniem zamordowanych ofiar; zostali zlikwidowani przez brytyjską administrację kolonialną w 2. połowie XIX w. [przypis edytorski]

Thule (gr. Θούλη, łac. Thūlē) — w staroż. literaturze i kartografii greckiej i rzymskiej najdalej na północy wskazywana lokalizacja, wyspa położona 6 dni żeglugi (wg starożytnych) od Wielkiej Brytanii, utożsamiana później z Islandią, Szetlandami, Norwegią (jeszcze w średniowieczu uważaną za wyspę), względnie estońską wyspą Saremą (Ozylią), położoną na Bałtyku na płd. od wejścia do Zatoki Fińskiej, odgradzająca Zatokę Ryską od pełnego morza; przen.: koniec świata. [przypis edytorski]

Thule — legendarna wyspa na Atlantyku Płn., uważana za najdalej wysuniętą na północ i za wyspę szczęśliwości. [przypis edytorski]

Thule — staroż. nazwa wyspy położonej na płn. od Wielkiej Brytanii; prawdopodobnie Islandia, Szetlandy a. wybrzeże Norwegii; stała się synonimem najdalszych północnych krańców świata. [przypis edytorski]

Thunderstorm! — Do pioruna! [przypis autorski]

Thurn, Jindřich Matyáš (1567–1640) — dowódca antyhabsburskiego powstania w Czechach w pierwszej fazie wojny trzydziestoletniej. Brał udział w tzw. drugiej defenestracji praskiej. Wygnany po klęsce wojsk czeskich na Białej Górze, później walczył na Śląsku i w armii czeskiej. [przypis edytorski]

Thurot, Jean-François (1768–1832) — francuski filozof i hellenista. [przypis edytorski]

Thus it appears (…) character to conduct — Okazuje się tedy, że połączenie pobudek z dowolnym działaniem jest tak samo prawidłowe i jednostajne, jak połączenie przyczyny ze skutkiem w jakiejkolwiek dziedzinie przyrody. (…) Zatem prawie niepodobna, jak się zdaje, wziąć się do jakiejkolwiek nauki albo działalności, nie uznając teorii konieczności i tego wnioskowania z pobudek o dowolnych czynnościach, z charakterów o postępowaniu. (Przekład polski wzięty z podanego powyżej polskiego przekładu Badań dotyczących rozumu ludzkiego, II, s. 120 i 122; przyp. tłum.). [przypis autorski]

Thus Rivers speaks of a „group sentiment of the clan system with its accompanying communistic practices”, supposed to exist in Melanesia, and he adds that to such natives the „principle 'each man for himself' is beyond the reach of understanding” (Social Organization, p. 170). Sidney Hartland imagines that in savagery „The same code in the same Divine Name, and with equal authority, may make regulations for the conduct of commercial transactions and of the most intimate conjugal relations, as well as for a complex and splendid ceremonial of divine worship” (Primitive Law, p. 214). Both statements are misleading. Comp. also the quotations in Part I, Sections I and X. [przypis autorski]

Thyestes — brat Atreusa, stryj Agamemnona i Menelaosa. [przypis edytorski]

tiara — nakrycie głowy papieży Kościoła katolickiego, mające kształt spiczastej czapki, do której w XIV w. dodano osadzone trzy korony, symbol najwyższej duchownej i świeckiej władzy papieża jako władcy Państwa Kościelnego; sznurki korony, które zaplątały się nie wiadomo jak w tiarę: do tiary papieskiej przymocowane są z tyłu dwie opadające, złote wstążki. [przypis edytorski]

tiara Sajtafernesa — złote nakrycie głowy należące rzekomo do scytyjskiego władcy Sajtafernesa (III w. p.n.e.), zakupione w 1896 przez muzeum w Luwrze; w rzeczywistości falsyfikat sporządzony na zlecenie dwójki handlarzy starożytnościami, na podstawie znanych z publikacji dzieł sztuki scytyjskiej. [przypis edytorski]

tiara — tu ogólnie: nakrycie głowy (ważnego) kapłana. [przypis edytorski]

tiarę prosto stojącą godzi się jedynie królowi ma głowie nosić — król nosi tiarę prostą, sterczącą do góry. [przypis tłumacza]

tiarę (…) widniejącym na niej świętym napisem, który się składał z czterech liter — p. IV, III, 10, uwaga do słów „z przenajświętszym imieniem na czole”. Józef tedy mówi, że widział tylko napis: יהוה, wbrew Wj 28, 36 [gdzie mowa o napisie „Święty dla Jahwe”, umieszczonym na przedniej stronie tiary; red. WL]. [przypis tłumacza]

Tiarnaglofi erat eorum victoriae deus qui cum iis in expedicionibus ibat (łac.) — Tiarnaglofi był dla nich bogiem zwycięstwa i chadzał z nimi na wyprawy. [przypis edytorski]

Tibagy a. Tibagi — rzeka w płd. Brazylii, lewy dopływ rz. Paranapanema. [przypis edytorski]

Tibajy — dziś popr.: Tibaji a. Tibagi, rzeka w płd. Brazylii, dopływ rzeki Paranapanema. [przypis edytorski]

Tibidabo — najwyższe wzgórze w Barcelonie (512 m n.p.m.). [przypis edytorski]

tibi decus, salus, ave (łac.) — fragmenty modlitewnych apostrof: Tobie sława, zbawienie, chwała. [przypis edytorski]

Tibi (…) dolet — Terentius, Phormio I, 3, 9. [przypis tłumacza]

Tibi (…) notet — Catullus, Carmina 68, 147. [przypis tłumacza]

Tibi sunt Malchut et Geburah et Chesed per aeonas! (łac.) — Niech przez eony staną na twoje usługi Malchut i Geburah i Chesed. [przypis edytorski]

tibi vindictam relinquo (łac.) — tobie zemstę zostawiam. [przypis redakcyjny]

Tibullus (54–19 p.n.e.) — poeta rzymski, autor elegii o tematyce miłosnej. [przypis edytorski]

Ti byl noble (…) tetu schiabbla — ma znaczyć: „Jesteś szlachcicem, to nie bajka; bierz oto tę tu szablę”. [przypis tłumacza]

tide (ang.) — przypływ a. odpływ morza. [przypis redakcyjny]

Tidor i Ternata — wyspy niedaleko Filipin. [przypis tłumacza]

Tiedemann, Dietrich (1748–1803) — historyk filozofii oraz filozof eklektyczny, zainteresowany szczególnie pograniczem filozofii i psychologii. [przypis edytorski]

tiefer (jid.) — głębiej. [przypis edytorski]

Tiegenhof — obecnie: Nowy Dwór Gdański. [przypis edytorski]

Tieksyk šnekėta, tieksyk buvo tarta. — Visa ši Lietavoro kalba yra aiškiu paveikslu to, ką tame laike dūmojo apie Vytautą visi žemesni Lietuvos kunigaikščiai.' [przypis autorski]

Tien (chińskie) — niebo, zaświaty. [przypis edytorski]

Tiene algo que comer, señorita? (hiszp.) — Czy macie coś do jedzenia, panienko? [przypis edytorski]

Tiens… c'est du propre! c'est mignon! (fr.) — Słuchaj! Ładna historia! Jakie to miłe! [przypis edytorski]

Tiens, c'est votre mari (fr.) — spójrz, to twój mąż. [przypis edytorski]

tiens (fr.) — ach tak; a więc; otóż. [przypis edytorski]

tiens (fr.) — a zatem, otóż; cóż; dobrze itp. [przypis edytorski]

tiens (fr.) — cóż; dobrze; a zatem itp. [przypis edytorski]

Tiens! (fr.) — Coś takiego! [przypis edytorski]

Tiens! (fr.) — Coś takiego! (używane jako wykrzyknik wyrażający zaskoczenie) [przypis edytorski]

tiens (fr. dosł.: trzymaj) — tu: no, no; a to dopiero; patrzcie państwo. [przypis edytorski]

Tiens! (fr.) — masz tobie! a to dopiero! [przypis redakcyjny]

tiens (fr.) — słuchaj (dosł.: trzymaj). [przypis edytorski]

Tiens! (fr.) — słuchaj; spójrz. [przypis edytorski]

Tiens! tiens! c'est du propre! (fr.) — Słuchaj! Słuchaj! Ładna historia! [przypis edytorski]

Tiens, tiens! Clotilde (fr.) — no, no! Klotyldo. [przypis redakcyjny]

tiens-toi tranquille, enfant, comprends-tu? (fr.) — uspokój się, dziecko, rozumiesz? [przypis edytorski]

tiepłuszka (ros.) — ogrzewany wagon towarowy przystosowany do przewożenia ludzi. [przypis redakcyjny]

Tiergarten — jeden z sześciu okręgów Mitte, pierwszej dzielnicy Berlina; także: park miejski w tej dzielnicy. [przypis edytorski]

Tiergarten (niem.) — ogród zoologiczny; tu: nazwa rozległego parku w centralnej części Berlina. [przypis edytorski]

tierra caliente — ziemia gorąca. [przypis autorski]

Tierra Firme (hiszp.: stały ląd) — hist. nazwa hiszpańskich posiadłości kolonialnych na wybrzeżach M. Karaibskiego (ob. Wenezuela, Kolumbia oraz kraje Ameryki Centralnej), odróżniająca je od pobliskich kolonii na wyspach. [przypis edytorski]

tierra tamplada — ziemia umiarkowana. [przypis autorski]

Tiers, właśc. Adolphe Thiers (1797–1877) — fr. prawnik, dziennikarz, historyk (autor wielotomowych prac: Historia Rewolucji Francuskiej oraz Historia Konsulatu i Cesarstwa) i polityk, zwolennik monarchii konstytucyjnej, współtwórca rewolucji lipcowej (1830); w okresie II Cesarstwa przywódca liberalnej opozycji; wsławiony krwawym stłumieniem Komuny Paryskiej; w l. 1871–73 prezydent Francji. [przypis edytorski]

Tiers, własc. Adolphe Thiers (1797–1877) — fr. prawnik, dziennikarz, historyk i polityk. [przypis edytorski]

tiesdarystė — teisminis procesas, tribunolas. [przypis edytorski]

tiesdarys – teisėjas. [przypis edytorski]

tiesos — čia: teisės. [przypis edytorski]

Tiger, tiger! (…) Shoot, Sahib! Shoot anywhere! (ang.) — Tygrys, tygrys! Strzelaj, sahibie! Strzelaj gdziekolwiek! (sahib: pan, tytuł stosowany przez rodzimych mieszkańców Indii kolonialnych w stosunku do Europejczyków). [przypis edytorski]

Tigranes (138–56 p.n.e.) — król Armenii (od 95 p.n.e.); za jego czasów Armenia uzyskała status mocarstwa; sojusznik króla Pontu Mitrydatesa VI Eupatora; zajął obszary państw Partów i Seleucydów; udzieliwszy schronienia Mitrydatesowi, popadł w konflikt z Rzymem; pokonany, został w 66 p.n.e. zmuszony do kapitulacji i zrzeczenia się zdobytych ziem. [przypis edytorski]

Tijuana — duże miasto w płn.-zach. Meksyku, w stanie Kalifornia Dolna, leżące przy granicy z USA, w pobliżu wybrzeża Pacyfiku. [przypis edytorski]

Tijukas, właśc. Tijucas — miasto i gmina w stanie Santa Catarina w Brazylii. [przypis edytorski]

tika (sl.) — tylu. [przypis edytorski]

tikę — atsitikę, atsitiko. [przypis edytorski]

tikkut — przekręcony wyraz ang. ticket: bilet. [przypis redakcyjny]

tikrint — čia: užtikrinti. [przypis edytorski]

tiku-tiku, właśc. tico-tico (hiszp.) — pasówka obrożna, rodzaj małego ptaka z rodziny pasówek. [przypis edytorski]

tilbur — rodzaj powozu. [przypis edytorski]

tilbury — lekki, otwarty powóz dwukołowy o dużych kołach, opracowany na pocz. XIX wieku przez londyńską firmę Tilbury; dostosowany do szybkiego poruszania się po nierównych drogach. [przypis edytorski]

Tilbury — miasto portowe w Anglii na północnym brzegu Tamizy. [przypis edytorski]

tillandsia — roślina pnąca, opuszczająca jak gdyby siwą brodę. [pol.: oplątwa; red. WL] [przypis autorski]

Tillandsia usnoides — popr.: Tillandsia usneoides, oplątwa brodaczkowa, gatunek rośliny z Ameryki Południowej, Środkowej i płd. części Ameryki Północnej, rosnącej na dużych drzewach: zwisającej z konarów drzew w postaci długich girland cienkich, rozgałęziających się pędów okrytych srebrzystymi włoskami. [przypis edytorski]

Tillemont, Louis-Sébastien Le Nain de (1637–1698) — francuski duchowny katolicki, autor 16-tomowej historii Kościoła w pierwszych stuleciach (Mémoires pour servir à l'histoire ecclésiastique des six premiers siècles). [przypis edytorski]

Tillotson, John (1630–1694) — arcybiskup anglikański, autor dzieł teologicznych. [przypis edytorski]