Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 14908 przypisów.

synekura (z łac.) — miejsce pracy niewymagające szczególnego wysiłku. [przypis edytorski]

synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starań) — wygodne stanowisko, nie wymagające wysiłku, a zapewniające dostatnie życia. [przypis edytorski]

synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy; często w odniesieniu do stanowisk dworskich i kościelnych. [przypis edytorski]

synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy. [przypis edytorski]

synekura — z łac. sine cura (bez troski) dobrze płatne stanowisko, nie wymagające przesadnego wysiłku. [przypis edytorski]

synekura (z łac. sine cura: bez troski) — intratna posada, źródło dochodu nie wymagające wysiłku. [przypis edytorski]

synekurka, zdrobn. od synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — wygodna posada; dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy; często w odniesieniu do stanowisk dworskich i kościelnych. [przypis edytorski]

synem Arinosa — τοῦ Ἀρινοῦ (N), Ἀρί (D). [przypis tłumacza]

„synem gazeli” — Δορκάδος οὗτος, „Imieniem Tabitlia, która wyłożywszy, zowie się Dorkas” (Ταβειθά, ἣ διερμηνευομένη λέγεται Δορκάς), Dz 9, 36. Tabita, po hebr. Cibea, צִבְיָּה (2 Krl 12, 1). Rzecz polegała widocznie na grze słów; zamiast Jokanan-ben-Lewi mówiono Johanan-ben-cewi. [przypis tłumacza]

syn […] Eosy świetlanej — Memnon, syn Eos i Tithonosa, władca Etiopów i sojusznik Priama, zabity pod Troją. [przypis edytorski]

Synesius z Cyreny… w listach swoich… Synesii episcopi Cyrenaei epistolae, wyd. w Bazylei 1558. [przypis autorski]

Synesiusz z Cyreny (370–414) — filozof neoplatoński, ojciec Kościoła, biskup miasta Ptolemaida w Cyrenajce (płn.-wsch .Libia), uczeń Hypatii z Aleksandrii. [przypis edytorski]

synestezja (gr.: równoczesne postrzeganie) — stan lub zdolność, w której doświadczenia jednego zmysłu wywołują również doświadczenia charakterystyczne dla innych zmysłów, np. kiedy dźwięki wywołują wrażenia barw. [przypis edytorski]

syn Eufamijanow (starop.) — syn Eufamijanowy, czyli syn Eufamijana. [przypis edytorski]

syn Ewin — syn Ewy, tj. mężczyzna. [przypis edytorski]

Synezjusz — Synesius z Cyreny (ok. 373–413) był filozofem, poetą, ojcem Kościoła, biskupem. Napisał m.in. Pochwałę łysiny. [przypis edytorski]

syn Filaretowy — Michał I Romanow; był on synem Fiodora Nikiticza Romanowa (1553–1633), który po wymuszonym przez cara Borysa Godunowa wstąpieniu do monasteru i złożeniu wieczystych ślubów przyjął imię Filareta; również matka Michała Romanowa, Ksenia Iwanowna Szestowa została zmuszona do wstąpienia do klasztoru, gdzie przyjęła imię Marta. [przypis edytorski]

syn Galafrona — Argala; Galafron, król Kataju w Chinach, ojciec Angeliki i Argali. [przypis redakcyjny]

Syngalezi — lud mieszkający na wyspie Cejlon. [przypis edytorski]

syngielton (daw., z ang. singleton) — pojedynczy człowiek. [przypis edytorski]

syngielton (z ang.) — jedynak. [przypis edytorski]

synhedrion (gr.) — rada stanowiąca organ przedstawicielski lub sądowniczy w greckich i hellenistycznych miastach-państwach; także sanhedryn: rada starszych stanowiąca najwyższy trybunał religijno-polityczny starożytnego Izraela w okresie Drugiej Świątyni. [przypis edytorski]

syn Hippodata — właśc. syn Hippotesa. [przypis edytorski]

syn Hozeasza — ὁ τοῦ Ὁσαΐα (N), ὁ τοῦ Ἰωσίου (D). [przypis tłumacza]

syniech — dziś popr. forma Msc.lm: synach. [przypis edytorski]

syniech (starop. forma) — (po) synach; syny po syniech: wnuki. [przypis edytorski]

synie (daw. forma) — dziś popr. W.lp: synu. [przypis edytorski]

synie (daw. forma Msc. lp) — dziś popr. synu. [przypis edytorski]

synie — dziś popr. forma Msc. lp: synu. [przypis edytorski]

synie — dziś popr. forma N. lp: synu. [przypis edytorski]

synie — dziś popr.: synu. [przypis edytorski]

synie — dziś: synu. [przypis edytorski]

synie (starop. forma) — dziś popr. W.lp: synu. [przypis edytorski]

synie (starop. forma) — zamiast: [o] synu (por. pieśń VI, zwr. 105). [przypis redakcyjny]

syn Ismaela — Mahomet. Arabowie są wg Biblii potomkami Ismaela, syna Abrahama i Agar. [przypis tłumacza]

synizesa (z gr. synizesis, dosł.: wspólne siedzenie) — wymawianie jednej sylaby zamiast dwóch sąsiednich, pierwotnie sylabicznych samogłosek, występujące jako celowy zabieg w poezji lub wynik naturalnego rozwoju języka. [przypis edytorski]

syn Julci — Kazimierz Tetmajer. [przypis redakcyjny]

syn Kaatasa — p. uwagę do ustępu 2 tego samego rozdziału. [przypis tłumacza]

synkopa — celowe zaburzenie rytmu utworu muzycznego. [przypis edytorski]

synkopa (muz.) — rodzaj zaburzenia naturalnego rytmu w toku utworu; zjawisko polegające na przesuwaniu akcentu metrycznego na dźwięk nieakcentowany, wykorzystywane jako środek stylistyczny w muzyce jazzowej i bluesie. [przypis edytorski]

synkopa — zanik nieakcentowanej samogłoski lub całej sylaby wewnątrz wyrazu, co pociąga za sobą jego skrócenie. [przypis edytorski]

synkopowanie (muz.) — zaburzanie naturalnego rytmu w toku utworu przez przesuwanie akcentu metrycznego na dźwięk nieakcentowany, wykorzystywane jako środek stylistyczny w muzyce jazzowej i bluesie. [przypis edytorski]

syn Kreona — Likomedes. [przypis edytorski]

synkretyzm — grecki ten wyraz oznacza zmieszanie, złączenie (różnych kierunków myśli). [przypis autorski]

syn króla — tu: tytuł następcy tronu. [przypis edytorski]

Syn królewski i córka kąpielowego — niem. Kaisersohn und Baderstochter, powieść Antona Langera, wyd. w 1873. [przypis edytorski]

syn Kronosa — tu: Zeus. [przypis edytorski]

syn, którego nazywałem „Nelo” — Władysław Emanuel Pusłowski (1871–1915), matematyk, starszy brat tłumacza Franciszka Ksawerego Pusłowskiego; zginął pod Samborem jako oficer austriacki. [przypis edytorski]

syn Latony — Apollo. [przypis edytorski]

Syn LatonyPhoebus, Apollo. [przypis autorski]

syn Mai — bóg Hermes (rzym. Merkury). [przypis tłumacza]

syn Mai — Hermes, syn Zeusa i nimfy Mai. [przypis redakcyjny]

syn Mai (mit. gr.) — Hermes, bóg kupców i złodziei, posłaniec bogów. [przypis edytorski]

syn Mai (mit. gr.) — Merkury, posłaniec bogów. [przypis edytorski]

syn marnotrawny — w przypowieści Chrystusa (Ewangelia wg św. Łukasza, 15,11-32) syn, który roztrwonił majątek, jednak po powrocie do domu uzyskał przebaczenie ojca. Potocznie oznacza człowieka, która powraca do bliskich i przyznaje się do popełnionych błędów. [przypis edytorski]

syn Mastora — Likofron. [przypis edytorski]

syn Menojkosa — Kreon, brat Jokasty. [przypis redakcyjny]

syn mój — w poprzednich wyd. Bibl. Nar.: „mój syn”. [przypis redakcyjny]

Syn mścić śmierć ojca zrzucił suknie mnisze — syn porzucił życie zakonne, aby pomścić śmierć ojca; mowa o Wojsiełku, synu Mendoga (Mindowsa). [przypis edytorski]

syn, najmądrzejszy ze wszystkich ludzi — Salomon (ok. 1000–931 p.n.e.), król Izraela, syn i następca króla Dawida, budowniczy świątyni, w tradycji biblijnej uważany za bardzo mądrego władcę. [przypis edytorski]

syn następcy tronu… — przyszły cesarz Wilhelm II (lata panowania: 1888–1918) syn ówczesnego następcy tronu, Fryderyka Wilhelma. [przypis redakcyjny]

Syn naturalny — dramat Diderota [Le Fils naturel, wyd. 1757; red. WL]. [przypis tłumacza]

syn naturalny — syn urodzony poza małżeństwem; daw. przeciwieństwo syna legalnego. [przypis edytorski]

syn Nestora — Antyloch. [przypis edytorski]

Syn nieroztropny (…) — Faeton, który złym kierowaniem słonecznego wozu przestrogą jest dla rodziców, żeby nieroztropnym prośbom swoich synów nie ulegali. Zapytał nieroztropnie swoją matkę: kto był jego ojcem, Apollo czy Epafus? Podobnie poeta pyta myślą Beatrycze, chcąc się najpierw przekonać, czy to wszystko jest prawdą, co on w Piekle i w Czyśćcu o swojej przyszłości słyszał. [przypis redakcyjny]

synów tego Timarchidesa, którzy wspólnie wykuli Jowisza w Rzymie — [por.] Plinius, lib. XXXVI sect. 4 pag. 730. [przypis redakcyjny]

synobójczyni (…), którą żal w piórka przyodział słowicze — Tu następują przykłady zgubnego działania gniewu. Prokne, według mitologii starożytnej, nakłoniła swojego męża Tereusza, gdy jechał do Aten, ażeby z nią wespół wziął w drogę siostrę jej, Filomelę. Gdy Tereusz w czasie tej podróży zgwałcił Filomelę, chcąc ukryć tę zbrodnię, odciął jej język, ażeby ten o jego występku nie rozgadał. Filomela za pośrednictwem chustki zawiadomiła siostrę, co się z nią stało. Prokne zapalona gniewem za krzywdę wyrządzoną jej siostrze zabiła syna swego, Itysa, i ciało jego uwarzone na półmisku mężowi podała. Gdy Tereusz dowiedziawszy się o tym, chciał ją zabić, Prokne ubłagała bogów, że ją zamienili w jaskółkę, a siostrę jej w słowika. [przypis redakcyjny]

synodalnych — pochodzących ze zjazdów duchowieństwa wyższego. [przypis redakcyjny]

synod efeski a. sobór efeski — zgromadzenie biskupów chrześcijańskich Cesarstwa Rzymskiego, zwołane przez cesarza Teodozjusza II do Efezu w 431 r. [przypis edytorski]

synod w Ancyrze — synod Kościoła wschodniego, który odbył się w 314 w Ancyrze, stolicy rzymskiej prowincji Galacji (ob. Ankara, stolica Turcji); w uchwalonym kanonie 22 tego soboru określono kary dla zabójców z premedytacją. [przypis edytorski]

synod — zebranie duchowieństwa i świeckich, podejmujące decyzje w sprawach kościelnych. [przypis edytorski]

synod — zjazd duchowieństwa podejmującego decyzje w sprawach kościelnych. [przypis edytorski]

synogarlica — gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych o szarym lub beżowym upierzeniu. [przypis edytorski]

synogarlica — gatunek średniego ptaka z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]

synogarlica — ptak z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]

synogarlica — szlachetna odmiana gołębicy; przypisywano jej bezwzględną wierność jednemu partnerowi, niejako „naturalną monogamiczność”. [przypis edytorski]

synogarlica — wg tradycji ludowej synogarlice żyją w związkach monogamicznych i po śmierci samca samica dochowuje mu wierności. [przypis redakcyjny]

syn Oileja — Ajas zwany Małym, dzielny wojownik grecki. [przypis edytorski]

Synon — Grek, który podstępnem opowiadaniem skłonił Trojan do wprowadzenia do miasta drewnianego konia z zbrojnymi Grekami w wnętrzu. [przypis redakcyjny]

synonimy — wyrazy blizkoznaczne. [przypis autorski]

Synon — jeden z Greków oblegających Troję. Swoimi kłamstwami umożliwił wprowadzenie do Troi drewnianego konia, w którym się schowali greccy wojownicy i którego Trojanie wprowadzili do miasta, oszukani przez Synona. [przypis tłumacza]

Synopa — miasto nad M. Czarnym. [przypis edytorski]

Synopa — miasto portowe położone w środkowej części południowego wybrzeża M. Czarnego (dziś: w płn. Turcji), na pograniczu hist. krain Paflagonii i Pontu, założone w VII wieku p.n.e. przez greckich osadników z Miletu. [przypis edytorski]

Synopa — miasto portowe w płn. Turcji, nad M. Czarnym, ok. 650 km na wsch. od Stambułu. [przypis edytorski]

Synopa — miasto portowe w Turcji, ok. 650 km na wsch. od Stambułu. [przypis edytorski]

Synopa — miasto w płn. Turcji nad Morzem Czarnym. [przypis redakcyjny]

Synopa, Trebizonda, Warna, Carogród — miasta na wybrzeżach M. Czarnego należące do państwa Turków osmańskich, najeżdżane w śmiałych rajdach przez Kozaków: Synopa: w środkowej części płd. wybrzeża M. Czarnego, dziś w płn. Turcji, ok. 650 km na wsch. od Stambułu; Trebizonda a. Trapezunt, dziś Trabzon: we wsch. części płd. wybrzeża M. Czarnego, w płn.-wsch. części Turcji, ok. 480 km na wsch. od Synopy; Warna: na zach. wybrzeżu M. Czarnego, dziś w Bułgarii; Carogród: dawna słowiańska nazwa Konstantynopola (ob. Stambuł), stolicy cesarzy bizantyjskich, używana również po zdobyciu tego miasta przez Turków. [przypis edytorski]

synostwo — tu: syn z żoną. [przypis edytorski]

synowa Pitagorasa — Theano, żona, nie synowa Pitagorasa ([por.] Diogenes Laertios, Pitagoras [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VIII, 42). [przypis tłumacza]

synowę (daw.) — dziś popr. B. lp: synową. [przypis edytorski]

synowę — dziś popr. forma B. lp: synową. [przypis edytorski]

synowę — dziś: synową. [przypis edytorski]

synowi Achillesa — mowa o Neoptolemosie. [przypis edytorski]