Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 115452 przypisów.
zastienok (застенок; ros.) a. zastienka (застенка) — hist.: katownia, miejsce tortur. [przypis edytorski]
zastosowany do kogoś — dziś: dostosowany do kogoś. [przypis edytorski]
za strajką — dziś popr. forma r.m.: za strajkiem. [przypis edytorski]
za strawę drapieżnym zwierzętom i ptakom żywiącym się tłuszczem umarłych — zapewne aluzja do słów z pierwszego zdania Iliady: „na pastwę dał sępom i psom bez pogrzebu walające się trupy rycerskie” (tłum. Franciszek Ksawery Dmochowski). [przypis edytorski]
zastrzęgać (daw.) — pogrążać się w czymś, grzęznąć. [przypis edytorski]
zastrzęgnąć — ugrzęznąć. [przypis edytorski]
zastrzelon — zastrzelony (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]
zastrzeżenie wypowiedziane na s. 163 — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; w tym przypadku na odnośnej stronie znajduje się końcówka akapitu z rozdz. VIII: „(…) nie ma autokrytyki i szczerego śledzenia konszachtów między układaniem się wyuczonych słów, frazesów i poglądów a nieświadomym życiem duszy (…)” oraz akapit następny. [przypis edytorski]
zasuć (daw., gw.) — zasypać coś czymś; zasuć się: zostać zasypanym, pokryć się. [przypis edytorski]
zasuć (daw.) — tu: zasypać; zapchać. [przypis edytorski]
zasuć (daw.) — zasypać. [przypis edytorski]
zasuć (gw.) — zasypać, pokryć. [przypis edytorski]
zasugestionować — dziś: sugerować. [przypis edytorski]
zasugestionować kogoś — dziś popr.: zasugerować komuś coś a. poddać kogoś sugestii. [przypis edytorski]
zasugestionował — dziś popr. forma: zasugerował. [przypis edytorski]
zasugestionowany (daw.) — zasugerowany, wskazany sugestią. [przypis edytorski]
Zasulicz, Wiera Iwanowna (1849–1919) — rosyjska marksistka, pisarka i rewolucjonistka; w 1878 postrzeliła i ciężko zraniła gubernatora Sankt Petersburga, ponieważ wcześniej kazał wychłostać jednego z więźniów politycznych za brak szacunku; podczas głośnego procesu została uniewinniona. [przypis edytorski]
zasumować się (daw.) — zamyślić się, zasmucić się. [przypis edytorski]
zasumować się — zmartwić się. [przypis edytorski]
zasunione — dziś popr. forma: zasunięte. [przypis edytorski]
zasuponić — ścisnąwszy kleszcze chomąta, związać je suponiami, czyli służącymi do tego rzemieniami. [przypis edytorski]
zasuspendować (daw., z łac.) — zawiesić, czasowo pozbawić urzędnika prawa wykonywania zawodu. [przypis edytorski]
zasuty (daw.) — tu: pokryty. [przypis edytorski]
zasuty (daw.) — zasłany. [przypis edytorski]
zasuty (daw.) — zasnuty. [przypis edytorski]
zasuty (daw.) — zasypany. [przypis edytorski]
zasuty (daw.) — zasypany; tu: pokryty, przesłonięty. [przypis edytorski]
zasuty (daw.) — zasypany, tu: pokryty. [przypis edytorski]
zasuty — pokryty. [przypis edytorski]
zasuty — [przypis edytorski]
zasuty (starop.) — zasłany; tu: przysypany. [przypis edytorski]
zasuty — zasłany, usłany czymś; pokryty. [przypis edytorski]
zasuty — zasypany, przesłonięty. [przypis edytorski]
zasuwkę zasunęła szarpnąwszy rzemieniem — drzwi zamykano wówczas przesuwając rygiel przy pomocy rzemienia, a na jego końcu zawiązując węzeł. [przypis edytorski]
zaswatać — tu: prosić o rękę. [przypis edytorski]
za swe Argos — przen.: za Helladę, za ojczyznę Greków walczących pod Troją. [przypis edytorski]
zasygnować — zadzwonić. [przypis edytorski]
zasyłać (daw. a. reg.) — przesyłać, przekazywać. [przypis edytorski]
zasypać się (daw.) — wsypać się, wpaść, skompromitować się. [przypis edytorski]
zasypiać (daw.) — nie wstawać na czas (czynność wielokrotna, zwyczajowa); por. dziś: zaspać. [przypis edytorski]
zaszarzał — dziś: zszarzał. [przypis edytorski]
Zaszczepia ludziom winę bóg… — Ajschylos, Niobe (niezachowany dramat). [przypis edytorski]
zaszczepić (daw.) — zamknąć. [przypis edytorski]
zaszczepić — tu: zamknąć. [przypis edytorski]
zaszczepiłaż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż w funkcji pytającej; inaczej: czy zaszczepiła, czyżby zaszczepiła. [przypis edytorski]
zaszczitnawo cwieta (z ros.) — o barwie ochronnej. [przypis edytorski]
zaszczwany — zaszczuty. [przypis edytorski]
zaszczycać — tu w daw. znaczeniu: ochraniać, bronić (zasłaniać tarczą, czyli daw. szczytem). [przypis edytorski]
zaszczycić (daw.) — obronić; osłonić tarczą (tj. szczytem). [przypis edytorski]
zaszczyciem — dziś popr.: zaszczycimy. [przypis edytorski]
zaszczyt (daw.) — obrona, osłona. [przypis edytorski]
zaszczyt (daw.) — obrona. [przypis edytorski]
zaszczyt (daw.) — osłona, obrona. [przypis edytorski]
zaszczyt (daw., z ros.) — obrona. [przypis edytorski]
zaszczyt — tu: obrona (z ros.). [przypis edytorski]
zaszczyt (z ros.) — obrona. [przypis edytorski]
zaszedłem pod kuchnią (daw.) — dziś: zaszedłem pod kuchnię. [przypis edytorski]
zaszeleściały — dziś popr. forma: zaszeleściły. [przypis edytorski]
zaszeleściały — dziś: zaszeleściły. [przypis edytorski]
zaszeptane — zaczarowane. [przypis edytorski]
zaszłe (daw.) — te, które zaszły; dziś: zaistniałe. [przypis edytorski]
Zaszło jednocześnie — w oryg. łac. contigit eodem tempore, w innym tłum.: Zdarzyło się w tymże czasie; nie oznacza to jednak równoczesności opisywanych wypadków z tymi z poprzedniego rozdziału; napięcie stosunków polsko-czeskich miało miejsce wcześniej. [przypis edytorski]
zaszły (daw.) — imiesłów przym.; znaczenie: „ten, który zaszedł, dokonał się”. [przypis edytorski]
zaszpuntować — zatkać otwór beczki szpuntem, czopem; tu: zamknąć. [przypis edytorski]
zaszpuntować — zatkać otwór w beczce szpuntem (kołkiem). [przypis edytorski]
zaszpuntować — zatkać wylot. [przypis edytorski]
za szranki — tu: do walki. [przypis edytorski]
zaszturmować — wedrzeć się siłą; tu: opowiedzieć to, czego ktoś nie chce słuchać. [przypis edytorski]
za tą sprawą (daw.) — przy takim stanie rzeczy. [przypis edytorski]
zatabaczony (daw.) — niechlujnie wyglądający; zabrudzony tabaką. [przypis edytorski]
zataczać i odprzodkowywać armaty — ustawiać działa na pozycjach i odtykać lufy, zaślepione na czas transportu. [przypis edytorski]
zatajony (daw.) — przyczajony, ukryty. [przypis edytorski]
za tak małe czasy (starop.) — w tak krótkim czasie. [przypis edytorski]
zatamowywa — dziś popr.: tamuje. [przypis edytorski]
zatańczym — w innej wersji: „dokończym”. [przypis edytorski]
zatarga — dziś popr.: zatarg. [przypis edytorski]
Zatargnienie fortuny z cnotą — zaginiony utwór Mikołaja Reja. [przypis edytorski]
zatchnąć się — stracić oddech. [przypis edytorski]
zatchnąć się — stracić oddech. [przypis edytorski]
za tchórzliwiśmy (daw.) — skrót od: za tchórzliwi jesteśmy. [przypis edytorski]
zatęchły — wilgotny, gnijący. [przypis edytorski]
zatętniać — dziś popr.: tętnić. [przypis edytorski]
zatętniała — dziś popr. forma: zatętniła. [przypis edytorski]
zatętniało — dziś: zatętniło. [przypis edytorski]
zatętniały — dziś popr.: zatętniły. [przypis edytorski]
zatemem poznał (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: zatem poznałem; potem poznałem. [przypis edytorski]
zatem — potem. [przypis edytorski]
zatem (starop.) — po czym; potem. [przypis edytorski]
zatem (starop.) — potem, wtedy. [przypis edytorski]
zatem (starop.) — tu: potem. [przypis edytorski]
za ten czas (daw.) — przez ten czas, w tym czasie. [przypis edytorski]
zatkwiony — dziś popr.: utkwiony. [przypis edytorski]
zatłumiać — dziś popr.: przytłumiać, tłumić. [przypis edytorski]
zatłumić — dziś popr.: stłumić. [przypis edytorski]
zatlonego — zapalonego, tlącego się. [przypis edytorski]
zatlony (daw.) — podpalony, tlący się. [przypis edytorski]
zatlony — zapalony. [przypis edytorski]
Za tobą? Raczej z tobą, lub przed tobą. — sens: mnie się bardziej spieszy do tego pojedynku. [przypis edytorski]
zatoczek wielokształtny — jeden z gatunków ślimaków z rodziny zatoczkowatych, żyjących w płytkich zbiornikach wody słodkiej. [przypis edytorski]
za to ją (żonę Jagiełły) świętą omal zrobili — Jadwiga Andegaweńska (1373/1374–1399), żona Władysława Jagiełły, znana z pobożnego życia i działalności charytatywnej, po śmierci została otoczona kultem; w 1997 oficjalnie ogłoszono ją świętą. [przypis edytorski]
