Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | austriacki | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | sportowy | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 174203 przypisów.
płotek — zasłona u łóżka. [przypis redakcyjny]
płotka — drobna, srebrno-biała ryba z czerwonymi płetwami. [przypis edytorski]
płotka — drobna srebrno-biała ryba z czerwonymi płetwami. [przypis edytorski]
płotmi — dziś popr. forma: płotami. [przypis edytorski]
płot — tu: zasłona. [przypis redakcyjny]
płowa — dziś: plewa. [przypis redakcyjny]
Płowce — bitwa między wojskami Władysława Łokietka a oddziałami Zakonu Krzyżackiego w roku 1331. [przypis edytorski]
płowego lamparta, który zamieszkuje (…) południową Abisynię — por. E. Reclus, Lefebre: Voyage en Abissynie [autor powołuje się na niezidentyfikowane dzieło geografa fr. Elisée Reclusa napisane wspólnie z nieznanym bliżej Lefebrem; red. W.L.]. [przypis autorski]
płowić (daw.) — czynić szarym, płowym. [przypis redakcyjny]
płowieć — tracić intensywność barwy pod wpływem działanie światła. [przypis redakcyjny]
płowowłosy — blondyn. [przypis edytorski]
płowy (daw.) — o włosach: jasny. [przypis edytorski]
płowy — jasny, żółtawy z szarym odcieniem. [przypis edytorski]
płowy — jasny; żółty z odcieniem szarości. [przypis edytorski]
płowy — jasny (zwykle stosowane do włosów lub sierści). [przypis edytorski]
płowy — (o kolorze włosów) blond. [przypis edytorski]
płowy — (o włosach) jasny. [przypis edytorski]
płowy — szaro-żółty. [przypis edytorski]
płowy — szarożółty. [przypis edytorski]
płowy — tu: blady. [przypis edytorski]
płowy — tu: blond. [przypis edytorski]
płowy — tu: jasny; szarożółtawy. [przypis edytorski]
płowy włos ucina, dotąd dla Sperchejosa nie tknięty na głowie — Peleus obiecał włosy syna Sperchejosowi, rzece płynącej w Tesalii, jeśli Achilles wróci bezpiecznie do domu po wojnie; on znał jednak przepowiednię mówiącą o tym, że zginie, więc zdecydował się poświęcić swoje włosy dla przyjaciela. [przypis edytorski]
płowy — żółtawy o szarym odcieniu. [przypis edytorski]
płowy — żółtobrązowy. [przypis edytorski]
płowy — żółto-szary. [przypis edytorski]
płowy — żółtoszary. [przypis edytorski]
płowy zwierz a. zwierzyna płowa — tu określenie łowieckie oznaczające zbiorczo: łosie, jelenie, daniele, sarny itp. [przypis edytorski]
Pług, Adam, właśc. Pietkiewicz, Antoni (1823–1903) — pisarz, tłumacz, dziennikarz. Był redaktorem naczelnym tygodnika „Kłosy” w latach 1875–1890. [przypis edytorski]
pługi — dziś popr. forma N.lm: pługami. [przypis edytorski]
pług — narzędzie rolnicze przeznaczone do orania ziemi przed jej zasianiem. [przypis edytorski]
pług — narzędzie rolnicze przeznaczone do orki. [przypis edytorski]
płużą krwią — żyją krwią, zyskują przez krew. [przypis redakcyjny]
Płużne — pracujące bardzo ciężko, jak przy pługu. [przypis redakcyjny]
płużyć (daw.) — dogadzać; dawać zadowolenie. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — działać na korzyść. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — krzewić się. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — mieć powodzenie; mieć się dobrze; mieć znaczenie; popłacać. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — opłacać się, służyć, sprzyjać. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — opływać w dostatki, pozostawać w dobrobycie. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — popłacać, przynosić korzyści. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — popłacać, sprzyjać. [przypis redakcyjny]
płużyć (daw.) — przynosić korzyść. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — przynosić korzyść. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — rozkrzewić się. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — służyć, działać dobroczynnie, wspomagać. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — służyć komuś, działać na czyjąś korzyść. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — służyć. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — służyć, sprzyjać, dogadzać. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — służyć, sprzyjać. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — sprzyjać, dobrze czynić, pracować dla dobra czegoś a. kogoś. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — sprzyjać, godzić się. [przypis redakcyjny]
płużyć (daw.) — sprzyjać. [przypis edytorski]
płużyć (daw.) — sprzyjać, tu: przydawać się. [przypis edytorski]
płużyć komu a. czemu (daw.) — służyć, sprzyjać. [przypis edytorski]
płużyć komu (daw.) — służyć, sprzyjać. [przypis edytorski]
płużyć komuś (daw.) — służyć komuś, sprzyjać, działać na czyjąś korzyść. [przypis edytorski]
płużyć — panować; sprzyjać. [przypis redakcyjny]
płużyć — słowo użyte tu w znaczeniu: pławić się; niewłaściwie, gdyż staropolskie płużyć znaczy sprzyjać komuś, korzyść przynosić. [przypis redakcyjny]
płużyć — tu: hamować, zostawać z tyłu. [przypis edytorski]
płużyć — tu: pasować, być korzystnym. [przypis edytorski]
płużyna — pług. [przypis edytorski]
Płynąć będzie tajemnie w umarłe uczucia — telepatyczny niejako wpływ duchowy na uczucia „umarłe” zresztą tylko w tym sensie, że bezpłodne, nieczynne, skoro im wyrwano ich przedmiot. [przypis redakcyjny]
płynąć pod wodę — płynąć pod prąd. [przypis edytorski]
płynął prawym halsem — tzn. mając wiatr po prawej burcie. [przypis edytorski]
płynie (…) nad (…) pola rozłogi — dziś z N.: nad rozłogami. [przypis edytorski]
płynienie — płynność, przepływanie. [przypis edytorski]
płynny — tu: płynący. [przypis edytorski]
płynów twoich — Ibn Ezra wskazuje na mnogość interpretacji słowa דִמְעֲךָ (dim-acha) które literalnie oznacza twoje soki, ale rdzeń דמע oznacza także łzy. Słowo to może opisywać moszcz winny wyciskany z winogron albo oliwę wyciskaną z oliwek, której krople mają kształt łez. Można to jednak interpretować przenośnie, jako eufemizm na nasienie ludzkie, i wtedy odnosiłoby się to do pierworodnego syna, por. Ibn Ezra do 22:28 [1]. [przypis tradycyjny]
płytę jego — „Ten [ołtarz] miał górną płytę, ale ołtarz na ofiary całopalne nie miał wierzchniej części, lecz na każdym postoju, pustą przestrzeń [wewnątrz ołtarza] wypełniano ziemią”, Raszi do 30:3 [1]. [przypis tradycyjny]
płytkie głębokości — [Komentarz autora z Uwag.] Tu muszę popełnić herezję i przyznać się, że mam na myśli takie „idee”, jakie są w Irydionie lub Królu Duchu: szerokie historiozoficzne lub kosmiczne kombinacje. Zwłaszcza idzie mi o ideę palingenezy. Idea ta imponuje ludziom jedynie dlatego, że połączone są z nią dalekonośne, monstrualne obrazy: jak dusze wędrują z ciał w ciała, i to się dzieje przez miliony wieków: strach! Uwielbiacze tego rodzaju idei, działających bardziej fantastyczną atmosferą niż sensem, wydają mi się podobnymi do tego chłopa galicyjskiego, który otrzymawszy telegram z Ameryki zwariował na myśl, że ten telegram przeszedł tak prędko tyle setek mil. [przypis autorski]
płytki operkularne (biol.) — płytki przykrywające otwór w górnej części pancerzyka otaczającego ciało pąkli; z łac. operculum: wieczko. [przypis edytorski]
płytki — w pierwodruku: płatki. [przypis edytorski]
płytnik — flisak. [przypis edytorski]
płyty fotograficzne — w drugiej połowie XIX w. zdjęcia wykonywano na cienkich szklanych płytkach powleczonych warstwą światłoczułą. [przypis edytorski]
pływacz — dziś: pływak. [przypis edytorski]
Pływająca wyspa — znana raczej pod polskim tytułem Cudowna wyspa (fr. L’Île à hélice) powieść Jules'a Verne'a (1828–1905) z cyklu Niezwykłe podróże. [przypis edytorski]
pływak, Dytiscus (biol.) — rodzaj dużych wodnych chrząszczy, zamieszkujących zarośnięte zbiorniki wodne. [przypis edytorski]
plądrować — przeszukiwać czyjeś rzeczy w celu zabrania czegoś. [przypis edytorski]
pląskowy — zapewne: związany z pląsami, tańcami. [przypis edytorski]
pląsownik — tancerz. [przypis edytorski]
[plątać] Childe Harolda z Karolem Hildem — Childe Harold (wym. Czajld Harold) to bohater romantycznego poematu dygresyjnego Wędrówki Childe Harolda (1812–1818) Byrona. Użyte przez autora angielskie słowo childe oznaczało w średniowieczu syna szlachcica, który jeszcze nie otrzymał tytułu rycerskiego (kawalera), i było dodawane jako tytuł przed imieniem. Harold to angielskie imię pochodzenia germańskiego, różne od imienia Karol (ang., fr. Charles). [przypis edytorski]
plątać Krasińskiego z Krasickim — Zygmunt Krasiński (1812–1859) to dramatopisarz, poeta i prozaik, przedstawiciel polskiego romantyzmu (jeden z tzw. trójcy wieszczów); Ignacy Krasicki (1735–1801) to przedstawiciel polskiego oświecenia, poeta, prozaik, publicysta i encyklopedysta. [przypis edytorski]
plątać — tu: łączyć, mieszać. [przypis edytorski]
plątajcie się — tu: splećcie się. [przypis edytorski]
plac Aleksandra — w Warszawie, ze znajdującym się przy nim kościołem św. Aleksandra; od 1919 oficjalnie: plac Trzech Krzyży. [przypis edytorski]
Plac Bastylii — niegdyś znajdowała się na nim twierdza Bastylia, zamieniona w w. XVII na więzienie polityczne. Zdobycie i zburzenie Bastylii przez lud paryski w dniu 14 lipca 1789 r. zapoczątkowało wielką rewolucję francuską. Obecnie na placu Bastylii wznosi się Kolumna Lipcowa, pomnik ku czci ofiar rewolucji lipcowej 1830 r. [przypis redakcyjny]
plac Bastylii — plac we wsch. części Paryża, gdzie dawniej stała twierdza Bastylia, zdobyta i zburzona na początku rewolucji francuskiej. [przypis edytorski]
plac boju Drzu otrzymali — w oryg. łac. campum victoriae Drzu tenuerunt. [przypis edytorski]
plac Brigitty a. Brigittaplatz — historyczny plac wiedeński. [przypis edytorski]
Plac de la Concorde — plac w Paryżu nazwany pierwotnie Placem Ludwika XV na cześć wzniesionego na nim pomnika króla. Podczas rewolucji francuskiej statua ta została usunięta, a zamiast niej ustawiono gilotynę, przy pomocy której dokonano egzekucji na Ludwiku XVI i Marii Antoninie. [przypis edytorski]
Placeat tibi (łac.) — przyjmij z upodobaniem; pierwsze słowa formuły ofiarowania odprawionej właśnie mszy, wypowiadane przez kapłana w rozesłaniu, tj. końcowej części katolickiej łacińskiej mszy w rycie trydenckim. Cytowana dalej fragmentami pełna formuła: Placeat tibi, sancta Trinitas, obsequium servitutis meae: et praesta, ut sacrificium quod oculis tuae maiestatis indignus obtuli, tibi sit acceptabile, mihique, et omnibus pro quibus illud obtuli, sit te miserante propitiabile. Per Christum Dominum nostrum. Amen. tłumaczy się jako: „Trójco Przenajświętsza, przyjmij z upodobaniem hołd swego sługi i spraw, niech ta ofiara, którą ja niegodny złożyłem przed obliczem Twego majestatu, Tobie będzie miła, mnie zaś i wszystkim, za których ją ofiarowałem, niech przez miłosierdzie Twoje zjedna przebaczenie. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen”. [przypis edytorski]
Place pour l'Etat Major de l'Empereur (fr.) — Miejsce dla sztabu Cesarza. [przypis edytorski]
placet (łac.) — dosłownie: „podoba się”; urzędowa forma wyrażenia zgody przez Kościół katolicki, a w średniowieczu także przez władzę świecką. [przypis edytorski]
placet (łac.) — zgoda; przyzwolenie. [przypis edytorski]
placetne (łac.) — zgadza się? [przypis edytorski]
Placet (…) resiste — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium. [przypis tłumacza]
placet (z łac.) — zgoda. [przypis edytorski]
plac Gréve — plac przed paryskim ratuszem, był on miejscem publicznych egzekucji; dzis. Place de l'Hôtel de Ville. [przypis edytorski]
plac Grzybowski — plac w śródmiejskiej dzielnicy Warszawy. Dawniej było tu centrum handlowe. [przypis redakcyjny]
