Przypisy

zefir — ciepły, łagodny wiatr. [przypis edytorski]

zefir — ciepły, łagodny wiatr zachodni. [przypis edytorski]

zefir — łagodny wiatr południowy (lub w mit. gr. bóg tego wiatru). [przypis edytorski]

Zefir (mit. gr.) — bóg i personifikacja wiatru zachodniego. [przypis edytorski]

Zefir (mit. gr.) — bóg i uosobienie wiatru zachodniego. [przypis edytorski]

Zefir (mit. gr.) — bóg i uosobienie wiatru zachodniego, tj. łagodnego, ciepłego, wilgotnego wiatru, przynoszącego orzeźwienie, a wiosną budzącego przyrodę do życia. [przypis edytorski]

Zefir (mit. gr.) — bóg i uosobienie wiatru zachodniego, tj. łagodnego, wilgotnego wiatru, wiosną budzącego przyrodę do życia, a latem przynoszącego orzeźwienie. [przypis edytorski]

Zefir (mit. gr.) — bóg łagodnego wiatru wschodniego. [przypis edytorski]

Zefir (mit. gr.) — bóg wiatru zachodniego i jego uosobienie. [przypis edytorski]

Zefir (mit. gr.) — bóg wiatru zach., tj. łagodnego, ciepłego, wilgotnego wiatru, przynoszącego orzeźwienie, a wiosną budzącego przyrodę do życia; uosobienie Zachodu jako strony świata; w mit. rzym. odpowiadał mu Fawoniusz (łac. Favonius). [przypis edytorski]

Zefir (mit. gr.) — wiatr zachodni i jego uosobienie. [przypis edytorski]

Zefir obok Nota i Eura (mit. gr.) — Zefir, Notus i Eurus byli bogami wiatrów, odpowiednio: zachodniego, południowego oraz południowo-wschodniego. [przypis edytorski]

Zefis — być może tożsama z Zelis (w liście CXIV Usbek mówi, że ma 4 żony, pozostałe to Zachi, Fatme i Roksana). [przypis edytorski]

Zegadłowicz, Emil (1888–1941) — poeta, skandalizujący prozaik, znawca sztuki, przedstawiciel ekspresjonizmu, założyciel grupy poetyckiej „Czartak”, autor m. in. powieści Zmory (1935) i Motory (1938). [przypis edytorski]

zegarek repetierowy — zegarek za naciśnięciem przycisku wydzwaniający godziny, kwadranse, a nawet minuty; modeli takich używano przed upowszechnieniem się sztucznego oświetlenia, żeby umożliwić określenie czasu w ciemności. [przypis edytorski]

zegarek Waterbury — marka tanich zegarków z fabryki firmy Waterbury Clock, w amerykańskim stanie Connecticut, założonej w 1854, ob. Timex Corporation. [przypis edytorski]

zegaru (daw. forma) — dziś D.lp: zegara. [przypis edytorski]

zegaru — dziś popr. D. lp: zegara. [przypis edytorski]

zegaru — dziś popr. forma D. lp: zegara. [przypis edytorski]

zegaru — dziś popr. forma D.lp: zegara. [przypis edytorski]

zegaru — dziś popr. forma D.: zegara. [przypis edytorski]

zegar u Świętego Pawła — prawdopodobnie chodzi o zegar astrologiczny w Katedrze Świętego Pawła w Münster. [przypis edytorski]

zegarzów — zegarów. [przypis edytorski]

Zegrisowie a. Zegríes (hiszp.) — szlachecki ród Grenady rywalizujący z Abenceragami. [przypis edytorski]

zehn rheinländische Schuhe — Längenmaß. [przypis edytorski]

zeihen — beschuldigen [przypis edytorski]

Zeiss — niem. przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją sprzętu optycznego. [przypis edytorski]

Zeiss, właśc. Carl Zeiss AG — niemieckie przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją sprzętu optycznego, zał. w 1846 w Jenie przez rzemieślnika Carla Zeissa. [przypis edytorski]

Zeitempfindung (niem.) — jakość (czucie) czasu. [przypis edytorski]

Zeit ist Geld (niem.) — czas to pieniądz. [przypis edytorski]

Zeitung — Nachricht. [przypis edytorski]

zejdzie — tu: wzejdzie. [przypis edytorski]

zejmie (gw. forma) — zdejmie. [przypis edytorski]

zejmijcie — dziś popr.: zdejmijcie; por. jąć: wziąć, złapać. [przypis edytorski]

zejrzały — dziś: dojrzały. [przypis edytorski]

zejść (daw.) — wzejść, wyrosnąć; tu: forma 3 os. lp cz. przesz. rodz. m.: zeszedł. [przypis edytorski]

zejść kogoś (daw.) — najść kogoś, odwiedzić nieoczekiwanie; nagle nadejść i zastać kogoś przy czymś, zaskoczyć, przyłapać. [przypis edytorski]

zejść kogoś (daw.) — najść kogoś, odwiedzić nieoczekiwanie; tu forma 3. os. lp cz. przeszł.: zeszedł nas. [przypis edytorski]

zejść kogoś — najść kogoś, odwiedzić nieoczekiwanie; tu forma 3.os.lm cz.przesz: zeszli go. [przypis edytorski]

zejść na coś a. kogoś — zostać czymś a. kimś.; popaść w stan właściwy komuś. [przypis edytorski]

zejść — tu: spotkać. [przypis edytorski]

zejść — tu: stać się. [przypis edytorski]

zejść — tu: wzejść, tj. wyrosnąć. [przypis edytorski]

zejść — wzejść; tu forma 3 os. lp czasu przesz.: zszedł. [przypis edytorski]

zejście (się) — tu: spotkanie się. [przypis edytorski]

zejwech (gw. środ.; z jid.) — złodziej kieszonkowy. [przypis edytorski]

ze-ka — czytany po rosyjsku skrót з/к; skrótu tego używano w oficjalnych dokumentach radzieckich od końca lat 20. do końca lat 50. XX w.; pochodził od заключённый каналоармеец, tj. więzień budujący Kanał Białomorsko-Bałtycki, później był stosowany w odniesieniu do wszystkich więźniów; słowo częściej występujące w postaci „zek”. [przypis edytorski]

zeks — uwaga! [przypis edytorski]

ze łby — dziś popr.: ze łbów. [przypis edytorski]

zełgę — dziś forma 1.os.lp cz. przysz. dok.: zełgam; od: łgać: kłamać. [przypis edytorski]

zelant (daw.) — gorliwy, starający się; por. zelota, zelator. [przypis edytorski]

zelant (daw.) — gorliwy wyznawca; dziś: zelota. [przypis edytorski]

zelant (daw., z łac.: zelans, zelantis) — gorliwy, starający się wyznawca; por. zelota. [przypis edytorski]

zelant — osoba silnej wiary. [przypis edytorski]

zelant (z łac.) — gorliwy wyznawca. [przypis edytorski]

Zeleuchus, lokreński król — Zaleukos (VII w. p.n.e.), władca Lokrów Epizefiryjskich, greckiej kolonii w płd. Italii, autor pierwszego spisanego kodeksu praw w starożytnej Grecji, uważanego za bardzo surowy; przytoczoną anegdotę podaje Waleriusz Maksymus Czyny i powiedzenia godne pamięci I 6,5. [przypis edytorski]

Zeleuchus, także lakoński król — powinno być: lokreński; chodzi o Zaleukosa, władcę i prawodawcę Lokrów Epizefiryjskich, greckiej kolonii w płd. Italii. [przypis edytorski]

Zelicha — w Biblii żona Potifara nie jest wymieniana z imienia. [przypis edytorski]

Zelis — być może tożsama z Zefis (w liście CXIV Usbek mówi, że ma 4 żony, pozostałe to Zachi, Fatme i Roksana). [przypis edytorski]

zelkorius — veidrodis. [przypis edytorski]

Zelma, właśc. Selma — zamek będący siedzibą władców Morwenu, królestwa opiewanego w pieśniach Osjana; przen. także jako nazwa krainy. [przypis edytorski]

zelota — gorliwy wyznawca jakiejś religii. [przypis edytorski]

zelozja (z gr.) — gorliwość. [przypis edytorski]

zelus (gr. ζήλος) — gorliwość, współzawodnictwo, zazdrość. [przypis edytorski]

zelus (łac.) — gorliwość. [przypis edytorski]

ze lwami (reg.) — popr.: z lwami. [przypis edytorski]

zelżenie — obelga. [przypis edytorski]

zelżenie — tu: znieważenie. [przypis edytorski]

zelżony — pohańbiony. [przypis edytorski]

zelżyć kroku — zwolnić; uczynić marsz lżejszym, tzn. mniej forsownym. [przypis edytorski]

zelżyć — naubliżać. [przypis edytorski]

zelżyć się czym — zhańbić się czymś. [przypis edytorski]

zelżyć — znieważyć, sponiewierać. [przypis edytorski]

zelżywość (daw.) — obelga. [przypis edytorski]

zelżywość (daw.) — obelga, zniewaga. [przypis edytorski]

zelżywość (daw.) — zniewaga. [przypis edytorski]

zelżywość (starop.) — tu: obraza, obelga. [przypis edytorski]

zelżywy (daw.) — obraźliwy. [przypis edytorski]

zelżywy (daw.) — skłonny do obrażania. [przypis edytorski]

zelżywymi słowy — dziś: lżącymi słowami. [przypis edytorski]

zelżywy — obelżywy, obraźliwy. [przypis edytorski]

zelżywy — obraźliwy. [przypis edytorski]

zelżywy (starop.) — hańbiący, haniebny, sromotny, obelżywy. [przypis edytorski]

zelżywy — tu: obelżywy. [przypis edytorski]

zemdleć (daw.) — osłabnąć. [przypis edytorski]

zemdlenie (daw.) — osłabienie. [przypis edytorski]

zemdlić (daw.) — osłabić. [przypis edytorski]

zemgleć — dziś popr.: zemdleć. [przypis edytorski]

zemglić (gw.) — zemdlić. [przypis edytorski]

zemknąć — umknąć, uciec. [przypis edytorski]

zemla (z ros. земля) — ziemia. [przypis edytorski]

ze mnąś (…) robił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: ze mną robiłeś. [przypis edytorski]

zemną (starop. forma) — dziś popr.: ze mną. [przypis edytorski]

zemną (starop. forma ort.) — dziś popr.: ze mną. [przypis edytorski]

zemną (starop. forma ort.) — dziś: ze mną. [przypis edytorski]

zemnie (starop. forma ort.) — ze mnie. [przypis edytorski]

Zemomisław — Siemnomysł, wg Kroniki Galla Anonima ojciec Mieszka I. [przypis edytorski]

zemścić się czego (starop.) — dziś: zemścić się za co. [przypis edytorski]

zemścić się kogo (starop. forma) — zemścić się za kogo. [przypis edytorski]

zemściłam się za brata mego męża (mit. rzym.) — Pigmalion, brat Dydony, zabił jej męża, Acharbasa; sformułowanie Nanny wskazuje raczej na szwagra, jednak należy pamiętać, że choć ta opowieść przypomina Eneidę, nie jest z nią tożsama. [przypis edytorski]