Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5965 przypisów.

zawszem cię nienawidził — inaczej: zawsze cię nienawidziłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

zawszem gotowa — forma skrócona; inaczej: zawsze jestem gotowa. [przypis edytorski]

zawszem miał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zawsze miałem. [przypis edytorski]

Zawsze, mówi on, nie przestaję powtarzać złotych słów Nauczyciela ludzkości… — w polskim tłumaczeniu Franciszka Mirandoli (dostępnym w bibliotece Wolnych Lektur) fragment ten brzmi: „a wówczas powtarzam sobie zawsze, raz po razu złote słowa nauczyciela ludzkości: Bądźcie, jako jedno z tych maluczkich! A pomyśl mój drogi tylko… oto miast traktować je, jako pierwowzory nasze, postępujemy z dziećmi, jak z niewolnikami! Czyż nie mają mieć swej woli! Wszakże my robimy, co nam się podoba, skądże tedy prawo do przywileju takiego? Stąd, że jesteśmy starsi i rozsądniejsi? Wielki Boże, z nieba swego spoglądasz na same jeno stare i młode dzieci, bo poza tym nie ma nic, zaś syn twój od dawna już obwieścił wszystkim głośno, które z nich przypadają ci lepiej do serca. Niestety ludzie wierzą w Boga, a nie słuchają jego słów… to stare jak świat… a przeto wychowują swe dzieci na swe własne podobieństwo!”. [przypis edytorski]

zawszem podziwiał — inaczej: zawsze podziwiałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

Zawszem się brzydził — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zawsze się brzydziłem. [przypis edytorski]

zawsze myślałem jedynie za pośrednictwem zmysłów — wg Locke'a całość wiedzy człowieka pochodzi wyłącznie z doznań zmysłowych i ich analizy dokonywanej przez umysł. [przypis edytorski]

zawsze przecież (daw.) — przecież jednak; mimo wszystko. [przypis edytorski]

zawsześ był — inaczej: zawsze byłeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

zawsześ mnie (…) uważał — inaczej: zawsze mnie uważałeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

zawsześmy byli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zawsze byliśmy. [przypis edytorski]

zawsześ się buntował — inaczej: zawsze się buntowałeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

zawsześ — skrócenie od: zawsze [jeste]ś. [przypis edytorski]

zawsze — tu: wciąż. [przypis edytorski]

zawszeż — czy zawsze. [przypis edytorski]

zawszeż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]

Za wszystkie złoto świata (…) W wonny sok z pomarańczy zmieńcie swe uryny. — oryginalny wiersz autora, który rzekomo zainspirował Williama Shakespeare'a do stworzenia Sonetu 130., wpisującego się w nurt poezji opiewającej w sposób satyryczny wyidealizowane piękno. [przypis edytorski]

zawtórzyć — dziś: zawtórować. [przypis edytorski]

Zawyki — wieś w pow. białostockim, na płn. brzegu Narwi. [przypis edytorski]

zawył — w oryg. niem. fuhr wütend auf: uniósł się rozwścieczony. [przypis edytorski]

za wyrokami — na podstawie wyroków. [przypis edytorski]

zawżdy (daw.) — zawsze. [przypis edytorski]

zawżdy ochotnie bieżę (daw.) — zawsze chętnie biegnę. [przypis edytorski]

zawzdy (daw.) — zawsze. [przypis edytorski]

zawziątek (daw.) — zawziętość. [przypis edytorski]

zawziątek — dziś popr.: zawziętość. [przypis edytorski]

zawziętość — tu: zawzięta chęć a. postanowienie; zawziętość sejmu rozerwania: silne, nieprzezwyciężone postanowienie, aby doprowadzić do zerwania sejmu. [przypis edytorski]

Zayglic, popr.: Zaydlic, Zaydlitz a. Zeydlitz, Józef (1755–1835) — major w 10 regimencie pieszym w czasie wojny polsko-rosyjskiej (1792); organizator wojskowej konspiracji w swoim regimencie i jego dowódca podczas powstania w Warszawie, awansowany na pułkownika; po III rozbiorze na emigracji, szef batalionu w Legii Naddunajskiej i w Legionach Polskich we Włoszech. [przypis edytorski]

zaźrzeć (starop.; tu forma 3 os., lp, r.ż.: zajźrała) — zajrzeć. [przypis edytorski]

Zażądano rachunku od ludzi z życia ludzi i od brata z życia brata. Ktokolwiek przeleje krew ludzką… — Rdz 9, 5–6. [przypis edytorski]

zażarcie — uparcie. [przypis edytorski]

zażarto — dziś: zażarcie; zajadle, w zapamiętaniu. [przypis edytorski]

zaż (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]

zażec a. zażegnąć — rozniecić ogień. [przypis edytorski]

zażec (daw.) — podpalić. [przypis edytorski]

zażec — rozżarzyć, rozpalić. [przypis edytorski]

zażedz — dziś popr. pisownia: zażec; tj. podpalić. [przypis edytorski]

zażegać (daw.) — podpalać. [przypis edytorski]

zażegać — zapalać, tu: zaczerwienić się. [przypis edytorski]

zażegnąć (daw.) — zapalić. [przypis edytorski]

zażegnać — tu: przezwyciężyć, pokonać. [przypis edytorski]

zażegnięty (daw.) — zapalony. [przypis edytorski]

zażegniony — rozniecony; por. podżegać. [przypis edytorski]

zażenowanie — zawstydzenie. [przypis edytorski]

zażenowany — zawstydzony. [przypis edytorski]

zaż się precz bierzecie (starop.) — czyżbyście odchodziły; czy odchodzicie. [przypis edytorski]

zaż sie (…) ćwiczy (daw.) — zaliż się ćwiczy; czy się ćwiczy.) [przypis edytorski]

zażyć (daw.) — użyć. [przypis edytorski]

zażyć (daw.) — użyć, zastosować. [przypis edytorski]

zażyć (daw.) — zaznać. [przypis edytorski]

zażyć z mańki — tu: wywieść w pole, zaskoczyć; wyrażenie wzięte z języka wojskowego. Zażyć z mańki (tj. z lewej ręki) oznaczało niespodziewane uderzenie przeciwnika w walce na białą broń z lewej strony, po szybkim przerzuceniu broni z ręki do ręki. [przypis edytorski]

zażyłabyś duszoj (z ros. ты зажила бы душой) — zaczęłabyś żyć [całą] duszą (tj. prawdziwie, do głębi). [przypis edytorski]

zażynki — rozpoczęcie żniw, połączone z różnymi ludowymi obrzędami i zwyczajami, jak np. zaczynanie zbioru zbóż zwykle w sobotę. [przypis edytorski]

zażywać — tu: używać, wykorzystywać. [przypis edytorski]

za żywa (daw.) — żywcem. [przypis edytorski]

zażywał — tu: używał. [przypis edytorski]

zażywał wczasu (daw.) — odpoczywać. [przypis edytorski]

za żywa — za życia a. na żywca. [przypis edytorski]

zażywna — dobrze zbudowana. [przypis edytorski]

zażywny (daw.) — tęgi, gruby, tłusty, utuczony. [przypis edytorski]

zazdraszczają — dziś: zazdroszczą. [przypis edytorski]

Zazdrość i medycyna — powieść Michała Choromańskiego (1904–1972) wydana w 1932 r. [przypis edytorski]

zazdrość wślizgnęła się w ołtarz z darni, na którym ofiarowano koźlątko — rolnik Kain, syn Adama i Ewy, zabił swojego brata, pasterza Abla, z zazdrości o to, że Bóg przyjął złożoną przez Abla ofiarę ze zwierzęcia, ale nie chciał spojrzeć na płody rolne, jakie ofiarował Kain. [przypis edytorski]

zazdroście (daw., gw.) — zazdrości (M.,B. lm). [przypis edytorski]

zazdroście (daw., gw.) — zazdrości (M., B. lm). [przypis edytorski]

zazdrościwy (starop.) — zazdrosny. [przypis edytorski]

zazdrośném — dziś popr. pisownia: zazdrosnym. [przypis edytorski]

zazdrosny jak Maur — odniesienie do postaci Maura Otella, tytułowego bohatera sztuki Szekspira, który powodowany obsesyjną zazdrością udusił swoją żonę, Desdemonę; Maurowie to europejska nazwa na określenie muzułmańskich mieszkańców Płw. Iberyjskiego i płn.-zach. Afryki, z pochodzenia w większości Berberów (rdzennych mieszkańców Afryki Płn.). [przypis edytorski]

zazdrostka — krótka firanka, zasłaniająca tylko połowę okna. [przypis edytorski]

zaziemski — dziś: pozaziemski. [przypis edytorski]

zazierać (daw.) — zaglądać. [przypis edytorski]

zazierać — patrzeć, spoglądać. [przypis edytorski]

zazierać — zaglądać, patrzeć w głąb czegoś. [przypis edytorski]