Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 14892 przypisów.

samotrzeć (daw.) — sam w towarzystwie dwóch osób; we trzech. [przypis edytorski]

samotrzeć (daw.) — sam z dwoma towarzyszami. [przypis redakcyjny]

samotrzeć (daw.) — sam z dwoma towarzyszami, tj. we trzech. [przypis edytorski]

sa­motrzeć (daw.) — sam z dwoma towarzyszami; we trójkę. [przypis edytorski]

samotrzeć (daw.) — sam z dwoma towarzyszami; we trzech. [przypis edytorski]

samotrzeć (daw.) — tylko w trzy osoby. [przypis edytorski]

samotrzeć (daw.) — we trzech. [przypis edytorski]

samotrzeć (przestarz.) — w trzy osoby. [przypis edytorski]

samotrzeć — samemu z dwoma towarzyszami; we trzech. [przypis edytorski]

samotrzeć (starop.) — sam z nimi dwoma, tj. razem we trzech. [przypis edytorski]

samotrzeci (daw.) — dwaj towarzysze i sam trzeci [przypis redakcyjny]

samotrzeci (daw.) — dwaj towarzysze i sam trzeci. [przypis redakcyjny]

samotrzeci (daw.) — sam z dwoma towarzyszami. [przypis edytorski]

samotrzeci (starop.) — w towarzystwie dwóch osób, razem we trzy osoby. [przypis edytorski]

samotrzeci — wraz z dwoma towarzyszącymi osobami (w sumie: we trzech). [przypis edytorski]

samouczek — tu: samouk. [przypis edytorski]

samowar — daw. urządzenie do przygotowywania herbaty. [przypis edytorski]

samowar — metalowe naczynie do gotowania wody i przygotowywania herbaty, rozpowszechnione głównie w Rosji. [przypis edytorski]

samowar — naczynie metalowe do gotowania wody i parzenia herbaty ogrzewane węglem drzewnym lub elektrycznie. [przypis edytorski]

Sam Owidiusz objaśnia nas, że (…) posągi Westy w jej świątyni (…), skoro kapłanka Westy, Sylwia, została matką, pozakrywały sobie ze wstydu oczy dziewiczymi rękoma — [patrz:] Owidiusz, Fasti, III, 45–46: „Sylvia fit mater: Vestae simulacra ferantur/ Virgineas oculis opposuisse manus” (Q). [przypis redakcyjny]

samowolna wiara — wiara wynikająca z własnej woli, z własnego wyboru. [przypis redakcyjny]

samowtór (daw.) — sam z kimś drugim (wtórym), w dwie osoby. [przypis edytorski]

samowtór (daw.) — sam z kimś, we dwóch; przysłówek oznaczający wykonywanie jakiejś czynności przez dwie osoby; samotrzeć — sam z dwoma towarzyszami, we trzech; samoczwór — sam z trzema towarzyszami, we czterech; samopiąt — sam z czterema towarzyszami, w pięciu; samoszóst — sam z pięcioma towarzyszami, w sześciu itd. [przypis edytorski]

samowtór (daw.) — sam z kimś wtórym, w dwie osoby. [przypis edytorski]

samowtór (daw.) — sam z towarzyszem; we dwóch. [przypis edytorski]

samowtór (daw.) — sam z towarzyszem; we dwóch (we dwie, we dwoje). [przypis edytorski]

samowtór (daw., starop.) — we dwóch. [przypis edytorski]

samowtór (daw.) — w dwie osoby. [przypis edytorski]

samowtór (daw.) — w dwie osoby; sam z jednym towarzyszem. [przypis edytorski]

samowtór (daw.) — w dwie osoby; sam z jednym towarzyszem; tu: w cztery oczy, bez świadków. [przypis edytorski]

samowtór (daw.) — w dwie osoby; sam z kimś drugim. [przypis edytorski]

samowtór (daw.) — we dwóch: osoba, o której mowa wraz z osobą towarzyszącą. [przypis edytorski]

samowtór (daw.) — we dwóch, sam z kimś drugim, tu: pojedynek. [przypis redakcyjny]

samowtór (daw.) — we dwójkę. [przypis edytorski]

samowtór (daw.) — z jednym towarzyszem, sam [jest] wtóry; [we dwóch z towarzyszem; red. WL]. [przypis redakcyjny]

samowtór — sam z jedną osobą towarzyszącą; w dwóch (we dwie, we dwoje). [przypis edytorski]

samowtóry — kucharz i kuchta. [przypis redakcyjny]

samozaufany — pewny siebie. [przypis edytorski]

Samozwaniec, Magdalena, właśc. Magdalena Niewidowska, primo voto Starzewska, z domu Kossak (1894–1972) — polska pisarka satyryczna. [przypis edytorski]

sam — pan domu, mąż; sama: żona. [przypis redakcyjny]

sampan — rodzaj azjatyckiej łodzi wiosłowej. [przypis edytorski]

Sam pisze (…) życiu — [w:] Życie Henryka Brulard (Bibl. Boya). [przypis tłumacza]

Sam pozwolił mu wozu i ognistych koni — na prośbę Patroklesa Achilles pożyczył mu swoją zbroję, rydwan i nieśmiertelne konie, aby mógł siać większy postrach wśród obrońców Troi. [przypis edytorski]

sampseanie (gr. sampsaioi) — grupa religijna z okolic Morza Martwego, łącząca elementy wierzeń żydowskich lub judeochrześcijańskich i pogańskich, opisywana w IV w. przez Epifaniusza. [przypis edytorski]

S.A.M. — pseudonim Wacława Berenta, powieściopisarza i tłumacza okresu modernizmu, jednego z gł. przedstawicieli realizmu w literaturze Młodej Polski, autora m.in. powieści Próchno, Ozimina i Żywe kamienie. [przypis edytorski]

Sampson, właśc. Samson — postać biblijna, jeden z sędziów, nazirejczyk: na mocy zobowiązania, które anioł nałożył na jego ojca, Manoacha, i jego bezpłodną żonę, syn, który im się narodzi miał złożyć śluby pełnego posłuszeństwa Bogu (nazireatu), w związku z czym miał nie spożywać alkoholu ani nieczystych pokarmów oraz nie strzyc włosów ani brody. Z woli Boga miał rozpocząć misję wyrwania Izraela z rąk Filistynów. Był obdarzony legendarną, nadludzką siłą: zabił gołymi rękami lwa, pokonał liczący tysiąc Filistynów oddział, będąc uzbrojony jedynie w oślą szczękę, kiedy indziej zaś w Gazie wyrwał bramę miasta, za którą czyhali na niego wrogowie. Filistyni wielokrotnie próbowali go wziąć w niewolę i obezwładnić; w końcu z ich namowy kochanka Samsona, Dalila, wydobyła sekret jego mocy: kiedy Samson spał, jeden z Filistynów obciął mu włosy, a wtedy, z powodu złamania ślubów nazireatu, Samson utracił moc, którą obdarzał go Bóg. Został pojmany, oślepiony, a następnie skuty kajdanami i zmuszony do pracy przy żarnach w Gazie. Filistyni przyprowadzili go do świątyni Dagona podczas trwających tam uroczystości, żeby napawać się upokorzeniem ujarzmionego siłacza i bawić jego kosztem. Wtedy Samson, którego włosy nieco już odrosły, wezwał pomocy Boga, wstrząsnął kolumnami budynku i zburzył go, grzebiąc pod gruzami wraz z sobą tysiące wrogów. [przypis edytorski]

Sam rozsądek dyktuje, że, gdy jest małżeństwo, dzieci wstępują w stan ojca; kiedy zaś nie ma małżeństwa, mogą one obchodzić jedynie matkę — dlatego to u narodów, które mają niewolników, dziecko dziedziczy prawie zawsze stan matki. [przypis autorski]

Sam się chlubi, że ostatecznie dopiero on rozwiązał ów najtrudniejszy i najistotniejszy problem filozofii — Schopenhauer, Werke IV, s. 32. [przypis redakcyjny]

sam się w nasze ręce dostał, potem uczyniwszy targ o swoję skórę — otoczony przez wojska polskie pod Czarnym Ostrowem na Podolu, Rakoczy skapitulował i został zmuszony do zawarcia układu, w którym m. in. zobowiązał się wypłacić milion dwieście tysięcy złp. niby „na żołd wojsku”, a w rzeczywistości jako okup za to, by puszczono go wolno. [przypis redakcyjny]

sam sobie winien był — sens: wyłącznie jego zasługą było. [przypis edytorski]

Samson — biblijny bohater i siłacz żydowski. [przypis edytorski]

Samson — biblijny wojownik obdarzony nadludzką siłą; podstępem schwytany do niewoli przewrócił kolumny budynku, grzebiąc pod ruinami siebie i wrogów. [przypis edytorski]

Samson (bibl.) — postać z Księgi Sędziów, bohater wojen Izraelitów z Filistynami, obdarzony przez Boga nadludzką siłą, której został pozbawiony, gdy jego kochanka, Dalila, nakłoniła go do wyjawienia sekretu i podstępnie ścięła mu włosy, gdy spał; zabił tysiąc Filistynów oślą szczęką: Sdz 15, 15; związał razem trzysta lisów za ogony: i przywiązał im do nich pochodnie, żeby spalić uprawy Filistynów (Sdz 15, 4–5). [przypis edytorski]

Samson (bibl.) — siłacz i wojownik izraelski, walczący z Filistynami, usidlony przez kochankę Dalilę. [przypis edytorski]

Samson — bohater biblijny, obdarzony legendarną siłą, której został pozbawiony, gdy jego kochanka, Dalila, ścięła mu włosy. [przypis edytorski]

Samson — bohater biblijny, obdarzony nadludzką siłą, zburzył pogańską świątynię Filistynów i zginął pod gruzami. [przypis edytorski]

Samson — bohater biblijny o niezwykłej sile, zwyciężony przez nieprzyjaciół na skutek zdrady swej żony Dalili. [przypis redakcyjny]

Samson i Dalila (bibl.) — Samson, legendarny bohater wojen Izraelitów z Filistynami, był obdarzony przez Boga nadludzką siłą, działającą dopóki nie strzygł włosów; utracił ją, gdy jego kochanka, Dalila, nakłoniła go do wyjawienia sekretu i podstępnie ścięła mu włosy, gdy spał. [przypis edytorski]

Samson o krzywdy braciej swej z Filistyny sam jeden wojny zwodził i rad z nieprzyjacioły ludu swego, sale ony z nimi obalając, umarł — zob. Sdz 13–16; pojmany Samson przewrócił kolumny pogańskiej świątyni, grzebiąc pod ruinami siebie i wrogów (Sdz 16, 25–30). [przypis edytorski]

Samson — ostatni z Sędziów opisanych w biblijnej Księdze Sędziów, legendarny bohater wojen Izraelitów z Filistynami, obdarzony przez Boga niezwykłą siłą. [przypis edytorski]

Samson — ostatni z Sędziów opisanych w Starym Testamencie; jego „uwodzicielka” to Dalila. [przypis edytorski]

Samsonow, Aleksander (1859–1914) — generał rosyjski, dowódca wojskowy w czasie I wojny światowej. [przypis edytorski]

Samson — postać biblijna (Ks. Sędziów rozdz. 13–16), charakteryzował się nadludzką siłą: wspierając Izraelitów w walce z Filistynami, gołymi rękami zabił lwa; posługując się jako jedyną bronią oślą szczęką, rozgromił armię nieprzyjacielską; pokonany (gdy wskutek zdrady jego kochanki Dalili, która wskazała wrogom jego sekret, obcięto mu włosy i pozbawiono siły) wstrząsnął kolumnami świątyni pogańskiej i zburzył ją, grzebiąc pod jej ruinami tysiące Filistynów i ginąc zarazem. [przypis edytorski]

Samson — postać biblijna, legendarny bohater wojen Izraelitów z Filistynami; obdarzony nadludzką siłą, którą stracił po ścięciu mu włosów przez kochankę, Dalilę. [przypis edytorski]

Samson — postać biblijna; legendarny bohater wojen Izraelitów z Filistynami; obdarzony nadludzką siłą, którą stracił po ścięciu mu włosów przez kochankę, Dalilę. [przypis edytorski]

Samson — postać biblijna, legendarny bohater wojen Izraelitów z Filistynami; obdarzony nadludzką siłą, której został pozbawiony, gdy jego filistyńska kochanka, Dalila, ścięła mu włosy; pojmany i oślepiony przez wrogów, przykuty do kolumny świątyni Dagona, przewrócił kolumny budynku, grzebiąc pod ruinami siebie i wrogów. [przypis edytorski]

Samson — postać biblijna, legendarny bohater wojen Izraelitów z Filistynami; obdarzony przez Boga niezwykłą siłą, utracił ją po obcięciu mu włosów przez kochankę, Dalilę; oślepiony przez wrogów, zginął wraz z nimi, w świątyni Dagona w Gazie, gdy obalił podtrzymujące ją słupy. [przypis edytorski]

Samson — postać biblijna (Sdz 13–16), legendarny bohater wojen Izraelitów z Filistynami, obdarzony przez Boga niezwykłą siłą; walcząc jedynie oślą szczęką, zabił tysiąc przeciwników. [przypis edytorski]

Samson — postać biblijna z Księgi Sędziów, legendarny bohater wojen Izraelitów z Filistynami, obdarzony przez Boga nadludzką siłą, której został pozbawiony, gdy jego kochanka, Dalila, nakłoniła go do wyjawienia sekretu i podstępnie ścięła mu włosy, gdy spał; zdjął z zawiasów i wyniósł na plecach bramę miasta Gazy: Sdz 16, 1–3. [przypis edytorski]

Samson — siłacz biblijny z czasów walki Żydów z Filistynami. Zdradzony przez Dalilę, która opowiedziała Filistynom, że siła jego mieści się w długich włosach na głowie, został przez wrogów po obcięciu mu włosów przykuty do kolumny świątyni. Gdy mu włosy odrosły, zburzył dzięki odzyskanej sile świątynię, grzebiąc pod jej gruzami wielu Filistynów i siebie samego. [przypis redakcyjny]

Samson — siłacz i wojownik izraelski, walczący z Filistynami, usidlony przez kochankę Dalilę. [przypis edytorski]

Samson — tu: siłacz; nawiązanie do biblijnej postaci Samsona (Ks. Sędziów rozdz. 13–16), który wykazywał się nadludzką siłą, wspierając Izraelitów w walce z Filistynami: gołymi rękami zabił lwa, walcząc jedynie oślą szczęką, rozgromił nieprzyjacielską armię, a na koniec zburzył pogańską świątynię, wstrząsając jej kolumnami i grzebiąc w ten sposób tysiące Filistynów; był niezwyciężony, dopóki wskutek zdrady jego kochanki Dalili nie obcięto mu włosów. [przypis edytorski]

Samson (XII w. p.n.e.) — postać biblijna, bohater izraelski w walkach z Filistynami, obdarzony przez Boga niezwykłą siłą. [przypis redakcyjny]

sam (starop.) — mąż. [przypis redakcyjny]

sam (starop.) — tu; pódź sam: podejdź tu. [przypis redakcyjny]

sam swój nie jest, podobno połowica diabłowa — nie należy do siebie samego, ale prawdopodobnie w połowie do diabła. [przypis edytorski]

sam Syn, prawdziwy rys OjcaWspółudział Adama Mickiewicza w sprawie Andrzeja Towiańskiego. Listy i przemówienia, Paryż 1877, t. 2, s. 185. [przypis edytorski]

Sam tego chciałeś, Grzegorzu Dandin — zdanie to powtarza postać tytułowa komedii Moliera, mieszczanin ożeniony ze szlachcianką i znoszący z tego powodu upokorzenia. [przypis redakcyjny]

sam — tu: Czarniecki. [przypis redakcyjny]

sam — tu: sklep samoobsługowy. [przypis edytorski]

Sam tu! (starop.) — wezwanie: przyjdź tu, chodź tu. [przypis edytorski]

sam tutaj (daw.) — chodź tutaj. [przypis edytorski]

Sam tytuł niniejszej książki może się wydać pleonazmem (…) na odgadywaniu odpowiedniości (correspondances) — G. Vanor, L'art symboliste. Paris 1889, s. 13, 37–38. Vanor to pseudonim belgijskiego poety Georges Yan Ormelingen. Najwcześniejszy zbiór polemik i manifestów dotyczących teorii symbolizmu oraz sprawy dekadentyzmu zawiera anonimowa książeczka Curiosites litteraires. Les premieres armes du symbolisme, Paris 1889. [przypis autorski]

Samuel ben Meir Ha-Lewi Abulafia (ok. 1320–1360) — skarbnik króla Kastylii i Leónu Piotra I Okrutnego; fundator synagogi El Transito w Toledo, którą po wygnaniu Żydów z Hiszpanii w 1492 przekształcono w kościół, pierwotnie pod wezwaniem św. Benedykta, od XVII w. Tránsito de Nuestra Señora, tj. Zaśnięcia Naszej Pani (Maryi). [przypis edytorski]

Samuel (bibl.) — prorok, który namaścił Dawida na króla. [przypis edytorski]