Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | hiszpański | japoński | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5388 przypisów.

Rozpalam je (ognisko) — W nawiasach zamieszczamy objaśnienia lub wyrażenia równoważne, szanując dosłowność samego listu. [przypis redakcyjny]

rozpalona latarnia Faros — latarnia morska na przybrzeżnej wysepce Faros, w pobliżu Aleksandrii, jeden z siedmiu staroż. cudów świata. Zbudowana za panowania pierwszych Ptolemeuszy (ok. 280–247 p.n.e.), mierzyła ok. 120 m wysokości; na szczycie po zmroku rozpalano ogień, którego światło wzmacniały metalowe zwierciadła. [przypis edytorski]

rozparać (daw.) — rozcinać, rozpruwać. [przypis edytorski]

rozparać (daw.) — zniszczyć, rozdzielić. [przypis edytorski]

rozparać — rozpierać. [przypis edytorski]

rozparcelowanie — podzielenie na niewielkie kawałki gruntu, parcele. [przypis edytorski]

rozpasać — tu: złamać szyk. [przypis redakcyjny]

rozpasan — skrócone od: rozpasany; nieokiełznany. [przypis edytorski]

rozpasta (starop.) — rozpusta; tu: uczta. [przypis edytorski]

rozpatrywanie naszych narządów wrodzonych — Obacz wyżej: [„nie posiedliśmy jeszcze dotychczas żadnych prawideł wynajdywania określeń, a ponieważ nie możemy ustanawiać takich prawideł, nie posiadłszy znajomości natury, czyli określenia, rozumu i jego mocy, to stąd wynika, że albo określenie rozumu samo przez się powinno być jasne, albo że nie możemy nic zgoła rozumieć”]. [przypis autorski]

Rozpatrzmy duszę przy innych jej potrzebach — Jeszcze w Dictionnaire Philosophique (Oeuvres corn pl., édit. Beuchot, t. XVII, s. 131) pisał był Voltaire pod wyrazem „âme”, że zagadnienia związane z przyczynami czynności życiowych i duchowych, z istotą duszy, z jej pochodzeniem i wiecznością, są jedynie „pytaniem ślepego o istotę światła, zwróconym do innego ślepca”. Natomiast w rozprawie Le philosophe ignorant, napisanej 20 lat po ogłoszeniu Człowieka-maszyny (zwłaszcza w rozdz. III) zajmuje autor Dykcjonarza zupełnie przeciwległe stanowisko, przyznając wpływ pokarmu na czynności umysłowe. Podobne wywody spotykamy również w V rozdziale Traité de métaphysique (Oeuvres XXII, 212), w najbardziej zaś dosadnej postaci w liście Voltaire'a do M-me du Deffant (1772). [przypis tłumacza]

rozpatrzyć się (daw.) — rozeznać się. [przypis edytorski]

rozpędny — rozpędzony. [przypis redakcyjny]

Rozpędowska — panna respektowa matki poety. [przypis redakcyjny]

rozpędzywać (daw.) — rozpędzać, rozganiać. [przypis redakcyjny]

rozpętany — pozbawiony pęt. [przypis edytorski]

rozpierać się — ustawać. [przypis redakcyjny]

rozpierzchnęły (daw.) — dziś popr. forma: rozpierzchły. [przypis edytorski]

rozpierzchniony (daw.) — dziś popr.: rozpierzchnięty. [przypis edytorski]

rozpierzchniony (daw.) — rozproszony. [przypis edytorski]

rozpłakany (daw.) — zapłakany. [przypis edytorski]

rozpłatać — rozciąć na pół. [przypis edytorski]

rozpłonąć — dziś: rozpalić się. [przypis edytorski]

rozpłynienie — dziś popr.: rozpłynięcie. [przypis edytorski]

rozpłynion — ten, który się rozpłynął. [przypis edytorski]

rozpląta — dziś popr.: rozplącze. [przypis edytorski]

rozpocząłem poemat z dziejów Polski — ukazał się w r. 1834 pt. Agaj-Han. [przypis redakcyjny]

rozpoczął „rozprawę nad nim” w swej młodości, ale zamiaru nie wykonał — w liście do tłumacza Ekonomiku, Bronikowskiego; zobacz u tegoż wstęp, str. IV. [przypis tłumacza]

Rozpoczął swój zawód od powieści poetycznych — inne źródła podają, że pierwszym poematem był Frühlingsanfang 1848 (1848); potem Der Jungbrunnen: Neue Märchen von einem fahrenden Schüler (1850) oraz Francesca von Rimini: Tragödie in fünf Akten (1850). [przypis edytorski]

rozpoczęła się wojna — w lecie 1792. [przypis edytorski]

rozpojedynczenie (neol.) — rozszczepienie jedności. [przypis edytorski]

rozpomni (starop.) — [forma trybu rozk.:] wspomnij. [przypis redakcyjny]

rozporek — tu ogólnie: rozcięcie zrobione w ubraniu. [przypis edytorski]

rozporze (daw.) — rozedrze, rozpruje. [przypis edytorski]

rozporzyć (daw.) — zniszczyć. [przypis edytorski]

rozposażyć — porozdzielać, porozdawać. [przypis redakcyjny]

rozpostarszy (daw. forma) — dziś popr.: rozpostarłszy. [przypis edytorski]

rozpostartymi ramiony — daw. N.lm; dziś: rozpostartymi ramionami. [przypis edytorski]

rozpowiadać (daw.) — opowiadać szczegółowo. [przypis edytorski]

rozpowiadać — tu: opowiadać. [przypis edytorski]

rozpowić (daw.) — rozwinąć z powicia; powicie: to, w co owinięto niemowlę. [przypis edytorski]

rozpowicie — dziś popr.: rozwinięcie. [przypis edytorski]

rozpoznawać — tu: rozeznawać. [przypis edytorski]

rozpoznawać — tu: rozpatrywać, zastanawiać się nad czymś. [przypis edytorski]

rozpoznawszy swoje nieszczęśliwe położenie, odnowiła się zgryzota i żal — dziś popr.: rozpoznawszy swoje nieszczęśliwe położenie, odczuła na nowo zgryzotę i żal (wymagana tożsamość podmiotu imiesłowu i czasownika w formie osobowej). [przypis edytorski]

Rozprasza niezbożne król mądry i sklepy nad nimi buduje — por. Prz 20, 26; w łac. Wulgacie, z której przytacza Skarga, fragment ten brzmi: incurvat super eos fornicem, zagina nam nimi łuk (jarzma?); w oryginale cytatu mowa o kole, zapewne młockarskim, przetaczanym po ziarnach na klepisku. [przypis edytorski]

rozprawa Ireny Sławińskiej o stylu „Hymnów” Kasprowicza — I. Sławińska, Uwagi o stylu „Hymnów” Kasprowicza, „Alma Mater Vilnensis”, Wilno 1935, z. 12. [przypis autorski]

rozprawa Jansenisty — Odnosi się to zapewne do Prowincjałek. [przypis tłumacza]

rozprawa Leopolda Wurtha na temat igraszek wyrazów u Szekspira — Leopold Wurth, Das Wortspiel bei Shakespere, Wiedeń i Lipsk 1895. Wurth uważa igraszki wyrazów za pierwszorzędną ozdobę dialogu, a mniej lub więcej zręczne ich oddawanie za ważny probierz wartości przekładów. [przypis tłumacza]

rozprawami kongresowymi — tak jest w wydaniu z r. 1870. W pierwodruku wydrukowano tylko: Cały świat był zajęty rozprawami. Stało się to zapewne wskutek wymagań cenzury poznańskiej. [przypis redakcyjny]

rozprawami Towarzystwa Rolniczego Lwowskiego — mowa o publikacjach w piśmie „Rozprawy c.k. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego”, wydawanym przez powstałe w 1845 stowarzyszenie, wspierające rozwój rolnictwa i przemysłu na terenie Galicji Wschodniej, którego Aleksander Fredro był członkiem i jednym z założycieli. [przypis edytorski]

Rozprawa o nierówności — jest jeszcze dalej posuniętą diatrybą przeciw wszelkiej w ogóle cywilizacji. Dzisiejsza krytyka skłonna jest uważać niekiedy tę rozprawę za stek niedorzeczności, ale w owym czasie, jako wyraz reakcji przeciw wynaturzeniu społecznemu i towarzyskiemu panującej klasy, zrobiła ona potężne wrażenie i zyskała pełny oddźwięk. Podkopując w niej uświęcony dogmat „własności”, R. pozyskał dla swej nauki masy wydziedziczonych i stał się prekursorem socjalizmu. [przypis tłumacza]

Rozprawa serca y ciała Wilonowego w kształcie ballady — tego rodzaju „rozprawy” między ciałem a duszą istniały już i przedtem w literaturze średniowiecza. [przypis tłumacza]

rozprawa (starop.) — rozmowa. [przypis redakcyjny]

Rozprawa ta wydrukowana została dopiero w r. 1912 w „Przeglądzie Filozoficznym”, lecz (…) powstała dużo wcześniej, gdzieś w latach 1906–1907 (…) cały szereg z ducha Sorela wynikających wywodów o prawie, jakie w zupełnie podobnej postaci znajdujemy w „Powstawaniu prawa” (1907 r.) — S. Brzozowski, Filozofia Fryderyka Nietzschego, „Przegląd Filozoficzny” 1912, s. 470, 495–496. [przypis autorski]

Rozprawa (…) z r. 1860 — Omawiał ją prof. Pigoń w artykule S. Goszczyński w sporze z Kołem (Przegląd Współczesny, 1928). [przypis autorski]

rozprawować — dziś popr.: rozprawiać. [przypis edytorski]

rozprawuje (starop.) — rozrządza. [przypis redakcyjny]

rozprawy Machiawela — słynna książka Il principe [Książę; Red. WL]. [przypis tłumacza]

[rozprawy o Nietzschem] [w]ydana jako VI tom serii „Literatura i sztuka” — „Przewodnik Bibliograficzny” notuje ją w numerze lipcowym z r. 1907, s. 146. [przypis autorski]

rozprawy, toczącej się głównie między Kazimierzem (…) a Maksymilianem, „politykiem skazanym na izolację” — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 11. [przypis autorski]

rozprawy, toczącej się głównie między Kazimierzem, „Polakiem, który wszystkie ścieżki dialektyki zmierzył” — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 7. [przypis autorski]

rozprażyć — rozgrzać. [przypis edytorski]

rozprężem — forma skrócona ze względu na rytm wiersza; dziś popr.: rozprężymy. [przypis edytorski]

rozpróć — dziś popr. pisownia: rozpruć. [przypis edytorski]

rozprószony — dziś: rozproszony. [przypis edytorski]

rozprószyć (starop.) — dziś: rozproszyć; rozprzestrzenić. [przypis edytorski]

rozprótego (starop. forma ort.) — dziś popr.: rozprutego. [przypis edytorski]

rozproszenie pomyłki — popr.: sprostowanie pomyłki. [przypis edytorski]

Rozproszeni — Rozwinięcie tego we fragm. 618. [przypis tłumacza]

rozpukł — rozpękł; pękł; por. wyrażenie: śmiać się do rozpuku. [przypis edytorski]

rozpuknąć a. rozpuknąć się (daw.) — pęknąć, rozpaść się. [przypis edytorski]

rozpuknąć się (daw.) — pęknąć; por. wyrażenie: śmiać się do rozpuku. [przypis edytorski]

rozpuknąć się — rozpęknąć się. [przypis edytorski]

rozpuknąć się (starop.; tu 3 os., lp, r.ż.: rozpukła) — rozpękła się. [przypis redakcyjny]

rozpuścić jak dziadowski bicz — rozpieścić, zepsuć. [przypis edytorski]

rozradzać (daw.) — [tu:] odradzać. [przypis redakcyjny]

rozradzać (starop.) — odradzać coś, odwodzić od czegoś. [przypis edytorski]

rozradzić co (starop.) — odradzić [co], od czego odwieść. [przypis redakcyjny]

rozradzić (starop. forma) — odradzić. [przypis edytorski]

rozrażać — rozpalać, jątrzyć, drażnić. [przypis edytorski]

rozrodzonem — daw. forma N. i Msc. przymiotników i imiesłowów przym. r.n.; dziś tożsama z r.m.: rozrodzonym. [przypis edytorski]

rozroślejsze — opaślejsze. [przypis redakcyjny]

rozrosły potężnymi odnogi — dziś: rozrosły potężnymi odnogami a. rozrośnięty w potężne odnogi. [przypis edytorski]

rozruchać (daw.) — rozruszać; tu: wzburzyć. [przypis edytorski]