Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18291 przypisów.
Przypadek — w pierwodruku („Nowa Reforma” 1926, nr 206–210) tytuł brzmiał: Przypadek. Nowela. [przypis edytorski]
przypadki (starop.) — czyny, postępki, zdarzenia, sprawy. [przypis edytorski]
przypadkowo posiadam jej kartkę (…) — dokumenty te posiadam stąd, że Ludwik Janikowski, który był ich depozytariuszem, znalazłszy się w zakładzie dla umysłowo chorych sam mi je stamtąd przesłał. [przypis autorski]
przypadkowymi znakami — grzmoty, błyskawice, pioruny, spotkanie kogoś. [przypis tłumacza]
przypadku złego — od złego przypadku. [przypis redakcyjny]
przypadłości (starop.) — przedmioty, rzeczy. [przypis redakcyjny]
przypadłości — w oryginale jest Accidenzien. [przypis tłumacza]
przypadły (daw.) — zdarzający się często; przypadłe przygody: pospolite zdarzenia. [przypis edytorski]
przypadną na lewe skrzydło — bitwa ta, niepomyślna dla sprzymierzonych Holendrów i Duńczyków, została stoczona 23 lipca 1659. [przypis redakcyjny]
przypadnie — pokryje się. [przypis redakcyjny]
przypadnie — stanie się, zdarzy się. [przypis redakcyjny]
przypadnie — wypadnie. [przypis redakcyjny]
przyparty — tu: przylegający. [przypis edytorski]
przypaść (daw.) — zaczaić się. [przypis edytorski]
przypaść (daw.) — zgodzić się. [przypis edytorski]
przypaść do czegoś — szybko przemieścić się w stronę czegoś. [przypis edytorski]
przypaść na coś (daw.) — zgodzić się na coś. [przypis edytorski]
przypaść na coś (daw.) — zgodzić się. [przypis edytorski]
przypaść na co (starop.) — zgodzić się [na co], podjąć się [czego]. [przypis redakcyjny]
przypasany do miecza rycerz — Kochanowski brał udział w wyprawie inflanckiej z r. 1568 (por. Pieśni, I 13); tutaj powtarza żart Cycerona o wojowniku małego wzrostu. [przypis redakcyjny]
przypatrować (gw.) — przypatrywać. [przypis edytorski]
przypatrować się (daw.) — dziś popr.: przypatrywać się. [przypis edytorski]
przypatrować się (gw.) — dziś popr.: przypatrywać się. [przypis edytorski]
przypatrować (starop.) — przyciągać. [przypis redakcyjny]
przypatrowała — dziś: przypatrywała. [przypis edytorski]
przypatrował się (starop. forma) — dziś popr. 3.os.lp cz.przesz.: przypatrywał się. [przypis edytorski]
przypatrywali się Przylądkowi Jazona (…) ujściom rzek, naprzód Termodontu, potem Iris, następnie ujściu rzeki Halys i w końcu rzeki Partenios — fragment wyraźnie błędny, zwykle uznawany za późniejszą interpolację, gdyż Grecy płynęli z Synopy na zachód, do Heraklei, a na tym odcinku wybrzeża znajduje się tylko ujście rzeki Partenios (ob. Bartın); Przylądek Jazona oraz ujścia rzek Termodon (ob. Terme), Iris (ob. Yeşilırmak) i Halys (ob. Kızılırmak) leżą na wschód od Synopy: Grecy mijali je, kiedy płynęli z Kotyory do Synopy. [przypis edytorski]
przypatrzże się — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
przypędzić tam (…) konie (…) aby ofiarować je — Persowie składali z koni ofiarę dla Słońca. [przypis tłumacza]
przypełzywał — dziś popr.: przypełzał. [przypis edytorski]
przypiąć (starop.) — dokuczyć; [por.] głód przypnie. [przypis redakcyjny]
przypić się do czegoś (daw.) — wpić się w coś, przyczepić się do czegoś, wbić w coś zęby (lub pazury, palce). [przypis edytorski]
przypić się — przyczepić się. [przypis edytorski]
przypieca (gw.) — przypiecek, rodzaj ławy wokół pieca w wiejskim domu, używanej do siedzenia i spania. [przypis edytorski]
przypiecek (daw.) — rodzaj ławy wokół pieca w wiejskim domu, używanej do siedzenia i spania. [przypis edytorski]
przypiecek — w starych domach siedzisko wokół pieca. [przypis edytorski]
przypiec grzanki — tu ironicznie: dogodzić, sprawić przyjemność. [przypis redakcyjny]
Przypiena (gw.) — przypięła, umocowała w studni. [przypis edytorski]
przypierać — tu: przylegać, dochodzić. [przypis edytorski]
przypijać — dziś: przepijać. [przypis edytorski]
przypij każdy swemu — w domyśle: sąsiadowi. [przypis redakcyjny]
przypilić (daw.) — skłaniać do pośpiechu. [przypis edytorski]
[przypis autorski]
[przypis edytorski]
Przypisek ten pochodzi nie od Wertera, lecz, jak i poprzednie — od wydawcy. „Teraz” mówi wydawca, bo między rokiem 1771, t.j. data listu Wertera, a rokiem wydania dzieła (1774) ukazały się kazania Lavatera, zawierające także kazanie na wspomniany temat. Lavater, Jan Kasper (1741–1801), autor dzieła Physiognomische Fragmente zur Beforderung der Menschenkentniss und Menschenliebe (1775–1778), w którym propagował myśl poznawania charakterów ludzkich z fizjonomii. Lavater był także autorem wielu pieśni religijnych i świeckich, kazań i rozpraw. [przypis redakcyjny]
Przypiski Kanta (…) oznaczyłem (…) literą K. (…) szereg własnych objaśnień (…) literami P. T. — w opracowaniu WL przypisy autorskie oraz przypisy tłumacza zostały oznaczone według standardów redakcyjnych przyjętych dla wszystkich pozostałych publikacji. [przypis edytorski]
przypiski, które dopisałem po wysłaniu, oznaczam krzyżykiem na początku i końcu każdego z nich — ma to znaczenie, o ile się odnosi do pierwszego wydania; w niniejszym opuszczono krzyżyki, gdyż przeszkadzają, tym bardziej, że teraz dodałem liczne nowe dopiski. Dlatego ten, kto chce poznać dokładnie rozprawę w tej formie, w jakiej ją przesłałem Akademii, musi się zwrócić do I wydania. [przypis autorski]
przypisny — poddany właściciela wsi, który mu pozwolił wyuczyć się rzemiosła. [przypis redakcyjny]
przypisować (starop. forma) — dziś popr.: przypisywać. [przypis edytorski]
[przypis redakcyjny]
[przypis tłumacza]
Przypisując Wittemu to, czego on nie myślał i nie wyrzekł, estetyk krakowsko-paryzki dowiódł, że posiada nietylko wysoki talent pisarski i znakomite poczucie piękna, lecz i niebywały dar zwyciężania urojonych współzawodników. W obecnym sporze chciał on zebrać łatwe laury i w tym celu dosyć ryzykownie przeinaczył cudzą, rozumną, oględną i pożyteczną tezę, która ma prawie urok odkrycia. [przypis autorski]
przypławiony — przywieziony wodą. [przypis redakcyjny]
przy podatkach i przy wielu innych najużyteczniejszych krajowi ustawach — przy sposobności rozpraw o przeznaczeniu dóbr Kawalerów Maltańskich (zob. dalej), których Poniński był przeorem. [przypis redakcyjny]
przypodobnić (starop.) — stać się podobnym. [przypis redakcyjny]
przypodobnić — tu: dopasować. [przypis edytorski]
przypołudnie (daw.) — czas około południa. [przypis edytorski]
przypołudnie (gw.) — pora dnia około południa. [przypis edytorski]
przypołudnikowate — rodzina sukulentów liściowych, rosnących w strefie tropikalnej i subtropikalnej w miejscach suchych i silnie nasłonecznionych, często zasolonych, na pustyniach i wybrzeżach morskich. [przypis edytorski]
przypomagać — tu: wspomagać. [przypis edytorski]
przypominać (daw. reg.) — dziś popr.: przypominać sobie. [przypis edytorski]
przypominać sobie tych chwil błogosławionych — dziś popr. z B.: (…) te chwile błogosławione. [przypis edytorski]
przypominająca Wirgilego w „Boskiej komedii” — w poemacie Dantego Boska komedia jego przewodnikiem po piekle i czyśćcu jest rzymski poeta Wergiliusz. [przypis edytorski]
przypominającego nie tylko imieniem (…) swojego sławnego przodka, założyciela wielkości perskiej — Cyrusa II Wielkiego (ok. 590–529 p.n.e.), króla perskiego z dynastii Achemenidów, który zjednoczył perskie terytoria plemienne i podbił niemal wszystkie kraje Bliskiego Wschodu (z wyjątkiem Egiptu) oraz południowo-zachodniej i środkowej Azji, tworząc ogromne imperium. [przypis edytorski]
przypominając słowa Wiktora Giraud o „Génie du Christianisme” Chateaubrianda… — Na tytuł Génie du Christianisme Chateaubriand nie od razu natrafił. Te, które mu się przed tym nasuwały, długie i ciężkie (np. De la religion chrétienne par rapport à la Morale et aux beaux Arts), nie wyrażały dokładnie myśli autora i nie mogły również innych zaciekawić. [przypis autorski]
przypominały „studia z natury” — przypominały obrazy, portrety malowane z natury. [przypis redakcyjny]
Przypominam się pamięci p. Marcjanny — Łempickiej. [przypis redakcyjny]
Przypominasz krwawe łuny — aluzja do tzw. „koliszczyzny”, krwawego buntu chłopów ukraińskich przeciw polskiej szlachcie w 1763 r. Postać Wernyhory zjawia się na tle tych właśnie historycznych wydarzeń; na takim też tle ukazuje go Słowacki w Śnie srebrnym Salomei. Tam poeta każe mu opowiadać, iż porwie go „piekielny, biały rumak” z „lirą grającą u siodła”, ale że wróci, kiedy Polska będzie trupem; na dźwięk liry trup Polski powstanie. Przed Weselem, a nawet przed weselem Rydla, pisał Wyspiański rapsod pt. Wernyhora. [przypis redakcyjny]
przypomnąć — dziś popr.: przypomnieć. [przypis edytorski]
przypomnąć — forma zarchaizowana; dziś popr.: przypomnieć. [przypis edytorski]
Przypomniała babka dziewic wieczór — przysł. litewskie. [przypis edytorski]
przypomniałem sobie sposób pewnej księżniczki, która usłyszawszy skargi, iż chłopi nie mają chleba, odpowiedziała: „Czemuż nie jedzą biszkoptów?” — w oryg. „Qu'ils mangent de la brioche” (Niech jedzą ciastka), odpowiedź często przypisywana Marii Antoninie (1755–1793), żonie Ludwika XVI, ostatniej królowej Francji przed Wielką Rewolucją Francuską. Rousseau przytacza je, gdy Maria Antonina miała zaledwie 10 lat i będąc arcyksiężniczką austriacką, nie przebywała jeszcze nawet we Francji. [przypis edytorski]
przypomniał się światu, że żyje — w pierwodruku: że jeszcze żyje. [przypis redakcyjny]
przypomnię (daw. forma) — dziś popr.: przypomnę. [przypis edytorski]
przypomnieć (daw.) — dziś: przypomnieć sobie. [przypis edytorski]
przypomnieć — dziś popr.: przypomnieć sobie. [przypis edytorski]
przypomnieć — dziś popr.: przypomnieć sobie. [przypis edytorski]
przypomnieć — tu w znaczeniu daw. przepomnieć: zapomnieć, pominąć przez zapomnienie. [przypis edytorski]
przypomniej — dziś: przypomnij. [przypis edytorski]
Przypomnij Moskę — Buondelmonte przyrzekł ożenić się z panną z domu Amidei, gdy tymczasem nagle zmienił swój zamysł i ożenił się z krewną Donatich. Ten postępek rozjątrzył gniew wielu domów spokrewnionych z rodem Amidei. Uberti i Lamberti głośno wołali: „Zemścić się, ukarać Buondelmonta!”. Starsi radzili roztropność i umiarkowanie: lecz młody Moska wrzący gniewem, radził zabić Buondelmonta, którego sam na koniec przebił puginałem. Ta familijna tragedia dała początek stronnictwom i sporom, jakie przez długie czasy wstrząsały Florencją. [przypis redakcyjny]
Przypomnij późny wnuku… Ideał sięgnął bruku — odniesienie do fragmentu wiersza Cypriana Kamila Norwida Fortepian Chopina. [przypis edytorski]
Przypomnij sobie, drogi — Przypomnij sobie moje słowa. Jest to przepowiednia, że sławę zdobytą w bitwie z Tatarami przyjdzie okupić strasznym nieszczęściem, że promień tej sławy będzie miał jaskrawy, krwawy zachód, po którym nastąpi noc niczym nieukojonej rozpaczy. [przypis redakcyjny]
Przypomnij sobie Piotra z Medicyny — Medicyna wziął imię od miejsca swego urodzenia w ziemi bolońskiej; warchoł i intrygant, kłócił lud ze szlachtą, waśnił władców Rawenny i Rimini. [przypis redakcyjny]
przy pomocy pewnych cech — [w oryg.] vermittelst gewisser Merkmale: dodatek drugiego wydania. [przypis tłumacza]
przypora — rozszerzający się ku dołowi mur odchodzący na zewnątrz od ściany budowli, mający za zadanie wzmacniać ścianę. [przypis edytorski]
przyporządzać — dziś popr.: przyrządzać. [przypis edytorski]
przypowiedzieć służbę komu (starop.) — przyjąć na służbę. [przypis redakcyjny]
przypowieść (daw.) — przysłowie. [przypis edytorski]
przypowieść o Heraklesie na rozstajnych drogach — przypowieść etyczna o młodym Heraklesie, któremu na rozstaju dróg ukazały się dwie kobiety, Nieprawość i Cnota, nakłaniające do wyboru jednej z dwóch dróg życia i przedstawiające swoje argumenty: za życiem łatwym i przyjemnym oraz za pełnym trudów, ale chwalebnym; przypowieść tę znamy ze Wspomnień o Sokratesie (II 1, 21–34) Ksenofonta, który stwierdza, że pochodzi ona z rozprawy Prodikosa. [przypis edytorski]
przypowieść (…) sobie kupi — zyska przysłowie na swój temat. [przypis edytorski]
Przypowieści Salomona — chodzi o przypowieści znajdujące się w biblijnej Księdze Przysłów. W przywoływanej przypowieści słowo zazdrość często jest tłumaczone jako namiętność (Prz 14,30). [przypis edytorski]
przyprawa — przyprawa —- tu: parperet, to znaczy coś smakowitego, co przyprawia smak zwykłej kromki chleba; nauki pomagające w rozumieniu Prawa. [przypis tłumacza]
przyprawa (starop.) — ozdoba. [przypis redakcyjny]
przyprawa (starop.) — strój. [przypis edytorski]
przyprawa (starop.) — [tu:] ochrona. [przypis redakcyjny]
przyprawa (starop.) — tu: współudział, współpraca. [przypis edytorski]
przyprawia go w położenie (…) wyjątkowe — raczej: sytuuje go w położeniu wyjątkowym. [przypis redakcyjny]
przyprawne — dziś popr.: przyprawione. [przypis edytorski]
przyprawne — dziś: przyprawione. [przypis edytorski]
przyprawny (daw.) — sztuczny, dodatkowy. [przypis edytorski]
