Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 18239 przypisów.

powinni być obierani na całe życie, jak to bywało u Rzymian, w Sparcie — „Likurg, powiada Ksenofon (de Republ. Lacedoem.) żądał, aby wybierano senatorów spomiędzy starców, iżby się nie zaniedbywali nawet na schyłku życia; stanowiąc ich zaś sędziami męstwa młodych ludzi, uczynił ich starość zaszczytniejszą od krzepkości tamtych”. [przypis autorski]

Powinniśmy wyrwać dzieci spod zgubnego wpływu rodziców… — W. N. Kokovtzoff, Le bolchévisme à l'oueuvre, s. 188. [przypis autorski]

powinność — obowiązek. [przypis edytorski]

powinnością jak każdego powinowatego — dotyczy prób Kaliksta Ponińskiego zamącenia Sejmu, aby brata zdrajcę uchronić przed sądem i karą [powinowaty: osoba z rodziny a. bliski znajomy]. [przypis redakcyjny]

powinny (daw.) — do którego jest się zobowiązanym. [przypis edytorski]

powinny (daw.) — należny, wynikający z powinności, obowiązkowy. [przypis edytorski]

powinny (daw.) — obowiązkowy, wyznaczony przez powinność, należny. [przypis edytorski]

powinny (daw.) — powinowaty, krewny. [przypis edytorski]

powinny (starop.) — konieczny. [przypis edytorski]

powinny (starop.) — należny (tu: dar); wyznaczony powinnością (tj. zwyczajowymi obowiązkami) wobec kogoś. [przypis edytorski]

powinny (starop.) — obowiązany. [przypis redakcyjny]

powinny — tu: należny; wyznaczony obowiązkiem (powinnością). [przypis edytorski]

powinny — tu: powinowaty, członek rodziny. [przypis edytorski]

powinny — tu: zobowiązany. [przypis edytorski]

powinny zostaną (starop.) — tj. [rymy] zostaną zobowiązane (por. powinność: zobowiązanie). [przypis edytorski]

powinowacić (starop.) — ujmować, obowiązywać. [przypis redakcyjny]

powinowaci (starop.) — wdzięczni, obowiązani. [przypis redakcyjny]

Powinowactwo cieni i kwiatów o zmierzchu — wiersz ten, zamieszczony w „Życiu”, odbiegający nastrojową ulotnością skojarzeń od ówczesnych kanonów poezji, wywołał trudne dziś do pojęcia oburzenie krytyki i długi czas zapełniał łamy dzienników, podobnie jak kilka lat wcześniej Cieplarnie Maeterlincka. Oryginał wiersza znajduje się w zbiorze poezji Wincentego Brzozowskiego Dusza mówiąca. [przypis redakcyjny]

powinowactwo wybiórcze, ang. elective affinity (hist. chem.) — dawny termin chemiczny używany do wskazania mniejszej lub większej tendencji dwu pierwiastków lub związków do łączenia się ze sobą. [przypis edytorski]

powinowat (starop.) — obowiązany. [przypis redakcyjny]

powinowat (starop.) — [tu:] wdzięczen, obowiązany. [przypis redakcyjny]

powinowaty — należący do rodziny, ale nie krewny. [przypis redakcyjny]

powinszował Meyerbeerowi Żydówki — Giacomo Meyerbeer (1791–1864), niem. kompozytor operowy tworzacy we Francji; operę Żydówka skomponował Jacques Halévy. [przypis edytorski]

powinszowania (daw.; z niem. wünschen: życzyć) — gratulacje, życzenia (szczególnie okolicznościowe). [przypis edytorski]

Powiśle — umiejscowiony nad Wisłą rejon Warszawy, część dzielnicy Śródmieście. [przypis edytorski]

powisemko (rus.) — pasemko, pęk. [przypis edytorski]

powismo (daw.) — wyczesany pęk włókien przędziwa, przygotowany do zrobienia z niego przędzy. [przypis edytorski]

powitanie (…) imieniem (daw.) — powitanie w imieniu. [przypis edytorski]

powity (daw.) — zawinięty. [przypis edytorski]

POW — konspiracyjna Polska Organizacja Wojskowa, utworzona w sierpniu 1914 r. w Warszawie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego, działająca na terenach przedrozbiorowej Polski, również w Kijowie i Lwowie; poszczególne oddziały były rozwiązywane w różnym czasie, pod koniec 1918 r. [przypis edytorski]

powłóczny — dziś popr.: powłóczysty; tu: forma krótsza użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

powłóczysty — o spojrzeniu: przeciągły, znaczący. [przypis edytorski]

powłokiem (daw.) — przeciągle. [przypis redakcyjny]

powłokiem (starop.) — powłócząc (krok powłokiem i leniwo niesie). [przypis edytorski]

powłoszczyć się — zwłoszczyć się; nabyć cech właściwych mieszkańcom Włoch. [przypis edytorski]

Powód dawał głos swoim świadkom, aby ustalić swoje żądanie: pozwany dawał głos swoim, aby się usprawiedliwić; sędzia zaś szukał prawdy w jednych i drugich świadectwach — Tak jak dziś jeszcze praktykuje się w Anglii. [przypis redakcyjny]

powód, dlaczego „Traktat” miał być i nie mógł się stać wstępem do „Etyki”, i zarazem przyczyna, dlaczego pozostał w niedokończonym stanie — Bardzo rozmaite poglądy różnych badaczów na przyczynę niedokończenia Traktatu zestawiłem w „Przedmowie” do swego przekładu z 1914 r., XLVI i nast., XXII [przypis tłumacza]

Powód, dla którego, jak mówią, Henryk IV przyjął religię rzymską… — Péréfixe (1605–1671), arcybiskup paryski, historyk, opowiada w Życiu Henryka IV: Król zarządził dysputę w swej obecności między doktorami jednego i drugiego Kościoła. Widząc zaś, że jeden z pastorów zgadzał się na to, iż można być zbawionym, wyznając wiarę katolicką, zabrał król głos i rzekł do pastora: „Jak to, zgadzasz się na to, że można być zbawionym, wyznając wiarę tamtych panów?”. Gdy pastor odpowiedział, że o tym nie wątpi, byleby tylko dobrze żyło się w tej wierze, król bardzo słusznie odparł: „Przezorność więc każe, bym należał do ich wiary, a nie do waszej, do ich bowiem wiary należąc, zbawiam się według nich, jak według was; podczas gdy należąc do waszej, zbawiam się wprawdzie według was, ale nie według nich. Otóż przezorność każe mi pójść za tym, co pewniejsze”. [przypis tłumacza]

powód mechaniczny, podkreślony już na s. 299 w. 16 — [autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajduje się fragment:] „(…) zasady taktu towarzyskiego i gościnności nie pozwalały jej na żadną kontrminę, na którą nawet czasu nie miała. (Powód zaniechania, całkiem zewnętrzny wprawdzie, tkwiący w mechanizmie sytuacji, ale tak ważny, że inne „motywy” wobec niego wyglądają tylko na przymusowe poparcia.)” (rozdział XVI). [przypis edytorski]

powód — tu: przywódca (daw. powódzca: powodujący kimś). [przypis edytorski]

powój — rodzaj roślin o wijącej się lub płożącej łodydze, wydłużonych liściach i lejkowatych kwiatach (białych lub różowych). [przypis edytorski]

powój — roślina o wijącej się łodydze i lejkowatych wonnych kwiatach, nasiona trujące; niektóre gatunki to rośliny lecznicze lub ozdobne. [przypis edytorski]

powóz na gumach — powóz na kołach obciągniętych gumą; starsze powozy miały koła z metalu, więc tocząc się, hałasowały i trzęsły. [przypis edytorski]

powodny koń (daw.) — koń prowadzony luzem, przeznaczony do wymiany; od słowa powód (daw.): rzemień lub sznur do prowadzenia konia. [przypis edytorski]

powodować (daw.) — dać się kierować. [przypis edytorski]

powodować (daw.) — dziś: powozić. [przypis edytorski]

powodować (daw.) — kierować, prowadzić. [przypis edytorski]

powodować — prowadzić na powodzie (lejcu). [przypis redakcyjny]

powodować — prowadzić na powodzie. [przypis redakcyjny]

powodować się (daw.) — kierować się. [przypis edytorski]

powodować — tu: prowadzić, kierować. [przypis edytorski]

powodowany — tu: kierujący się. [przypis edytorski]

powody — dziś popr. forma N.lm: powodami. [przypis edytorski]

powodyr (ros.) — przewodnik. [przypis edytorski]

powodzi (starop. forma) — dziś B.lm: powodzie. [przypis edytorski]

powodzi (starop. forma) — dziś popr. B.lm: powodzie (ujrzy). [przypis edytorski]

po wojnie światowej — mowa o pierwszej wojnie światowej; tekst został wydany w roku 1935. [przypis edytorski]

powojować (starop.) — zawojować, zwalczyć, pokonać. [przypis edytorski]

powołać do laski — w domyśle: marszałkowskiej; wybrać na urząd marszałka sejmu, przewodniczącego obradom. [przypis edytorski]

powołało państwo na tron Agesilaosa, rozstrzygnąwszy — rozstrzygnął tu potężny wpływ Lizandra, pogromcy Aten. Wspomina o tym Ksenofont w III księdze Dziejów Hellady, ale tu ten szczegół pomija, jako nienadający się do pochwały. Pomija też, iż Agesilaos kulał, choć mógł z tego snuć wnioski o większej sile ducha niż ciała. Ksenofont, sam bardzo przystojny, nie uważał za stosowne mówić o ułomności. [przypis tłumacza]

Powołaniem się na Cyropedię popiera swe zasady pedagogiczne jeszcze Grzegorz PiramowiczMowy w Towarzystwie do ksiąg elementarnych, Kraków 1889, str. 153. [przypis tłumacza]

powoływa — dziś popr.: powołuje. [przypis edytorski]

powoływa — dziś: powołuje. [przypis edytorski]

po wolej (starop.) — tu: powoli; z wolna. [przypis edytorski]

powolej (starop.) — według swej woli; dowolnie. [przypis edytorski]

powolej (starop.) — wedle swej woli; swobodnie. [przypis edytorski]

po woli czy po niewoli (daw.) — zgodnie z czyjąś wolą lub wbrew woli. [przypis edytorski]

po woli (daw.) — zgodnie ze swą wolą. [przypis edytorski]

po woliś ji porzucił (starop.) — z własnej woli go porzuciłeś. [przypis edytorski]

po woli (starop.) — dowolnie; wedle swej woli. [przypis edytorski]

po woli (starop.) — według swojej woli; tak, jak chce. [przypis edytorski]

po woli (starop.) — według woli, posłuszny komuś; por. daw.: powolny. [przypis redakcyjny]

po woli — zgodnie ze swoją wolą, do woli. [przypis edytorski]

powolna — tu: posłuszna, podporządkowana czyjejś woli. [przypis edytorski]

powolne utlenianie — w oryginale: Oxydation. [przypis tłumacza]

powolnie (daw.) — posłusznie. [przypis edytorski]

powolnie — dziś raczej: powoli, wolno. [przypis edytorski]

powolniejszy (daw.) — bardziej posłuszny. [przypis edytorski]

powolniejszy (starop.) — tu łatwiej się podporządkowujący czyjejś woli; posłuszny. [przypis edytorski]

powolnie — tu: chętnie. [przypis edytorski]

powolnie — tu: powoli, wolno. [przypis edytorski]

powolność (daw.) — posłuszeństwo, podporządkowanie się czyjejś woli. [przypis edytorski]

powolność (daw.) — posłuszeństwo; uleganie czyjejś woli. [przypis edytorski]

powolność (daw.) — tu: postępowanie zgodne, uległe; podporządkowanie się czyjejś woli. [przypis edytorski]