Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8672 przypisów.
między bliźnie (gw.) — między bliźnich. [przypis edytorski]
Międzybóż — miasto na Podolu przy zbiegu Bohu i Bożku. [przypis redakcyjny]
między bogi — daw. forma N.lm; dziś popr.: między bogami. [przypis edytorski]
między Bożym Narodzeniem a Trzema Królami — między 25 grudnia a 6 stycznia. [przypis edytorski]
między (…) ciały — dzis popr. forma: między ciałami. [przypis edytorski]
Między córkami Adama (…) na wieki bądź błogosławiona — Wzmianka pozdrowienia Maryi przez anioła Gabriela, z powodu proroctw zawartych w księgach Starego Testamentu o narodzeniu Chrystusa Pana. [przypis redakcyjny]
między drzewy — dziś popr. forma N. lm: między drzewami. [przypis edytorski]
między dwiema rzekami — tj. Wisłą i Bzurą. [przypis edytorski]
między dworzany (daw.) — między dworzanami. [przypis edytorski]
między Feltro a Feltrem — Obszar, w którym rządził Can Grande, rozciągał się między miejscowościami Feltre i Feltro. [przypis redakcyjny]
między gęste trupy (daw. forma) — dziś: między gęstymi trupami. [przypis edytorski]
między Greki — dziś popr. forma N.lm: między Grekami. [przypis edytorski]
między grody — daw. forma N.lm; dziś: między grodami, tj. między miastami, wśród miast. [przypis edytorski]
międzygwiaździsty — dziś: międzygwiezdny. [przypis edytorski]
między inszemi (starop. forma) — między innymi. [przypis edytorski]
Między jej lochy zapadli przede mną — Jest tu mowa o innych, dawniejszych papieżach symoniakach. [przypis redakcyjny]
między kobietami (…) kochanków — Por. Listy Szczanieckiej (Przypisy) [dalej w tej samej publikacji; red. WL]. [przypis autorski]
Między końcem lipca a wrześniem 1942 — tj. w okresie wielkiej akcji wysiedleńczej w getcie warszawskim, której ofiary były wywożone do obozu w Treblince. [przypis edytorski]
między Kopernikiem i Zygmuntem… — tj. wzdłuż całego Krakowskiego Przedmieścia: pomnik Kopernika wzniesiony został w r. 1830 według modelu słynnego duńskiego rzeźbiarza Bertolda Thorwaldsena (1770–1844). Zygmunt: znana kolumna z posągiem króla Zygmunta III Wazy (1587–1632), wzniesiona w r. 1644 przez jego syna Władysława IV na Placu Zamkowym. [przypis redakcyjny]
między Krzyżaki — dziś popr.: między Krzyżakami. [przypis edytorski]
między książęty — dziś forma N.lm: między książętami. [przypis edytorski]
między którymi chciał, aby też był Daniel Hebrejczyk — Dn 6. [przypis edytorski]
między lawiną — dziś popr.: pod lawiną a. wśród lawiny. [przypis edytorski]
między ludy — dziś popr. forma Msc. lm.: między ludami. [przypis edytorski]
między mieszczany — dziś: między mieszczanami. [przypis edytorski]
między młodzieżą uniwersytetu różne towarzystwa literackie — wśród wspomnianych towarzystw znajdowało się Towarzystwo Filomatyczne (pot. filomaci, tj. z gr.: miłośnicy nauki), tajne stowarzyszenie studentów i absolwentów Uniwersytetu Wileńskiego działające w l. 1817–1821, nast. bez nazwy do 1823 r., założone w celu samokształcenia i wzajemnej pomocy w nauce oraz ćwiczenia się w pisaniu; wokół Towarzystwa Filomatycznego utworzyła się sieć związków zależnych zrzeszających ok. 200 osób. Kres istnieniu związków filomatów i filaretów (z gr. philáretos: miłośnik cnoty moralnej) położyło śledztwo prowadzone przez kuratora Nikołaja Nowosilcowa w l. 1823–1824. Członkami założycielami Towarzystwa Filomatycznego byli: Józef Jeżowski (prezes), Erazm Poluszyński (wiceprezes i skarbnik), Tomasz Zan (sekretarz), Adam Mickiewicz, Onufry Pietraszkiewicz i Brunon Suchecki; całe towarzystwo liczyło ok. 20 członków (wśród nich m.in. Aleksander Chodźko, Jan Czeczot, Ignacy Domeyko, Józef Kowalewski, Franciszek Malewski, Jan Sobolewski). [przypis edytorski]
Między morskiego (…) królewnami stanu (…) — Thétis violée, épisode [fr.: epizod gwałtu na Tetydzie; red. WL]. [przypis autorski]
«Między morskiego niegdyś królewnami stanu… — Ślub Tetydy, córki Nereusza, wnuczki Oceanu, bogini morskiej („królewna morskiego stanu”), z Peleuszem, synem Eaka, królem Ftiopów, znany z mitologii i wsławiony opisami wielu poetów starożytnych. Między innymi w Metamorfozach Owidiusza (XI, 221–264). Trembecki w opowiadaniu, które tu kładzie w usta Metzela, naśladował łacińskiego poetę. Nie tylko zaś pięknością, doborem i mocą wyrażeń wzorowi swojemu dorównał, ale nadto wszystkie części obrazu lepiej ułożył i dokładniej wykończył. Pożytecznym byłoby bez wątpienia ścisłe i obszerniejsze nawet porównanie, pod względem sztuki, tak doskonałej kopii z klasycznym oryginałem. Umieszczamy tu przynajmniej niektóre wiersze, tłumaczone całkowicie lub bliżej naśladowane. [przypis redakcyjny]
Międzynarodówka Komunistyczna — por.: Komintern. [przypis edytorski]
Międzynarodówka (Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników, 1864–1876) — międzynarodowa organizacja robotnicza, stawiająca sobie za cel koordynację działalności organizacji robotniczych z różnych krajów świata, wymianę doświadczeń oraz pomoc dla strajkujących i walczących o prawa robotnicze; po przyłączeniu się do Bakunina i jego zwolenników, podzieliła się na dwa obozy: anarchistów i marksistów; ze względu na niedające się pogodzić konflikty została rozwiązana, zaś część działaczy założyła w 1889 II Międzynarodówkę, skupiającą partie i organizacje socjalistyczne. [przypis edytorski]
Międzynarodówka — pieśń rewolucyjna, hymn socjalistów. [przypis edytorski]
Międzynarodowa Liga Kobiet na rzecz Pokoju i Wolności — międzynarodowa organizacja pacyfistyczna, powstała w 1915 w Hadze podczas międzynarodowego kongresu kobiet. [przypis edytorski]
Międzynarodowa Rada Kobiet (ang. International Council of Women) — pierwsza międzynarodowa organizacja feministyczna, powstała w 1888 r. w Waszyngtonie; obecnie ma status organizacji doradczej przy ONZ. [przypis edytorski]
Międzynarodowa Rada Kobiet — pierwsza międzynarodowa organizacja feministyczna, utworzona w 1888 w Waszyngtonie, zrzeszająca krajowe rady kobiet. [przypis edytorski]
Międzynarodowy Instytut Solvaya (International Solvay Institutes for Physics and Chemistry) — instytut w Brukseli, założony przez belgijskiego przemysłowca Ernesta Solvaya w 1912, zajmujący się organizacją konferencji, warsztatów i seminariów naukowych. [przypis edytorski]
Międzynarodowy Kongres Socjalistyczny w Paryżu (14–21 lipca 1889) — zjazd europejskich partii socjalistycznych, na którym powołano Drugą Międzynarodówkę: międzynarodowe stowarzyszenie partii i organizacji socjalistycznych; dla poparcia żądań klasy robotniczej i upamiętnienia ofiar strajku generalnego w Stanach Zjednoczonych, który rozpoczął się 1 maja 1886 w celu wprowadzenia 8-godzinnego dnia pracy (zamiast 12-godzinnego), Kongres przyjął uchwałę nawołującą do przerwania pracy i międzynarodowych demonstracji w dniu 1 maja następnego roku; na drugim kongresie Międzynarodówki (1891) formalnie uznano 1-majowe demonstracje za wydarzenie coroczne. [przypis edytorski]
Między naturą rządu a jego zasadą zachodzi ta różnica, naturą jego jest to, co go stworzyło takim; zasadą zaś to, co mu każe działać — To rozróżnienie jest bardzo ważne, i wyciągnę zeń wiele wniosków; jest ono kluczem do nieskończonej mnogości praw. [przypis autorski]
Między niebem a ziemią, Horacjo, dzieje się znacznie więcej, niż twe dzienniki piszą — nawiązanie do wypowiedzi Hamleta z tragedii Shakespeare'a: O Horacy, więcej jest rzeczy na ziemi i w niebie, niż się ich śniło waszym filozofom (tłum. J. Paszkowski). [przypis edytorski]
między nienawiścią cierpienia i miłością rozkoszy; toż Platon zaleca pośredni bieg między obojgiem — por. Platon, Prawa, VII. [przypis tłumacza]
Między obu cywilizacjami rozciąga się przepaść… — Delassus, op. cit., I, 343–5. [przypis autorski]
między pany — dziś popr. forma B. lm: między panów. [przypis edytorski]
między patryjarki (przestarz.) — między patriarchami; patriarchowie to biblijni praojcowie ludzkości, z których pierwszym był Adam. [przypis redakcyjny]
między płazami ziemnowodnymi jak żółwie i aligatory — dziś żółwie i aligatory zaliczane są do gadów. [przypis edytorski]
międzypokład — pokład statku znajdujący się wewnątrz ładowni, pomiędzy głównym pokładem a dnem statku; dawniej wykorzystywany do przewozu emigrantów. [przypis edytorski]
między Polaki — dziś popr. forma N. lm: między Polakami. [przypis edytorski]
międzyroże — głowa zwierzęcia między jego rogami. [przypis edytorski]
Międzyrzec — prawdopodobnie chodzi o Międzyrzec Podlaski, miasto w województwie lubelskim. [przypis edytorski]
Międzyrzecz Korecki a. Wielki Międzyrzecz — wieś na Ukrainie w rejonie korzeckim. [przypis edytorski]
Międzyrzecz — miejscowość na wschód od Sulęcina, leżące przy złączeniu rzek Odry i Raklicy (stąd nazwa). [przypis redakcyjny]
między świadki — daw. forma N.lm; dziś: (…) świadkami. [przypis edytorski]
między Sasem a Lasem — parafraza przysłowiowego wyrażenia z XVIII w.: „jeden do Sasa, drugi do Lasa”, związanego z konfliktem pomiędzy stronnictwami dwóch królów: Augusta II Mocnego z saskiej dynastii Wettynów (Sasa) i Stanisława Leszczyńskiego (Lasa). [przypis edytorski]
między Scyllą a Charybdą (mit. gr.) — wobec konieczności wyboru między dwoma złymi alternatywami (dosł. mowa o potworach morskich, między którymi przepływał Odyseusz). [przypis edytorski]
między skały rzucony Tytan (mit. gr.) — Prometeusz, jeden z tytanów, który ukradł bogom ogień, by darować go ludziom; za karę przykuty do skał Kaukazu, gdzie sęp wyjadał mu wciąż odrastającą wątrobę. [przypis edytorski]
Między skazanymi (…) państwa — całe to opowiadanie jest zaczerpnięte i niezbyt wiernie powtórzone z Liwiusza: Tytus Liusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XL, 4. [przypis tłumacza]
między sobą — w wyd. z 1790 r.: między panującymi. [przypis edytorski]
Między taką naturą a Schleiermacherem musiało powstać głębsze porozumienie (…) Henryk von Ofterdingen (…), „Pieśni duchowe”, całe w ogóle pojawienie się Hardenberga, ponownie i potężnie oddziałały na Schleiermachera — W. Dilthey, Leben Schleiermachers, s. 287. [przypis autorski]
między tak wielą (starop. forma) — zamiast: między tak wieloma; forma rzeczownikowa nieużywanego przymiotnika: wiel, wiela, wielo. [przypis redakcyjny]
między trzemi osobami (daw.) — dziś popr. składnia: między trzema osobami. [przypis edytorski]
Między Tupino a krynicą żywą (…) — Św. Tomasz, dominikanin, opisuje tu miejsce urodzenia i życie św. Franciszka. Ten święty nie tylko był pierwszym ustawodawcą założonego od swojego imienia zakonu, był też natchnionym poetą. Jego [tak] zwane hymny słoneczne, tchną religijnym natchnieniem i strzelistą pobożnością: jest to najdawniejszy pomnik poezji włoskiej w języku ludowym, bo ten święty urodził się w roku 1172. Góra, na której leży Asyż, okryta jest śniegami, skąd wieją stale chłodne wiatry. Perugia, miasto o 12 mil włoskich od Asyżu odległe, cierpi chłód wielki, przeciwnie, kiedy promienie słoneczne odbijają się z tej góry, trapią ją nieznośne upały. Gualdo i Nocero, sąsiednie miasteczka Perugii, podbite przez nią i wielkim podatkiem uciskane. [przypis redakcyjny]
między tymi trzema opryszkami, którzy przyszli po nich — [po Cezarze i Pompejuszu, którzy toczyli wojnę domową; red. WL] Oktawiusz, Marek Antoniusz i Lepidus. [przypis tłumacza]
między wały (starop. forma) — dziś popr. forma N.lm: między wałami. [przypis edytorski]
między więźniów — W tym rysie dopatrywano się wyraźnej aluzji do Kongregacji św. Sakramentu, która szczególny nacisk kładła na opiekę nad więźniami. [przypis tłumacza]
między wielem (daw. forma) — między wieloma. [przypis edytorski]
Między wierszem 303 a 304 w pierwszym wydaniu przypisek autora: „To zbrodniarz mówi”. [przypis tłumacza]
między współobywatele — dziś popr.: między współobywatelami. [przypis edytorski]
Międzyziemne Morze — Morze Śródziemne. [przypis redakcyjny]
Międzyziemne Morze (starop.) — Morze Śródziemne. [przypis redakcyjny]
między zwierzęty — dziś popr. forma: między zwierzętami. [przypis edytorski]
Mięguszowieckie Szczyty, — grupa trzech szczytów (Mięguszowiecki Szczyt o wys. 2438 m n.p.m., Mięguszowiecki Szczyt Pośredni o wys. 2393 m n.p.m. i Mięguszowiecki Szczyt Czarny o wys. 2410 m n.p.m.) w głównej grani Tatr. [przypis edytorski]
Mięguszowiecki Szczyt — drugi co do wysokości szczyt w Polsce, mierzący 2438 m n.p.m. [przypis edytorski]
miękciej — dziś tylko: bardziej miękko. [przypis edytorski]
miękczyć — zmiękczać. [przypis edytorski]
miękiego (daw.) — dziś: miękkiego. [przypis edytorski]
miękkiem znalazł zgotowane szaty — znalazłem przygotowane miękkie ubranie. [przypis edytorski]
miękkie (…) pierze (starop. forma) — tu: pierzyny, posłanie. [przypis edytorski]
mię — krótka forma zaimka mnie stosowana dawniej w pozycjach nieakcentowanych w zdaniu (por. ciebie, cię). [przypis edytorski]
mię — krótka forma zaimka mnie, stosowana w pozycji nieakcentowanej (analogicznie do form ciebie i cię). [przypis edytorski]
mię ledwie staje (starop.) — ledwie żyję. [przypis redakcyjny]
mię — mnie. [przypis edytorski]
mięsić (daw.) — miesić, mieszać gniotąc, np. ciasto. [przypis edytorski]
mięsiwy (daw.) — dziś popr.: mięsiwami. [przypis edytorski]
mię — skrócona forma zaimka, analogiczna do „cię”; dziś tylko: mnie. [przypis edytorski]
mięso koszerujące się — mięso oczyszczane zgodnie z żydowskimi przepisami religijnymi, co polega na dokładnym umyciu mięsa w celu usunięcia krwi, namoczeniu oraz oczyszczeniu solą. [przypis edytorski]
mięsopost — ostatki; w kościele katolickim: ostatnie dni karnawału przed czterdziestodniowym postem poprzedzającym wiosenne święto Wielkanocy. [przypis edytorski]
mięsopust (daw.) — karnawał bądź jego trzy ostatnie dni. [przypis edytorski]
mięsopust (daw.) — karnawał. [przypis edytorski]
mięsopust — karnawał bądź jego ostatnie trzy dni. [przypis edytorski]
mięsopust — karnawał; nazwa pochodzi stąd, że ten okres zabawy i używania charakteryzował się m.in. spożywaniem dużej ilości mięsa (niegdyś zazwyczaj trudno dostępnego pokarmu). [przypis edytorski]
mięsopust — ostatki, trzy ostatnie dni karnawału przed Wielkim Postem. [przypis edytorski]
mięsopust prawy — prawdziwe widowisko karnawałowe (zapustne), w czasie którego między gawiedź uliczną rzucano przysmaki, co wywoływało bójki. [przypis redakcyjny]
mięsopusty — częściej: mięsopust, tj. 3 ost. dni karnawału. [przypis edytorski]
mię (starop.) — dziś popr.: mnie. [przypis edytorski]
mię (starop. forma) — dziś: mnie. [przypis edytorski]
mię (starop. forma) — forma zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu (analogicznie do form: się, cię); dziś używana tylko forma dłuższa: mnie. [przypis edytorski]
mię (starop. forma) — mnie. [przypis edytorski]
mięszać (daw.) — dziś: mieszać. [przypis edytorski]
mięszać (daw.) — dziś popr.: mieszać. [przypis edytorski]
mięszać — dziś popr.: mieszać. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mięszać — dziś popr. pisownia: mieszać. [przypis edytorski]
mięszać się (daw.) — dziś popr. forma: mieszać się. [przypis edytorski]
