Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 11003 przypisów.

Kobryń — miasto na Polesiu nad rzeką Muchawiec, po prawej stronie Bugu; dziś na Białorusi. [przypis redakcyjny]

Koburg a. Coburg — niemieckie miasto na prawach powiatu w kraju związkowym Bawaria. [przypis edytorski]

Koburgowie — boczna linia niemieckiej dynastii Wettynów, znana także jako dynastia sasko-koburska (od nazwy księstwa Saksonii-Coburg-Gotha). [przypis edytorski]

kobuz — fr. hobereau; w oryginale gra słów: po francusku termin ten oznacza zarówno ptaka, jak i biednego szlachcica, który pozostaje na swojej ziemi (wydźwięk pejoratywny). [przypis edytorski]

kobuzi (daw.) — hałastry, gawiedzi. [przypis redakcyjny]

kobuz — ptak drapieżny z rodziny sokołów. [przypis edytorski]

kobuz — ptak drapieżny z rodziny sokołowatych; tzw. sokół leśny a. sokolik drzewiec. [przypis edytorski]

kobyłka — kozioł, konstrukcja z drążków lub desek zbitych w kształt litery X, służąca do podpierania pni i belek podczas piłowania. [przypis edytorski]

kobyłka — rodzaj podpórki z desek zbitych w taki sposób, by tworzyły kształt litery A. [przypis redakcyjny]

Kobylański, Ludwik (1859–1886) — rewolucjonista, uczestnik zamachu na gubernatora Charkowa, księcia Kropotkina; aresztowany, osadzony w Twierdzy Pietropawłowskiej, następnie w Szlisselburskiej, gdzie zmarł. [przypis edytorski]

kobylenie — obronne zapory utworzone ze potężnych pni drzew z pozostawionymi częściowo gałęźmi, mające na celu przede wszystkim przed atakiem jazdy. [przypis edytorski]

kobylica (daw.; gw.) — kobyłka, kozioł: drewniany stojak ułatwiający piłowanie drewna. [przypis edytorski]

kobylica — kłoda. [przypis edytorski]

kobylica — przeszkoda. [przypis edytorski]

kobylica — przyrząd stanowiący rodzaj drewnianego, prostego imadła umieszczonego na ławce a. desce przymocowanej do burty statku. [przypis edytorski]

kobylica — rodzaj prowizorycznych zapór wykonanych z pni ściętych drzew, stosowanych w XVI i XVII wieku; kłody z częściami gałęzi umieszczano w przejściach lub innych miejscach dla powstrzymania szarżującej jazdy konnej. [przypis edytorski]

kobylica — tu: potężna deska; drąg. [przypis edytorski]

kobylice — drewniane podpórki. [przypis edytorski]

kobza a. dudy góralskie — strunowy instrument ludowy. [przypis edytorski]

kobza — daw. ludowy instrument strunowy o półokrągłym pudle rezonansowym i krótkim gryfie; w polskiej literaturze czasem nazwę kobza stosuje się (mylnie) do kozy, czyli dud, instrumentu dętego z miechem z koziej skóry i piszczałkami. [przypis edytorski]

kobza — instrument strunowy przypominający lutnię; w tradycji ukraińskiej żebrak śpiewający pieśni z towarzyszeniem kobzy lub bandury był często szanowanym nosicielem ważnych wiadomości i idei. [przypis edytorski]

kobza — ludowy instrument strunowy o półokrągłym pudle rezonansowym i krótkim gryfie. [przypis edytorski]

kobzarz — dziś raczej kobziarz; muzyk grający na kobzie, instrumencie strunowym, przypominającym lutnię; w trad. ukr. żebrak śpiewający pieśni z towarzyszeniem kobzy lub bandury był często szanowanym nosicielem ważnych wiadomości i idei. [przypis edytorski]

kobza (starop.) — dudy, instrument muzyczny wiejski. [przypis redakcyjny]

kobza — strunowy instrument muz. popularny wśród Kozaków, podobny do lutni lub mandoliny. [przypis edytorski]

kobza — tu: dudy, instrument muzyczny złożony ze skórzanego miecha i przytwierdzonych do niego piszczałek. [przypis edytorski]

kobziarz — muzyk grający na kobzie, instrumencie strunowym przypominającym lutnię; w tradycji ukraińskiej żebrak śpiewający pieśni z towarzyszeniem kobzy lub bandury był często szanowanym nosicielem ważnych wiadomości i idei. [przypis edytorski]

kobziarz — muzyk grający na kobzie, tj. instrumencie strunowym, podobnym do lutni a. gitary. [przypis edytorski]

kočėlas — apvalus įrankis kočioti, riesti, ridinis. [przypis edytorski]

kocender — włóczęga. [przypis autorski]

kochać a. lubić jak psy dziada (fraz., iron.) — nie znosić kogoś, nienawidzić. [przypis edytorski]

kochać się (starop.) — cieszyć się. [przypis edytorski]

kochać w kimś (daw.) — [dziś:] kochać się w kim. [przypis redakcyjny]

kochać w kimś (daw.) — kochać się w kim. [przypis redakcyjny]

kochać w kimś — [dziś:] kochać się w kimś. [przypis redakcyjny]

kochają swą niewolę tak, jak towarzysze Ulissa ukochali swe zezwierzęcenie — patrz rozprawkę Plutarcha pt. Zwierzęta posługują się rozumem [jest to dialog, w którym rozmówcami są Kirke, Odyseusz i Gryllos; przyp. tłum.]. [przypis autorski]

Kochał namiętnie: V…, M…, A…, Ange…, M…, C… — Wiktorynę Mounier, Melanię Guilbert, Aleksandrę Daru, Angelinę Pietragrua, Matyldę Dembowską oraz Klementynę Curial. [przypis edytorski]

kochałżem — czy kochałem. [przypis edytorski]

kochałżeś — czy kochałeś. [przypis edytorski]

Kochalby se seznati pana Krasinskeho (czes.) — pragnąłby poznać [pana Krasińskiego; red. WL]. [przypis redakcyjny]

kochalim — dziś: kochaliśmy. [przypis edytorski]

Kochana Asiu — w spisie treści utwór występuje jako piryn, pirydyna. [przypis edytorski]

kochanek (daw.) — ukochany. [przypis edytorski]

kochanek (tu daw.) — ukochany; adorator. [przypis edytorski]

kochanek (tu daw.) — ukochany. [przypis edytorski]

kochanek — tu: ukochany. [przypis edytorski]

kochanek — użyty w daw. znaczeniu wielbiciela, zalotnika. [przypis tłumacza]

kochanie — przedmiot miłości, a zarazem miłość. [przypis redakcyjny]

kochanka (daw.) — ukochana. [przypis edytorski]

kochanka (tu daw.) — ukochana, wybranka; tu: przyszła narzeczona. [przypis edytorski]

kochanka Wertumna — Wertumnus, bożek wiejski, czczony u starożytnych pod rozmaitymi postaciami; kochanką jego była Pomona, bogini drzew i owoców. [przypis redakcyjny]

Kochankę, którą ukochał przez ciernie — To znaczy: ubóstwo. [przypis redakcyjny]

Kochanko boża — W tekście: O Amanza del primo amante [(wł.) kochanko pierwszego z kochanków; red. WL]. [przypis redakcyjny]

kochankowi — Stendhal używa na ogół wyrażenia amant (kochanek) w staroświeckim znaczeniu zalotnika. [przypis tłumacza]

Kochanowski, Jan (1530–1584) — czołowy poeta polskiego renesansu, autor m. in. Trenów i Pieśni; latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej, Odprawy posłów greckich (1578). [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (1530–1584) — czołowy poeta polskiego renesansu, autor m. in. Trenów i Pieśni; latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej, Odprawy posłów greckich (1578) [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (1530–1584) — najwybitniejszy poeta epoki renesansu, latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej — Odprawy posłów greckich (1578). [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (1530–1584) — polski poeta i tłumacz epoki renesansu. [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (153–1584) — czołowy poeta polskiego renesansu, autor m. in. Trenów i Pieśni; latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej, Odprawy posłów greckich (1578) [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (153–1584) — czołowy poeta polskiego renesansu, autor m. in. Trenów i Pieśni; latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej, Odprawy posłów greckich (1578). [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (153–1584) — czołowy poeta polskiego renesansu, autor m.in. Trenów i Pieśni; latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej, Odprawy posłów greckich (1578). [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (ok. 1530–1584) — polski poeta renesansowy, tłumacz. [przypis edytorski]

Kochanowski, Piotr (1566–1620) — poeta, sekretarz królewski, tłumacz poematu Goffred abo Jeruzalem wyzwolona Torquata Tassa. [przypis edytorski]

Kochanowski, Piotr(1566–1620) — poeta, sekretarz królewski, tłumacz wybitnych dzieł epoki, mianowicie poematów: Goffred abo Jeruzalem wyzwolona Torquata Tassa oraz Orlando szalony Lodovico Ariosta; bratanek poety Jana Kochanowskiego. [przypis edytorski]

(…) Kochanowski razem z Stanisławem Bykowskim, kasztelanem łęczyckim, od senatu i Pawłem Chocimowskim od rycerstwa, był przeznaczony do rewizji królewszczyzn na Rusi i na Wołyniu — [por.] Volumina Legum pod r. 1607 (wyd. pijarskie, t. II, s. 1611). Przy nazwisku Kochanowskiego nie dodano wprawdzie sekretarstwa; ale nie ulega wątpliwości, że to jest nasz tłumacz. W konstytucjach niekiedy dopisywano tytuł, często jednak opuszczano; tak np. w tejże konstytucji (s. 1611) wymieniony bez żadnego tytułu Wojciech Sękowski, jest już w r. 1601 w innej konstytucji (s. 1493) sekretarzem królewskim. [przypis redakcyjny]

Kochanowski — wieszczenie Rozy Wenedy miało częściowo swój pierwowzór w tragicznych przepowiedniach Kasandry, córki króla Troi, Priama, z Odprawy posłów greckich. [przypis edytorski]

Kochany Edzio Leszczyński! — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Edward Leszczyński (rys. W. Wojtkiewicz). [przypis edytorski]

Kochany Sztattlerze (…) — Prawdopodobnie brulion listu do zaprzyjaźnionego z Poetą artysty-malarza, Wojciecha Stattlera. [przypis redakcyjny]

kocha — po tym słowie opuszczone „się”. [przypis redakcyjny]

kochasz jedną z Priama córek — mowa o Poliksenie, najmłodszej córce Priama i Hekuby, która pojawia się w utworach poetów greckich rozwijających i uzupełniających treść Iliady. [przypis edytorski]

kochasz Stasia — Markiewicza. [przypis redakcyjny]

kochaż — przykład konstrukcji z partykułą pytającą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy kocha. [przypis edytorski]

Kochinchina — dawna nazwa położonej najbardziej na południe części Wietnamu, stanowiącej część francuskiej kolonii Indochin. [przypis edytorski]

Kochinchina — francuska kolonia na południu obecnego Wietnamu. [przypis edytorski]

Kochinchina (hist.) — dawna nazwa Wietnamu lub jego płd. części (od 1862 do 1945 stanowiącej część francuskiej kolonii Indochin). [przypis edytorski]

kochinchin — pochodząca z Chin rasa kur. [przypis edytorski]

Kochin — miasto na wybrzeżu Malabar. [przypis redakcyjny]

Kochowski, Wespazjan (1630–1699) — poeta i historyk. Opisał wyprawę wiedeńską w dziełku Commentarius belli adversum Turcas ad Viennam et in Hungaria anno Chr. 1683 gesti, Cracoviae 1684 i po polsku w poemacie Dzieło Boskie albo pieśni wybawionego Wiednia, 1684 (tylko pieśń I). [przypis redakcyjny]

Kochowski, Wespazjan (1633–1700) — barokowy poeta i historyk, autor Psalmodii polskiej. [przypis edytorski]

Koch, Robert (1843–1910) — niemiecki uczony, lekarz i bakteriolog, odkrywca m.in. bakterii wywołujących wąglika, cholerę i gruźlicę, laureat Nagrody Nobla (1905) za badania nad gruźlicą. [przypis edytorski]

Koch, Robert (1843–1910) — uczony niemiecki, prowadził badania nad gruźlicą, za co otrzymał w 1905 r. Nagrodę Nobla. [przypis edytorski]

kociacki (neol.) — właściwy kociakom, taki jak u kociaka; kociak (pot.): atrakcyjna młoda kobieta, zwykle o modnym, kokieteryjnym wyglądzie i zachowaniu. [przypis edytorski]

kocia muzyka — jazgot. [przypis edytorski]

kocić się (gw.) — toczyć się. [przypis edytorski]

kocie łby (pot.) — bruk z kamieni polnych, otoczaków. [przypis edytorski]

kocieł — dziś: kocioł. [przypis edytorski]

kociełek — dziś popr.: kociołek. [przypis edytorski]

kocie złoto — chodzi o minerał często występujący w skałach, mikę lub piryt. [przypis edytorski]

Kocio Br. żeni się z córką Hermana — Konstanty Branicki z Jadwigą, córką Hermana Potockiego i żony jego z Mokronowskich. [przypis redakcyjny]

kocioł — tu: okrągłe zagłębienie terenu otoczone z trzech stron zboczami skalnymi, opadające ku dolinie stromym progiem. [przypis edytorski]

kocioł — tu: rodzaj bębnów używanych w jeździe. [przypis redakcyjny]

kocisz (daw.) — wóz, kocz. [przypis redakcyjny]