Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | norweski | poetyckie | pogardliwe | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński

Według języka: wszystkie | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 4134 przypisów.

Jassejczykowie chwalili się, że u nich stał pod otwartym niebem posąg [Westy] — Polybios Historia, lib. XVI, § 11. Op. t. II, p. 443 ed. Ernest. [przypis redakcyjny]

Jassy — stolica Mołdawii, obecnie w Rumunii. [przypis edytorski]

Jast — Aufregung, Zorn. [przypis edytorski]

Jastrun, Mieczysław (1903–1983) — poeta, tłumacz, autor książek biograficznych i kilku dzieł prozą, znany głównie jako twórca liryki filozoficznej. [przypis edytorski]

jastrząb ściany popryskał — jastrzębie i inne ptaki łowieckie trzymano dla uciech w swoich pokojach. [przypis redakcyjny]

Jastrzębiec — herb szlachecki Skrzetuskich. [przypis edytorski]

Jastrzębiec-Zalewski, Władysław (ur. 1877) — komediopisarz, autor Lanceta, Gobelina, Serc za drutem kolczastym. [przypis edytorski]

jastrzębióm i krukóm — dziś popr. pisownia: jastrzębiom i krukom. [przypis edytorski]

jasyr (daw.) — niewola u Tatarów a. Turków. [przypis edytorski]

jasyr (daw.) — niewola u Tatarów lub Turków. [przypis edytorski]

jasyr (daw.) — niewola u Turków lub Tatarów. [przypis edytorski]

jasyr — jeńcy uprowadzeni przez Turków a. Tatarów. [przypis edytorski]

jasyr — jeńcy uprowadzeni przez Turków a. Tatarów. [przypis redakcyjny]

jasyr — tu ogólnie: niewola. [przypis edytorski]

jasyr — turecka lub tatarska niewola. [przypis edytorski]

jasyr — zdobycz, zwł. jeńcy. [przypis redakcyjny]

jasyr (z tur.) — niewola; także ludność wzięta do takiej niewoli. [przypis edytorski]

jasyr (z tur.) — niewola tatarska lub turecka. [przypis redakcyjny]

jasyr (z tur.) — niewola tatarska. [przypis redakcyjny]

Jaszar — postać o tym imieniu, jak również jego syn, nie pojawiają się w Biblii hebrajskiej. [przypis edytorski]

jaszcz — artyleryjski wóz konny służący do przewożenia amunicji. [przypis redakcyjny]

jaszcz — skrzynia na kółkach do transportu amunicji. [przypis edytorski]

jaszczur (daw.) — wyprawiona skóra jaszczurki; tu: pochwa wykonana z takiej skóry. [przypis edytorski]

Jaszczurka z dachu (…) siknęła… — w oryginale άσκαλαβώτης iγαλεώτες, południowo-europejska jaszczurka z bardzo wydatnymi przylgami palców, łażąca zwinnie po murach, a nawet po sufitach. Prof. dr. Wł. Kulczyński sądzi, że to jest stellio, po polsku mierzienica albo gek, znienawidzona przez gospodynie, gdyż bardzo często, wałęsając się po murach, wpada im do naczyń z mlekiem i do garnków. Lud nasz opowiada, że ropucha do gniewu pobudzona, czyni ten sam nieprzyzwoity gest, co jaszczurka Arystofanesa, i że można wskutek tego oślepnąć. [przypis tłumacza]

jaszczurnik — tu: gniazdo jaszczurek. [przypis edytorski]

Jaszczurówka — obecnie obszar we wschodniej części Zakopanego. [przypis edytorski]

jaszczur — skóra cielęca, kozia lub owcza, używana do wyrobu galanterii kaletniczej; tu: skórzana pochwa szabli. [przypis edytorski]

jaszczur — skóra końska lub ośla, wyprawiona chropowato, podobna do skóry jaszczurczej; oprawiano w nią pochwy i rękojeści szabel. [przypis edytorski]

jaszczur — skóra wyprawna z zachowaniem łuskowatej, a przynajmniej chropawej powierzchni. Tu mowa niewątpliwie o rękojeściach szabel oprawnych w „jaszczur”, a wysadzanych drogimi kamieniami. [przypis redakcyjny]

jaszczur — wyprawiona skóra, tu: pochwa. [przypis edytorski]

jaszcz — wóz do transportu amunicji. [przypis edytorski]

jaszczyk a. jaszcz — wóz przystosowany do transportu amunicji artyleryjskiej. [przypis edytorski]

jaszczyk — dwukołowy wóz ze skrzynią do przewożenia. [przypis redakcyjny]

jaszczyk — naczynie drewniane okrągłe, niskie. [przypis redakcyjny]

jaszczyk — wóz do przewożenia amunicji artyleryjskiej. [przypis edytorski]

jaszczyk — wóz transportowy z okutą skrzynią, tu: węglarka. [przypis edytorski]

jaszczyk — wóz transportowy z okutą żelazem skrzynią. [przypis edytorski]

jaszczyk — wóz z okutą skrzynią. [przypis edytorski]

jaszczyk — wóz z okutą skrzynią, służący dawniej do przewożenia amunicji artyleryjskiej. [przypis edytorski]

jaszczyk (z ros.) — skrzynia na amunicję. [przypis edytorski]

jatagan — broń biała, jej długość wynosi około 70 cm; charakteryzuje się rękojeścią i podwójną krzywizną ostrza. [przypis edytorski]

jatagan — broń sieczna o zakrzywionym ostrzu, używana od XVI w. przez Turków, Arabów i Persów. [przypis edytorski]

jatagan — broń sieczna średniej długości, bez jelca, o podwójnie zakrzywionym ostrzu. [przypis edytorski]

jatagan — rodzaj broni białej o dwukrotnie wygiętym ostrzu. [przypis edytorski]

jatagan — wschodnia broń sieczna pośrednia między nożem a szablą [przypis redakcyjny]

jatagan (z tur.) — broń sieczna o wygiętej głowni. [przypis edytorski]

jatagan (z tur.) — broń sieczna średniej długości, o zakrzywionym ostrzu i charakterystycznej rękojeści, używana przez Turków, Arabów i Persów. [przypis edytorski]

ja taki zostanę — ja i tak zostanę. [przypis edytorski]

ja tego ani wygłoszę, ani podpiszę — ja tego ani nie wygłoszę, ani nie podpiszę. [przypis edytorski]

Ja też (…) do nich — zdanie skrócone: skoczę do nich, pędzę do nich; podobnie często u Sienkiewicza: „W nich!”. [przypis redakcyjny]

ja tiebia wiżu! (ros.) — widzę cię! [przypis redakcyjny]

jat', je (ros.) — litery alfabetu rosyjskiego. [przypis edytorski]

jatka (daw.) — rzeźnia. [przypis edytorski]

jatka — rzeźnia; zakład rzeźnicki. [przypis edytorski]

jatka (tu forma D. lm: jatek) — tu: stragan. [przypis redakcyjny]

ja tobie gród ten zachowałem — Tyrezjasz zachował Teby, gdy podczas najazdu Siedmiu na miasto poradził Kreonowi, aby tenże własnego syna (zapewne Megarcusa) poświęcił, a tą śmiercią okupił wybawienie. [przypis redakcyjny]

Ja toho Lacha znaju, on buw u Krymu (ukr.) — Znam tego Polaka, on był na Krymie. [przypis edytorski]

Ja toho skazaty ne umiju (rus.) — ja tego powiedzieć nie umiem. [przypis edytorski]

jatrochemia — alchemia medyczna: kierunek w alchemii w XVI–XVII w., mający na celu na odkrywanie substancji chemicznych, które mogą służyć jako leki, oraz poznawanie procesów zachodzących w organizmie ludzkim; wyparta przez nowoczesną chemię i medycynę. [przypis edytorski]

jat' (ros. Jać, Ѣ, ѣ) — litera starej cyrylicy, zlała się całkowicie z e. Jej obecność w ortografii XX w. wynikała z wpływu języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, który był językiem liturgicznym. [przypis edytorski]

Jat' (ros. Jać, Ѣ, ѣ) — litera starej cyrylicy, zlała się całkowicie z e. Jej obecność w ortografii XX w. wynikała z wpływu języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, który był językiem liturgicznym. [przypis edytorski]

J'attends votre férule critique (fr.) — oczekuję surowej krytyki z Pańskiej strony. [przypis edytorski]

Ja, Tutmozis, dowódca gwardii […] nie będą miały prawa do majątku pierworodnego syna naszego… — autentyczne. [przypis autorski]

jau ant galo — pagaliau. [przypis edytorski]

Ja uboga, nie znam wroga — w innej wersji: „Ach, dla Boga! Nigdym wroga/ Nie widziała, nie”. [przypis edytorski]

jaunūmenė — dabar: jaunuomenė. [przypis edytorski]

jaunumenė — jaunimas. [przypis edytorski]

jaunybė — paikybė — jaunystė-kvailystė. [przypis edytorski]

Jaurès, Jean (1859–1914) — francuski przywódca socjalistyczny; udzielał się jako obrońca Dreyfusa; w 1904 założył socjalistyczną gazetę „L'Humanité”; zamordowany przez francuskiego nacjonalistę. [przypis edytorski]

ja u was zasiadać powinna — dziś: ja (…) powinnam. [przypis edytorski]

j'avais (fr.) — miałam (tu: czasownik pomocniczy konstrukcji czasu przeszłego). [przypis edytorski]

j'a vais la fortu­ne… mon fils avait le malheur de la perdre (z fr.) — ja miałam szczęście, mój syn miał nieszczęście je utracić. [przypis edytorski]

Ja, vi elsker denne landet… (norw.) — „My kochamy ten nasz kraj…”; początek hymnu norweskiego, słowa autorstwa pisarza, dramaturga i noblisty Bjørnstjerne Bjørnsona (1832–1910). [przypis edytorski]

Ja walczę o wolność (…) których tu na ziemi kocham — cytat pochodzi z Albo–albo. [przypis edytorski]

Jawa — należąca do Indonezji wyspa w Azji Południowo-Wschodniej; na jej obszarze znajduje się stolica kraju, Dżakarta. [przypis edytorski]

jawantura — dziś popr.: awantura. [przypis edytorski]

Jawa — wyspa w płd.-wsch. Azji. [przypis edytorski]

jaw (daw.) — jawa, rzeczywistość. [przypis edytorski]

jaw — dziś popr. w r.ż: jawa. [przypis edytorski]

jawem — dziś popr. w r. ż.: jawą. [przypis edytorski]

jawem — dziś r.ż.: jawą. [przypis edytorski]