Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7628 przypisów.
doczesny — tu: sprawujący urząd tylko przez określony czas. [przypis edytorski]
doczesny — tu: trwający tylko przez jakiś czas; chwilowy; czasowy. [przypis edytorski]
doczesny — związany z życiem ziemskim; przemijający. [przypis edytorski]
do czubków — do domu obłąkanych. [przypis redakcyjny]
doczyść (starop. forma) — doczytać. [przypis redakcyjny]
dodać serca (daw.) — dodać odwagi. [przypis redakcyjny]
dodał od siebie parę zbrodni Borgiów…. – Barnes był synem protestanckiego biskupa, nadto zaś korzystał ze wzburzenia opinii publicznej wykryciem w r. 1605 uknutego przez katolików tzw. spisku prochowego, który zresztą był tworem szczupłej grupki ludzi i wynikiem prześladowań Jakuba I. [przypis tłumacza]
Dodał tylko bolejącym i osłabłym głosem warunek: — Gdy przyjdzie chwila, w któréj znajdziecie słuszném… proszę was, byście starości mojéj dali wypoczynek… — Swetoniusz [Żywot Tyberiusza 24]. [przypis autorski]
dodaszli — jeśli dodasz (czasownik z partykułą pytajną -li). [przypis edytorski]
Dodatek (b) — dodać można, że w zapiskach Żeromskiego z czasu podróży po Włoszech 1906–1907 r. (zob. w tomie Wspomnienia, wydania zbiorowego Dzieł, Warszawa 1965) mieści się sporo notat i fragmentów zużytkowanych w tekście Dziejów grzechu, a także w zarzuconym fragmencie „Testamentu”. [przypis redakcyjny]
dodawa — dziś 3 os.lp.: dodaje. [przypis edytorski]
dodawa — dziś popr.: dodaje. [przypis edytorski]
dodawa (starop. forma) — dodaje. [przypis edytorski]
dodejcie (gw.) — dodajcie, dajcie. [przypis edytorski]
Dodek — Adolf Dymsza, właśc. Adolf Bagiński (1900–1975) aktor kabaretowy, filmowy i teatralny. [przypis edytorski]
do diaska — do diabła. [przypis redakcyjny]
do dnia (daw., gw.) — o świcie, przed wschodem słońca. [przypis edytorski]
do dnia (daw. gw.) — o świcie. [przypis edytorski]
do dnia (daw., gw.) — przed świtem. [przypis edytorski]
do dnia (daw.) — o świcie, przed wschodem słońca. [przypis edytorski]
do dnia (daw.) — o świcie. [przypis redakcyjny]
do dnia (daw.) — przed świtem. [przypis edytorski]
do dnia (daw., reg.) — nad ranem, o świcie. [przypis edytorski]
do dnia (daw. reg.) — o świcie. [przypis edytorski]
do dnia — o świcie. [przypis edytorski]
do dnia — przed nastaniem dnia. [przypis edytorski]
do dnia — rano. [przypis edytorski]
do dni lipcowych — tj. do rewolucji lipcowej w roku 1830, kiedy podczas kilkudniowego powstania udaremniono próbę powrotu do absolutyzmu dokonaną przez Karola X. [przypis edytorski]
do dom (daw. forma) — do domu. [przypis edytorski]
do dom (daw., gw.) — do domu. [przypis edytorski]
do dom — dziś: do domu. [przypis edytorski]
do dom — dziś popr.: do domu. [przypis edytorski]
do dom — dziś popr. forma: do domu. [przypis edytorski]
do domu cię wprowadzić — Timasjon jest wygnańcem. [przypis tłumacza]
do domu z uszyma — kolejno trzy zwroty przysłowiowe (Ze złego targu z uszyma/ do domu itd.). [przypis redakcyjny]
Dodona — miasto w Epirze, jeden z ośrodków kultu Zeusa. [przypis edytorski]
Dodona — miasto z wyrocznią, należące tu do państwa Helenusa. [przypis edytorski]
Dodona — miejscowość w płn.-zach. Grecji, w Epirze, w starożytności ośrodek kultu Zeusa, słynny z najstarszej wyroczni greckiej, gdzie wróżono z szumu liści świętego dębu. [przypis edytorski]
Dodona — wyrocznia w Epirze, gdzie wróżono z szumu liści świętego dębu. [przypis edytorski]
do doskonałości człowieka — ideałem greckim jest mąż „piękny i dobry” (kalós k'agathos, por. angielskiego dżentelmena), jemu przeciwstawia się niewolnika, istotę duchowo skutkiem wychowania i urodzenia małowartościową. [przypis tłumacza]
do dowódcy 1 Frontu Białoruskiego — Konstanty Rokossowski (1896–1968) — sowiecki dowódca wojskowy pochodzenia polskiego, w czasie powstania warszawskiego dowódca 1 Frontu Białoruskiego, który operował na bezpośrednich przedpolach miasta. Przyjął bierną postawę wobec wydarzeń na zachodnim brzegu Wisły, niewątpliwie realizując dyrektywy płynące z Kremla. [przypis edytorski]
dodowolnyj soboj i mirom (ros. додовольный собой и миром) — zadowolony z siebie i świata. [przypis edytorski]
do drugich [miast] sprowadza na powrót wygnane stronnictwa — oligarchiczne; dzisiaj do zmiany orientacji w polityce zagranicznej wystarcza dymisja jednego ministra. [przypis tłumacza]
Do drzewa — Podtytuł skrócony decyzją redakcyjną. Pełne brzmienie: Do drzewa, które nagłym wywrotem byłoby go zgniotło. [przypis edytorski]
do Dublan, gdzie w niższej szkole rolniczej naukę pobierał — w polskiej szkole rolniczej założonej w 1856 w Dublanach koło Lwowa; od 1878 była to prowadzona przez galicyjski Wydział Krajowy trzyletnia Krajowa Szkoła Rolnicza (ob. Lwowski Narodowy Uniwersytet Rolniczy). [przypis edytorski]
do Dunaju — tu: do niczego (w daw. żargonie uczniowskim). [przypis edytorski]
do Dunkierki, gdzie miał kierować odjazdem floty przeznaczonej do Szkocji — pod koniec 1745, w celu wsparcia powstania jakobitów na mocy układu Ludwika XV z pretendentem do tronu Anglii i Szkocji Karolem Edwardem Stuartem; ekspedycję odwołano w grudniu. [przypis edytorski]
Do dzieci — Błędem byłoby sądzić, że Krasicki kierował swoje bajki do dzieci. W istocie dziecięca niesforność określa tu ludzkie przywary w ogóle. [przypis edytorski]
dodzierać — nosić zużyte ubrania. [przypis edytorski]
dodzierżyć (starop.) — zatrzymać. [przypis redakcyjny]
do dziewiąci lat — Horacy, w Liście do Pizonów (tzw. Sztuka poetycka), w. 338 pisze: „…niech rękopis będzie schowany w głębi skrzyni i tam pilnowany do dziewiątego roku” (tł. T. Sinko). [przypis redakcyjny]
Döblin, Alfred (1878–1957) — niemiecki prozaik i eseista, autor m.in. powieści Berlin Alexanderplatz: dzieje Franciszka Biberkopfa (1929); od 1935 r. na emigracji, powrócił do Niemiec po wojnie. [przypis edytorski]
Döden — Der Tod, der Tod. [przypis edytorski]
Döden (duń.) — śmierć. [przypis edytorski]
Döller — prawdopodobnie: Anton Döller (1831–1912), oficer armii austriackiej, publicysta, działacz społeczny na terenie Spiszu o wybitnych zasługach w dziedzinie turystyki tatrzańskiej; współzałożyciel Węgierskiego Towarzystwa Karpackiego w 1873 r. [przypis edytorski]
do […] egzaltacji przyprowadził — dobrze zorganizowane głowy tylko chwilowo ulegają egzaltacji. — (P. W.) [przypis redakcyjny]
do fartuszka — do dziewcząt. [przypis redakcyjny]
do fondytu — do gruntu. [przypis autorski]
Do Franciszka Masłowskiego — pisarza ziemskiego, uczonego, tłumacza Demetriusza z Faleronu, przyjaciela Kochanowskiego z Padwy. Masłowski wiele podróżował, umarł w Padwie. [przypis redakcyjny]
Do gadu nowe wyciągnął ramiona i rzekł: Buoso — Buoso w gadzinę przemieniony i drugi, który oblekł się w jego kształty, musieli za życia w jakichś szczególnych być z sobą stosunkach. Najprawdopodobniej, że Buoso wciągnął Kawalkanta do występku i winy swojej cały ciężar na niego zwalił; dlatego to Buoso przez Kawalkanta karanym jest w piekle. [przypis redakcyjny]
dogadywki — docinki. [przypis autorski]
do Gaillaku — tu Gaillac oznacza siedzibę hrabiego Peire de Gaillac. [przypis edytorski]
do Galii — εἰς Γαλλίαν (Niese), Ἱϲπανίαν (Dindorf); w Starożytnościach XVIII, VII, 2 do Lugdunu (Λούγδουνον), w Galii. Rok 39 n.e. [przypis tłumacza]
do gardła — tj. do śmierci. [przypis edytorski]
dogaressa (wł.) — małżonka doży, najwyższego urzędnika Republiki Weneckiej. [przypis edytorski]
dogarezza, właśc. dogaressa (wł.) — małżonka doży, najwyższego urzędnika Republiki Weneckiej. [przypis edytorski]
doga — suka (w ogóle) a. samica psów rasy dog. [przypis edytorski]
do Gedeona, sędziaka swego i hetmana, mówili: „Panuj nad nami i syn twój, i syn syna twego… — Sdz 8, 22–23. [przypis edytorski]
do Genewy (..) mój pokoik, do którego przywykłem, ogród, gdzie tak długo się przechadzałem — poeta ma na myśli dom p. Pattey w Veytoux pod Genewą. [przypis redakcyjny]
do głównej kwatery — Aleksandra Wielkiego w Azji. [przypis tłumacza]
do głowym to wziął — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: do głowy to wziąłem (zdecydowałem). [przypis edytorski]
dogmata i mathemata — gr. δόγμα od δοκέω: mniemam; gr. μάθημα od μανθανω: uczę się, poznaję. [przypis tłumacza]
Dogmat Hegezjasza (…) — por. Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, II, 95. [przypis tłumacza]
dogmat — twierdzenie pewne, uznawane przez Kościół za objawione przez Boga. [przypis edytorski]
do gór — Góry Menalijskie (Majnalon [częściej: Majnalos]). [przypis tłumacza]
do górnego pałacu — to znaczy do pałacu Heroda w Górnym Mieście. [przypis tłumacza]
do góry — pod prąd rzeki. [przypis edytorski]
dogoda (daw.) — wygoda. [przypis redakcyjny]
dogodny — posłuszny. [przypis redakcyjny]
do godziny piątej — tj. jedenastej przed południem. [przypis tłumacza]
dogonim — dziś popr. forma 2 os. lm cz.przysz.: dogonimy. [przypis edytorski]
Do gościa — czyli do czytelnika. [przypis edytorski]
do granicy Tracji — Tracja Bityńska, czyli kraj Bitynów. [przypis tłumacza]
do grobowisk — ἐπὶ τὰς θήκας. [przypis tłumacza]
do grobu iść należało † Gdybym nawet tu — krzyżyk oznacza, że tekst jest w tym miejscu zepsuty, εὐκλεῆ θάνατον † εἰ δεῖ μὴ (N), εὐκλεᾶ θάνατον. Εἰ δέ, bez μὴ (D). [pominięto tłum. na rosyjski i komentarz do niego]. [przypis tłumacza]
do grodu — do sądu grodzkiego. [przypis edytorski]
do grodu — tj. do władz miejskich. [przypis edytorski]
do grodu — Wrocławia. [przypis edytorski]
dogryzki — docinki. [przypis edytorski]
do grzania rurek — chodzi o narzędzia do układania włosów w loki. [przypis edytorski]
do gury (starop. forma) — dziś popr.: do góry. [przypis edytorski]
do Hadu — do Hadesu. [przypis edytorski]
Do Henryka Reeve'a — wszystkie zamieszczone tu listy do Henryka Reeve'a są przekładem z oryginałów francuskich, przeplatanych raz po raz ustępami w języku angielskim. [przypis redakcyjny]
do Hiszpanii (…) sprawy rodzinne — chodziło o siostrę pisarza uwiedzioną przyrzeczeniem małżeństwa przez niejakiego Clavijo. Beaumarchais opisał później w swoich Memoriałach całe zdarzenie i swoją interwencję w sposób tak żywy i dramatyczny, iż opis ten stał się natchnieniem Wolfganga Goethego (1749–1832) do jego tragedii Clavigo. [przypis tłumacza]
do hrabiny de P*** (…) To nazwisko odświeżyło we mnie cały gniew (…) — patrz List LXX. [przypis tłumacza]
Do idei struktury w badaniach historycznoliterackich odwołują się podstawowe rozprawy Marii Janion — [por.] M. Janion, Tradycje i perspektywy metodologiczne badań genetycznych w historii literatury, w księdze zbiorowej: Zjazd Naukowy Polonistów 10–13 grudnia 1958, Wrocław 1960, głównie rozdział noszący tytuł: Antygenetyzm strukturalizmu i funkcjonalizmu, s. 177–186; Światopogląd polskiego romantyzmu, w książce zbiorowej: Proces historyczny w literaturze i sztuce. Materiały konferencji naukowej maj 1965, Warszawa 1967, s. 116–142. [przypis autorski]
doigts de faune (fr.) — palce fauna. [przypis edytorski]
do ila — do jakiego stopnia. [przypis edytorski]
do imienia (daw.) — całkowicie. [przypis edytorski]
do infamowania i do trąby — do obwołania i otrąbienia infamisów. [przypis redakcyjny]