Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 467 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | austriacki | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | sportowy | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 170770 przypisów.
nastarczać (starop.) — nadążać. [przypis edytorski]
nastarczać — zapewniać odpowiednią ilość czegoś. [przypis edytorski]
Nastarczało (gw.) — wystarczyło. [przypis edytorski]
na starość godzi — sens: zamierza dożyć podeszłego wieku. [przypis edytorski]
nastateczniejszy — najbardziej stały, poważny. [przypis redakcyjny]
na statek człowiek mało dbały — mało stateczny (w dzieciństwie i młodości). [przypis redakcyjny]
nastawa (daw.) — 3. os. lp: nastaje; nastawać: nalegać, usilnie do czegoś dążyć. [przypis edytorski]
nastawa — dziś popr. forma: nastaje. [przypis edytorski]
nastawa (starop. forma) — dziś: nastaje. [przypis edytorski]
nastawia — dziś popr.: nadstawia. [przypis edytorski]
na Stawki na plac — mowa o Umschlagplatz (niem.: placu przeładunkowym), usytuowanym przy skrzyżowaniu ul. Stawki i Dzikiej; początkowo służył on wymianie towarów między gettem a światem zewnętrznym, później gromadzono na nim ludzi wywożonych do Treblinki. [przypis edytorski]
nastawywać — nastawiać. [przypis edytorski]
następca Fryderyka II — chodzi o bratanka Fryderyka II Wielkiego, Fryderyka Wilhelma II (1744–1797), króla pruskiego i elektora brandenburskiego od 1786 r. [przypis edytorski]
Następca jego Albinus — rok 63 n.e. [przypis tłumacza]
następcę tronu Saxe-Gotha — księcia Saksonii-Gotha-Altenburg Fryderyka Ludwika (1735–1756), syna Fryderyka III. [przypis edytorski]
następców Aleksandra, niezdolnych do zdzierżenia społem królestwa — po śmierci Aleksandra Wielkiego w 323 r. p.n.e. najwyżsi dowódcy jego armii rozpoczęli tzw. wojny diadochów, które doprowadziły do podziału macedońskiego imperium między dowódców. [przypis edytorski]
Następczyni tronu — chodzi o delfinę Francji, żonę następcy tronu, najstarszego syna Ludwika XV, Ludwika Ferdynanda; była nią Maria Józefa Saska (1731–1767), córka Augusta III, elektora Saksonii i króla Polski. [przypis edytorski]
następ (daw.) — natarcie, nawała. [przypis redakcyjny]
następ (gw.) — cofnij się. [przypis redakcyjny]
następna (daw.) — tu: następująca. [przypis edytorski]
następne — dziś: następujące. [przypis edytorski]
Następnego roku — rok 404/403. Attycki rok zaczyna się w lecie (w lipcu), miesiącem Hekatombaion. [przypis tłumacza]
Następnego roku — rok 406/05, dwudziesty szósty rok wojny. [przypis tłumacza]
Następnie — po Apaturiach, nie podczas świąt. [przypis tłumacza]
następnie przystąpili — „Po tym jak [Mojżesz] pouczył starszyznę, powtarzał zagadnienie lub prawo ludowi Israela. Mędrcy uczyli jak wyglądał porządek nauczania: Mojżesz uczył się z ust Wszechmogącego, następnie wchodził Aharon i Mojżesz uczył go zagadnienia, [po czym] Aharon odsuwał się i zasiadał po lewej stronie Mojżesza, wchodzili synowie [Aharona], Mojżesz uczył ich lekcji i oni się odsuwali: Eliezer zasiadał po prawej stronie Mojżesza, a Itamar po lewej Aharona, [wówczas] wchodziła starszyzna, Mojżesz uczył ich lekcji, starszyzna usuwała się i zasiadała po bokach a wkraczał cały lud i Mojżesz uczył ich lekcji. Zatem cały lud uzyskiwał [wiedzę] jeden raz, starszyzna dwukrotnie, a synowie Aharona trzykrotnie.”, Raszi do 34:32 [1]. [przypis tradycyjny]
następnie przyszli Mojżesz i Ahron — „Ale członkowie starszyzny, [idący] za Mojżeszem i Ahronem, wymykali się jeden po drugim, aż wycofali się wszyscy, zanim przybyli do pałacu, ponieważ bali się tam iść”. Zostali za to ukarani podczas objawienia na Synaju, wtedy tylko sam Mojżesz mógł się zbliżyć do Wiekuistego, a im było to zakazane (por. Wj 24:1-2), zob. Raszi do 5:1. [przypis tradycyjny]
następnieś się cofnął — inaczej: następnie się cofnąłeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
następnie — tak tłumaczę εχου, u Dindorfa w nawiasie ἐξ οὗ; Pape (I, 750b pod. 4): eine Zeitfolge. [przypis tłumacza]
następnie — wedle tradycyjnego pojmowania wiedzy biologicznej pierworodnym z dwojga bliźniąt był w rzeczywistości Jakub, ponieważ «Jakub został poczęty z pierwszej kropli [nasienia] a Esaw z drugiej […], zatem Esaw, który został ukształtowany później wyszedł jako pierwszy, a Jakub stworzony jako pierwszy wyszedł ostatni. I Jakub chciał go powstrzymać i być pierwszym urodzonym, tak jak był spłodzony jako pierwszy, by „otworzyć łono [swojej matki]” i dostać należny mu prawnie status pierworodnego», zob. Raszi do 25:26. [przypis edytorski]
Następnie wyrecytowawszy Modlitwę Czystości mimo pozostawania w tym świecie — chin. Chu shijie fan jie, jap. Sho sekai bon no ge. Kwiat losotu zakorzeniony jest w błotnistej wodzie ale jego piękne kwiaty kwitną ponad i nie ulegają zabrudzeniu. Kwiat lotosu jest zatem symbolem bodhisattwy, który po to aby pomagać żyjącym istotom, pozostaje w „błocie” świata narodzin i śmierci nie wchodząc w stan nirwany, ale którego umysł pozostaje czysty, ponieważ urzeczywistnił on pustkę wszystkich zjawisk przez co nie lgnie do nich. Przebywanie w tym świecie, podobnym do pustej przestrzeni,/ przypomina kwiat lotosu w błotnistej wodzie./ Całkowicie czysty umysł przekracza go./ Czynimy pełny pokłon przed Najczcigodniejszym. [przypis tłumacza]
następnik — w oryginale: Korollarium. [przypis tłumacza]
następnych dni — dziś: w następne dni; w ciągu następnych dni. [przypis edytorski]
następnych dwóch dni — dziś raczej: w następnych dwóch dniach. [przypis edytorski]
następny (daw.) — następujący. [przypis edytorski]
następny (daw.) — następujący; taki oto. [przypis edytorski]
następny (daw.) — tu: następujące. [przypis edytorski]
następny (daw.) — tu: następujący. [przypis edytorski]
następny (daw.) — tu: następujący; taki oto. [przypis edytorski]
następny — dziś: następujący. [przypis edytorski]
następny — kolejny. [przypis edytorski]
następnymi — następującymi. [przypis edytorski]
Następnym znakiem jest C2 (…) Rozdział drugi — jeśli litera „C” występuje jako skrót angielskiego słowa chapter: rozdział. [przypis edytorski]
następny — tu: następujący. [przypis edytorski]
następować (daw.) — atakować. [przypis edytorski]
następstwa kompleksów jakościowych — w terminologii przyjętej pierwsze będą to „przedmioty immanentne”, drugie „transcendentne”; rozróżnienie według mnie zbyteczne. [przypis autorski]
następstwo jakości — przy czym przez nieuwzględnianie istnienia w (AT) względnie stałego kompleksu (XN) specjalnych: dotyku wewnętrznego i zewnętrznego, czyli ciała, zapomina się o roli czuć muskularnych i „zaznaczonych ruchów” przy konstytuowaniu się, w związku z wyobraźnią dotykową, tego, co nazywamy potem „aktami intencjonalnymi zwróconymi ku ich przedmiotom”. [przypis autorski]
następ — tu: następstwo. [przypis edytorski]
następy — następstwa. [przypis edytorski]
na stepie — syberyjskim… [przypis redakcyjny]
na stojączkę — dziś popr.: na stojąco. [przypis edytorski]
na stołka — tak w źródle; zapewne powinno być: ani stołka. [przypis edytorski]
Na stolicy Piotrowej zasiadł papież-schyłkowiec, papież-dekadent… — Leon X, właśc. Giovanni di Lorenzo de' Medici (1475–1521), papież od 1513; młodszy syn władcy Florencji, Wawrzyńca Medyceusza, bliski współpracownik i następca Juliusza II; mecenas sztuki; ostatni papież niemający święceń kapłańskich w chwili wyboru; znany z wprowadzenia sprzedaży odpustów na budowę Bazyliki św. Piotra, co doprowadziło do wystąpienia Marcina Lutra (1517). [przypis edytorski]
nastoperczyć (daw.) — postawić na sztorc; nastroszyć. [przypis edytorski]
na str. 184 — Wydanie Montaigne'a, którym się Pascal posługiwał. (I, 40.). [przypis tłumacza]
na str. 28 — paginacja tyczy się widocznie pierwszego wydania Krzyku. Chodziło tu o ustępy pisane na chwałę Jadwigi, a poniżające Dagny. [przypis autorski]
na strawę — na poszukiwanie pożywienia. [przypis redakcyjny]
na straży (starop. forma) — dziś B.: na straż; na straży przypadnie: wpadnie na straż, dopadnie straży. [przypis edytorski]
na straży w nocy u mogiły — wtrącenie w nawiasie jest najprawdopodobniej wyjaśnieniem słowa pochodzącym od autora Wycieczek po Litwie. [przypis edytorski]
Nastrój?… — słowa zwrócone przeciw poszukiwaniu „nastrojów”, znamiennych dla sztuki modernistycznej (Stimmung), ale tu raczej dla modnej wówczas postawy, podporządkowującej zachowanie się zmiennym, lecz przeważnie posępnym lub marzycielskim nastrojom, odpowiadającym pesymizmowi w poglądzie na świat. [przypis redakcyjny]
nastrojniejszy (starop. forma) — dziś popr.: najstrojniejszy. [przypis edytorski]
na stronę (daw.) — na bok. [przypis edytorski]
na stronę — na bok, na ubocze, w ustronie. [przypis edytorski]
na stronę — na bok. [przypis edytorski]
na stronę — w bok. [przypis edytorski]
na stronie (daw.) — z boku. [przypis edytorski]
na stronie obie — na obydwa sposoby (liczba podwójna). [przypis edytorski]
na stronie (starop.) — na boku. [przypis edytorski]
na stronie stoi niewiast troje — Trzy cnoty duchowe, czyli teologiczne. Wiara, nadzieja i miłość. Te tylko mocne są umocnić do tyla wzrok nasz duchowy, że znieść może światłość nauki bożej. [przypis redakcyjny]
na stronie — tu: neutralni. [przypis edytorski]
na stronie — w miejscu oddalonym, z boku. [przypis edytorski]
nastrzępiona prawda (starop.) — wymyślona rzecz. [przypis redakcyjny]
na strzesie — dziś popr. forma Msc.lp: na strzesze. [przypis edytorski]
nasturcja — roślina o żółtych, pomarańczowych lub czerwonych kwiatach; uprawiana w ogrodach i na balkonach. [przypis edytorski]
nasturcja — roślina o żółtych, pomarańczowych lub czerwonych kwiatach, uprawiana w ogrodach i na balkonach. [przypis edytorski]
nasubtelniejszy (daw. forma) — najsubtelniejszy. [przypis edytorski]
nasuć (daw., gw.) — nałożyć, nasypać. [przypis edytorski]
na suche wciągną wysypisko — sens: wyciągną na ląd. [przypis edytorski]
na sukurs — na pomoc; też: przyjść w sukurs. [przypis edytorski]
nasunęliścież — czy nasunęliście (tj. czy podsunęliście). [przypis edytorski]
nasuniony (daw.) — nasunięty. [przypis edytorski]
na suszy — na lądzie (czyli nie po wodzie lub błocie). [przypis redakcyjny]
na suszy (starop.) — tu: na brzegu. [przypis edytorski]
na suszy został (starop.) — był ocalony. [przypis redakcyjny]
Nasutus (…) nihil — Martialis, Epigrammata II, 13. [przypis tłumacza]
Nasuwa mi się pewna uwaga: mało jest dzieł w naszej literaturze, które byłyby w takim stopniu przepojone wewnętrzną, głęboką dobrocią. Gdy się nie chce samego siebie skrzywdzić ich niezrozumieniem — trzeba to mieć na uwadze, gdyż wzajemna nieżyczliwość tajona i bezwiedna jest jedną z cech naszego współczesnego umysłowego życia. Bardzo często surowość intelektualna i niezbłagana logika są tylko formami zewnętrznymi głębokiej, nieuświadomionej złości. [przypis redakcyjny]
nasuwień (daw.) — zwierzchnia szata rycerska, delia. [przypis redakcyjny]
nasuwień (starop.) — zwierzchnia szata, delia. [przypis redakcyjny]
na swą szkodę (starop.) — na swoje ryzyko; na swój koszt. [przypis edytorski]
na swawolniki — dziś: na swawolników. [przypis edytorski]
na swe skrzydło gonić (daw.) — obracać na swoją korzyść. [przypis edytorski]
na swobodzie — tu: wolny od trosk. [przypis redakcyjny]
na swoich ręku (starop.) — forma daw. liczby podwójnej; dziś na swoich rękach. [przypis edytorski]
na swoim tronie — Plutarch ma tu: βήμα [gr.: trybuna, mównica]. [przypis tłumacza]
na swoje sprawce obrócił pożogi (starop.) — szyk przestawny; inaczej: (wiatr) sprawców pożogi obrócił na swoje; obrócił się przeciw sprawcom pożaru. [przypis edytorski]
na swoje urodziny — Persowie obchodzili uroczyście swoje urodziny; urodziny króla święciło się w całym państwie. [przypis tłumacza]
na swych ręku — dziś popr. forma Msc. lm: na swych rękach. [przypis edytorski]
na Syberią — dziś popr. forma B.: na Syberię. [przypis edytorski]
nasyćże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
na Syonie — góra Syjon stanowi alegorię Kościoła, często używaną przez pisarzy chrześcijańskich. [przypis edytorski]
nasże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy nas. [przypis edytorski]
