Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8203 przypisów.
zapatrował (daw. forma) — zapatrywał. [przypis edytorski]
[zapatruje się na chór] jako na coś podrzędnego, „byle było” (…) — klasycznym przykładem takiego „byle było” — jest chór w jego Hippolitosie. Niewiasty opowiadają publiczności, że ich przyjaciółka była przy studni, aby wyprać bieliznę i tam słyszała od innych praczek, że Fedra zachorowała! [przypis tłumacza]
zapatrywać się — tu: oglądać się, porównywać się. [przypis edytorski]
za pawęzą — pawęż to podłużna tarcza. [przypis edytorski]
za pazuchę — pod koszulę. [przypis edytorski]
Za: P. Drahos, J. Braithwaite, Information feudalism. Who owns the knowledge economy, London 2002, s. 31. [przypis autorski]
zapędliwy (daw.) — popędliwy, skłonny do szybkiego a nieprzemyślanego działania. [przypis edytorski]
zapędny — pochopny. [przypis edytorski]
zapęd — zamiar, chęć. [przypis edytorski]
zapędzony (starop.) — tu: popędliwy, gwałtowny w popędach, ulegający popędom. [przypis edytorski]
zapełgotać — zaświecić, zabłyszczeć. [przypis edytorski]
Zapełniliby z łatwością całą galeryę obrazów, tak jak spis ich zajmuje całe rozdziały — F. X. Krauz w powołanem dziele swem szczególnie uwzględnia stosunek Danta do sztuk plastycznych. Okazuje się, że inspiracyjna zdolność Komedyi jest naprawdę bajeczna. [przypis autorski]
zaperzony (daw.) — rozgniewany. [przypis edytorski]
zaperzyć się — zagniewać się, zawziąć, broniąc swoich racji. [przypis edytorski]
zapewneć wypowiadam — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
zapewne: Hauswart (niem.) — dozorca. [przypis edytorski]
Zapewne, mówiąc o rzeczywistości jakiejś rzeczy, twierdzę więcej, niż mówiąc o możliwości; lecz nie w samej rzeczy, gdyż ona nie może nigdy więcej zawierać w rzeczywistości, niż było zawarte w jej całkowitej możliwości. Tylko ponieważ możliwość była tylko stwierdzeniem [Position] rzeczy w odniesieniu do rozsądku (do empirycznego jego użytkowania), rzeczywistość tedy jest zarazem powiązaniem rzeczy ze spostrzeganiem. [przypis autorski]
Zapewne rzadko który z czytelników, widział na własne oczy obraz tu opisany. Kto widział, musi pamiętać, jak smutne czyni wrażenie ta dziwna piękność, która kilka godzin po zgonie, zdobi jeszcze twarz martwą; ale kilka godzin tylko. Godna uwagi, że człowiek zabity kulą, ma pospolicie na twarzy wyraz żałości, chociażby za życia był śmiałego i dzikiego charakteru; przeciwnie postać człowieka przebitego sztyletem, wyraża boleść i tchnie dzikością. [przypis autorski]
zapewneście czytali — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zapewne czytaliście. [przypis edytorski]
zapewne wciąż jeszcze wiszące w moim pokoju do nauki w Combray — fragment skreślony. [przypis tłumacza]
zapewne zupełnie świadomie przyswoił sobie motyw wielkiego kolegi — niezwykłe rodzaje śmierci na scenie były w ogóle bardzo popularne w dramacie elżbietańskim. Motyw wężów napotykamy jeszcze w Edwardzie I Peele'a (zapewne ok. r. 1590; bliższych danych co do czasu powstania tej sztuki nie ma). [przypis tłumacza]
zapewnie (daw.) — dziś: zapewne a. pewnie. [przypis edytorski]
zapewnie — dziś popr. forma: zapewne. [przypis edytorski]
zapewnie — dziś: zapewne. [przypis edytorski]
Zapewnieś czytał przeczucie Mickiewicza o Tobie — w wykładach Collège de France z d. 6 i 13 czerwca 1843. [przypis redakcyjny]
zapewnił sobie na długie lata miłość żony, biorąc kochankę w dwa miesiące po ślubie — obacz Wyznania szczególnego człowieka (powiastka mistress Opie). [przypis autorski]
zapiać (daw.) — zaśpiewać. [przypis edytorski]
zapiecek — miejsce, legowisko za piecem lub na piecu w dawnych wiejskich domach. [przypis edytorski]
zapiecek — posłanie na piecu, najcieplejsze miejsce w chałupie. [przypis edytorski]
zapiecek — w dawnych wiejskich domach miejsce za piecem lub na piecu. Były to przeważnie duże piece kaflowe, czasami budowane z cegły, na których również gotowano posiłki. [przypis edytorski]
zapiecek — w dawnych wiejskich domach miejsce za piecem lub na piecu. Były to przeważnie duże piece kaflowe, czasami budowane z cegły, na których również gotowano posiłki. [przypis edytorski]
zapiecek — w daw. wiejskich domach miejsce za piecem lub na piecu. Były to przeważnie duże piece kaflowe, czasami budowane z cegły, na których również gotowano posiłki. [przypis edytorski]
zapiecek — w daw. wiejskich domach miejsce za piecem lub na piecu. Były to przeważnie duże piece kaflowe, czasami budowane z cegły, na których również gotowano posiłki. [przypis edytorski]
zapiecnik (daw.) — człowiek wylegujący się za piecem, próżniak, wygodniś, niedołęga. [przypis edytorski]
zapieczętowana skrzynia — próba ta przypomina tę, której została poddana Pandora. [przypis edytorski]
zapieniony — piana toczona z pyska psa jest objawem wścieklizny. [przypis edytorski]
zapierać (daw.) — zamykać. [przypis edytorski]
zapierać (gw.) — tu: zaprzeczać. [przypis edytorski]
zapierać (starop.) — zamykać. [przypis redakcyjny]
Za pierwszą hypotezą jest Witte, za drugą Wegele. Wyczerpujący spór ten znaleść można u obu autorów, u Wegelego nadto w osobnym dodatku do rozdziału Dantes Politik (371). [przypis autorski]
za pierwszą razą (daw.) — dziś: za pierwszym razem. [przypis edytorski]
za pierwszą sposobnością — przy pierwszej sposobności. [przypis edytorski]
za pierwszymi będzie zbierała podkowy — będzie podążać w ślad za innymi. [przypis edytorski]
zapisałem go wierszem (…) — wiersze te były pisane, jak przychodziły, bez namysłu i poprawek. [przypis autorski]
Zapiski z martwego domu — powieść opisująca pobyt na katordze z perspektywy skazańca. [przypis edytorski]
Zapis — komedia Marivaux. [przypis tłumacza]
zapisowała (daw. forma) — dziś: zapisywała. [przypis edytorski]
zapisowam się — dziś popr.: zapisuję się. [przypis edytorski]
zapis wdowi – „wiano wdowie” wynosiło zazwyczaj trzecią część posagu. [przypis tłumacza]
zapisywać łokcie papirusu literkami i zwijać to na wałki — starożytne książki miały postać długich zwojów z papirusu, nawijanych na drewniany wałek; czytano, rozwijając zwój i nawijając przeczytaną partię na drugi wałek. [przypis edytorski]
zapłacić kuraka — dziś popr.: zapłacić za kurczaka. [przypis edytorski]
zapłacisz komisarza — dziś popr.: zapłacisz komisarzowi. [przypis edytorski]
zapładza — dziś popr. forma: zapładnia. [przypis edytorski]
zapławić — zalać. [przypis edytorski]
zapłocie — ścieżka na tyłach wsi, za płotami gospodarstw. [przypis edytorski]
zapłodnienie (…) najpomyślniejszy skutek wykazuje, gdzie rodzice pozostawali ze sobą w największym powinowactwie płciowym — Specjalne cele hodowców, usiłujących przeważnie zmienić tendencje przyrodzone, wymagają oczywiście często postępowania zgoła odmiennego. [przypis autorski]
zapłodzić — dziś popr.: zapłodnić. [przypis edytorski]
zapłonić (daw.) — zaczerwienić, oblać rumieńcem. [przypis edytorski]
zapłonić się (daw.) — zaczerwienić się, oblać się rumieńcem. [przypis edytorski]
zapłonić się (daw.) — zaczerwienić się. [przypis edytorski]
zapłonić się — oblać się rumieńcem. [przypis edytorski]
zapłoniony (daw.) — zaczerwiony, oblany rumieńcem. [przypis edytorski]
zaplecieńszy (starop.) — zawilszy; [bardziej skomplikowany]. [przypis redakcyjny]
za plecyma — dziś popr. forma N.lm: za plecami. [przypis edytorski]
zaplecze z 30 milionami ludności — chodzi o Polskę. [przypis edytorski]
zapluszczone oczy (gw.) — zamknięte oczy. [przypis edytorski]
zapóźnić się (daw.) — spóźnić się. [przypis edytorski]
zapóźnić się — spóźnić się z czymś, nadmiernie zwlekać. [przypis edytorski]
zapobiedz — dziś popr. pisownia: zapobiec. [przypis edytorski]
zapobieżyć — dziś popr.: zapobiec. [przypis edytorski]
zapobieży (daw. forma) — dziś: zapobiegnie. [przypis edytorski]
zapobieży — dziś popr. forma: zapobiegnie. [przypis edytorski]
Za pobytem na dworze Zamojskiego przemawiałyby ścisłe i zażyłe stosunki z wielkim hetmanem dwu stryjów, Jana i Andrzeja; jakoż istotnie jeden z synów tłumacza Eneidy przebywał jakiś czas w otoczeniu Zamojskiego. — [por.] ks. Gacki, O rodzinie Jana Kochanowskiego, s. 54; [Wacław Aleksander] Maciejowski, Piśm[iennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830], D. 212. [przypis redakcyjny]
zapoczątkował łamanie praw wobec Hellenów — w walce między Grekami przestrzegało się praw wojennych międzynarodowych (np. nie wycinać w pień ludności zdobytego miasta, nie mordować jeńców, nie zasypywać studzien), ale pod koniec wojny peloponeskiej strony walczące zdziczały i nie prowadziły wojny, lecz raczej tępiły się. [przypis tłumacza]
zapoiny — tu: uroczyste przyrzeczenie dziewczyny mężczyźnie ubiegającemu się o jej rękę, połączone z obrzędowym piciem na cześć dokonanego ustalenia; zaręczyny. [przypis edytorski]
za połowę obrotu wodnego zegara — obrót wodnego zegara rzymian trwał minut dwadzieścia. Pliniusz młodszy Listy. [przypis autorski]
za południe — do popołudnia. [przypis edytorski]
zapole (gw.) — sąsiek, oddzielona przegrodą od klepiska część stodoły, w której składa się zboże a. siano. [przypis edytorski]
z Apollina ziemi — z Licji. [przypis edytorski]
Zapolska, Gabriela (1857–1921) — właśc. Maria Gabriela Śnieżko-Błocka, z domu Korwin-Piotrowska; pisarka, publicystka, także aktorka; zasłynęła z podszytych gorzką refleksją krytyczną komedii demaskujących mieszczańską obłudę, np. Żabusia (1987), Ich Czworo (1904), Moralność pani Dulskiej (1906) czy Panna Maliczewska (1910). [przypis edytorski]
Zapolska, Gabriela (1857–1921) — właśc. Maria Gabriela Śnieżko-Błocka, z domu Korwin-Piotrowska; pisarka, publicystka, także aktorka; zasłynęła z komedii demaskujących mieszczańską obłudę, np. Moralność Pani Dulskiej oraz Ich Czworo z 1904 roku. [przypis edytorski]
Zapolska, Gabriela, właśc. Maria Gabriela Śnieżko-Błocka, z domu Korwin-Piotrowska (1857–1921) — pisarka, publicystka, także aktorka; zasłynęła z komedii demaskujących mieszczańską obłudę. [przypis edytorski]
Zapominam — zapomniana — w oryginale igraszka wyrazów, gdyż użyte tam „forgotten” znaczy i „mający złą pamięć” i „zapominany” czy „zapomniany”. Wobec tego użyłem dwóch wyrazów. [przypis tłumacza]
zapominasz… że przez takie pojęcie ogólnie obowiązującego ideału, jakie ty dajesz i przypisujesz Nietzschemu, znika całkowicie wszelka podstawa, na której etykę oprzeć można — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 44. [przypis autorski]
zapomnąć — dziś popr. zapomnieć. [przypis edytorski]
zapomnąć — dziś popr.: zapomnieć. [przypis edytorski]
zapomnąć — forma zarchaizowana; dziś popr.: zapomnieć. [przypis edytorski]
zapomniałam była — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: zapomniałam uprzednio (wcześniej, zanim miały miejsce zdarzenia i czynności wyrażone czasem przeszłym zwykłym). [przypis edytorski]
zapomniałem był — forma czasu zaprzeszłego dla czynności wielokrotnej, ponawianej; inaczej: zapomniałem wcześniej (dawniej, uprzednio). [przypis edytorski]
zapomniałe (starop. forma) — niepamiętliwe [pióro]. [przypis redakcyjny]
zapomniały (starop.) — zapamiętały. [przypis edytorski]
zapomniony — dziś popr.: zapomniany. [przypis edytorski]
zapomniony (starop. forma) — dziś: zapomniany. [przypis edytorski]
zapomniż — czy zapomni. [przypis edytorski]
zapomóc — tu wzbogacić, będąc w biedzie (por. zapomoga). [przypis edytorski]
Za pomocą drugiego naród mianuje naczelników, którzy będą sprawować rząd ustanowiony. Otóż to mianowanie (…) nie jest drugim prawem, lecz jedynie następstwem prawa i czynnością rządową — bardzo ciekawe ujęcie wyborów, jako aktu wykonawczego, zgodnie z dzisiaj przyjętą teorią. Przeciwne to teorii, jakiej hołdowano prawie stale za czasów rewolucji francuskiej i później, w XIX w., uważając wybory za akt przeniesienia władzy ze strony zwierzchniczego narodu na reprezentantów. [przypis tłumacza]
za pomocą Hipokratesowskiego ἑνορμων — W wyd. 1774 (Amsterdam) czytamy: „za pomocą wyrazu Hippokratesa (…)”. [przypis tłumacza]
za pomocą interpolacji — tutaj w broszurze odsyłacz: Przez interpolację rozumie Słownik języka polskiego M. Arcta „fałszowanie tekstu przez wtrącanie wyrazów lub zdań nie istniejących w oryginale”. [przypis autorski]
za pomocą kalendarza — kalendarz taki, rozchodzący się między lud w mnóstwie egzemplarzy, przedstawiał Janseniusza z kopytami diabła, otoczonego Nieuctwem, Szalbierstwem i Błędem. Z prawej strony papież z kardynałami raził go swymi promieniami, z lewej król groził mu mieczem sprawiedliwości. Obok tłum jansenistów, opuszczając w popłochu swego mistrza, oddawał się pod opiekę Kalwina. Na kalendarz ten odpowiedzieli janseniści pismem satyrycznym Les enluminures du fameux Almanach des Jesuites. [przypis tłumacza]
za pomocą kipu, równie swobodnie, jak się to robi przy użyciu pisma — kipu (w jęz. keczua: węzeł) to sposób trójwymiarowego zapisu stosowany przez Indian prekolumbijskiej Ameryki Płd., wykorzystujący kolorowe sznurki wełniane lub bawełniane, na których wiązano węzełki (stąd nazwa „pismo węzełkowe”); z całą pewnością zapisywano w ten sposób dane liczbowe, prawdopodobnie również informacje nienumeryczne (nazwy miejsc, imiona ludzi). [przypis edytorski]
