Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5888 przypisów.
zasuty (daw.) — zasypany; tu: pokryty, przesłonięty. [przypis edytorski]
zasuty (daw.) — zasypany, tu: pokryty. [przypis edytorski]
zasuty — pokryty. [przypis edytorski]
zasuty — [przypis edytorski]
zasuty (starop.) — zasłany; tu: przysypany. [przypis edytorski]
zasuty — zasłany, usłany czymś; pokryty. [przypis edytorski]
zasuty — zasypany, przesłonięty. [przypis edytorski]
zasuwkę zasunęła szarpnąwszy rzemieniem — drzwi zamykano wówczas przesuwając rygiel przy pomocy rzemienia, a na jego końcu zawiązując węzeł. [przypis edytorski]
zaswatać — tu: prosić o rękę. [przypis edytorski]
za swe Argos — przen.: za Helladę, za ojczyznę Greków walczących pod Troją. [przypis edytorski]
zasygnować — zadzwonić. [przypis edytorski]
zasyłać (daw. a. reg.) — przesyłać, przekazywać. [przypis edytorski]
zasypać się (daw.) — wsypać się, wpaść, skompromitować się. [przypis edytorski]
zasypiać (daw.) — nie wstawać na czas (czynność wielokrotna, zwyczajowa); por. dziś: zaspać. [przypis edytorski]
zaszarzał — dziś: zszarzał. [przypis edytorski]
Zaszczepia ludziom winę bóg… — Ajschylos, Niobe (niezachowany dramat). [przypis edytorski]
zaszczepić (daw.) — zamknąć. [przypis edytorski]
zaszczepić — tu: zamknąć. [przypis edytorski]
zaszczepiłaż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż w funkcji pytającej; inaczej: czy zaszczepiła, czyżby zaszczepiła. [przypis edytorski]
zaszczitnawo cwieta (z ros.) — o barwie ochronnej. [przypis edytorski]
zaszczwany — zaszczuty. [przypis edytorski]
zaszczycać — tu w daw. znaczeniu: ochraniać, bronić (zasłaniać tarczą, czyli daw. szczytem). [przypis edytorski]
zaszczycić (daw.) — obronić; osłonić tarczą (tj. szczytem). [przypis edytorski]
zaszczyciem — dziś popr.: zaszczycimy. [przypis edytorski]
zaszczyt (daw.) — obrona, osłona. [przypis edytorski]
zaszczyt (daw.) — obrona. [przypis edytorski]
zaszczyt (daw.) — osłona, obrona. [przypis edytorski]
zaszczyt (daw., z ros.) — obrona. [przypis edytorski]
zaszczyt — tu: obrona (z ros.). [przypis edytorski]
zaszczyt (z ros.) — obrona. [przypis edytorski]
zaszedłem pod kuchnią (daw.) — dziś: zaszedłem pod kuchnię. [przypis edytorski]
zaszeleściały — dziś popr. forma: zaszeleściły. [przypis edytorski]
zaszeleściały — dziś: zaszeleściły. [przypis edytorski]
zaszeptane — zaczarowane. [przypis edytorski]
zaszłe (daw.) — te, które zaszły; dziś: zaistniałe. [przypis edytorski]
Zaszło jednocześnie — w oryg. łac. contigit eodem tempore, w innym tłum.: Zdarzyło się w tymże czasie; nie oznacza to jednak równoczesności opisywanych wypadków z tymi z poprzedniego rozdziału; napięcie stosunków polsko-czeskich miało miejsce wcześniej. [przypis edytorski]
zaszły (daw.) — imiesłów przym.; znaczenie: „ten, który zaszedł, dokonał się”. [przypis edytorski]
zaszpuntować — zatkać otwór beczki szpuntem, czopem; tu: zamknąć. [przypis edytorski]
zaszpuntować — zatkać otwór w beczce szpuntem (kołkiem). [przypis edytorski]
zaszpuntować — zatkać wylot. [przypis edytorski]
za szranki — tu: do walki. [przypis edytorski]
zaszturmować — wedrzeć się siłą; tu: opowiedzieć to, czego ktoś nie chce słuchać. [przypis edytorski]
za tą sprawą (daw.) — przy takim stanie rzeczy. [przypis edytorski]
zatabaczony (daw.) — niechlujnie wyglądający; zabrudzony tabaką. [przypis edytorski]
zataczać i odprzodkowywać armaty — ustawiać działa na pozycjach i odtykać lufy, zaślepione na czas transportu. [przypis edytorski]
zatajony (daw.) — przyczajony, ukryty. [przypis edytorski]
za tak małe czasy (starop.) — w tak krótkim czasie. [przypis edytorski]
zatamowywa — dziś popr.: tamuje. [przypis edytorski]
zatańczym — w innej wersji: „dokończym”. [przypis edytorski]
zatarga — dziś popr.: zatarg. [przypis edytorski]
Zatargnienie fortuny z cnotą — zaginiony utwór Mikołaja Reja. [przypis edytorski]
zatchnąć się — stracić oddech. [przypis edytorski]
zatchnąć się — stracić oddech. [przypis edytorski]
za tchórzliwiśmy (daw.) — skrót od: za tchórzliwi jesteśmy. [przypis edytorski]
zatęchły — wilgotny, gnijący. [przypis edytorski]
zatętniać — dziś popr.: tętnić. [przypis edytorski]
zatętniała — dziś popr. forma: zatętniła. [przypis edytorski]
zatętniało — dziś: zatętniło. [przypis edytorski]
zatętniały — dziś popr.: zatętniły. [przypis edytorski]
zatemem poznał (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: zatem poznałem; potem poznałem. [przypis edytorski]
zatem — potem. [przypis edytorski]
zatem (starop.) — po czym; potem. [przypis edytorski]
zatem (starop.) — potem, wtedy. [przypis edytorski]
zatem (starop.) — tu: potem. [przypis edytorski]
za ten czas (daw.) — przez ten czas, w tym czasie. [przypis edytorski]
zatkwiony — dziś popr.: utkwiony. [przypis edytorski]
zatłumiać — dziś popr.: przytłumiać, tłumić. [przypis edytorski]
zatłumić — dziś popr.: stłumić. [przypis edytorski]
zatlonego — zapalonego, tlącego się. [przypis edytorski]
zatlony (daw.) — podpalony, tlący się. [przypis edytorski]
zatlony — zapalony. [przypis edytorski]
Za tobą? Raczej z tobą, lub przed tobą. — sens: mnie się bardziej spieszy do tego pojedynku. [przypis edytorski]
zatoczek wielokształtny — jeden z gatunków ślimaków z rodziny zatoczkowatych, żyjących w płytkich zbiornikach wody słodkiej. [przypis edytorski]
za to ją (żonę Jagiełły) świętą omal zrobili — Jadwiga Andegaweńska (1373/1374–1399), żona Władysława Jagiełły, znana z pobożnego życia i działalności charytatywnej, po śmierci została otoczona kultem; w 1997 oficjalnie ogłoszono ją świętą. [przypis edytorski]
za to jej powinien (daw.) — ma wobec niej powinności, jest wobec niej zobowiązany. [przypis edytorski]
Zatoka Adeńska — obszar wodny w zachodniej części Morza Arabskiego, pomiędzy półwyspem Arabskim a Somalijskim, na północnym zachodzie połączony cieśniną Bab al-Mandeb z Morzem Czerwonym. [przypis edytorski]
Zatoka Arabska (łac. Sinus Arabicus) — historyczna nazwa Morza Czerwonego, rozciągającego się pomiędzy północną Afryką a Płw. Arabskim, stanowiącego część Oceanu Indyjskiego. [przypis edytorski]
Zatoka Berau — zatoka w płn.-zach. Gwinei, oddzielająca płw. Ptasia Głowa (Doberai) od płw. Bomberai. [przypis edytorski]
Zatoka Biafryjska a. Biafra — ob. Zatoka Bonny, zatoka Oceanu Atlantyckiego stanowiąca część Zatoki Gwinejskiej, rozciągająca się od delty Nigru po Przylądek Lopez w Gabonie. [przypis edytorski]
zatoka chesterska — Zatoka Liverpoolska w Anglii, stanowiąca ujście m.in. rzeki Dee, nad którą położone jest miasto Chester. [przypis edytorski]
zatoka (daw.) — zakręt. [przypis edytorski]
Zatoka Gaskońska (fr. Golfe de Gascogne) — dziś: Zatoka Biskajska, położona pomiędzy północnym wybrzeżem Półwyspu Iberyjskiego a południowo-zachodnim wybrzeżem Francji. [przypis edytorski]
zatoka Pensacola — zatoka w płn.-wsch. części Zatoki Meksykańskiej, tworząca naturalny port morski. Pierwsze europejskie osiedle w tym regionie zostało założone przez ekspedycję hiszp. konkwistadora Tristána de Luna y Arellano w 1559. Wyczerpaną huraganem i głodem, liczącą ponad 1000 osób kolonię porzucono 10 lat później. Hiszpanie ponownie osiedlili się na Pensacoli w 1698. [przypis edytorski]
Zatoka Salerneńska — zatoka Morza Śródziemnego na płd.-zach. wybrzeżu Włoch, oddzielona Półwyspem Sorrentyńskim od Zatoki Neapolitańskiej. [przypis edytorski]
Zatoka Sebenicka — ujście do Morza Śródziemnego jednego z ramion Nilu, nazwanego od gr. nazwy miasta Sebennytos, stolicy 12. nomu Dolnego Egiptu. [przypis edytorski]
Zatoka Sorrentyńska — niewielka zatoka Morza Śródziemnego w pobliżu miasta Sorrento, w płd.-wsch. części Zatoki Neapolitańskiej. [przypis edytorski]
Zatoka Spezia, wł. Golfo della Spezia — zatoka Morza Tyrreńskiego na płn.-zach. wybrzeżu Włoch, nad którą położone jest miasto La Spezia. [przypis edytorski]
zatoka wielka Rei — Morze Jońskie wraz z Adriatykiem; akwen poświęcony bogini Rei, żonie Kronosa. [przypis edytorski]
Zatoka Wielorybia — dawna zatoka w obrębie Lodowca Szelfowego Rossa, u wybrzeży Antarktydy. Stanowiła położony najdalej na południe naturalny port na Ziemi. Znajdowały się tutaj amerykańskie bazy polarne wykorzystywane przez ekspedycje pod dowództwem Richarda Byrda z lat 1928–1930, 1933–1935, 1939–1941. W 1987 roku od lodowca oderwała się ogromna góra lodowa (5400 km²), całkowicie niszcząc Zatokę Wielorybią. [przypis edytorski]
zatokę Rio (…) odkrył w roku 1501 Gonçalo Coelho — Gonçalo Coelho w maju 1501 wypłynął z Lizbony, do brzegów Brazylii dotarł w sierpniu 1501, zaś zatokę Rio de Janeiro odkrył 1 stycznia 1502. [przypis edytorski]
zatokowany — pochłonięty zalotami; od: tokować: z przejęciem zachwalać swoje zalety i sukcesy (na podobieństwo samców niektórych gatunków ptaków w okresie godowym, które wydają charakterystyczne dźwięki i wykonują odpowiednie ruchy mające wabić samicę). [przypis edytorski]
za tom (…) zobaczył — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: za to zobaczyłem. [przypis edytorski]
zatracenie — zatraceniec, niegodziwiec, utrapieniec. [przypis edytorski]
zatraceny (z czes.) — zatraceni, skazani na potępienie (przekleństwo). [przypis edytorski]
zatracić — zapodziać, zagubić. [przypis edytorski]
zatracon (daw.) — skrócona forma imiesłowu przymiotnikowego r.m.; dziś: zatracony. [przypis edytorski]
zatracony — zagubiony, zaginiony. [przypis edytorski]
zatrapiać — dziś: trapić; martwić, zamartwiać. [przypis edytorski]
zatrata (daw.) — zatracenie, zguba. [przypis edytorski]
zatrinkować (z niem. trinken: pić) — wypić. [przypis edytorski]
