Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | hiszpański | japoński | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5255 przypisów.
rzemiennym dyszlem — nie wprost, ale meandrując raz w jedną, raz w inną stronę. [przypis edytorski]
rzemieśle (daw. forma) — dziś Msc.lp: (w) rzemiośle. [przypis edytorski]
rzemieśle (starop. forma) — dziś N.lp: (w) rzemiośle. [przypis edytorski]
rzemieślników (…) od starszyzny cechowej dla niezapłaconego cechu wolnego używania rzemiosła niemających — rzemieślników, którzy nie otrzymali od starszyzny cechu zezwolenia na wykonywanie swego fachu, ponieważ nie wnieśli wymaganej opłaty. [przypis edytorski]
rzemiesło (daw.) — rzemiosło. [przypis edytorski]
rzemiosłem mularz, rodem Włoch (…) wstąpił w Polsce do zakonu Societatis — zdaje się, że tym Włochem braciszkiem jezuickim i mularzem, a raczéj architektem, był Jan Bernardonus, który pobudował świetne kościoły swojego zakonu w Nieświeżu i Krakowie. [przypis autorski]
rzemiosło (daw.) — zawód. [przypis edytorski]
rzemiosły (daw. forma) — dziś popr. N.lm: rzemiosłami. [przypis edytorski]
rzemiosły — dziś popr. forma N. lm: rzemiosłami. [przypis edytorski]
rzepa (gw.) — tu: w zachodniej części części Podhala tak nazywane są ziemniaki. [przypis edytorski]
Rzepecka-Moszczeńska, Izabela (1864–1941) — liberalna publicystka, później współpracowniczka konserwatywnego „Kuriera Warszawskiego”, w „Życiu” krak. drukowała drobne nastrojowe nowelki. [przypis edytorski]
Rzepicha — żona Piasta i matka Ziemowita (Siemowita). [przypis edytorski]
Rzepki — polska wieś położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim. [przypis edytorski]
rzeski — dziś: rześki (u Lindego tylko: rześki). [przypis redakcyjny]
rzeskie (daw.) — związane z Rzeszą; Rzesza to hist. określenie państwa niemieckiego, przedstawiające je jako jedność złożoną z mniejszych tworów politycznych. [przypis edytorski]
Rzeskie miasto — autonomicze miasto Rzeszy, np. Strasburg. [przypis edytorski]
rzeski — prawdop.: skłonny do rzezi. [przypis edytorski]
Rzesza — hist. określenie państwa niemieckiego, przedstawiające je jako jedność złożoną z mniejszych tworów politycznych. [przypis edytorski]
Rzesza Niemiecka — hist. określenie państwa niemieckiego, przedstawiające je jako jedność złożoną z mniejszych tworów politycznych; I Rzesza (Stara Rzesza) istniała w latach 962–1806, było to państwo niemieckie (od 1474 Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego), którego władcy nawiązywali do tradycji starożytnych cesarzy rzymskich. [przypis edytorski]
Rzesza Niemiecka — historyczne określenie państwa niemieckiego; I Rzesza (Stara Rzesza) istniała w latach 962–1806, było to historyczne państwo niemieckie (od 1474 Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego), którego władcy nawiązywali do tradycji starożytnych cesarzy rzymskich; II Rzesza funkcjonowała 1871–1918 i stanowiła federalne, konstytucyjne cesarstwo niemieckie pod panowaniem Hohenzollernów; III Rzeszą nazywane były w propagandzie Niemcy hitlerowskie 1933–45. [przypis edytorski]
rzesza — tłum, gromada, wielka liczba ludzi. [przypis edytorski]
rzesza — tu: gromada ludzi. [przypis edytorski]
rzesza — tu: tłum, mnóstwo ludzi. [przypis edytorski]
Rzesze — dziś popr. forma D.lp: Rzeszy. [przypis edytorski]
rzeszoto — rodzaj sita o dużych otworach, używanego do przesiewania większych ziaren, np. grochu. [przypis edytorski]
rzeszoto — rodzaj sita z dużymi otworami. [przypis edytorski]
rzeszoto — sito o dużych otworach. [przypis edytorski]
rzeszoto — sito. [przypis edytorski]
rzeszoto — sito z dużymi otworami. [przypis edytorski]
„Rzetelna waga — rzetelne odważniki” — skrót przypowieści Salomona (11): „Waga fałszywa jest ohydą dla Pana, lecz pełne odważniki podobają Mu się” i z Trzeciej Księgi Mojżeszowej: „Będziecie mieli wagi rzetelne, odważniki rzetelne”. [przypis tłumacza]
rzetelność (…) święta — Rzetelność jest tu uosobowanym bóstwem alegorycznym, Fides sacra [łac. święta Ufność; red. WL]. [przypis redakcyjny]
rzetelny — wypełniający należycie swe obowiązki. [przypis edytorski]
rzewliwy (daw.) — pełen smutku, rzewny. [przypis edytorski]
rzewliwy (daw.) — smutny, pobudzający do płaczu. [przypis edytorski]
rzewliwy (gw.) — pełen żalu, tęsknoty. [przypis edytorski]
rzewliwy — rzewny, pełen żalu, smutku. [przypis edytorski]
rzewnie (daw.) — czule, pełne żalu. [przypis edytorski]
rzewnie i dobrze — w rękopisie dalej znajdowała się strofa o czasowniku: A czasownik, pal go czart: / prężnych sprężyn rzutny chan. / Gdy wytryska w nagły ruch, / ściera rzewność w pył i puch; / nie ma miejsca na zmrok lila, / bez do okien się nie schyla — / jeśli ból, to twardy ból, / nie smętnica żalnych pól. / Gdy o szczęście walczyć mam, / zerwę, zburzę opór tam: / żywy mięsień, żywa pięść / może zdobyć tkliwość szczęść — / Wszystkie smętki, precz do diaska! — / stoi słowo, koniem parska, / staje dęba, wpada w szał — / tylko siąść i pędzić w cwał. [przypis edytorski]
rzewnie — smutno, melancholijnie, z żalem. [przypis edytorski]
rzewnie — smutno. [przypis edytorski]
rzewność — smutek, tęsknota. [przypis edytorski]
rzewność — żal, smutek, melancholia. [przypis edytorski]
rzewny — smutny, melancholijny, pełen żalu. [przypis edytorski]
Rzewuski, Wacław (1706–1779) — hetman wielki koronny. W czasie Sejmu Repninowskiego jako jeden z przywódców opozycji antyrosyjskiej został wraz z bp. krakowskim Kajetanem Sołtykiem porwany przez posła rosyjskiego Nikołaja Repnina i zesłany na 5 lat do Kaługi. [przypis edytorski]
rzeź armeńska (1894–1897) — masakry Ormian w Imperium Osmańskim, w których zginęło ok. 100–300 tys. osób; zwane masakrami hamidiańskimi, od imienia sułtana Abdülhamida II, który przyczynił się do prześladowań, po klęsce w wojnie rosyjsko-tureckiej i utracie posiadłości na Bałkanach uważając Ormian, jako chrześcijan, za zagrożenie dla jego islamskiego państwa; w masakrach brała udział miejscowa ludność muzułmańska, żołnierze armii osmańskiej oraz hamidije, uzbrojone grupy złożone głównie z Kurdów, mające półoficjalny status i wolną rękę ze strony państwa w atakowaniu i grabieniu Ormian. [przypis edytorski]
rzeźba — tu: rzeź. [przypis edytorski]
Rzeźbiarz Paolo „kończył swój odwieczny hymn na cześć rzeźby” (…) „rzeźba mówi: jestem, czym jestem” — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 5. [przypis autorski]
rzeźb poczynionych wbrew Zakonowi — „Nie uczynisz sobie posągu”, לֹֽ֣א תַֽעֲשֶׂ֨ה־לְךָ֥֣ פֶ֣֙סֶל֙ (Wj 20, 4 wyd. i tłum. dr J. Cylkowa). [przypis tłumacza]
rzeźcie (starop. forma trybu rozkazującego) — rzezajcie, rzeźbijcie. [przypis redakcyjny]
rzeź Francuzów i Naczezów w Luizjanie — sprowokowani przez francuskiego komendanta Nachezi w listopadzie 1729 zaatakowali fort Rosalie, zabijając niemal wszystkich spośród 150 osadników i uprowadzając kobiety, dzieci i niewolników. W odwecie Francuzi i sprzymierzeni z nimi Czoktawowie najechali wioski Naczezów. W latach 1730–31 Naczezi zostali całkowicie pokonani i rozproszeni, pojmanych sprzedano w niewolę, pozostali dołączyli do innych plemion; do 1736 przestali istnieć jako odrębny lud. [przypis edytorski]
rzeź owa haniebna miała miejsce w szabat — dzień siedemnastego Elula (Gorpiajos, wrzesień), jako dzień wypędzenia Rzymian z Jerozolimy i Judei, został uznany za święto (Graetz, III, 573). [przypis tłumacza]
rzeźwić — orzeźwiać, odświeżać, rozbudzać. [przypis edytorski]
rzeźwi (daw.) — rzeźwy. [przypis redakcyjny]
rzeźwość — rześkość. [przypis edytorski]
rzeźwy (daw.) — tu: pełen werwy. [przypis edytorski]
rzeźwy — świeży. [przypis edytorski]
rzeźwy — tu: energiczny. [przypis edytorski]
rzeż (daw.) — tu: morderstwo. [przypis edytorski]
rzezać — ciąć. [przypis edytorski]
rzezać (daw.) — wykrawać. [przypis edytorski]
rzezać (daw.) — zabijać. [przypis edytorski]
rzezać — tu: ciąć. [przypis edytorski]
rzezak — rzeźnik. [przypis edytorski]
rzezane (daw.) — wycinane. [przypis edytorski]
rzezane formy — rzeźbione stalle, rzędy krzeseł dla duchownych i zakonników przy ołtarzu w kościele. [przypis edytorski]
rzezania (daw.) — rzeźbienia. [przypis edytorski]
rzezania — rzeźby, płaskorzeźby. [przypis edytorski]
rzezaniec (daw.) — eunuch, kastrat. [przypis edytorski]
rzezaniec (daw.) — kastrat, eunuch. [przypis edytorski]
rzezaniec (daw.) — kastrat, nadzorca haremu. [przypis edytorski]
rzezaniec — kastrat, nadzorca haremu. [przypis edytorski]
rzezaniec — kastrat. [przypis edytorski]
rzezany (daw.) — cięty. [przypis edytorski]
rzezany (daw.) — szlifowany, rzeźbiony. [przypis edytorski]
rzezany (daw.) — wycinany, rzeźbiony. [przypis edytorski]
rzezany — tu: rzeźbiony. [przypis edytorski]
rzezimieszek (daw.) — złodziej; dosł. ten, który odcina mieszki (woreczki na pieniądze), żeby je ukraść. [przypis edytorski]
rzezimieszek — złodziej, rabuś. [przypis edytorski]
rzezuń (z ukr. rezun) — siepacz, zabijaka, tu mowa o hajdamakach, uczestnikach buntu chłopskiego. [przypis edytorski]
rzezuń (z ukr. rezun) — zabijaka, hajdamak. [przypis edytorski]
rzkąc (daw.) — rzekąc, mówiąc. [przypis edytorski]
rzkomo (daw.) — dziś: rzekomo. [przypis edytorski]
rzkomo (daw.) — jak, niby. [przypis edytorski]
rzkomo (daw.) — niby. [przypis edytorski]
rzkomo (daw.) — rzekomo, niby. [przypis edytorski]
rzkomo — jakoby, na pozór. [przypis redakcyjny]
rzkomo (starop.) — jakoby, na pozór. [przypis redakcyjny]
rzkomo (starop.) — na pozór. [przypis redakcyjny]
rzkomo (starop.) — rzekomo, pozornie. [przypis redakcyjny]
rzkomo (starop.) — wnet. [przypis redakcyjny]
rznąć — dziś raczej: rżnąć. [przypis edytorski]
rznąć (gw.) — uderzyć, rąbnąć. [przypis edytorski]
rznięte podwoje — rzeźbione drzwi. [przypis edytorski]
rznięty — cięty a. rzeźbiony. [przypis edytorski]
rznięty — wycinany; tu: sztucznie wykopany, równy. [przypis edytorski]
Rzplitą — Rzeczypospolitą; skrót stosowany w XVII w. wyłącznie w piśmie. [przypis redakcyjny]
Rzplitej — Rzeczpospolitej; skrót stosowany w XVII w. [przypis edytorski]
Rzplitej — Rzeczypospolitej; skrót stosowany w XVII w. wyłącznie w piśmie. [przypis redakcyjny]
Rzplitej — skrót od: Rzeczpospolitej. [przypis edytorski]
Rzplta cała — tj. cały sejm. [przypis redakcyjny]