Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 17828 przypisów.

przytuszyć (daw.) — przytaknąć. [przypis edytorski]

przytwierdek (neol.) — rzecz. utworzony od czas. przytwierdzić. [przypis edytorski]

przytwierdzić (daw.) — przytaknąć, potwierdzić. [przypis edytorski]

przytwierdzić — dziś: potwierdzić. [przypis edytorski]

przytwierdzonych zewnątrz — dziś: na zewnątrz. [przypis edytorski]

przy uczcie, uwieńczonych wieńcami z suchej trawy —- z braku kwiatów użyli siana. U Greków było zwyczajem wieńczyć się przy uczcie. [przypis tłumacza]

przy ulicy de Courcelles — mieszkanie rodziców Prousta. [przypis autorski]

przywara (starop.) — wina, przygana. [przypis redakcyjny]

przywara — wada, zła cecha charakteru. [przypis edytorski]

przywary — dziś popr. forma N. lm: przywarami. [przypis edytorski]

przywdziać (daw.) — ubrać, tu: ozdobić. [przypis edytorski]

przywdziać sukienkę Lojoli — wstąpić do zakonu jezuitów; Ignacy Loyola (1491–1556) był założycielem zakonu jezuitów. [przypis edytorski]

przy wenie — w dobrym nastroju. [przypis redakcyjny]

przywiązały (daw.) — przywiązany, oddany, wierny. [przypis edytorski]

przywiązańszy — dziś popr.: bardziej przywiązany. [przypis edytorski]

Przywiązano… do sochy — sochą nazywał się w staropolszczyźnie słup, tu mowa o słupie specjalnie przysposobionym do kaźni na dziedzińcu dworskim; przywiązywano doń skazańca i wymierzano mu chłostę. [przypis edytorski]

przy widdyńskim szturmie — w 1789. [przypis edytorski]

przywiedź do skutku (…) radę (starop.) — uskutecznij radę; zrealizuj radę. [przypis edytorski]

przywiedziony — przytoczony, zacytowany. [przypis edytorski]

przywiedziony — tu: przytoczony, wymieniony. [przypis edytorski]

przywierać (daw.) — przymykać. [przypis edytorski]

przywieść (daw.) — przyprowadzić, doprowadzić. [przypis edytorski]

przywieść (starop.) — tu: wziąć w niewolę i w tej roli (więźnia, pojmanego) przyprowadzić. [przypis edytorski]

przywieźdź — dziś popr.: przywieść. [przypis edytorski]

przywiezła — dziś popr.: przywiozła. [przypis edytorski]

przywiléj Witolda — obacz: w Czackim O Żydach; dattę tego przywileju (w oktawę świętego Jana) wynaleźliśmy w ważném piśmie uczonego prof. Daniłłowicza pt. Opisanie bibliograficzne dotąd znanych exemplarzy Statutu litewskiego (Obacz: „Dziennik Wileński”, t. I, rok 1823, s. 390). [przypis autorski]

przywiléj Zygmunta Augusta mówi (…) — „Ano aczkolwiek to zdawna w tom państwie naszom Wielkom Kniaztwie Litowskom, nighdy niezachowywajet aby Tatarowe, niemajuczy nikotorych wolnostej mieli komu ludi i zemli swoi prodawati, odnoż majuczy na to bacznost' iż tye Tatarowe naszy, potrebujuczy penzej, w nedostatkach swoich, a zwłaszcza w czasy hołodnye, jeduczy na służbu naszu, za sławnojej pameti Korola Jeho Miłosti Otca naszeho pry Cary Zawolskom za Kijew” itd. [przypis autorski]

przywilei — dziś D.lm: przywilejów. [przypis edytorski]

przywilej króla Franciszka I — W większości wydań pism Rabelais'go dołączony jest również przywilej Henryka II, nieco rozciąglejszy, ale niemal identycznej treści. [przypis tłumacza]

przywilej — tu: królewski przywilej, będący zezwoleniem na publikację książki oraz gwarantujący wydawcy monopol na jej drukowanie przez określony okres. [przypis edytorski]

przywilej wieku — wieku XVIII, zwanego rozumnym lub oświeconym. [przypis redakcyjny]

przywiodęć — skrócone: przywiodę ci. [przypis edytorski]

przywiozła go gdzieś tutaj nad rzekę Paktolos — według zwyczaju należało trupa obmyć. [przypis tłumacza]

przywiślańcy — mieszkańcy „Kraju Nadwiślańskiego” (ros. Priwislinskij Kraj); tak po upadku powstania styczniowego rząd carski określał oficjalnie terytorium i mieszkańców daw. Królestwa Polskiego. [przypis edytorski]

przywłaszczając sobie częściowo prawa senatu — senat miał władzę wykonawczą. [przypis tłumacza]

przywłaszczony (starop.) — oddany na własność. [przypis edytorski]

przywłaszczyć (starop.) — oddać; oddać na własność. [przypis edytorski]

przywłaszczyć (starop.) — oddać, przyznać. [przypis redakcyjny]

Przywłaszczył miejsce, miejsce, miejsce moje — Bonifacy VIII, który był papieżem w roku 1300. [przypis redakcyjny]

przywłaszczym uczucie — wyrażenie zgoła tu niejasne; znaczy, zdaje się: wyrazim, damy mu własny, właściwy wyraz. Uczucie, którego nikt nie zdoła wyrazić (słowami), wyrazimy w muzyce. [przypis redakcyjny]

przywłoka (pot.) — ktoś, kto się przywłóczył, niemile widziany przybysz. [przypis edytorski]

przywódca ludowy — mówca posiadający zaufanie ludu, który jego wnioski uchwala. Choćby nie piastował urzędu, jest kierownikiem polityki ludowej i ma ogromny wpływ. Nazywa się taki mąż po grecku demagogiem („wodzem ludu”). Wyraz ten nabrał rychło znaczenia ujemnego („uwodziciela ludu”). [przypis tłumacza]

przywódca — tu: ktoś, kto kogoś do czegoś doprowadził. [przypis edytorski]

przywodzić (daw.) — tu: przyprowadzać. [przypis edytorski]

przywodzić kogo na co (starop.) — doprowadzać kogo do czego. [przypis edytorski]

przywodzić — przypominać (por. wyrażenie: przywodzić na myśl). [przypis redakcyjny]

przywodzić — tu: przewodzić, dowodzić. [przypis edytorski]

przywodzić — tu: przytaczać, cytować; przypominać. [przypis edytorski]

przywojca — przywódca; przywojcą: dzięki przywódcy. [przypis redakcyjny]

przywojce — dziś popr.: przywódców (por. w. 167). [przypis redakcyjny]

przywoływa — dziś popr. forma: przywołuje. [przypis edytorski]

przywoływam — dziś: przywołuję [przypis edytorski]

przywoźne — przywiezione. [przypis edytorski]

przywróciem (starop. forma) — przywrócimy. [przypis edytorski]

przywróciwszy prawa tym, którzy byli skazani na pozbawienie praw obywatelskich — wrócili więc do praw dłużnicy świątyń i państwa, np. oligarchowie z 411 r. skazani na wysokie kary pieniężne i wpisani na listy dłużników państwowych, skazani za postępki w służbie u oligarchów lub nawet za samą służbę; zastanowiono procesy o zdawanie rachunków z pieniędzy państwowych i ze sprawowania urzędów. Nie objęto amnestią skazanych za zdradę, zbiegłych do nieprzyjaciela, potępionych w procesach o morderstwo. [przypis tłumacza]

przywrzeć (daw.) — przymknąć. [przypis edytorski]

przy wszystkich Białowieżach — aluzja do polowań, które w Puszczy Białowieskiej odbywali wspólnie dygnitarze Polski i Niemiec hitlerowskich. [przypis edytorski]

przywtarzać (daw.) — wtórować, zgadzać się. [przypis edytorski]

przywtórzyć (daw.) — wtórować, zgodzić się. [przypis edytorski]

przywtórzyć komuś — wtórować komuś; potwierdzać to, co zostało powiedziane. [przypis edytorski]

przywykł był — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: przywykł wcześniej (uprzednio, dawniej). [przypis edytorski]

przywykli do lekceważenia nagany i do bezwstydu — Ksenofont jest przeciwnikiem greckiego zwyczaju kochania się mężczyzn w chłopcach. [przypis tłumacza]

przywyknienie (daw.) — przyzwyczajenie. [przypis edytorski]

przywyknienie — nawyk. [przypis edytorski]

przyźba a. przyzba — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, często obłożony kamieniami a. deskami; daw. ludzie na wsi zwykli odpoczywać siedząc na przyzbie i mając za oparcie ścianę chałupy. [przypis edytorski]

przyźba właśc. przyzba — podmurówka wokół domu; wał ziemny, często obłożony kamieniami itp. [przypis edytorski]

przyźba — własc. przyzba: wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej. [przypis edytorski]

przyżenąć (daw.) — przygnać, przygonić. [przypis edytorski]

przyzba a. przyźba (daw.) — wał ziemny dokoła podmurówki chaty wiejskiej. [przypis edytorski]

przyzba (daw.) — wał ziemny dookoła podmurówki chaty wiejskiej. [przypis edytorski]

przyzba (gw.) — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej. [przypis edytorski]

przyzba — ława usypana z ziemi i gliny wzdłuż zewnętrznej ściany domu; dawniej ludzie na wsi zwykli odpoczywać, siedząc na przyzbie i mając za oparcie ścianę chałupy. [przypis edytorski]

przyzba — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, często obłożony kamieniami a. deskami; daw. ludzie na wsi zwykli odpoczywać siedząc na przyzbie i mając za oparcie ścianę chałupy. [przypis edytorski]

przyzba — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, na którym można było usiąść. [przypis edytorski]

przyzba — wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemi usypanej dookoła podmurówki chaty. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemi, usypany wokół podmurówki chałupy. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemny otaczający podmurówkę domu. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemny przy podmurówce, często z miejscem do siedzenia, np. ławeczką, przy daw. chacie wiejskiej. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemny usypany wokół podmurówki chaty. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemny wokół chaty wiejskiej. [przypis edytorski]

przyzba — wał ziemny wokół podmurówki wiejskiej chaty. [przypis edytorski]

przyzbica — przyzba, wał usypany z ziemi dokoła podmurówki dawnej chaty wiejskiej, na którym można było usiąść. [przypis edytorski]

przyzierać się (daw., gw.) — przyglądać się. [przypis edytorski]

przyznać synem (daw.) — uznać za syna. [przypis edytorski]

Przyznaję (…) że z tego powodu popsuły się nasze stosunki — Ajschines wyszydzał nietowarzyskość Demostenesa, jaką sarkastyk naraził sobie kolegów drugiego poselstwa. [przypis tłumacza]