Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 455 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7801 przypisów.
niedołężny — mający obniżoną sprawność fizyczną, nieudolny [przypis edytorski]
nie doma — tu: nie w spokoju, niekontent. [przypis redakcyjny]
nie do mnie należał — cytat z noweli Norwida Garstka piasku. [przypis autorski]
nie do niego się ściąga — nie do tego się sprowadza. [przypis edytorski]
…Nie do państw i społeczeństw, lecz do każdej z osobna jednostki zwraca się prawosławie… — N. Arsienjew, Żiwyje kamni w „Jewrazijskij Wremiennik” nr 3, Berlin 1923. [przypis autorski]
niedoperz — dziś popr.: nietoperz. [przypis edytorski]
niedoperz (gwar.) — nietoperz. [przypis edytorski]
niedoperzy — forma charakterystyczna dla tłumacza (A. Mickiewicza); dziś popr.: nietoperzy. [przypis edytorski]
Nie dopiero — nie od dziś. [przypis redakcyjny]
nie-do-pomyślenia — ponieważ znaczenia pojęć w ogóle, a w szczególności pojęć pierwotnych, których definicji podać nie możemy, opierają się na wyobrażeniach (adekwatnych lub nieadekwatnych, jak np. w stosunku do pojęć sprzecznych lub wysoce abstrakcyjnych, np. żelazne drzewo, Czas Abstrakcyjny), używamy wyrażeń „nie-do-pomyślenia” i „nie-do-wyobrażenia” jako ekwiwalentnych. [przypis autorski]
Nie dopuściłaś (…) matce sie frasować — nie pozwoliłaś, by matka się frasowała, martwiła. [przypis redakcyjny]
niedopyrz (gwar.) — nietoperz. [przypis redakcyjny]
niedordzały (starop.) — niedojrzały. [przypis redakcyjny]
niedorostek – nastoletni chłopiec. [przypis edytorski]
nie do rzeczy — bez sensu. [przypis edytorski]
nie do rzeczy — od rzeczy; niedorzecznie, bez sensu. [przypis edytorski]
Nie doścignę jej dzisiaj — Prawie całą tę scenę Molier powtórzy w Chorym z urojenia. [przypis tłumacza]
niedośpiały (daw.) — niedojrzały. [przypis edytorski]
niedosiągnieni — dziś: niedosięgli. [przypis edytorski]
niedoskonalszych — dziś popr.: mniej doskonałą. [przypis edytorski]
niedospały (starop. forma) — w znaczeniu biernym: [niedospane, nieprzespane w całości; red. WL], por. obeszły, odkryły, ukazały, opiły, nachyły. [przypis redakcyjny]
nie dostać (daw.) — nie wystarczać, brakować. [przypis edytorski]
nie dostaje — brakuje mu czegoś. [przypis edytorski]
nie dostaje (daw.) — brakuje. [przypis edytorski]
nie dostaje (tu daw.) — brakuje. [przypis edytorski]
niedostały (starop.) — niedojrzały. [przypis edytorski]
nie dostali kroku — nie byli w stanie przeciwstawić się w walce. [przypis edytorski]
nie dostaniemże — konstrukcja z partykułą -że w funkcji wzmacniającej i tworzącej pytanie (retoryczne); inaczej: czy nie dostaniemy. [przypis edytorski]
nie dostarczała (…) głosujących na Pole Marsowe — mówię na Polu Marsowym, ponieważ tam zbierały się komicja centuriami: w obu innych formacjach naród gromadził się na Forum lub gdzie indziej, i wówczas capite censi mieli tyleż wpływu i władzy, co pierwsi obywatele. [przypis autorski]
niedostateczny (daw.) — taki, któremu brakuje. [przypis edytorski]
nie dostawać — brakować. [przypis edytorski]
nie dostawać czego (daw.) — brakować czego. [przypis edytorski]
nie dostawać czego komu (daw.) — dziś: brakować. [przypis edytorski]
nie dostawać (daw.) — brakować. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki
Krasińskiej
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
niedostawać (daw.) — brakować. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
nie dostawać (daw.) — nie starczać; brakować. [przypis edytorski]
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
nie dostawać (daw.) — nie starczać. [przypis edytorski]
nie dostawać (daw.) — nie wystarczać, brakować. [przypis edytorski]
nie dostawać komu czego — brakować komu czego. [przypis edytorski]
nie dostawać komu czego — nie starczać, brakować. [przypis edytorski]
nie dostawać (starop.) — brakować. [przypis redakcyjny]
nie dostawa (daw.) — brakuje. [przypis edytorski]
nie dostawa (daw.) — nie dostaje, tj. nie wystarcza, brakuje. [przypis edytorski]
nie dostawało — brakowało. [przypis edytorski]
nie dostawało czegoś (daw.) — brakowało czegoś. [przypis edytorski]
nie dostawało — tu: nie wystarczało. [przypis edytorski]
nie dostrzegł był — daw. formy czasu zaprzeszłego, używanego dla wyrażenia czynności (zdarzenia, stanu itp.) poprzedzającej inną czynność (zdarzenie, stan itp.) wyrażoną w czasie przeszłym zwykłym; znaczenie: nie dostrzegł (wcześniej). [przypis edytorski]
niedosyć czynią — dziś: nie czynią zadość. [przypis edytorski]
nie dosypiać (daw.) — nie zaniedbać. [przypis edytorski]
niedoszły — niedojrzały (mówi się potocznie: owoc dochodzi, czyli dojrzewa; por. wyrażenie: owoce dojrzały, doszły). [przypis redakcyjny]
niedoszły (starop.) — niedojrzały. [przypis redakcyjny]
niedotkliwy — tu: niedający się dotknąć. [przypis edytorski]
niedotkniony — dziś popr. forma: niedotknięty. [przypis edytorski]
nie dotrzymali punktów — tj. warunków umowy. [przypis edytorski]
nie dotrzyma skroni — nie utrzyma głowy. [przypis edytorski]
niedowarzeniec — człowiek niedojrzały, niepoważny. [przypis edytorski]
Niedowiarki najbardziej łatwowierni: wierzą w cudy Wespazjana — Tacyt, Hist. IV, 81. [przypis tłumacza]
niedowidztwo — dziś popr.: niedowidzenie. [przypis edytorski]
niedowolen — niezadowolony. [przypis edytorski]
niedowolen takową ofiarą — niezadowolony z takiej ofiary. [przypis edytorski]
niedowolny (z ros.) — niezadowolony. [przypis edytorski]
nie drażń — dziś popr.: nie drażnij. [przypis edytorski]
nie dręczyłaż (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie dręczyła, czyż nie dręczyła. [przypis edytorski]
niedrug (z ukr. nedruh) — wróg. [przypis edytorski]
Nie duryś (białorus.) — nie rób durnot, głupstw. [przypis edytorski]
Nie dwornym (…) jeno — Voltaire, Comédie de Nanine. [przypis tłumacza]
niedyskretny — niełaskawy, dojmujący. [przypis redakcyjny]
niedźwiadek (daw.) — skorpion. [przypis edytorski]
Niedźwiadką byłam w Braurońskie Świątka — Świątko Braurońskie obchodzono na cześć Artemidy: dziewczątka wyżej lat dziesięciu, ubrane w pozłociste chitonki, łaziły na czworakach, udając niedźwiedzice. Był to symbol błagalny, aby się przestała gniewać Artemida za to, że kiedyś zabito oswojoną jej niedźwiedzicę w Brauronie, osadzie attyckiej. Niedźwiedzicę zabił młody Ateńczyk, gdyż pokaleczyła mu siostrę. Bogini zesłała zarazę na miasto, a jako środek przebłagalny ustanowiono ten obrzęd. [przypis tłumacza]
niedźwiednia — ubranie (futro) z niedźwiedziej skóry. [przypis edytorski]
niedźwiednik (przest.) — człowiek oprowadzający tresowane niedźwiedzie; niedźwiednicy zarabiali na pokazach, prowadząc wędrowny tryb życia. [przypis edytorski]
niedźwiedź — starop. forma (tu uwspółcześniona) pisowni: miedźwiedź. [przypis edytorski]
niedźwiedź — we fr. żargonie drukarskim: robotnik pracujący przy prasie drukarskiej; por. pierwsza część cyklu, Dwaj poeci. [przypis edytorski]
niedźwiedzia idącego w hurku (daw. reg.) — niedźwiedzia między osaczającymi go gromadą (hurmą) psami. [przypis edytorski]
niedźwiedziami zasłane — wyścielone niedźwiedzimi skórami. [przypis edytorski]
Niedźwiedzica — chodzi o jedną z konstelacji północnego nieba, Wielką lub Małą Niedźwiedzicę. [przypis edytorski]
Niedźwiedzica — w oryginale: Arktur (gr. Arktouros, dosł.: strażnik niedźwiedzia): najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Wolarza, czwarta co do jasności na nocnym niebie; położona w pobliżu Wielkiej Niedźwiedzicy, za którą podąża wraz z obrotem sfery niebieskiej; w tym miejscu nazwa Arktur pojawia się po raz pierwszy w historii. [przypis edytorski]
Niedźwiedzica (…) w zmroku zachodnim pierwsza zaświeci wspaniale — Arktur po raz pierwszy w ciągu roku pojawia się wieczorem nad wschodnim horyzontem pod koniec lutego (jak pisze Hezjod, 60 dni po przesileniu zimowym). [przypis edytorski]
niedźwiedziów — dziś popr. forma D. lm: niedźwiedzi. [przypis edytorski]
niedźwiedziowi w dole — istniała metoda polowania na niedźwiedzie przez zastawianie na nie pułapek w postaci dołów. [przypis edytorski]
niedźwiedzy (daw. forma) — dziś: niedźwiedzi. [przypis redakcyjny]
nie działająż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie:czy nie działają, czyż nie działają. [przypis edytorski]
Niedzica — Niedzica nad Dunajcem po stronie węgierskiéj. [przypis autorski]
Niedzica — wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. [przypis edytorski]
nie dziejąż się — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie dzieją się. [przypis edytorski]
Nie dziejeż się — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż, nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czyż nie dzieje się? [przypis edytorski]
Niedziela Biała — przedostatnia przed Wielką Niedzielą, świętem Zmartwychwstania Pańskiego. [przypis redakcyjny]
niedziela (daw., gw.) — tu: tydzień. [przypis edytorski]
niedziela (daw., rus.) — tydzień. [przypis edytorski]
niedziela (daw.) — tu: tydzień. [przypis edytorski]
niedziela (daw.) — tydzień. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Niedziela Palmowa — święto chrześcijańskie przypadające 7 dni przed Wielkanocą, obchodzone na pamiątkę przybycia Jezusa do Jerozolimy i rozpoczynające Wielki Tydzień, związane z tradycją wykonywania palm wielkanocnych. [przypis edytorski]
Niedziela (…) Po sześciu dniach pracy — w XIX w. i w I poł. XX w. pracowano przez sześć dni w tygodniu. W Polsce wolne od pracy soboty wprowadzono dopiero w latach 70., pierwszą wolną sobotą był dzień 21 lipca 1973 r. [przypis edytorski]
Niedziela Przewodnia a. Biała — niedziela po niedzieli wielkanocnej, obchodzona jako kontynuacja świąt wielkanocnych w prawosławiu, starokatolicyzmie i tradycjonalizmie katolickim; w Kościele katolickim od 2000 roku obchodzona jako Niedziela Miłosierdzia Bożego. [przypis edytorski]
niedziela przewodnia — druga niedziela po Wielkanocy. [przypis edytorski]
Niedziela Przewodnia — pierwsza niedziela po Wielkiejnocy. [przypis redakcyjny]
niedziela Śródpostna — czwarta niedziela Wielkiego Postu. [przypis redakcyjny]
niedziela (starop.) — tu: tydzień. [przypis edytorski]
niedziela — tu daw.: tydzień. [przypis edytorski]
niedziela, że się jeden dzień nie idzie — dawniej był w tygodniu tylko jeden dzień odpoczynku od pracy i nauki: niedziela. Wolne soboty wprowadzono stopniowo, w Stanach Zjednoczonych dla niektórych grup pracowników już przed II wojną światową, w Polsce dopiero w latach 70. i 80. XX w. [przypis edytorski]
