Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | pogardliwe | polski | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3758 przypisów.
Fryderyk II Hohenstauf (1194–1250) — król Sycylii (1198), król niemiecki (od 1215), cesarz rzymsko-niemiecki (od 1220), król Jerozolimy (od 1229); w 1228 poprowadził niewielką liczebnie krucjatę i na drodze negocjacji z sułtanem egipskim odzyskał dla chrześcijan Jerozolimę, Nazaret, Betlejem i skrawki wybrzeża; jako władca rozległego obszaru toczył wojnę z papiestwem, które znajdowało się pomiędzy jego ziemiami w płn. Włoszech a jego Królestwem Sycylii na południu, był trzykrotnie ekskomunikowany i często oczerniany w propapieskich kronikach. [przypis edytorski]
Fryderyk II mówi o Polakach — zob. rozdz. Do szlachty. [przypis redakcyjny]
Fryderyk II Wielki (1712–1786) — król Prus (od 174), które pod jego rządami stały się jednym z najpotężniejszych państw w Europie. [przypis edytorski]
Fryderyk II Wielki (1712–1786) — król Prus z dynastii Hohenzollernów, panował w latach 1740–1786, stał się twórcą potęgi państwa pruskiego. [przypis edytorski]
Fryderyk II Wielki (1712–1786) — w latach 1740–1786 król Prus, które pod jego rządami stały się jednym z najpotężniejszych państw w Europie. [przypis edytorski]
Fryderyk II Wielki a. Friedrich II von Hohenzollern (1712–1786) — król Prus w latach 1740–1786. [przypis edytorski]
Fryderyk II wkroczył (…) do Saksonii — w r. 1756; początek Wojny Siedmioletniej. [przypis redakcyjny]
Fryderyk — imię znaczące, odsyłające do filozofii Fryderyka Nietzschego. [przypis edytorski]
Fryderyk Karol Hohenzollern (1828–1885) — książę pruski, dowódca armii podczas wojny francusko-pruskiej. [przypis edytorski]
Fryderyk Schelling (1775–1854) — filozof niem., jeden z głównych przedstawicieli klasycznego idealizmu niemieckiego, inicjator romantyzmu. [przypis edytorski]
fryderyksdor (z fr. le frédéric d'or) — złota moneta pruska, będąca w obiegu w okresie 1741–1855. [przypis edytorski]
Fryderyk Szlegel — Karl Wilhelm Friedrich von Schlegel (1772–1829), niemiecki krytyk literacki i poeta, uczony, filozof oraz językoznawca, który wraz ze swym bratem, Augustem Wilhelmem Schleglem w sposób znaczący wpłynął na ukształtowanie nowego, charakterystycznego dla romantyzmu, stylu myślenia o literaturze. Nazwisko jego zostało tu spolszczone, zgodnie z manierą przyjętą w XIX w. [przypis edytorski]
Fryderyk Wielki a. Fryderyk II Wielki (1712–1786) — król Prus w latach 1740–1786. [przypis edytorski]
Fryderyk Wilhelm I (1688–1740) — król prusko-branderburski, członek dynastii Hohenzollernów. [przypis edytorski]
Fryderyk — zapewne mowa o głośnym w swoim czasie romansie Fiévée'go Frederic (1805). [przypis redakcyjny]
Frydman — wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. [przypis edytorski]
Frydrusz — Fryderyk. [przypis autorski]
Frydrych — Fryderyk Wittelsbach (1596–1632), elektor Palatynatu Reńskiego, przywódca Unii Ewangelickiej, tj. protestanckiego przymierza politycznego w Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego. W latach 1619-1620 król protestanckich Czech, z racji krótkiego panowania nazywany królem zimowym. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Frydrychów figiel (daw.) — podstęp Fryderyka. [przypis edytorski]
frydrychsdor — (z fr. le frédéric d'or) — złota moneta pruska, będąca w obiegu w okresie 1741–1855. [przypis edytorski]
Frydryszanie — zwolennicy Fryderyka; Fryderyk Wittelsbach (1596–1632), elektor Palatynatu Reńskiego, przywódca Unii Ewangelickiej, tj. protestanckiego przymierza politycznego w Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego. W latach 1619-1620 król protestanckich Czech, z racji krótkiego panowania nazywany królem zimowym. [przypis edytorski]
fryga — bąk, bączek; zabawka dziecięca. [przypis edytorski]
frygać (gw.) — rzucać. [przypis edytorski]
fryga — (daw.) bąk. [przypis edytorski]
fryga (daw.) — bąk (zabawka dziecięca kręcąca się wokół własnej osi). [przypis edytorski]
fryga (daw.) — bąk, zabawka dziecięca. [przypis edytorski]
fryga (daw.) — bąk, zabawka dziecięca. [przypis edytorski]
fryga (daw.) — wirująca zabawka dziecięca, bączek; w przenośni: ktoś zwinny, ruchliwy. [przypis edytorski]
fryga (daw.) — wirująca zabawka dziecięca, podobna do bąka. [przypis edytorski]
fryga (daw.) — zabawka dziecięca: bączek; w przenośni: ktoś zwinny, ruchliwy. [przypis edytorski]
fryga — ktoś zwinny i ruchliwy. [przypis edytorski]
fryga — wirująca zabawka dziecięca, podobna do bąka. [przypis edytorski]
fryga — wirująca zabawka dziecięca, rodzaj bączka. [przypis edytorski]
fryga — zabawka dziecięca, bąk na sznurku. [przypis edytorski]
fryga — zabawka dziecięca, rodzaj bączka. [przypis redakcyjny]
Frygia — kraina hist. w zachodniej części Azji Mniejszej, gdzie miała znajdować się Troja. [przypis edytorski]
Frygia — kraj w zachodniej części Azji Mniejszej, gdzie miała znajdować się Troja. [przypis edytorski]
Frygia — staroż. kraina w zach. części Azji Mniejszej; Rzymian, którzy chętnie przyjmowali i czcili bogów frygijskich: przede wszystkim Kybele, Wielką Matkę Bogów, boginię płodności i odradzającej się przyrody, sprowadzoną do Rzymu w 204 r. p.n.e. przez wyrocznię sybillińską, a wraz z nią jej kochanka, Attisa. [przypis edytorski]
Frygia — staroż. kraina w zach. części środkowej Azji Mniejszej, na wsch. od Lidii, na płn.-wsch. od Likaonii. [przypis edytorski]
Frygia — starożytne państwo w Azji Mniejszej (tereny obecnej Turcji), słynące m.in. z orgiastycznych kultów religijnych. [przypis edytorski]
Frygia — w starożytności kraina w zach. części dzisiejszej Turcji. [przypis edytorski]
Frygi — Frygowie, mieszkańcy Frygii w zach. cz. Azji Mniejszej; tu: synonim Trojan. [przypis edytorski]
Frygijczyk — człowiek pochodzący z Frygii, staroż. krainy w zach. części Azji Mniejszej. [przypis edytorski]
frygijska czapeczka — stożkowate nakrycie głowy, wełniane lub filcowe. [przypis edytorski]
frygijska czapka — miękkie, wełniane, stożkowe nakrycie głowy, ściśle ją opasujące, z opadającym do przodu czubkiem; dla staroż. Greków ten rodzaj czapki (gr. pilos) był charakterystyczny dla ludów ze wschodu, np. z Frygii w Azji Mniejszej; w staroż. Rzymie takie nakrycie głowy otrzymywał wyzwoleniec, stąd czapka frygijska była symbolem wolności; w staroż. sztuce rzymskiej frygijkę nosiła bogini Roma, a także Mitra, bóstwo solarne czczone w epoce hellenistycznej; później, w okresie Wielkiej Rewolucji Francuskiej czerwona czapka frygijska z trójkolorową kokardą (barwy flagi nowo powstałego państwa), początkowo czapka sankiulotów, nazywana była czapką wolności i stała się symbolem samej rewolucji: uosobienie wolności (Liberté), tzw. Marianna, przedstawiana była w czapce frygijskiej. [przypis edytorski]
frygijska czapka — stożkowe nakrycie głowy, ściśle ją opasujące, z opadającym do przodu czubkiem; dla staroż. Greków ten rodzaj czapki był charakterystyczny dla ludów ze wschodu, np. z Frygii w Azji Mniejszej; w staroż. Rzymie takie nakrycie głowy otrzymywał wyzwoleniec, stąd czapka frygijska była symbolem wolności; w okresie Wielkiej Rewolucji Francuskiej czerwona czapka frygijska z trójkolorową kokardą (barwy flagi nowo powstałego państwa) nazywana była czapką wolności i stała się symbolem samej rewolucji. [przypis edytorski]
frygijska czapka — stożkowe nakrycie głowy, ściśle ją opasujące, z opadającym do przodu czubkiem; dla staroż. Greków ten rodzaj czapki był charakterystyczny dla ludów ze wschodu, np. z Frygii w Azji Mniejszej; w staroż. Rzymie takie nakrycie głowy otrzymywał wyzwoleniec, stąd czapka frygijska była symbolem wolności; w okresie Wielkiej Rewolucji Francuskiej czerwona czapka frygijska z trójkolorową kokardą (barwy flagi nowo powstałego państwa), początkowo czapka sankiulotów, nazywana była czapką wolności i stała się symbolem samej rewolucji. [przypis edytorski]
frygijska skala (muz.) — jedna z trzech bazowych skal muzycznych używanych w starożytnej Grecji; jej nazwa pochodzi od spokrewnionego z Grekami ludu Frygijczyków (Frygów), osiadłego w Azji Mniejszej; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się od dźwięku D. [przypis edytorski]
frygijski kamień — lekki, gąbczasty kamień z Frygii w Azji Mniejszej, przypominający pumeks, używany przez starożytnych do farbowania, podobno mający działanie wysuszające i ściągające. [przypis edytorski]
frygijski (…) pasterz młody, / Kiedy na Idzie sądził trzech bogiń niezgody — zamiast: trojański (Troja sąsiadowała z Frygią), tj. Parys. [przypis redakcyjny]
fryjerka (daw.) — kochanka. [przypis edytorski]
fryjor (daw.) — spław wiosenny; przewożenie towarów rzeką na tratwach. [przypis edytorski]
fryjowny — chętny do zalotów. [przypis edytorski]
frykando z karczochów (wł. fricandò di carciofi) — włoska potrawa. [przypis edytorski]
frykas — wyszukana, smakowita potrawa. [przypis edytorski]
frykas — wyszukana, smakowita potrawa. [przypis edytorski]
fryko (gw.) — zapewne chodzi o lanie. [przypis edytorski]
frymarczę za sławę żywotem (starop.) — kupczyć żywotem za sławę; sprzedawać życie za sławę. [przypis redakcyjny]
frymarczono — handlowano, kupowano. [przypis redakcyjny]
frymarczyć (daw.) — handlować, kupczyć. [przypis edytorski]
frymarczyć (daw.) — kupczyć, handlować. [przypis edytorski]
frymarczyć (daw.) — kupczyć. [przypis edytorski]
frymarczyć (daw.) — targować się, handlować czymś, czym się nie powinno. [przypis edytorski]
frymarczyć — handlować, kupczyć. [przypis edytorski]
frymarczyć — handlować, kupczyć. [przypis redakcyjny]
frymarczyć — handlować. [przypis edytorski]
frymarczyć — handlować zamiennie bądź czymś, co nie powinno być przedmiotem handlu. [przypis edytorski]
frymarczyć (pogardl.) — kupczyć, handlować. [przypis edytorski]
frymarczyć (starop.) — kupczyć, handlować. [przypis edytorski]
frymarczyć — tu: odmieniać (zazwyczaj słowo to oznaczało: handlować, kupczyć). [przypis redakcyjny]
frymarczy na sławę żywotem — wymienia żywot na sławę (frymarczyć nie ma tu dzisiejszego pejoratywnego znaczenia). [przypis redakcyjny]
frymarka a. frymarka(daw.) — kupczenie, handlowanie. [przypis edytorski]
frymarka a. frymark (daw.) — kupczenie; handel czymś, czym się nie powinno. [przypis edytorski]
frymark (daw.) — nieuczciwy handel. [przypis edytorski]
frymark — handel, kupno. [przypis redakcyjny]
frymark — handel. [przypis edytorski]
frymark — interes, handel. [przypis edytorski]
frymark (przestarz.) — handel, kupczenie. [przypis edytorski]
Fryne (IV w. p.n.e.) — słynna hetera (kurtyzana grecka) z Aten, znana z licznych starożytnych anegdot; wg jednej z nich kiedy oskarżoną o bezbożność Fryne postawiono przed sądem, broniący jej mówca Hyperejdes miał odsłonić jej piersi, apelując do sędziów, aby darowali życie pięknej „kapłance Afrodyty”, czym uzyskał jej uniewinnienie. [przypis edytorski]
Fryne (IV w. p.n.e.) — słynna z piękności hetera (kurtyzana) grecka, modelka Praksytelesa (posąg Afrodyta Knidyjska) i Apellesa (obraz Afrodyta Anadyomene), znana z licznych starożytnych anegdot. [przypis edytorski]
Fryne miała już przegrać proces (…) — por. Sextus Empiricus, Adversus Mathematicos XI. [przypis tłumacza]
Fryne — słynna z piękności kurtyzana grecka z IV w. p.n.e. [przypis edytorski]
Fryne — właśc. Mnesarete (IV w. p.n.e.), słynna hetera grecka, kobieta lekkich obyczajów. Uważana była za wcielenie kobiecego piękna i wielokrotnie służyła jako model słynnym rzeźbiarzom i malarzom. [przypis redakcyjny]
Frynich — Frynichos tu wspomniany nie ma nic wspólnego z współzawodnikiem Arystofanesa w komedii, ani z Frynichosem, tragikiem starej szkoły sprzed Ajschylosa. Jest to Ateńczyk bardzo wpływowy, przewrotny demagog, przeciwnik Alkibiadesa, potem ogłoszony przez lud zdrajcą i na rynku w Atenach zabity. (Tukidydes, Wojna peloponeska 8, 92). [W wyniku spisku i zamachu stanu w 411 na krótko obalono demokrację; rządy przejęła oligarchiczna Rada Czterystu, w skład której wchodził radykał Frynichos; skrajni oligarchowie z Rady Czterystu za cenę utrzymania władzy byli gotowi poddać miasto Spartanom; red. WL]. [przypis tłumacza]
Frynich, Likis i Ameipsjas — współcześni komediopisarze. [przypis tłumacza]
Frynich, syn Polifradmona — należy do najstarszych tragików. Żył około r. 500. Dramaty jego miały budowę bardzo prostą: używał jednego tylko aktora; akcja ustępuje u niego całkowicie na plan drugi wobec partii chórowych. [przypis tłumacza]
fryska Macierz — frygijska Wielka Matka, bogini Cybele. [przypis edytorski]
fryski — frygijski; od: Frygia (kraj w zach. cz. Azji Mniejszej, gdzie miała znajdować się Troja). [przypis edytorski]
fryszerka (z niem.) — zakład hutniczy, w którym świeżono surówkę żelaza, czyli oczyszczano ją z domieszek. [przypis edytorski]
fryszt — czas. [przypis redakcyjny]
fryszt (daw.) — czas wolny, urlop. [przypis edytorski]
fryszt (daw., z niem.) — odłożenie sprawy, zawieszenie broni. [przypis edytorski]
fryszt (daw., z niem.) — tu: rozejm, pokój. [przypis edytorski]
fryszt (starop.) — zwłoka; [opóźnienie]. [przypis redakcyjny]
fryszt (z niem.) — czas wolny; odwłoka (termin sądowniczy). [przypis edytorski]
fryszt (z niem.) — czas wolny, wczas. [przypis redakcyjny]
frytura — mieszanina tłuszczów jadalnych odporna na działanie wysokich temperatur. [przypis edytorski]
frytur — mieszanina tłuszczów jadalnych odpornych na działanie wysokich temperatur. [przypis edytorski]
Fryt (z niem. Friede, pokój) — przerwanie walki, pardon. [przypis edytorski]
frywolność — swobodny i żartobliwy stosunek do spraw erotycznych. [przypis edytorski]
