Przypisy

Kobieta fińska może to uczynić — utworzone po wojnie rosyjsko-szwedzkiej Wielkie Księstwo Finlandii było autonomiczną prowincją Imperium Rosyjskiego, w której rosyjskiego monarchę reprezentował generał-gubernator jako namiestnik. W 1906 w Wielkim Księstwie Finlandii dokonano zmian ustrojowych, m.in. wprowadzono w pełni demokratyczny parlament (Eduskunta). 1 czerwca 1906 obywatelki otrzymały zarówno czynne, jak i bierne prawa wyborcze, tj. mogły być wybierane do nowo utworzonego parlamentu. Pełną niepodległość Finlandia uzyskała w roku 1917. [przypis edytorski]

Kobieta i pajac — powieść Pierre'a Louÿsa z 1898 roku. [przypis edytorski]

kobieta norweska [również ma prawa wyborcze] — w Norwegii kobiety z klasy średniej (te, które osiągnęły odpowiednią kwotę dochodu same lub wspólnie z mężem) uzyskały prawo do głosowania w wyborach lokalnych w 1901; w 1907 kobiety uzyskały podobnie ograniczone prawa wyborcze w wyborach parlamentarnych; w 1910 wprowadzono powszechne prawo wyborcze w wyborach lokalnych, zaś w 1913, trzy lata po wydaniu tekstu K. Bujwidowej, powszechne prawo wyborcze dla wszystkich obywateli w wyborach wszystkich szczebli. [przypis edytorski]

kobieta pochwyciła broń i strzeliła Schillingerowi kilka razy w brzuch (…) — 23 października 1943 roku Schillinger został zastrzelony według zeznań niektórych więźniów przez Franciszkę Mann, tancerkę baletową, która zraniła w nogę również SS-Unterscharführera Wilhelma Emmericha. [przypis edytorski]

kobieta — Według Biblii, Salomona przywiodły do niewierności wobec Boga „żony obcoplemienne” (Neh. 13,26–27). [przypis edytorski]

kobieta — w oryg. niem. Mensch: człowiek. [przypis edytorski]

Kobieta w walce życiowej — być może chodzi o dzieło zatytułowane La donna nella vita, 1923. [przypis edytorski]

Kobieto, puchu marny! — cytat ten pochodzi z IV cz. Dziadów Adama Mickiewicza. [przypis edytorski]

Kobieto, puchu marny!… — słowa wypowiadane przez Gustawa w IV części Dziadów. [przypis edytorski]

kobietyć — kobiety ci. [przypis edytorski]

kobiety — forma z ”e” pochylonym, czytanym jako ”i” lub ”y”. [przypis edytorski]

kobiety i panny — w oryginale niem.: Frauen und Töchter: żony i córki. [przypis edytorski]

kobiety — mowa o brankach trojańskich. [przypis edytorski]

kobiety o twarzy krowiej — Hathor, egip. bogini nieba, miłości i radości, była przedstawiana jako krowa lub kobieta z krowimi rogami. [przypis edytorski]

Kobiety scytyjskie wykłuwały oczy niewolnikom (…) aby się nimi posługiwać bardziej swobodno i tajemnie — por. Herodot, Dzieje, IV, 2, gdzie mowa o tym, że oślepiania dokonują „Scytowie”, a nie konkretnie kobiety, i ma ono związek z pracą niewolników. [przypis edytorski]

kobiety, trzeba wyznać, nie mogą znieść widoku niedźwiedzia — podobne słowa, tyle że w odniesieniu do lwa, padają w Śnie nocy letniej. [przypis edytorski]

Koblencja — niemieckie miasto powiatowe miasto w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat. [przypis edytorski]

kobold — duch opiekuńczy, karzeł. [przypis edytorski]

kobold — duch żywiołu ziemi. [przypis edytorski]

kobold (mit. germ.) — karzeł strzegący podziemnych skarbów. [przypis edytorski]

kobold (mit. germ.) — karzeł strzegący skarbów podziemnych. [przypis edytorski]

koboldów (mit. germ.) — karzeł strzegący skarbów podziemnych. [przypis edytorski]

kobold (z niem.) — krasnal, karzeł. [przypis edytorski]

Kobole (z litew.) — domowe bożki. [przypis edytorski]

Kobol (z litew.) — bożek domowy. [przypis edytorski]

Koburg a. Coburg — niemieckie miasto na prawach powiatu w kraju związkowym Bawaria. [przypis edytorski]

Koburgowie — boczna linia niemieckiej dynastii Wettynów, znana także jako dynastia sasko-koburska (od nazwy księstwa Saksonii-Coburg-Gotha). [przypis edytorski]

kobuz — fr. hobereau; w oryginale gra słów: po francusku termin ten oznacza zarówno ptaka, jak i biednego szlachcica, który pozostaje na swojej ziemi (wydźwięk pejoratywny). [przypis edytorski]

kobuz — ptak drapieżny z rodziny sokołów. [przypis edytorski]

kobuz — ptak drapieżny z rodziny sokołowatych. [przypis edytorski]

kobuz — ptak drapieżny z rodziny sokołowatych; tzw. sokół leśny a. sokolik drzewiec. [przypis edytorski]

kobyłka — kozioł, konstrukcja z drążków lub desek zbitych w kształt litery X, służąca do podpierania pni i belek podczas piłowania. [przypis edytorski]

Kobylański, Ludwik (1859–1886) — rewolucjonista, uczestnik zamachu na gubernatora Charkowa, księcia Kropotkina; aresztowany, osadzony w Twierdzy Pietropawłowskiej, następnie w Szlisselburskiej, gdzie zmarł. [przypis edytorski]

kobylenie — obronne zapory utworzone ze potężnych pni drzew z pozostawionymi częściowo gałęźmi, mające na celu przede wszystkim przed atakiem jazdy. [przypis edytorski]

kobylica (daw.; gw.) — kobyłka, kozioł: drewniany stojak ułatwiający piłowanie drewna. [przypis edytorski]

kobylica — kłoda. [przypis edytorski]

kobylica — przeszkoda. [przypis edytorski]

kobylica — przyrząd stanowiący rodzaj drewnianego, prostego imadła umieszczonego na ławce a. desce przymocowanej do burty statku. [przypis edytorski]

kobylica — rodzaj prowizorycznych zapór wykonanych z pni ściętych drzew, stosowanych w XVI i XVII wieku; kłody z częściami gałęzi umieszczano w przejściach lub innych miejscach dla powstrzymania szarżującej jazdy konnej. [przypis edytorski]

kobylica — tu: potężna deska; drąg. [przypis edytorski]

kobylice — drewniane podpórki. [przypis edytorski]

kobza a. dudy góralskie — strunowy instrument ludowy. [przypis edytorski]

kobza — daw. ludowy instrument strunowy o półokrągłym pudle rezonansowym i krótkim gryfie; w polskiej literaturze czasem nazwę kobza stosuje się (mylnie) do kozy, czyli dud, instrumentu dętego z miechem z koziej skóry i piszczałkami. [przypis edytorski]

kobza — instrument strunowy przypominający lutnię; w tradycji ukraińskiej żebrak śpiewający pieśni z towarzyszeniem kobzy lub bandury był często szanowanym nosicielem ważnych wiadomości i idei. [przypis edytorski]

kobza — ludowy instrument muzyczny, przypominający dudy. [przypis edytorski]

kobza — ludowy instrument strunowy o półokrągłym pudle rezonansowym i krótkim gryfie. [przypis edytorski]

kobzarz — dziś raczej kobziarz; muzyk grający na kobzie, instrumencie strunowym, przypominającym lutnię; w trad. ukr. żebrak śpiewający pieśni z towarzyszeniem kobzy lub bandury był często szanowanym nosicielem ważnych wiadomości i idei. [przypis edytorski]

kobza — strunowy instrument muz. popularny wśród Kozaków, podobny do lutni lub mandoliny. [przypis edytorski]

kobza — tu: dudy, instrument muzyczny złożony ze skórzanego miecha i przytwierdzonych do niego piszczałek. [przypis edytorski]

kobza — tu: dudy, instrument muzyczny złożony z miecha skórzanego i przytwierdzonych do niego piszczałek. [przypis edytorski]

kobziarz — muzyk grający na kobzie, instrumencie strunowym przypominającym lutnię; w tradycji ukraińskiej żebrak śpiewający pieśni z towarzyszeniem kobzy lub bandury był często szanowanym nosicielem ważnych wiadomości i idei. [przypis edytorski]

kobziarz — muzyk grający na kobzie, tj. instrumencie strunowym, podobnym do lutni a. gitary. [przypis edytorski]

kochać a. lubić jak psy dziada (fraz., iron.) — nie znosić kogoś, nienawidzić. [przypis edytorski]

kochać się (starop.) — cieszyć się. [przypis edytorski]

Kochał namiętnie: V…, M…, A…, Ange…, M…, C… — Wiktorynę Mounier, Melanię Guilbert, Aleksandrę Daru, Angelinę Pietragrua, Matyldę Dembowską oraz Klementynę Curial. [przypis edytorski]

kochałżem — czy kochałem. [przypis edytorski]

kochałżeś — czy kochałeś. [przypis edytorski]

kochalim — dziś: kochaliśmy. [przypis edytorski]

Kochana Asiu — w spisie treści utwór występuje jako piryn, pirydyna. [przypis edytorski]

kochanek (daw.) — ukochany. [przypis edytorski]

kochanek (tu daw.) — ukochany; adorator. [przypis edytorski]

kochanek (tu daw.) — ukochany. [przypis edytorski]

kochanek — tu: ukochany. [przypis edytorski]

kochanka (daw.) — ukochana. [przypis edytorski]

kochanka (tu daw.) — ukochana. [przypis edytorski]

kochanka (tu daw.) — ukochana, wybranka; tu: przyszła narzeczona. [przypis edytorski]

kochanka — tu: ukochana. [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (1530–1584) — czołowy poeta polskiego renesansu, autor m. in. Trenów i Pieśni; latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej, Odprawy posłów greckich (1578) [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (1530–1584) — czołowy poeta polskiego renesansu, autor m. in. Trenów i Pieśni; latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej, Odprawy posłów greckich (1578). [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (1530–1584) — najwybitniejszy poeta epoki renesansu, latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej — Odprawy posłów greckich (1578). [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (1530–1584) — polski poeta i tłumacz epoki renesansu. [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (153–1584) — czołowy poeta polskiego renesansu, autor m. in. Trenów i Pieśni; latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej, Odprawy posłów greckich (1578). [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (153–1584) — czołowy poeta polskiego renesansu, autor m.in. Trenów i Pieśni; latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej, Odprawy posłów greckich (1578). [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (153–1584) — czołowy poeta polskiego renesansu, autor m. in. Trenów i Pieśni; latynista, humanista; twórca pierwszej polskiej tragedii renesansowej, Odprawy posłów greckich (1578) [przypis edytorski]

Kochanowski, Jan (ok. 1530–1584) — polski poeta renesansowy, tłumacz. [przypis edytorski]

Kochanowski, Piotr (1566–1620) — poeta, sekretarz królewski, tłumacz poematu Goffred abo Jeruzalem wyzwolona Torquata Tassa. [przypis edytorski]

Kochanowski, Piotr(1566–1620) — poeta, sekretarz królewski, tłumacz wybitnych dzieł epoki, mianowicie poematów: Goffred abo Jeruzalem wyzwolona Torquata Tassa oraz Orlando szalony Lodovico Ariosta; bratanek poety Jana Kochanowskiego. [przypis edytorski]

Kochanowski — wieszczenie Rozy Wenedy miało częściowo swój pierwowzór w tragicznych przepowiedniach Kasandry, córki króla Troi, Priama, z Odprawy posłów greckich. [przypis edytorski]

Kochany Edzio Leszczyński! — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Edward Leszczyński (rys. W. Wojtkiewicz). [przypis edytorski]

kochasz jedną z Priama córek — mowa o Poliksenie, najmłodszej córce Priama i Hekuby, która pojawia się w utworach poetów greckich rozwijających i uzupełniających treść Iliady. [przypis edytorski]

kochaż — przykład konstrukcji z partykułą pytającą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy kocha. [przypis edytorski]

Kochinchina — dawna nazwa położonej najbardziej na południe części Wietnamu, stanowiącej część francuskiej kolonii Indochin. [przypis edytorski]

Kochinchina — francuska kolonia na południu obecnego Wietnamu. [przypis edytorski]

Kochinchina (hist.) — dawna nazwa Wietnamu lub jego płd. części (od 1862 do 1945 stanowiącej część francuskiej kolonii Indochin). [przypis edytorski]

kochinchin — pochodząca z Chin rasa kur. [przypis edytorski]

Kochowski, Wespazjan (1633–1700) — barokowy poeta i historyk, autor Psalmodii polskiej. [przypis edytorski]

Koch, Robert (1843–1910) — niemiecki uczony, lekarz i bakteriolog, odkrywca m.in. bakterii wywołujących wąglika, cholerę i gruźlicę, laureat Nagrody Nobla (1905) za badania nad gruźlicą. [przypis edytorski]

Koch, Robert (1843–1910) — uczony niemiecki, prowadził badania nad gruźlicą, za co otrzymał w 1905 r. Nagrodę Nobla. [przypis edytorski]

kociacki (neol.) — właściwy kociakom, taki jak u kociaka; kociak (pot.): atrakcyjna młoda kobieta, zwykle o modnym, kokieteryjnym wyglądzie i zachowaniu. [przypis edytorski]

kocia muzyka — jazgot. [przypis edytorski]

kocić się (gw.) — toczyć się. [przypis edytorski]

kocie łby (pot.) — bruk z kamieni polnych, otoczaków. [przypis edytorski]

kocieł — dziś: kocioł. [przypis edytorski]

kociełek — dziś popr.: kociołek. [przypis edytorski]

kocie złoto — chodzi o minerał często występujący w skałach, mikę lub piryt. [przypis edytorski]

kociołek — naczynie, garnek. [przypis edytorski]

kocioł — tu: okrągłe zagłębienie terenu otoczone z trzech stron zboczami skalnymi, opadające ku dolinie stromym progiem. [przypis edytorski]

kociuba (daw., z tur.) — pogrzebacz. [przypis edytorski]

kociuba — narzędzie używane przy pieczeniu chleba: pogrzebacz do rozgarniania żaru a. szufla do wkładania i wyjmowania bochenków. [przypis edytorski]

kociuba — pogrzebacz. [przypis edytorski]