Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 161219 przypisów.
pensyj (daw.) — dziś forma D.lm raczej: pensji. [przypis edytorski]
pensyjka — tu: mała emerytura. [przypis edytorski]
pentagramma — dziś popr.: pentagram (z gr.), znak pięcioramiennej gwiazdy foremnej, od XIX w. uważany za symbol Szatana. [przypis edytorski]
pentagram — rysunek foremnej pięcioramiennej gwiazdy, w wielu kulturach uważany za symbol magiczny. [przypis edytorski]
pentagram — znak pięcioramiennej gwiazdy rysowanej jednym pociągnięciem, jako symbol Jezusa uznawany za obronę przed złymi duchami. [przypis edytorski]
pentakonarchos (gr.) — dowódca oddziału złożonego z pięćdziesięciu ludzi. [przypis edytorski]
pentakryny — rodzaj liliowców należących do szkarłupni. [przypis edytorski]
pentarka — dziś popr.: pantarka, perliczka: średniej wielkości ptak hodowlany o szaro-czarnym upierzeniu w białe cętki, pochodzący z Afryki. [przypis edytorski]
pentateuch (gr.) — pięcioksiąg. [przypis edytorski]
Pentateuch (z gr.) — dosł. pięcioksiąg; tradycyjne określenie pierwszych pięciu ksiąg Biblii, zw. Mojżeszowymi, w judaizmie składających się na Torę; są to: Księga Rodzaju, Wyjścia, Liczb, Kapłańska i Powtórzonego Prawa. [przypis edytorski]
pentekontera — pięćdziesięciowiosłowiec, okręt mający po 25 wioseł z jednej i drugiej strony. [przypis tłumacza]
Pentelikon — góra w Grecji, w płn.-wsch. części Wielkich Aten, na której płn. zboczu istniał w starożytności kamieniołom i kopalnia marmuru; czerpał z niej m.in. Perykles przy odbudowie Aten po zniszczeniu miasta przez Persów. [przypis edytorski]
Pentelikon — szczyt górski niedaleko Aten. [przypis edytorski]
Pentelik właśc. Pentelikon a. Pentelejkon — góra w płn-wsch. części Wielkich Aten (tj. aglomeracji obejmującej Ateny, Pireus oraz pomniejsze miasta); na jej płn. zboczach znajdował się w starożytności kamieniołom, z którego sprowadzał marmur Perykles, odbudowując miasto po zniszczeniach w czasie wojny z Persją w V w. p.n.e. [przypis edytorski]
Pentesylea — królowa Amazonek, przybyła Trojanom z pomocą; zabita przez Achillesa. [przypis redakcyjny]
Penteus (mit. gr.) — król Teb, który sprzeciwiał się zaprowadzeniu kultu Dionizosa; rozgniewany bóg straszliwie go za to ukarał: matka jego, Agawa, w szale bachicznym rozszarpała go, sądząc, że ma przed sobą lwa; los jego jest tematem tragedii Eurypidesa Bachantki. [przypis redakcyjny]
Pentezilea (mit. gr.) — także: Pentezylea a. Pentesilea; legendarna królowa Amazonek, mitycznego plemienia wojowniczych kobiet. [przypis edytorski]
Pentezylea a. Pentesilea — legendarna królowa Amazonek, mitycznego plemienia wojowniczych kobiet. [przypis edytorski]
Pentezylea (mit. gr.) — także: Pentezilea a. Pentesilea; legendarna królowa Amazonek, mitycznego plemienia wojowniczych kobiet. [przypis edytorski]
Pentezylea — uniwersytet, wbrew woli którego stanął układ między papieżem i królem. [przypis tłumacza]
pentinas — aštri raginė atauga paukščio (ppr. gaidžio) pastaibyje. [przypis edytorski]
pentylickie marmury — marmury wydobywane na zboczach góry Pentelikon, leżącej pomiędzy Atenami i Maratonem. [przypis edytorski]
penuria (z łac. pēnūrĭă) — niedostatek; brak, nędza. [przypis edytorski]
peoński — lekarski; od Peona, lekarza Tytenów, a potem bogów olimpijskich (Peon to również przydomek Apollina, patrona lekarzy i medycyny). [przypis edytorski]
peon (hiszp.) — robotnik rolny. [przypis edytorski]
Peonowie — szczep mieszany, zajmował obszary później zmacedonizowane. [przypis tłumacza]
Peon — preolimpijski bóg medycyny, lekarz Tytanów; po ich upadku leczył bogów na Olimpie do czasu gdy przegrał pojedynek w zakresie medycyny z Apollinem, który potrafił „uleczyć śmierć”, sprowadzając duszę zabitego człowieka z Hadesu; Peon był to też przydomek Apollina, patrona lekarzy, a także jego syna Eskulapa. [przypis edytorski]
peowiacy — członkowie założonej w roku 1922 organizacji kombatanckiej Związek Peowiaków, zrzeszającej byłych członków Polskiej Organizacji Wojskowej. [przypis edytorski]
peowiaczka (pot.) — członkini P.O.W., tj. Polskiej Organizacji Wojskowej, założonej przez piłsudczyków w okresie I wojny światowej. [przypis edytorski]
peowiak — członek POW, konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej, utworzonej w sierpniu 1914 w Warszawie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego, działającej na terenach przedrozbiorowej Polski; poszczególne oddziały POW były rozwiązywane w różnym czasie, pod koniec 1918. [przypis edytorski]
Peparetos — druga w łańcuchu wysp naprzeciw Półwyspu Magnezyjskiego. [przypis tłumacza]
„pepeeska” — przedstawicielka Polskiej Partii Socjalistycznej. [przypis edytorski]
pepeesy (…) endusie — członkowie PPS (Polskiej Partii Socjalistycznej) i ND (Narodowej Demokracji). [przypis edytorski]
pepesowcy — zwolennicy Polskiej Partii Socjalistycznej. [przypis edytorski]
pepesowiec (pot.) — członek PPS (Polskiej Partii Socjalistycznej). [przypis edytorski]
pepiniera (z fr.) — szkółka drzewek; przen.: ośrodek przygotowujący przyszłe wykwalifikowane kadry. [przypis edytorski]
Pepin Mały a. Krótki (714–768) — król Franków od 751, ojciec Karola Wielkiego. [przypis edytorski]
pepita (z fr. pépite) — samorodek, bryłka cennego metalu powstała w przyrodzie drogą naturalną; pol.: wzór na tkaninie przypominający kratkę lub tkanina z takim wzorem. [przypis edytorski]
pepitowy — wykonany z pepity, tkaniny w drobną kratkę. [przypis edytorski]
peplon — tu: długi i szeroki, prostokątny pas materiału; w starożytnej Grecji materiał taki, spinany klamrą, stanowił kobiece okrycie wierzchnie, także: peplum, peplos. [przypis edytorski]
peplos — staroż. grecki strój kobiecy bez rękawów, wykonany z jednego prostokątnego kawałka tkaniny spiętego na ramionach. [przypis edytorski]
peplos — staroż. gr. strój kobiecy bez rękawów, wykonany z jednego prostokątnego kawałka tkaniny spiętego na ramionach. [przypis edytorski]
peplos (z gr.) — wierzchnie okrycie kobiece w starożytnej Grecji. [przypis redakcyjny]
peplum (łac.) — szata kobieca, długi prostokątny pas materiału spięty na barkach klamrami, na biodrach ściągnięty pasem. [przypis edytorski]
peplum — obszerna, wspaniała szata. [przypis redakcyjny]
pepton — związek organiczny tworzący się podczas enzymatycznego rozpadu białek pod wpływem zawartej w soku żołądkowym pepsyny. [przypis edytorski]
per absentiam (łac.) — przez nieobecność. [przypis redakcyjny]
per absurdum (łac.) — przez absurd. [przypis edytorski]
peractum est! (łac.) — dokonało się! [przypis edytorski]
per adulti (wł.) — dla dorosłych. [przypis edytorski]
Peraita Niger — p. wyżej II, XIX, 2 i XX, 4. [przypis tłumacza]
Perak — druga pod względem długości rzeka na Półwyspie Malajskim. [przypis edytorski]
per amicitiam (łac.) — przez przyjaźń. [przypis edytorski]
per amicitiam (łac.) — z powodu przyjaźni. [przypis redakcyjny]
per amicitiam nostram (łac.) — ze względu na naszą przyjaźń. [przypis edytorski]
per amorem dei nolite pisiare (łac.) — na miłość Boga, nie moczcie. [przypis redakcyjny]
per amorem gentis nostrae (łac.) — z miłości ku narodowi naszemu. [przypis redakcyjny]
per appellationem (łac.) — przez apelację; zwrot sądowy, tu: żart. [przypis redakcyjny]
per ardua (łac.) — dzięki trudnościom. [przypis redakcyjny]
per arendam (łac.) — dzierżawą. [przypis redakcyjny]
Per aspera ad astra (łac.) — przez ciernie do gwiazd. [przypis edytorski]
Per Baccho! Voilà un brave Polonais! (wł. i fr.) — Na Bachusa! Oto dzielny Polak! (w pierwszej części potoczne włoskie wykrzyknienie; Bachus to rzymski bóg wina). [przypis edytorski]
per Baccho (wł.) — dosł.: na Bachusa; wykrzyknienie włoskie. [przypis edytorski]
per Baccho (wł.) — na Bachusa! [przypis edytorski]
per Bacco (łac.) — na Bachusa. [przypis edytorski]
per Bacco — na Bachusa (emocjonalny wykrzyknik). [przypis edytorski]
per Bacco (wł.) — na Bachusa; Bachus a. Dionizos: w mit. gr. bóg wina i płodności; syn Zeusa i ziemianki Semele, która spłonęła, zobaczywszy ojca swego dziecka w jego właściwej, boskiej postaci. [przypis edytorski]
per Bacco! (wł.) — na Bachusa!; Bachus (mit. rzym.) — bóg wina czczony w starożytnym Rzymie, odpowiednik greckiego Dionizosa. [przypis edytorski]
per Bacco (wł.) — na Bachusa. [przypis edytorski]
per bellum intestinum (łac.) — przez wojnę domową. [przypis redakcyjny]
per bere (wł.) — na picie, żeby się napić. [przypis edytorski]
per botiglia (wł.) — na flaszkę. [przypis edytorski]
per buona e per bella (wł.) — z powodu dobra i piękna. [przypis edytorski]
perć — górska ścieżka. [przypis edytorski]
perć — ścieżka w górach. [przypis edytorski]
perć — ścieżka (z gwary góralskiej, którą Sienkiewicz wykorzystywał do naśladowania staropolszczyzny). [przypis edytorski]
perć — stroma ścieżka górska. [przypis edytorski]
perć — stroma ścieżka w górach. [przypis edytorski]
perć — szlak prowadzący przez szczyty gór, granią. [przypis edytorski]
perć — szlak, ścieżka biegnąca szczytami gór. [przypis edytorski]
percepcja — dochód, wpływ pieniężny. [przypis redakcyjny]
percept — przyjęcie, wpływ, dochód. [przypis edytorski]
percepujący — postrzegający. [przypis edytorski]
per ceram erasam (łac.) — przez zeskrobanie wosku. [przypis redakcyjny]
per certum numerum personarum (łac.) — przez pewną liczbę osób. [przypis redakcyjny]
Percewal — w oryginale ang.: Percivale, tak samo u Malory'ego, jednak popularniejsze są formy Perceval (z poematu Chrétiena de Troyes z XII w.) oraz Parsifal (z opery Richarda Wagnera z XIX w.). [przypis edytorski]
Perchè (…) mente — Torquato Tasso, Jerozolima wyzwolona, II, 74. [przypis tłumacza]
perciać — łazić. [przypis edytorski]
per confertas (…) (łac.) — przez ściśnięte tłumy, wbrew swemu i wszystkich oczekiwaniu. [przypis redakcyjny]
per consequens — konsekwentnie, (i tak) dalej. [przypis edytorski]
per consequens (łac.) — w następstwie. [przypis redakcyjny]
per curiositatem (łac.) — przez ciekawość. [przypis redakcyjny]
Percussit Saul mille, et David decem millia (łac.) — pobił Saul tysiąc, a Dawid dziesięć tysięcy. [przypis edytorski]
Percy Bysshe Shelley (1792–1822) — ang. poeta romantyczny, autor wiersza The Sensitive Plant (Mimoza). [przypis edytorski]
Percy Bysshe Shelley (1792–1822) — poeta angielski epoki romantyzmu. [przypis edytorski]
percypować — odbierać jakieś zjawiska zmysłami, postrzegać. [przypis edytorski]
Perdam (…) reprobabo — Biblia, 1 Kor, 1:19. [przypis tłumacza]
perdėtinis (lenk.) — viršininkas, darbo prižiūrėtojas. [przypis edytorski]
per deputatos (łac.) — przez deputatów, przez delegatów. [przypis redakcyjny]
per deputatos (łac.) — przez deputatów, przez przedstawicieli. [przypis redakcyjny]