Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 451 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116720 przypisów.
radix valerianae (łac.) — korzeń waleriany. [przypis edytorski]
rad jestem — jestem zadowolony. [przypis edytorski]
rad jest temu (daw.) — jest z tego zadowolony. [przypis edytorski]
Radłów — miasto położone w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim. [przypis edytorski]
radło — narzędzie rolnicze służące do spulchniania gleby. [przypis edytorski]
radło — pierwotne narzędzie drewniane do spulchniania ziemi, o pojedynczym rylcu. [przypis edytorski]
radło — staroż. narzędzie rolnicze, służące do spulchniania ziemi. [przypis edytorski]
radlenie — spulchnianie ziemi za pomocą radła, prymitywnego drewnianego narzędzia o pojedynczym rylcu. [przypis edytorski]
radlić — przeorywać ziemię radłem, prostym drewnianym narzędziem do spulchniania gleby. [przypis edytorski]
Radliński, Ignacy (1843–1920) — polski religioznawca, filolog klasyczny, historyk, krytyk biblijny i orientalista. [przypis edytorski]
radlować — tu: obracać (od radło: prymitywny pług). [przypis edytorski]
radniej (daw.) — chętniej; por. przymiotnik: rad. [przypis edytorski]
radniej (daw.) — chętniej; tu: raczej. [przypis edytorski]
radniej (daw.) — raczej. [przypis edytorski]
radniejszy (daw.) — chętniej. [przypis edytorski]
rad nierad — niezależnie od chęci. [przypis edytorski]
radno (daw., gw.) — grube, zgrzebne płótno. [przypis edytorski]
radny (daw.) — umiejący sobie radzić, zaradny. [przypis edytorski]
rado (daw.) — chętnie, z zadowoleniem, ochoczo. [przypis edytorski]
Radom — miasto na prawach powiatu w centralno-wschodniej Polsce. [przypis edytorski]
Radom — miasto powiatowe, położone w centralno-wschodniej Polsce, w województwie mazowieckim. [przypis edytorski]
Radom — miasto powiatowe, położone w centralno-wschodniej Polsce, w województwie mazowieckim. [przypis edytorski]
Radom — miasto powiatowe w województwie mazowieckim. [przypis edytorski]
rado — rade; chętne, skore. [przypis edytorski]
Radość, Miłośćbyło widzenie tworca (starop.) — było wieczne oglądanie Stwórcy. [przypis edytorski]
radość, … po której żal chodzi — po której następuje (nieuchronnie) żal. [przypis edytorski]
radośniem witał — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: radośnie witałem. [przypis edytorski]
radośny — dziś popr. forma: radosny. [przypis edytorski]
radośny — dziś popr. pisownia: radosny. [przypis edytorski]
Radosny — fr. Joyeuse; imię miecza Karola Wielkiego. [przypis edytorski]
radosny (…) nam — dziś popr.: radosny dla nas. [przypis edytorski]
rado (starop.) — forma r.n.; dziś: rade; rado służyło: służyło chętnie. [przypis edytorski]
radszej (daw.) — chętniej. [przypis edytorski]
radszej (daw.) — dziś: raczej. [przypis edytorski]
radszej (daw.) — raczej. [przypis edytorski]
radszej sie ku brzegu miejmy (daw.) — raczej trzymajmy się brzegu (nie wypływajmy na zbyt głębokie wody); tu: przen. nie wdawajmy się w zbyt szerokie dywagacje, nie wyciągajmy zbyt śmiałych wniosków. [przypis edytorski]
radszej (starop. forma) — daw. forma stopnia wyższego; dziś: radziej, tj. chętniej. [przypis edytorski]
radszej (starop.) — raczej. [przypis edytorski]
rad — tu: chętnie. [przypis edytorski]
raduje się moje serce, prawdziwy dowcip. — w późn. wyd. uzupełniono tłumaczenie, dodając po tym wersie trzy kwestie: „Ćma: I to przypięty przez dzieciaka staremu człowiekowi — rogalowi. Holofernes: Cóż to za figura? Ćma: Rogi”. [przypis edytorski]
Raduł, właśc. Radu Mihnea (1586–1626) — hospodar mołdawski w latach 1616-1619 i 1623-1626, którą to władzę sprawował z ramienia Turcji na przemian z hospodarstwem wołoskim. [przypis edytorski]
rady mniej potrzebny — sens: mniej przydatny jako mądry doradca. [przypis edytorski]
rady — rade, z radością, chętnie. [przypis edytorski]
radyrować — tu: modelować; pierwotnie radyrowanie oznaczało czynności wykonywane przy korekcie negatywów fotograficznych. [przypis edytorski]
rady (starop. forma) — dziś M.lm: rade. [przypis edytorski]
Radźwiłłowski — Radziwiłłowski. [przypis edytorski]
radża — dosł. z sanskrytu: król (z tego samego rdzenia pochodzi łac. rex, regis); w Azji płd.-wsch. historyczny tytuł władcy państwa o randze księstwa (wyższy rangą władca miał prawo do tytułu maharadży, co znaczy „wielki król”), będącego zarazem najwyższym sędzią i naczelnym wodzem wojska. [przypis edytorski]
radża — lokalny władca w Indiach. [przypis edytorski]
radża (sanskr.: król) — tytuł lokalnych hinduskich władców w Indiach oraz władców hinduskich i buddyjskich państw w Azji płd.-wsch.; odpowiednik tytułu książęcego. [przypis edytorski]
radża (sanskr.: król) — tytuł lokalnych hinduskich władców w Indiach oraz władców hinduskich i buddyjskich państw w Azji płd.-wsch.; odpowiednik tytułu książęcego. [przypis edytorski]
radża — tytuł lokalnego władcy w Indiach. [przypis edytorski]
radża — tytuł lokalnych hinduskich władców w Indiach oraz władców hinduskich i buddyjskich państw w Azji płd.-wsch.; odpowiednik tytułu książęcego. [przypis edytorski]
Radżputana — region hist. w płn.-zach. Indiach, w dużej mierze pokrywający się z terytorium obecnym stanem Radżastan. [przypis edytorski]
rad — zadowolony, chętny, przychylny; chętnie, z zadowoleniem. [przypis edytorski]
rad — zadowolony. [przypis edytorski]
radzenia — rady. [przypis edytorski]
radzi (daw.) — chętnie. [przypis edytorski]
radzieckie krzesło — stanowisko w radzie. [przypis edytorski]
radziecki — należący do rady miasta. [przypis edytorski]
radziecki — należący do rady; tu: rady ateńskiego miasta-państwa. [przypis edytorski]
radziecki — należący do rady; tu: rady miasta. [przypis edytorski]
radziej (daw.) — chętniej. [przypis edytorski]
radziej (daw.) — chętniej; tu: raczej. [przypis edytorski]
Radziejowski, Hieronim (1612–1667) — magnat, oponent Jana Kazimierza, w okresie potopu szwedzkiego współpracował ze Szwedami. [przypis edytorski]
Radziejowski, Hieronim (1612–1667) — podkanclerzy koronny; po osobistym zatargu z królem Janem Kazimierzem w 1652 skazany na banicję i infamię, uciekł z Polski i aktywnie współdziałał z Karolem Gustawem podczas najazdu Szwedów na Polskę; utrzymywał też dwuznaczne kontakty z Bohdanem Chmielnickim i Kozakami; w 1662 rehabilitowany, stanął po stronie króla polskiego w czasie rokoszu Lubomirskiego, zmarł jako poseł Rzeczpospolitej do Turcji. [przypis edytorski]
Radziejowski, Hieronim (1612–1667) — stronnik Szwedów, podkanclerzy, wygnany za spiskowanie przeciwko królowi. [przypis edytorski]
radzi patrzeć (daw.) — chętnie patrzą. [przypis edytorski]
radzi — tu: są radzi, cieszą się. [przypis edytorski]
Radziwie — chodzi prawdopodobnie o dawną wieś, a od 1923 r. dzielnicę Płocka, na co wskazywałaby wspomniane w dalszej części wiersza szkoła i kościół, lub o niewielką wieś położoną w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim, w gminie Ojrzeń (obecnie liczącą ok. 30 mieszkanek i mieszkańców). [przypis edytorski]
Radziwiłł, Bogusław (1620–1669) — książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego, wielokrotny poseł na Sejm Rzeczypospolitej, koniuszy wielki litewski; bohater powieści Henryka Sienkiewicza (1846–1916) pt. Potop. [przypis edytorski]
Radziwiłł, Janusz (1579–1620) — książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, opiekun litewskich protestantów, uczestnik rokoszu Zebrzydowskiego. [przypis edytorski]
Radziwiłł, Krzysztof (1585–1640) — magnat, różnowierca, dowódca wojskowy; wspomniana obrona Inflant była jego pierwszą samodzielną misją. [przypis edytorski]
Radziwiłł, Michał Kazimierz herbu Trąby (1635–1680) — krajczy litewski, później otrzymał także tytuły podczaszego litewskiego, kasztelana i wojewody wileńskiego oraz hetmana polnego litewskiego; szwagier Jana III Sobieskiego, gorliwy katolik, interesował się nauką, a szczególnie alchemią. [przypis edytorski]
Radziwiłł, Zygmunt Karol (1591–1642) — uczestnik wyprawy chocimskiej, tytularny hetman lisowczyków, wielokrotny poseł na sejm Rzeczypospolitej. [przypis edytorski]
radzi — zadowoleni, z radością. [przypis edytorski]
Radzwiłła — forma skrócona, użyta dla zachowania rytmu. [przypis edytorski]
Räder müssen rollen für den Sieg (niem.) — koła muszą toczyć się do zwycięstwa. [przypis edytorski]
Räuber — das verkohlte, glühend abstehende Dochtende einer brennenden Kerze. [przypis edytorski]
rafa — duży, podwodny, masywny wał zbudowany z nagromadzonych szkieletów organizmów morskich. [przypis edytorski]
Rafael (1483–1520) — właśc. Raffaello Sanzio, włoski malarz i architekt. [przypis edytorski]
Rafael (1483–1520) — włoski malarz, rysownik, architekt, jeden z najważniejszych twórców późnego renesansu. [przypis edytorski]
Rafaela loże — malowidła ścienne Rafaela w Watykanie. [przypis edytorski]
Rafael — niem. Rafael: Eine Novelle in Versen (1862 lub 1863). [przypis edytorski]
Rafael Santi (1483–1520) — malarz włoskiego renesansu. [przypis edytorski]
Rafael Santi (1483–1520) — włoski malarz epoki renesansu. [przypis edytorski]
Rafael Santi (1483–1520) — włoski malarz, rysownik, architekt, jeden z najważniejszych twórców późnego renesansu. [przypis edytorski]
Rafael Santi (1483–1520) — wybitny włoski malarz i architekt renesansowy. [przypis edytorski]
Rafael — właśc. Raffaello Santi (1483–1520), włoski malarz epoki renesansu. [przypis edytorski]
Rafael, właśc. Raffaello Santi a. Raffaello Sanzio (1483–1520) — wł. malarz i architekt, najmłodszy z trójki genialnych artystów wł. renesansu, obok Michała Anioła i Leonarda da Vinci. [przypis edytorski]
Rafael, właśc. Raffaello Santi a. Raffaello Sanzio (1483–1520) — włoski malarz, rysownik, architekt, jeden z najważniejszych twórców późnego renesansu; znany m.in. wielu z obrazów przedstawiających Madonnę z Dzieciątkiem. [przypis edytorski]
Rafael, właśc. Raffaello Santi lub Raffaello Sanzio (1483–1520) — włoski malarz i architekt. [przypis edytorski]
Rafałowicz, Andrzej (1736–1823) — zamożny kupiec i bankier, prezydent Warszawy (od marca 1793 do kwietnia 1794 oraz od listopada 1794 do lipca 1796). [przypis edytorski]
rafa podwodna (geol.) — skała podwodna, powstająca z wapiennych szkieletów organizmów morskich; tu (przen.): przeszkoda uniemożliwiająca osiągnięcie celu. [przypis edytorski]
raffiniert — sinnt. [przypis edytorski]
Rafia — dziś: Rafah, miasto blisko wybrzeża Morza Śródziemnego ok. 30 km na południe od Gazy, na granicy Egiptu i Izraela. [przypis edytorski]
rafia — palma iglasta albo bambusowa. [przypis edytorski]
rafinada (daw.) — wyrafinowanie, wyszukana wymyślność. [przypis edytorski]
raf, które w żałobnych szat obłóczą zwoje niewiasty — raf, które sprawiają, że kobiety stają się wdowami. [przypis edytorski]
RAF (Royal Air Force) — siły powietrzne Wielkiej Brytanii utworzone 1 kwietnia 1918 r. jako pierwsze siły powietrzne na świecie. Brały udział zarówno w pierwszej, jak i w drugiej wojnie światowej. [przypis edytorski]
RAF — Służyli oni w szeregach 148 i 178 dywizjonu Royal Air Force. [przypis edytorski]