Przypisy

wywiuczyć (z tur., przestarz.) — rozładować, zdjąć bagaż z grzbietu zwierzęcia. [przypis edytorski]

wywłoka — kobieta ciesząca się złą reputacją. [przypis edytorski]

wywód — dawniej w Kościele katolickim: obrzęd błogosławieństwa udzielanego w kościele kobiecie po urodzeniu dziecka. [przypis edytorski]

wywodzić (daw.) — wyprowadzać. [przypis edytorski]

wywodzić nad bliźnym waszym barbarzyństwo — traktować waszego bliźniego okrutnie, po barbarzyńsku. [przypis edytorski]

wywodzić (starop.) — tu: wyprowadzać (por. wieść: prowadzić). [przypis edytorski]

wywodzić (starop.) — wyprowadzać; tu: usuwać. [przypis edytorski]

wywodzić — tu: śpiewać, wyśpiewywać. [przypis edytorski]

wywołać (daw.) — wygnać. [przypis edytorski]

wywołańczy — tu: uchodźczy, emigrancki. [przypis edytorski]

wywołan (daw.) — wygnany. [przypis edytorski]

wywołaniec — banita, wygnaniec. [przypis edytorski]

wywołaniec (daw.) — wygnaniec, banita. [przypis edytorski]

wywołaniec (daw.) — wygnaniec, bezdomny. [przypis edytorski]

wywołaniec (daw.) — wygnaniec. [przypis edytorski]

wywołaniec — wygnaniec, banita. [przypis edytorski]

wywołanie — tu: wygnanie. [przypis edytorski]

wywołany (daw.) — ogłoszony przestępcą i ścigany. [przypis edytorski]

wywołany (daw.) — wygnany. [przypis edytorski]

wywołany (starop.) — wygnany. [przypis edytorski]

Wywoływacz — niem.: Marktschreier: kramarz; naganiacz; szalbierz. [przypis edytorski]

wywrócić kozła — wykonać przewrót z wyskoku; fiknąć fikołka. [przypis edytorski]

wywróciły — właśc. forma: wywrócili (starcy i sędziowie), podobnie jak wcześniej: odstąpili. [przypis edytorski]

wywrócony — tu: wzburzony. [przypis edytorski]

wywrzeć (gw.) — otworzyć. [przypis edytorski]

Wyźnia (Wyżnia) Żabia Przełęcz — przełęcz w głównej grani Tatr pomiędzy Żabim Koniem a Żabią Turnią Mięguszowiecką. [przypis edytorski]

wyźwierciedlić — dziś: odzwierciedlić. [przypis edytorski]

wyżar — leśne pogorzelisko na podłożu torfowym, na którym tworzą się zbiorniki wodne. [przypis edytorski]

wyżary (reg.) — miejsca na bagnistym lub torfowym gruncie wypalone przez pożar ziemny. [przypis edytorski]

wyż — dziś r.m.: wyż, wyżu; tu: wysoko położony teren, wyżyna. [przypis edytorski]

wyżéj — daw. forma z é (tzw. e pochylonym), tu: wymawianym jak y. [przypis edytorski]

wyże (gw.) — wyżyny. [przypis edytorski]

wyżej jak — dziś: wyżej niż. [przypis edytorski]

wyżej podany — tu: wyżej wspomniany, wyżej wzmiankowany. [przypis edytorski]

wyżej (starop.) — oboczna forma pisowni przymiotnika w st. wyższym, występująca w staropolszczyźnie XVI w. u Reja: wyszszej. [przypis edytorski]

wyżej (starop.) — oboczna forma pisowni występująca w staropolszczyźnie XVI w. u Reja: wyszszej. [przypis edytorski]

wyżeńcie het na pola (gw.) — wygońcie daleko, na pola. [przypis edytorski]

wyżenąć (daw.) — wygnać. [przypis edytorski]

wyżenąć (daw.) — wygnać. [przypis edytorski]

wyżenąć (daw.) — wygonić. [przypis edytorski]

wyżenąć (daw.) — wygonić, wygnać. [przypis edytorski]

wyżenąć (daw.) — wypędzić, wygnać. [przypis edytorski]

wyżeną (daw. forma) — wygonią. [przypis edytorski]

wyżeną (daw., gw.) — wygnają. [przypis edytorski]

wyżenęła (daw.) — wygoniła. [przypis edytorski]

wyżenić (daw., gw.) — wygonić, wygnać. [przypis edytorski]

wyżenić (daw., gw.) — wypędzić, wygnać. [przypis edytorski]

wyżenie (daw.) — wygna. [przypis edytorski]

wyżenie (daw.) — wygoni. [przypis edytorski]

wyżenie (daw.) — wyrzuci. [przypis edytorski]

wyżenie (starop.) — wygoni. [przypis edytorski]

wyżenie — wypędzi (na pastwisko). [przypis edytorski]

Wyże to mnie zabili — wy żeście to mnie zabili; to wy mnie zabiliście. [przypis edytorski]

wyż (gw.) — skrócone: wy żeście. [przypis edytorski]

wyżka a. wyszka (reg., środ.) — miejsce położone wyżej, tu: wieża lub platforma obserwacyjna na wysokich słupach; por. ros. вышка: wieża. [przypis edytorski]

wyżka — mostek kapitański. [przypis edytorski]

wyżka — wieża. [przypis edytorski]

wyżłobiały — dziś tylko: żłobiły. [przypis edytorski]

wyżlin — lwia paszcza, roślina ozdobna. [przypis edytorski]

wyż mianowany — wyżej wymieniony. [przypis edytorski]

wyż (neol.) — wysokość. [przypis edytorski]

Wyżnia a. Wysznia — polana na szczycie Gronia. [przypis edytorski]

wyżnia (gw.) — wyżej położony obszar, wzniesienie. [przypis edytorski]

Wyżnica — miasteczko w płd.-zach. części Ukrainy, położone nad Czeremoszem, blisko granicy z Rumunią; do 1939 r. na granicy polsko-rumuńskiej. [przypis edytorski]

wyżnik — w grze w karty: starsza karta, najczęściej trzecia co do ważności: rycerz, walet, jopek. [przypis edytorski]

wyż (poet.) — wysokość. [przypis edytorski]

wyż rzeczony — wspomniany wyżej, wymieniony wcześniej. [przypis edytorski]

wyższa, średnia i niższa — w oryginale wysoka, średnia i niska. Nazewnictwo wyższa, średnia i niższa, zaproponowane przez Williama Lloyda Warnera (1898–1970) w odniesieniu do klas społecznych, upowszechniło się w socjologii mniej więcej w tym samym czasie, kiedy George Orwell pisał Rok 1984. Wprowadzamy je w tłumaczeniu dla ułatwienia lektury Czytelnikowi oswojonemu ze współczesną terminologią naukową (sam Orwell w dalszych partiach tekstu posługuje się formami w stopniu wyższym). [przypis edytorski]

wyższej — dziś popr.: wyżej. [przypis edytorski]

wyższych dziesięć tysięcy — tu: ironiczne określenie niewielkiej elity, małej grupy ludzi mających wpływ na lokalną społeczność. [przypis edytorski]

wyż to, panie — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy to wy, panie. [przypis edytorski]

wyż — tu: konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy wy. [przypis edytorski]

wyży — dziś popr.: wyżów. [przypis edytorski]

Wy zacziem zdieś (ros.) — co wy tu robicie. [przypis edytorski]

Wy zaś klaskajcie! — w staroż. Rzymie standardowa formuła zakończenia utworu (łac.: Acta est fabula, plaudite). [przypis edytorski]

wyzew — tu: wyzwanie. [przypis edytorski]

wyzierać (gw.) — wyglądać. [przypis edytorski]

wyzierać (gw.) — wyglądać, rozglądać się. [przypis edytorski]

wyzierać — wyglądać. [przypis edytorski]

wyziewać — tu: wydmuchiwać. [przypis edytorski]

wyziewać życie — umierać. [przypis edytorski]

wyzłacane pszenicą, posrebrzane żytem — Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, ks. I, w. 18. [przypis edytorski]

wyznańca — dziś: wyznawca. [przypis edytorski]

Wyznania (fr. Les Confessions) — autobiograficzna powieść Jana Jakuba Rousseau, napisana w 1770, opublikowana w 1782, po śmierci autora. [przypis edytorski]

Wyznawajcie swoje grzechy jedni drugim — Jk 5, 16. [przypis edytorski]

wyznawam (daw.) — dziś: wyznaję. [przypis edytorski]

wyznawam (daw. forma) — dziś: wyznaję. [przypis edytorski]

wyznawam — dziś: wyznaję. [przypis edytorski]

wyznawcy proroka — mahometanie, wyznawcy Mahometa. [przypis edytorski]

wyzszej (starop. forma) — wyżej. [przypis edytorski]

wyzszy (starop. forma) — wyższy. [przypis edytorski]

wyzuć (daw.) — pozbawić. [przypis edytorski]

wyzuć — tu: pozbawić. [przypis edytorski]

wyzuć — tu: rozebrać. [przypis edytorski]

wyzuć z czegoś — pozbawić czegoś. [przypis edytorski]

wyzucie — pozbawienie. [przypis edytorski]

wyzuł — [przypis edytorski]

wyzuł znikomą postawę — opuścił swoje doczesne ciało, tj. umarł. [przypis edytorski]

wyzuty z czego — pozbawiony czego. [przypis edytorski]

wyzuty z czegoś (daw.) — pozbawiony czegoś. [przypis edytorski]