Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7374 przypisów.
agua caliente (hiszp.) — gorąca woda. [przypis edytorski]
aguapé — eichornia, hiacynt wodny, rodzaj roślin wodnych z rodziny rozpławowatych. [przypis edytorski]
A. Guindon, A Very Short History of Copyright: Adopting the User's Perspective, „The Canadian Journal of Information and Library Science” 30.3/4 (2006), s. 165. [przypis autorski]
A. Guindon, A Very Short History of Copyright: Adopting the User's Perspective, „The Canadian Journal of Information and Library Science” 30.3/4 (2006), s. 163. [przypis autorski]
A. Guindon, A Very Short History of Copyright: Adopting the User's Perspective, „The Canadian Journal of Information and Library Science”, 30.3/4 (2006), s. 159. [przypis autorski]
Aguirre, José Antonio de (1904–1960) — baskijski polityk, przywódca Baskijskiej Partii Narodowej, od 1931 ubiegał się o autonomię regionu baskijskiego; od października 1936 roku szef (lehendakari) autonomicznego rządu baskijskiego, walczącego po stronie Drugiej Republiki; w 1939 wyemigrował, przewodził rządowi baskijskiemu na wychodźstwie. [przypis edytorski]
aguna — kobieta zamężna, której mąż zaginął bez wieści i nie wiadomo, czy żyje; aguna nie może powtórnie wyjść za mąż. [przypis edytorski]
aguna — żona, której mąż zniknął i nie wiadomo, czy żyje. Nie może powtórnie wyjść za mąż. [przypis tłumacza]
Agur (…) co znaczy po hiszpańsku „dzień dobry” lub też „jak się masz” — jest to powitanie baskijskie. [przypis edytorski]
aguti (biol.) — rodzaj roślinożernych gryzoni, żyjących w Ameryce Płd. i Środkowej; rodzina agutiowatych razem z m.in. rodziną marowatych należy do jednego infrarzędu jeżozwierzokształtnych w rzędzie gryzoni. [przypis edytorski]
aguti — Dasyprocta cristata, podobny do europejskiego zająca. [przypis autorski]
aguti — rodzaj roślinożernych gryzoni, żyjących w Ameryce Płd. i Środkowej. [przypis edytorski]
Ah! ah!… celui-la… a… a! Eh bien!… Si j'avais envie de les regarder, ces yeux? Mais oui, sa stupidité feroce m'attire! je tremble!… Oh! quelque chose d'irresistible m'entraine à des profondeurs pleines d'épouvante (fr.) — Ach! ach! tamten! a… a! A gdybym miał ochotę spojrzeć w te oczy? Ależ tak, jego straszliwa głupota mnie przyciąga. Och! Coś nieodpartego przyciąga mnie w głębie pełne grozy! (tłum. Paweł Kozioł). [przypis edytorski]
Aharta — mityczna kraina, według podań znajdująca się we wnętrzu Ziemi, siedziba podziemnego państwa zamieszkiwanego przez wysoko zorganizowaną cywilizację, która miała schronić się w podziemiach, uciekając przed kataklizmami. Wejścia do niej mają znajdować się w różnych miejscach na świecie, między innymi w Tybecie i na biegunie północnym. [przypis edytorski]
Ahaswer a. Ahaswerus — w Biblii imię odnoszące się do: władcy babilońskiego w Księdze Estery (męża Estery), władcy perskiego w Księdze Ezdrasza, ojca Dariusza Meda, władcy medyjskiego, w Księdze Daniela oraz do związanego z Nabuchodonozorem władcy lub urzędnika medyjskiego w Księdze Tobiasza; przez porównanie ze źródłami greckimi Ahaswerusa (szczególnie bohatera Księgi Daniela) można utożsamić z perskim władcą Kserksesem. Tu: odwołanie do jednej z wersji legendy o Żydzie Wiecznym Tułaczu, w której jego prawdziwe imię miałoby brzmieć Ahaswerus, choć biblijny odpowiednik nie jest nawet Żydem i nic w biblijnych źródłach nie odpowiada treści tej legendy; jest to również imię, którym posłużył się Immanuel Kant, odwołując się do legendy o Żydzie Wiecznym Tułaczu w tekście pt. Jedyny możliwy argument na poparcie wykazania istnienia Boga (niem. Der einzig mögliche Beweisgrund zu einer Demonstration des Daseins Gottes, 1763). [przypis edytorski]
Ahaswer, Haman, Mordechaj, Waszti — bohaterowie Księgi Estery, według której perski król Achaszwerosz (Ahaswer) oddalił swoją piękną żonę Waszti, ponieważ podczas publicznej uczty okazała nieposłuszeństwo jego rozkazom. Haman, pierwszy minister króla, nienawidził Żydów do tego stopnia, że skłonił władcę, by ten wydał rozkaz ich zgładzenia. Tymczasem Achaszwerosz, szukając następczyni Waszti, pokochał i poślubił żydowską dziewczynę Esterę, która postępując wedle wskazówek swego wuja i opiekuna Mordechaja, wpłynęła na cofnięcie okrutnego zarządzenia, ocalając w ten sposób swój lud. Haman i jego synowie zostali powieszeni, a miejsce niegodziwego ministra zajął Mordechaj. Na pamiątkę tego cudownego ocalenia Żydzi obchodzą święto Purim. [przypis edytorski]
Ahaswer — legendarna postać Żyda, który miał znieważyć Chrystusa idącego z krzyżem na Golgotę, za co został ukarany wieczną tułaczką po świecie. [przypis edytorski]
Ahaswerusowska żyłka — Żyd Wieczny Tułacz, bohater legendy popularnej w Europie szczególnie w XVII, XVIII oraz XIX w., z zawodu miał być szewcem, człowiekiem, który zgubił swoją śmierć i przez to stał się nieśmiertelny; w niektórych wersjach legendy Ahaswerus wiecznie wędruje dlatego, że znieważył Chrystusa i został obarczony klątwą tułaczki. W tekście: skłonność do tułaczki, włóczęgi. [przypis edytorski]
Ahaswerus — według Biblii król perski, jeden z bohaterów Księgi Estery, identyfikowany z Kserksesem. [przypis edytorski]
Ahaswerus — Żyd Wieczny Tułacz, który według legendy miał znieważyć Chrystusa idącego na śmierć, i za karę musiał tułać się po świecie aż do jego powrotu w dzień Sądu Ostatecznego. [przypis edytorski]
Ahaswer — Żyd Wieczny Tułacz, bohater legendy popularnej w Europie szczególnie w XVII–XIX w.; znany pod różnymi imionami m.in. Ahaszwerosz, Johannes Buttadeus, Isaac Laquedem. [przypis edytorski]
Ahaswer — Żyd Wieczny Tułacz, bohater legendy popularnej w Europie szczególnie w XVII, XVIII oraz XIX w. (por. m.in. powieść Eugène'a Sue), z zawodu miał być szewcem, człowiekiem, który zgubił swoją śmierć i przez to stał się nieśmiertelny; w niektórych wersjach legendy Ahaswerus wiecznie wędruje dlatego, że znieważył Chrystusa i został obarczony klątwą tułaczki. [przypis edytorski]
Ahaswer — Żyd Wieczny Tułacz, który według popularnej w Europie legendy miał znieważyć Chrystusa idącego na śmierć, za co został obarczony klątwą tułaczki po świecie. [przypis edytorski]
Ahaswer — Żyd Wieczny Tułacz. [przypis edytorski]
Ahaswer — Żyd Wieczny Tułacz, wg legendy miał uderzyć Jezusa idącego na Golgotę, za co został ukarany wieczną tułaczką. [przypis edytorski]
A. Hauser, Filozofia historii sztuki, Warszawa 1970, s. 70. [przypis autorski]
ah ça! (fr.) — ach tak! [przypis edytorski]
Ah, ca!… (fr.) — Ach, tak!… [przypis redakcyjny]
Ah, c'est trop fort! (fr.) — to za dużo (dosł.: to jest za silne). [przypis edytorski]
Ah! c'est Vous! (fr.) — Ach, to pan! [przypis edytorski]
Ah, che bella! Ah, che miraculosa! (wł.) — Och, jak pięknie! Jak cudownie! [przypis edytorski]
Ah! comme je voudrais aller avec vous (fr.) — Ach, jakżebym chciała pojechać z panem. [przypis redakcyjny]
Ah, du reste — je m'en fiche (fr.) — Zresztą kpię sobie z tego. [przypis edytorski]
ah — dziś: ach; pisownia charakterystyczna dla Malczewskiego. [przypis edytorski]
a hejm (jid.) — do domu. [przypis edytorski]
Ahenobarbus (łac.) — miedzianobrody, przydomek rodu Domicjuszów. [przypis edytorski]
A hetoż jaka moda — a cóż to za moda (zwyczaj). [przypis edytorski]
Ahi, alla, — Tak, na Allaha. [przypis tłumacza]
A highseaer. East India and Pacific Lines, sir (ang.) — Kapitan wolnych mórz. Linie Indie Wschodnie i Pacyfik, panie. [przypis tłumacza]
Ah! jakże to boleśnie (…) wrócić — znaczy: jakże boleśnie jest cofać się myślą do chwili, w której nieszczęście będące teraz już za nami było przed nami i było do odwrócenia, jakże boleśnie cofać się do tej chwili myślą tylko, w poczuciu, że w rzeczywistości wrócić już do niej nie można. [przypis redakcyjny]
Ah! mademoiselle Marguerite! Bonjour! (fr.) — Ach, panna Margerita! Dzień dobry! [przypis edytorski]
Ah! mon cher Sénateur (fr.) — Ach, mój drogi senatorze. [przypis edytorski]
Ah non, c'est un snob des drogues… (fr.) — O nie, to snob narkotykowy, i „muzyka przede wszystkim”. [przypis edytorski]
Ah, non (…) madîtresse (fr.) — Ach nie, nigdy! Wezmę kochankę. [przypis tłumacza]
ah, non, non (fr.) — ach, nie, nie. [przypis edytorski]
Ah, non, pas si bête que ça (fr.) — Ach nie, nie taki głupi. [przypis edytorski]
Ah, oui! (fr.) — Ach, tak! [przypis edytorski]
Ah, par exemple! (fr.) — Ach, na przykład. [przypis edytorski]
Ah, par exemple! (fr.) — Och, cóż znowu! [przypis edytorski]
Ah! pytaj raczej — w Korsarzu 11, 12: «Ah! ralher ask…». [przypis redakcyjny]
Ah! quelle beauté, quelle grâce! (fr.) — Ach, co za urok, co za gracja. [przypis edytorski]
Ah (…) raphanique — Catullus Carmina, 15, 17. [przypis tłumacza]
Ah, si jeunesse savait (fr.) — ach, gdyby młodość wiedziała. [przypis edytorski]
Ah sin' all'ore, all'ore estreme! (wł.) — Ach, aż do końca, do chwili ostatniej! [przypis redakcyjny]
Ah, si seulement c'était possible (fr.) — Jeżeli tylko będzie to możliwe. [przypis redakcyjny]
ah so (niem.) — ach, tak. [przypis edytorski]
ah so, selbstverstandlich (niem.) — ach, tak, rozumie się samo przez się. [przypis edytorski]
Ah tais-toi,… (frz.) — Ach, schweig, ich will nicht mehr. [przypis edytorski]
Ah, tais-toi, je ne veux plus (fr.) — Ach, uspokój się, już nie chcę. [przypis edytorski]
Ahuramazda a. Ahura Mazda (pers.) — „Pan Mądry”, najwyższe bóstwo mazdaizmu i zoroastrianizmu; niekiedy jego imię zapisuje się: Ormuzd. [przypis edytorski]
Ahura-Mazda a. Ormuzd (mit. st. irań.) — bóg światła i dobra. [przypis redakcyjny]
Ahura Mazda (pers.) — „Pan Mądry”, najwyższe bóstwo mazdaizmu i zoroastrianizmu; niekiedy jego imię zapisuje się: Ormuzd. [przypis edytorski]
Ahura — w świętej księdze wyznawców mazdaizmu i zaratustrianizmu (zoroastryzmu), Zend-Aweście: duch, geniusz; por. Ahura Mazda: duch mądry. [przypis edytorski]
Ahur (jęz. awestyjski) — dosł.: Pan; bóstwo w Aweście, zbiorze starożytnych świętych tekstów zaratusztrianizmu. W szczególności: Ahura Mazda (Pan Mądry), najwyższy bóg i stwórca, którego symbolem jest uskrzydlony dysk słoneczny. [przypis edytorski]
Ahury — Geniusze u Zendów. [przypis autorski]
Ah, vous avez du monde, madame! (…) continuez, continuez, je puis attendre (fr.) — ależ u pani tłum, proszę kontynuować, ja zaczekam. [przypis edytorski]
Ah! z jak okropną trąby zagrały żałobą! — Tak też przy pożegnaniu Medory z Konradem: «List! — 't is the bugle — Juan shrilly blew». [przypis redakcyjny]
a ich wszystkich okrucieństwem i czelnością przewyższały zastępy galilejskie — κἀν τούτοις ἐπινοίᾳ κακῶν καὶ τόλμῃ τὸ σύνταγμα τῶν Γαλιλαίων διέφερεν (N), κἀν τούτοις ἐπινοίᾳ κακῶν καὶ τόλμα τὸ σύνταγμα τῶν Γαλιλαίων διέφθειρε (D), czyli że utrzymało się zdanie Graetza (Geschichte der Juden, III, 515, uwaga), który to miejsce tak rozumiał, jak jest obecnie w edycji Niesego. Aby wykazać różnicę, przytoczymy przekłady dotychczasowe: „Uebrigens hatten inzwischen Bosheit und Frechheit auch die Mannszucht unter den galiläischen Truppen aufgelöst” (Clementz), [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
Aida — opera Giuseppe Verdiego, wystawiona po raz pierwszy w 1871 w Kairze, w związku z otwarciem Kanału Sueskiego; jej akcja rozgrywa się w starożytnym Egipcie. [przypis edytorski]
Aida — opera Giuseppe Verdiego, wystawiona po raz pierwszy w 1871 w Kairze, w związku z otwarciem Kanału Sueskiego. [przypis edytorski]
a idisz harc — na żydowskie serce. [przypis edytorski]
aidowy — należący do Hadesa, boga śmierci i patrona zaświatów. [przypis edytorski]
A i dworu naszego… — opisywany zamek został zburzony przez Joachima Tarnowskiego. [przypis edytorski]
aigle, vautour ou colombe (fr.) — orzeł, sęp lub gołąb. [przypis edytorski]
Aimard, Gustave (1818–1883) — pisarz francuski, autor licznych książek przygodowych rozgrywających się na amerykańskim Dzikim Zachodzie i w Meksyku. [przypis edytorski]
Aimé Bonpland (właśc. Aimé Goujaud; 1773–1858) — fr. podróżnik i botanik. [przypis edytorski]
Aimer c'est douter (…) (fr.) — kochać to wątpić o kimś drugim i o sobie samym, widzieć się kolejno wzgardzonym i zdradzonym. [przypis redakcyjny]
A imiona same jedne są męskie, drugie żeńskie… — Ostatni ten ustęp rozdziału stosowniejsze znalazłby miejsce między uwagami gramatycznymi w rozdz. XX, mianowicie po określeniu odmiany. To, co w nim zresztą znajdujemy, jest częścią niedostateczne, częścią niedokładne. [przypis tłumacza]
Ain — Ἀῒν (N), Ναίν (D); עַיִן (Joz 15, 32); Aen u Wujka, Ain w ed. berlińskiej (dosłownie: źródło). [przypis tłumacza]
ainda senhor verá minha victória (port.) — jeszcze pan zobaczy moje zwycięstwo. [przypis edytorski]
ainiams — palikuonims. [przypis edytorski]
a ino (gw.) — no pewnie. [przypis edytorski]
a ino (gw.) — oczywiście; no pewnie. [przypis edytorski]
Ainosy, własc. Ajnowie a. Ainu — mniejszość etniczna w Japonii, lud tubylczy zamieszkujący daw. Sachalin i wyspy Japonii, dziś głównie wyspę Hokkaido. [przypis edytorski]
Ainsi que la vertu le crime a ses degrés (fr.) — Tak jak zacność, i zbrodnia stopniami się piętrzy (cytat z tragedii Racine'a Fedra, akt IV scena 2, tłum. Tadeusz Boy-Żeleński). [przypis edytorski]
ainsi soit-il (fr.) — niech się stanie; amen. [przypis edytorski]
Ainsi soit-il! (fr.) — Niech tak będzie; Amen. [przypis edytorski]
Ainsi va le monde! (fr.) — tak porusza się świat. [przypis edytorski]
aiolskie wiersze — liryka eolska, grecka poezja liryczna. [przypis edytorski]
a — i. [przypis edytorski]
air conditioning (ang.) — klimatyzacja. [przypis edytorski]
Ais (mit. gr.) — przydomek Hadesa, boga podziemnej krainy umarłych, oznacza „niewidzialny”. [przypis edytorski]
a ist (starop.) — i przekonany jest. [przypis redakcyjny]
Ai — szampan z okolic miejscowości Aÿ w płn.-zach. Francji. [przypis edytorski]
aiternata — odmiana. [przypis redakcyjny]
aitvaras — žmonėms turtus nešanti pasakų būtybė. [przypis edytorski]
Aixa (hiszp.), właśc. Aisza al-Horra — żona władcy Grenady Muhammada XI, następnie jego następcy, Abu l-Hasana Alego, matka Muhammada XII; aktywna politycznie, jedna z najbardziej znanych kobiet w historii emiratu Grenady. [przypis edytorski]
Aix-la-Chapelle (fr.) — Akwizgran, Aachen, miasto uzdrowiskowe w Niemczech, przy granicy z Belgią i Holandią. [przypis edytorski]
A iż imię twoje święte mi zawsze było (…) Ulituj się, Pani — S. Przybyszewski, Synowie ziemi, I, s. 99–101. [przypis autorski]
Ajaccio — miasto na płd.-zach. wybrzeżu Korsyki. [przypis edytorski]
