Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7938 przypisów.
na pełni — dziś popr.: w pełni. [przypis edytorski]
Napełniłem go Duchem Bożym, mądrością i rozumem i umiejętnością do roboty — Wj 31, 3, o Besaleelu. [przypis edytorski]
napełnili Megarę i Teby zbiegami — Spartanie zakazali przyjmowania zbiegów i polecili wydać ich w ręce „trzydziestu”, co Ksenofont pomija milczeniem. Miasta greckie rozkaz ten zupełnie zignorowały, a Teby nawet wyznaczyły karę jednego talentu, jeśli ktoś odmówi pomocy prześladowanym wygnańcom, i popierały ich zbrojenia. [przypis tłumacza]
napełni myśli (starop.) — spełnij pragnienia. [przypis edytorski]
na Penów łanie — w płn. Afryce (gdzie leżała m.in. Kartagina). [przypis edytorski]
na pergaminie wszystko to zapiszę — na pergaminie zapisywano niegdyś jedynie najważniejsze informacje, teksty sakralne, kluczowe dokumenty państwowe i religijne, kroniki, zapiski z posiedzeń sądów (tzw. roty sądowe) itp.; tu: zdanie ironiczne. [przypis edytorski]
na pewne — dziś: na pewno. [przypis edytorski]
napewniejsze (starop. forma) — najpewniejsze; tu: najpewniej, zapewne. [przypis edytorski]
na pewno — tu: z pewnością (siebie), zdecydowanie. [przypis edytorski]
Na (…) piątej gałęzi wierzchołkiem swoim żyjącego drzewa — To jest drzewo raju, przez którego piątą gałąź, poeta wyobraża piątą gwiazdę, Marsa, a przez jego wierzchołek Boga. [przypis redakcyjny]
napić — dziś popr.: napić się. [przypis edytorski]
na piękne — dziś: na dobre; całkowicie. [przypis edytorski]
na piękne — dziś: na dobre; całkowicie, zupełnie. [przypis edytorski]
na piękne — dziś: na dobre; ostatecznie. [przypis edytorski]
na piękne — na dobre; zupełnie. [przypis edytorski]
napiękniejszej — w rękopisie: napiękniejszy. [przypis redakcyjny]
napięstek — nadgarstek. [przypis edytorski]
na pięstuki — na pięści. [przypis edytorski]
napiętek — tylna część buta osłaniająca piętę. [przypis edytorski]
napiętnowaną rysy mnogimi — dziś popr. forma N.lm: (…) rysami (…). [przypis edytorski]
na piechtę (gw.) — na piechotę. [przypis edytorski]
na piechty — dziś: na piechotę. [przypis edytorski]
na pieczy (starop.) — na względzie. [przypis redakcyjny]
na pieczy (starop.) — w opiece (por. współczesne: mieć pieczę nad czymś). [przypis redakcyjny]
napierać się czegoś — tu: usilnie dopraszać się czegoś. [przypis edytorski]
napierać się (daw.) — domagać się czegoś. [przypis edytorski]
napierać się (daw.) — dopraszać się. [przypis edytorski]
napierać się (daw.) — upierać się, usilnie na coś namawiać. [przypis edytorski]
napierać się (starop.) — nalegać; wywierać nacisk; upierać się. [przypis edytorski]
napierać — tu: uparcie dopominać się czegoś. [przypis edytorski]
napierśnik — część uprzęży mocujący ją na piersi zwierzęcia i zapobiegająca zsuwaniu się siodła. [przypis edytorski]
napierśnik — część zbroi osłaniająca piersi. [przypis edytorski]
napierśnik — hebr. efod, אפוד. [przypis tłumacza]
Napierski powiada, że Lieder to brakujące ogniwo gdzieś między Norwidem a Faleńskim — S. Napierski, Zapomniany polski modernista, Warszawa 1936, s. 50 (por. Aneks VIII [patrz: dalej w tej publikacji autorskie uzupełnienie opatrzone tytułem Aneks VIII; red. WL]). [przypis autorski]
Napierski, Stefan — właśc. Stefan Marek Eiger (1899–1940), poeta, eseista i tłumacz pochodzenia żydowskiego, wydawca czasopisma „Ateneum”. [przypis edytorski]
napierstnik a. napierśnik — część zbroi osłaniająca pierś. [przypis edytorski]
na pierwszą strofę — na widok pierwszej strofy. [przypis edytorski]
na pierwszą uwagę — dziś: na pierwszy rzut oka. [przypis edytorski]
na pierwszą w świecie piramidę — pierwszą pod względem rozmiarów, a nie najstarszą. [przypis redakcyjny]
na pierwszego kometę — dawniej wyraz „kometa” występował w rodzaju męskim. [przypis edytorski]
na pierwszej ławce — dziś popr.: w pierwszej ławce. [przypis edytorski]
napierwsze (starop. forma) — najpierwsze. [przypis edytorski]
na pierwszych ławkach — dziś popr.: w pierwszych ławkach. [przypis edytorski]
na pierwszym piętrze — u Markiewiczów, gdzie opłakiwano wywiezienie Seweryna. [przypis redakcyjny]
napierwszy (starop. forma) — dziś popr.: najpierwszy. [przypis edytorski]
napiew (reg.) — śpiew; melodia. [przypis edytorski]
napiły — upity, pijany. [przypis edytorski]
napilniej (daw.) — dziś: najpilniej. [przypis edytorski]
na piramidzie raz odebrałem list, że za mąż idzie! — uproszczony cytat z poematu Beniowski Juliusza Słowackiego: „Ach, takem ja śnił — lecz na piramidzie, Tfu! — odebrałem list, że za mąż idzie” (II 455–456). [przypis edytorski]
na piśmiech (starop. forma) — w pismach. [przypis edytorski]
napisać czuły list do mego przyjaciela Rassiego i oznajmić mu, iż mam wszelkie powody żywić nadzieję, że niebawem zasługi jego będą należycie ocenione. — P. y E. in Olo [tj. Paquita i Eugenia (de Montijo) w (miejscowości) Oloron; Red.]. [przypis autorski]
napisała „Kanon astronomiczny” — wg źródła z X w. Obecnie uważa się, że nie chodzi o oryginalną pracę Hypatii, lecz o opracowane przez nią nowe wydanie Algamestu, kompendium astronomicznego Ptolemeusza lub o nową redakcję astronomicznych Tablic podręcznych, tego samego uczonego. [przypis edytorski]
napisałem dziś zaraz do pana Adama w Wiedniu — Adama Potockiego. [przypis redakcyjny]
Napisałem komedię, zdaje mi się, „Pan Piklar” — ta wprawka dramatyczna młodego Stendhala powstała w roku 1795 lub 1796 i nosi tytuł Selmours ou l'homme qui les veut tous contenter. [przypis redakcyjny]
napisałem właśnie długi ustęp mojego polskiego poematu — mowa o Agaj-Hanie. [przypis redakcyjny]
napisał o tym prawo Mojżesz… — autorstwo pierwszych pięciu ksiąg Biblii, w tym Księgi Powtórzonego Prawa, z której pochodzi zacytowany przez Skargę nakaz, przypisywano samemu Mojżeszowi. [przypis edytorski]
… napisał w swem cennem wydaniu tekstów staropolskich dyr. Wierczyński… — Lwowska Bibljoteka Slawistyczna. Stefan Vrtel-Wierczyński, Wybór tekstów staropolskich, czasy najdawniejsze do r. 1543; Lwów, nakł. K. S. Jakubowskiego. [przypis autorski]
napisał w złodziejskim narzeczu szajki szereg ballad o treści zaczerpniętej z życia włóczęgów. [przypis tłumacza]
napisali — C. de legibus et constitut. L. Digna vox (przypis źródła). [przypis edytorski]
napisaliśmy przeciw niemu kilka tysięcy grubych ksiąg (…) i tyleż broszurek —- Wolter ma na myśli jansenistów. [przypis tłumacza]
napisali to — Jezuici. [przypis tłumacza]
napisana w 1669 tragedia „Brytanikus” — pomiędzy Andromaką a Brytanikiem wystawił jeszcze Racine doskonałą komedię pt. Pieniacze, o temacie zaczerpniętym z własnych doświadczeń sądowych. [przypis tłumacza]
Napisane jest, iż Bóg nie objawił swoich praw poganom, i że pozwolił im błądzić — Ps 147, 20; Dz 14, 16. [przypis tłumacza]
napisane jest przeciwnie, że prawda boża trwa wiecznie — Ps 116, 2. [przypis tłumacza]
Napisane jest, że jest czas pokoju i czas wojny — Koh 3, 8. [przypis tłumacza]
napisano — dziś popr.: napisane. [przypis edytorski]
napisano jest (daw. forma) — dziś: napisane jest. [przypis edytorski]
napis, który znasz dobrze — brzmi on: „Tu spoczywa ten, którego imię napisane było na fali”. [przypis redakcyjny]
napis piekła: «Nadziei tu na wieki zbądź!» — w Boskiej Komedii Dantego (część Piekło, III, 9) napis nad bramą piekła głosi: „Porzućcie wszelką nadzieję, wy, którzy wchodzicie”. [przypis edytorski]
napis pod pomnikiem mówi (…) że padł na polu walki w roku 1919 jako dziewiętnastoletni dowódca pułku… — mowa o odsłoniętym w Rzeszowie w 1932 pomniku majora Leopolda Kuli ps. „Lis” (1896–1919), za młodu przywódcy grupy rówieśniczej konspiracyjnego Związku Strzeleckiego, ulubieńca Józefa Piłsudskiego i uzdolnionego dowódcy, który zginął podczas walk na froncie ukraińskim i został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika. [przypis edytorski]
napis runiczny — pismo runiczne, runy; najstarsze pismo północnoeuropejskie. [przypis edytorski]
napis — tłumacz proponuje tu również zamiennie inne określenie: monogram. [przypis edytorski]
napis (tu daw.) — dziś: tytuł. [przypis edytorski]
[Napis] — urywek ten drukowany był jako beztytułowa inskrypcja w Epitaphium Ignacego Maciejowskiego Sewera (Kraków, styczeń 1902, str. 78). W spisie zawartości tej książki wymieniony jest jako Napis. [przypis redakcyjny]
napis wyryty na podstawie uchwały państwowej — natchnienie „z woli ludu” nie zawsze dopisuje. Napisy takie, układane przez poetów państwowo upoważnionych, są często nieudolne w formie i banalne w treści. Epigram kończy się często sentencją. [przypis tłumacza]
napisy (…) Baltazara — tj. słowa: mane, tekel, fares, które wg opowieści biblijnej z Księgi Daniela (5:25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara; znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aram. a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
napisz deklaracją — dziś popr.: (…) deklarację. [przypis edytorski]
napisz mi kędy myślisz drogę swoją obrócić, a dołożę starań, by się z Tobą gdzie na niej spotkać — „W jesieni tegoż roku przyjazd Zygmunta do Wiednia. Zima razem spędzona. Wieczory, raczej noce, schodziły na wspólnych rozmowach u Danielewicza”. [z listu] A[dama] S[ołtana] [przypis redakcyjny]
napiszy (daw.) — tryb rozkazujący: napisz. [przypis edytorski]
napity (gw.) — pijany. [przypis edytorski]
napity (gw.) — tu: pijany. [przypis edytorski]
napity — pijany. [przypis edytorski]
napiwka — dziś popr. forma D. lp: napiwku. [przypis edytorski]
na płacz (…) dbać (starop.) — dbać o płacz; zwracać uwagę na płacz. [przypis edytorski]
na płacz lekkość wkłada — lekceważy płacz. [przypis redakcyjny]
na plebanje (daw., gw.) — na plebanii. [przypis autorski]
Napluza — dziś popr.: Nablus, miasto na Zachodnim Brzegu Jordanu, w Samarii, na północ od Jerozolimy, biblijne Sychem. [przypis edytorski]
napój (…) co śmierć sprowadza … — chodzi o opium, które w dużej dawce powoduje śpiączkę i śmierć. [przypis edytorski]
na pół drogi — dziś: w pół drogi. [przypis edytorski]
na półtory mile (starop. forma) — na półtorej mili. [przypis edytorski]
Na pobitych Polaków pierwszy klątwę rzucę — papież Grzegorz XVI, odpowiadając na starania dyplomacji rosyjskiej, wydał 9 czerwca 1832 encyklikę Cum primum, potępiającą uczestników powstania listopadowego i samo powstanie jako bunt przeciw legalnej władzy. [przypis edytorski]
na poboczy — na wodzy, spięty cuglami. [przypis edytorski]
na pociski z dachów domów — miotane przez dzieci i kobiety. [przypis tłumacza]
Na początku było Słowo! — początek Ewangelii wg św. Jana. [przypis edytorski]
na poczcie — na straży, na warcie. [przypis redakcyjny]
na poczcie — poczta stanowiła w XIX w. przystanek dla dyliżansów pocztowych, gdzie można było wypocząć w drodze, zjeść coś, nakarmić lub zmienić konie. Dyliżanse przewoziły podróżnych, ładunki i listy. [przypis edytorski]
na podobę (gw.) — podobnie, w przybliżeniu. [przypis edytorski]
na podobnych nie zeszło przykładach — nie zabrakło podobnych przykładów. [przypis edytorski]
na podole — częstsza forma: na padole (o ziemi, ziemskim życiu w opozycji do bytu w niebie, w zaświatach). [przypis edytorski]
na podorędziu (daw.) — pod ręką. [przypis edytorski]
