Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159973 przypisów.
zaborole — palisada. [przypis edytorski]
zaborol — kłoda. [przypis edytorski]
zaborol (z rus.) — ogrodzenie, zasieka. [przypis edytorski]
zabova (lenk.) — linksmybės. [przypis edytorski]
zabova (sl.) — linksmybės, žaidynės. [przypis edytorski]
zabova — žaidimas. [przypis edytorski]
zabrać Bośnię i Hercegowinę — Bośnia; kraina w północno–zachodniej części Jugosławii na południe od rzeki Sawy (główne miasto Sarajewo). Hercegowina znajduje się między Bośnią a Czarnogórzem. Po zawarciu pokoju w San Stefano Austria zażądała okupacji Bośni i Hercegowiny, które należały wówczas do Turcji. [przypis redakcyjny]
zabrać — tu: zawrzeć. [przypis edytorski]
Zabrać wsio swojo (zniekształcony ros.) — zabrać wszystko swoje. [przypis edytorski]
zabrał głos Mikołaj — Mikołaj z Damaszku. [przypis tłumacza]
zabrali nam Alzację i spory kawał Lotaryngii — Alzacja: wschodnia część Francji między Wogezami a górnym Renem. Lotaryngia: — między Wogezami i Szampanią. Po klęsce Francji w wojnie 1870–1871 Alzacja i część Lotaryngii zostały przyłączone do Niemiec. [przypis redakcyjny]
zabraniają prawa platońskie podróżować przed czterdziestym albo pięćdziesiątym rokiem (…) — por. Platon, Prawa, XII. [przypis tłumacza]
zabrania — tu: nie pozwala. [przypis edytorski]
zabraniec — człowiek, którego dusza na czas pewien została zabrana, ekstatyk. [przypis autorski]
zabraniu — zapewne: zawarciu. [przypis edytorski]
zabrnęlim — forma skrócona od: zabrnęliśmy. [przypis edytorski]
zabronić trzeba — długo ten zwyczaj niegodziwy trwał jako w innym, tak mianowicie w naszym narodzie, mimo grożące klątwą kościelne i papieskie prawa, mimo dzikość nieludzkiego postępku mszczenia się lekkiej częstokroć krzywdy, mimo konstytucją anno 1588 de duellis wyraźnie zabraniającą i karę stanowiącą w te słowa: Uchwalamy, aby żaden szlachcic szlachcica na duellum nie wyzywał, a wyzwany aby się nie stawił… a ktory się przeciw temu postanowieniu ważył tego czynić, wtedy ma siedzieć pół roku w wieży i sześćdziesiąt grzywien dać, o co forum w ziemstwie. A co dziwniejsza, że ten hańbę czyniący chrześciańskiemu imieniowi zwyczaj i dotychczas trwa. Przeto nic sprawiedliwszego być nie mogłoby, jako zabronienie prawem i obostrzenie tej zuchwałych ludzi porywczości. [przypis edytorski]
zabronić — tu: obronić, nie dopuścić do czegoś. [przypis edytorski]
zabronił Ichtiofagom żywić się rybą — to nie może się odnosić do wszystkich Ichtiofagów, którzy zamieszkują wybrzeże długie na dziesięć tysięcy stadiów. W jaki sposób Aleksander zdołałby im dostarczyć żywności? Jak nakazałby im posłuch? Może tu być mowa jedynie o paru poszczególnych ludach. Nearch w książce Rerum Indicarum powiada, iż na końcu tego wybrzeża, od strony Persji, znalazł ludy mniej rybożerne. Sądziłbym, że rozkaz Aleksandra tyczył tej okolicy lub innej, jeszcze bliższej Persów. [przypis autorski]
zabronione im było handlować w Sycylii — w części podległej Kartagińczykom. [przypis autorski]
zabrukany — pobrudzony. [przypis edytorski]
zabrzękły — dziś popr.: zabrzęczały. [przypis edytorski]
zabrzękły — dziś: zabrzęczały. [przypis edytorski]
zabrzeżysto — z wysokimi brzegami, stromo, spadzisto. [przypis redakcyjny]
zabudowywa — dziś popr.: zabudowuje; tu daw.: zagospodarowuje się, pobudowawszy domy. [przypis edytorski]
zabyć (daw. reg.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
zabyć (daw., reg.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
zabyć (daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
zabyć (reg.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
zabyć (tu daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
zabyć — zapomnieć; por. ros. zabyt'. [przypis edytorski]
zabyć — zapomnieć. [przypis edytorski]
zabyć (z ros.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
zabycie (daw., z rus.) — zapomnienie. [przypis edytorski]
zabył (gw., daw.) — zapomniał, przebaczył. [przypis autorski]
zabyty (daw.) — zapomniany. [przypis edytorski]
zabywać (daw., gw.) — zapominać. [przypis redakcyjny]
zabywać (daw.) — zapominać. [przypis edytorski]
zabywać — zapominać. [przypis edytorski]
Zabyw mene, synu (z ukr.) — zabiłeś mnie, synu. [przypis edytorski]
zaćma (gwar.) — zaćmienie. [przypis redakcyjny]
zaćmieniem (…) kiedy Pana zwisło ciało — według Ewangelii w chwili śmierci Chrystusa na krzyżu ziemia pogrążyła się nagle w ciemności. [przypis edytorski]
zaćmiony (…) zawieruchy ciemnymi — dziś: zaćmiony zawieruchami ciemnymi. [przypis edytorski]
zać (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci, skróconą do -ć; znaczenie: czy, czyż. [przypis edytorski]
Zaćwilichowski, Mikołaj — komisarz wojska zaporoskiegp. [przypis edytorski]
za cały śledź — dziś popr. forma B. lp: za całego śledzia. [przypis edytorski]
zacapić a. ucapić (daw.) — złapać. [przypis edytorski]
Zacconi, Ermete (1857–1948) — włoski aktor teatralny i filmowy, przedstawiciel naturalizmu. [przypis edytorski]
za cenę doskonałości uspołecznienia ludzkość musi zapłacić: a) końcem religii (…) jako „pierwszego metafizycznego przybliżenia” — sam jestem człowiekiem absolutnie a-religijnym i nigdy nim w istocie, poza próbami kompromisu, nawet w dzieciństwie nie byłem. Mówię o tym kompletnie bezstronnie, szanując każdą wiarę, która prowadzi do prawdziwego postępu i twórczości. [przypis autorski]
za cenę kupna mojej osoby podreperował swój sklep — Przybyszewska sugeruje, że małżeństwo Dantonów było wymuszone przez Georges'a i zaaranżowane wspólnie z ojcem Louise, który w zamian otrzymał wsparcie finansowe, jednak obecnie znane źródła historyczne nie wskazują na to. Louise Sébastienne Gély pracowała jako niania dzieci Dantonów w czasie trwania pierwszego małżeństwa Georges'a. Po śmierci pierwszej żony Dantona, Antoinette Gabrielle Danton z domu Charpentier, Louise wyszła za mąż za swojego pracodawcę. Historycy wskazują, że to ona prawdopodobnie nakłoniła go do wycofania się na jakiś czas z polityki. [przypis edytorski]
zacenić — wyznaczyć cenę. [przypis edytorski]
zachachulić (reg.) — zataić, ukryć. [przypis edytorski]
Zachariae mówił np. na wykładach swoich w Heidelbergu (…) — Revue Encyclopedique (Przegląd Encyklopedyczny), 1832, wrzesień, s. 617. [przypis redakcyjny]
Zachariasiewicz, Franciszek (1770–1845) — Ormianin, duchowny katolicki, rektor uniwersytetu we Lwowie (1825–1826), biskup tarnowski (1836–1840), biskup przemyski (1840–1845). [przypis edytorski]
Zachariasz (bibl.) — kapłan żydowski, ojciec Jana Chrzciciela. [przypis edytorski]
Zachariasz (I wiek p.n.e.) — postać biblijna z Ewangelii wg Łukasza, ojciec Jana Chrzciciela. [przypis edytorski]
Zachariasz syn Amfikalleja — Ζαχαρίας υἱὸς Ἀμφικάλλει (N), υἱὸς Φαλέκου (D). [przypis tłumacza]
zacharkotać — dziś: zacharczeć. [przypis edytorski]
zachcenie — zachcianka. [przypis edytorski]
Zachciało się Chmielowi Czaplińskiej czy też Czaplińskiemu Chmielnickiej — powstanie Chmielnickiego poprzedził konflikt pomiędzy nim a Czaplińskim o nieznaną z imienia kobietę, zwaną „Heleną kresową” (w nawiązaniu do Heleny Trojańskiej), która najpierw była kochanką Chmielnickiego, a potem żoną Czaplińskiego. [przypis redakcyjny]
zachciéwa — dziś popr.: zachciewa; tu daw. wymowa: zachciwa, wyraz zrymowany z osobliwa. [przypis edytorski]
zachciwniś — łakotniś. [przypis autorski]
zachęca ich (…) naciera — por.: „Commanding, aiding, animating all” w Larze Byrona (II, 15). Sytuacja jednak podobniejsza w Korsarzu, gdzie Konrad jest w podobnym zupełnie położeniu jak Wacław tutaj i Seid podobną gra rolę jak tutaj Han; zachęca ich — błąd; powinno być zachęca je (hufce). [przypis redakcyjny]
Zachęta — galeria sztuki w Warszawie, narodowa instytucja kultury; jej gmach został zbudowany w roku 1900 staraniem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. [przypis edytorski]
zachęt — dziś popr.: zachęta. [przypis edytorski]
za C. Hesse, Publishing and cultural politics…, s. 111–112. [przypis autorski]
zachłyśniony — dziś popr.: zachłyśnięty. [przypis edytorski]
zachłysta się — dziś: zachłystuje się. [przypis edytorski]
zachloroformować — otruć chloroformem, używanym jako rozpuszczalnik silnie trującym płynem o wzorze chemicznym CHCl3. [przypis edytorski]
zachód — staranie, wysiłek. [przypis edytorski]
zachód — trud, wysiłek. [przypis edytorski]
Zachód — [tu:] Stany Ameryki Płn., położone na zachód od Missisipi. [przypis redakcyjny]
zachód — tu: staranie, wysiłek. [przypis edytorski]
zachód — tu: staranie, wysiłek. [przypis edytorski]
Zachodniego Nieba — tzn. Indii. [przypis tłumacza]
zachodnimi wiatry (daw.) — dziś popr. forma N. lm: zachodnimi wiatrami. [przypis edytorski]
Zachodni właśc. Warszawa Zachodnia — stacja kolejowa w Warszawie, położona na zachód od stacji Warszawa Centralna [przypis edytorski]
zachodowa (daw.) — przym. od rzecz. zachód. [przypis edytorski]
zachodowa — dziś popr.: zachodnia. [przypis edytorski]
zachody — tu: starania, trudy. [przypis edytorski]
zachodzić od spasi (daw.) — przeszkadzać w wyrządzeniu szkody. [przypis redakcyjny]
zachodzić się (daw.) — zapamiętywać się w wyrażaniu emocji, zanosić się czymś, np. płaczem. [przypis edytorski]
zachodzie — staraniu. [przypis edytorski]
zachodził mu na drogi — wychodził mu naprzeciw. [przypis edytorski]
zachor — pamiętaj. [przypis tłumacza]
zachorzał — dziś popr.: zachorował. [przypis edytorski]
zachorzeć (daw.) — dziś: zachorować. [przypis edytorski]
zachorzeć (daw.) — zachorować. [przypis edytorski]
zachorzeć — dziś: zachorować. [przypis edytorski]
zachorzeć (gw.) — zachorować. [przypis edytorski]
zachować możność odwrotu (…) Na wzór Partów — mieszkańcy staroż. państwa Partów (ok. 238 p.n.e.–226 n.e.), położonego w większości na terenie dzisiejszego Iranu, uwikłanego w liczne wojny z Rzymem; znani byli z używania taktyki polegającej na okrążaniu przeciwnika przez atakujących konnych łuczników oraz pozorowanej lub prawdziwej ucieczki połączonej z ciągłym ostrzałem z łuków. [przypis edytorski]
zachować się komu (starop.) — przypodobać [się]. [przypis redakcyjny]
zachować się komu (starop.) — przysłużyć [się komu]. [przypis redakcyjny]
zachowajże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
Zachowałem sobie siedem tysięcy — Rz 11, 5. [przypis tłumacza]
zachował wszystkie oznaki jej płci i który ma regularnie swoje przypadłości miesięczne, wedle świadectwa wielkich ludzi, którzy go widzieli — Tertulian w swoim poemacie Sodoma mówi: „Dicitur et vivens alio sub corpore sexus / Munificos solito dispungere sanguine menses”. Św. Ireneusz, ks. IV [Przeciw herezjom (Adversus Haereses), ks. IV, rozdz. XXXI], powiada: „Per naturalia ea quae sunt consuetudinis feminae ostendens” [Tertulian (ok. 155–ok. 240) oraz Ireneusz z Lyonu (ok. 140–ok. 202): teologowie i apologeci wczesnochrześcijańscy; red. WL]. [przypis autorski]
zachowania zażywać u kogo (daw.) — być przez kogo szanowanym. [przypis edytorski]
zachowanie (daw.) — poważanie, cześć, szacunek. [przypis edytorski]
zachowanie (daw.) — poważanie, szacunek. [przypis edytorski]
zachowanie (daw.) — szacunek, poważanie, pozycja. [przypis edytorski]
