Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 465 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 14919 przypisów.

sztuka, w której kamienny posąg (…) przychodzi wieczerzać u rozpustnika — chodzi o sztukę Tirso de Molina z 1630 r. Zwodziciel z Sewilli i kamienny gość; temat opracowany został następnie przez Molière'a, Mozarta (opera Don Giovanni) i Byrona. [przypis edytorski]

sztukę Mozarta — w operze W. A. Mozarta Don Giovanni (libretto L. da Ponte na podstawie sztuki Moliera) posąg nagrony Komandora, zabitego w pojedynku przez uwodziciela Don Giovanniego (Don Juana), pojawia się u niego na uczcie, aby ukarać go i zabrać do piekła; opera powstała w 1787 r., jest zatem późniejsza w stosunku do akcji Beniowskiego. [przypis edytorski]

Sztukę tragiczną zaliczał tylko do sztuk bardzo zabawnychΤὸ δημοτερπεστάτου τῆς ποιήσεως τὸ δρᾶμα. [przypis tłumacza]

sztukę uczyni — czeladnik wyzwalany na mistrza musiał z reguły wykonać jakiś skomplikowany przedmiot, udowadniający jego biegłość w rzemiośle. [przypis edytorski]

sztukę wyrazu dla idealistyczno-subiektywnych syntez rzeczywistości (…) składnicą chwytów czerpanych z różnych stylów — K. Wyka, Zarys literatury polskiej. 1884–1925, Kraków 1951, s. 177. [przypis autorski]

sztuki (starop.) — nakrycia, sztućce. [przypis edytorski]

Sztuki — sztuki wyzwolone, łac. artes liberales, średniowieczne określenie programu nauczania akademickiego. [przypis edytorski]

sztuki Vigano — tańca. [przypis redakcyjny]

sztuki wyzwolone — łac. artes liberales, średniowieczne określenie programu nauczania akademickiego. [przypis edytorski]

sztuk, których naśladowanie następuje po sobie w czasie — wyraz fortschreitend albo consecutiv u Lessinga oznacza, że nie dostrzegamy od razu całego przedmiotu, jak np. na obrazie, tylko poszczególne jego części powoli, jak po sobie następują. [przypis tłumacza]

sztukmistrz — tu: artysta. [przypis edytorski]

sztukmistrz — tu: rzemieślnik, mistrz w swojej sztuce. [przypis edytorski]

sztukmistrzyni (daw.) — tu: twórczyni, wykonawczyni. [przypis edytorski]

sztukwarkowy — składany słojem, wykładany. [przypis redakcyjny]

sztunda (ros. штунда, z niem. die Stunde: godzina) — nurt religijny w XIX-wiecznej Rosji, powstały wśród protestanckich kolonistów niemieckich, kwestionujący autorytet cerkwi prawosławnej; pod koniec XIX w. tępiony przez władze carskie. [przypis edytorski]

sztupaj (z ros. stupaj!: ruszaj!) — pogardliwe oznaczenie żołnierza rosyjskiego. [przypis redakcyjny]

szturchaniec — uderzenie, potrącenie pięścią, łokciem. [przypis edytorski]

szturgnąć — dziś: szturchnąć. [przypis edytorski]

szturkać — dziś: szturchać. [przypis edytorski]

szturkać — szturchać. [przypis edytorski]

szturmak (daw., pogard.) — niezdarna, tępa dziewczyna; popychadło, garkotłuk. [przypis edytorski]

szturmak — krótka strzelba z lufą rozszerzoną u wylotu, używana w Europie w XVII–XVIII w. [przypis edytorski]

szturmak — otwarty lub półotwarty hełm renesansowy, tu przen.: ładna sztuka. [przypis edytorski]

szturmak — strzelba z rozszerzającą się lufą. [przypis edytorski]

szturmak — strzelba z rozszerzaną lufą. [przypis edytorski]

szturmak — tu: broń palna z rozszerzoną u wylotu lufą używana w XVII i XVIII w. [przypis edytorski]

szturmak — tu: broń palna z rozszerzoną u wylotu lufą używana w XVII i XVIII w. w Europie. [przypis edytorski]

szturman — drugi oficer na statku; oficer nawigacyjny. [przypis edytorski]

szturm — atak, natarcie. [przypis edytorski]

Szturm de Sztrem, Tadeusz (1892–1968) — polski działacz socjalistyczny i niepodległościowy, członek PPS, żołnierz legionów Piłsudskiego, współzałożyciel PPS-WRN; w międzywojniu autor publikacji m.in. na temat podatku inflacyjnego, bezrobocia i teorii kryzysu. [przypis edytorski]

szturmować — nacierać, atakować. [przypis edytorski]

szturmować — szturm nastąpił 11 listopada. [przypis redakcyjny]

szturm w niego przypuszczę (ad eum vineam pluteosque agam) — dosłownie: „podsunę pod niego” (niby pod mury twierdzy) „machinę oblężniczą vinea” (ruchomy dach, osłaniający szturmujących przed pociskami nieprzyjaciół). [przypis tłumacza]

szturmy — dziś popr. forma N.lm: szturmami. [przypis edytorski]

szturwał — machina sterowa. [przypis autorski]

Sztwanica, czes. Ostrov Štvanice — wyspa na Wełtawie w Pradze. [przypis edytorski]

sztyblety — krótkie buty męskie z wszytymi po bokach cholewy kawałkami gumy. [przypis edytorski]

sztyblety — krótkie obuwie męskie z kawałkami gumy wszytymi przy cholewach. [przypis edytorski]

sztybork — burta prawą łodzi. [przypis autorski]

sztych — ostry koniec broni białej, pchnięcie bronią białą. [przypis edytorski]

sztych — ostry koniec broni białej; pchnięcie ostrym końcem. [przypis edytorski]

sztychować (daw.) — starannie pisać, kaligrafować. [przypis edytorski]

sztychować — wykonywać sztychy, tj. obrazy wyryte na metalowej płycie, służącej do tworzenia papierowych odbitek. [przypis edytorski]

sztych — pchnięcie bronią białą. [przypis edytorski]

sztych — rodzaj ryciny wykonanej w metalowej płycie. [przypis edytorski]

sztych — rycina odbita z obrazu wyrytego na metalowej płycie. [przypis edytorski]

sztych — rycina odbita z obrazu wyrytego na metalowej płycie. [przypis edytorski]

sztych — rycina, rysunek otrzymany jako odbitka na papierze obrazu wyrytego na płycie metalowej i pokrytego farbą. [przypis edytorski]

sztych — rycina wykonana dowolną techniką rytowniczą. [przypis edytorski]

sztych — rycina wykonana na metalowej płycie. [przypis edytorski]

sztych — staloryt, technika graficzna posługująca się metalową płytą, zatrzymującą tusz w wyżłobionych w niej rowkach. [przypis edytorski]

sztych — tu błędnie: obraz wyryty w krysztale. [przypis edytorski]

sztyczek — zdrobn. od sztych: pchnięcie bronią białą. [przypis edytorski]

sztyftować — przygotowywać. [przypis redakcyjny]

sztygar (z niem.) — pracownik sprawujący nadzór nad określonym działem pracy w kopalni. [przypis edytorski]

sztyk (daw.) — bagnet. [przypis edytorski]

sztyk — ostrze włóczni, lancy a. bagnetu. [przypis edytorski]

sztyk (ros.) — bagnet. [przypis edytorski]

sztyk (ros.) — bagnet. [przypis redakcyjny]

sztykutać — kuśtykać; iść utykając. [przypis edytorski]

Sztyl, bube (jid.) — cicho, chłopcze (tu: chłopcy). [przypis edytorski]

sztyl (jid.) — cicho. [przypis edytorski]

sztylpy — ochraniacze na buty, do jazdy konnej. [przypis edytorski]

sztylpy — wysokie cholewy doczepiane do buta jako ochraniacze do jazdy konnej. [przypis edytorski]

sztylpy — wysokie cholewy doczepiane do buta. [przypis edytorski]

sztylpy — wysokie, skórzane buty do jazdy konnej. [przypis edytorski]

sztyl (z niem. still) — cicho bądź! [przypis edytorski]

sztyl (z niem. still) — cisza, spokój. [przypis edytorski]

sztymbork — prawa burta łodzi. [przypis autorski]

sztymbort — prawa strona okrętu; [także: sztybor, sztymbor, sztymborg a. sztumbork; red. WL]. [przypis redakcyjny]

sztywle (z niem.) — buty. [przypis redakcyjny]

sztywnie — dziś popr. forma: sztywno. [przypis edytorski]

sztywnie — dziś: sztywno. [przypis edytorski]

sztywny Bóg ogrodów — Priapus. [przypis tłumacza]

sztywnymi baki — dziś popr. N.lm: (…) bakami. [przypis edytorski]

szuaneria a. powstanie szuanów (1794–1795) — rojalistyczne chłopskie powstanie w Bretanii i Mayenne w okresie rewolucji francuskiej. [przypis edytorski]

szuba (daw.) — długie wierzchnie okrycie podbite futrem. [przypis edytorski]

szuba (daw.) — futro, długie zimowe okrycie podbite futrem. [przypis edytorski]

szuba (daw.) — podbite futrem okrycie wierzchnie przypominające płaszcz. [przypis edytorski]

szuba (daw.) — rodzaj wierzchniego, obszernego okrycia, bez zapięcia. Szuby przeważnie podbijano futrem w taki sposób, by stworzyć dodatkowe obszycie na brzegach materiału i uformować duży kołnierz. [przypis edytorski]

szuba (daw.) — szerokie okrycie wierzchnie. [przypis edytorski]

szuba — futro, płaszcz futrzany. [przypis edytorski]

szuba — obszerny płaszcz a. futro. [przypis edytorski]

szubieńca (daw. forma) — szubienica. [przypis redakcyjny]

szubienica — zabawa w krzyżyk i kółko, przegrywający rysuje kawałek szubienicy, przegrywa ten, kto pierwszy wyrysuje szubienicę w całości. [przypis edytorski]

szubienic nie wznosi się już (…) lecz na podwórzach więzień — ostatnia publiczna egzekucja w Wielkiej Brytanii miała miejsce w 1868 r. [przypis edytorski]

szubienicznik — człowiek wart kary śmierci na szubienicy. [przypis edytorski]

szubka (daw.) — kożuszek; tu: gruba i długa zimowa kurtka. [przypis edytorski]

szubka, szuba — długie wierzchnie okrycie, często podszyte futrem. [przypis edytorski]

szubrasto (gw.) — szubrawstwo, grupa ludzi nieuczciwych i podłych. [przypis edytorski]

szubrawiec (daw.) — łajdak, łotr, człowiek nieuczciwy. [przypis edytorski]